THEPOWERGAME
Τα προβλήματα στη σηματοδότηση και την τηλεδιοίκηση του σιδηροδρομικού δικτύου επισημαίνονται απ’ όλους τους ειδικούς ως μία από τις αιτίες για την τραγωδία των Τεμπών το βράδυ της περασμένης Τρίτης.
Η προσπάθεια του ΟΣΕ για την εγκατάσταση και τη λειτουργία τέτοιων συστημάτων, παράλληλα με το σύστημα ασφαλείας (ETCS), ξεκινάει από το μακρινό 2007, χωρίς μέχρι σήμερα να έχει ολοκληρωθεί. Οι συμβάσεις 10004 (για την εγκατάσταση του ETCS σε 88 συρμούς, που έχει ολοκληρωθεί από το 2016) και 10005 (για την εγκατάσταση του ETCS στα τμήμα Αχαρναί – Οινόη – Τιθορέα, Οινόη – Χαλκίδα και Δομοκός – Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας) αφορούσαν ακριβώς αυτά τα συστήματα ασφαλείας. Για να λειτουργήσουν αυτά τα συστήματα απαιτούνταν, όμως, η λειτουργία των συστημάτων σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης, ώστε να λαμβάνουν τα κατάλληλα δεδομένα κυκλοφορίας κ.λπ.
Η σύμβαση 10005 υπεγράφη τον Σεπτέμβριο του 2007, με αρχική προθεσμία ολοκλήρωσης τον Μάρτιο του 2012, αλλά ακόμα και σήμερα τα συστήματα δεν λειτουργούν. Οι κλοπές και οι βανδαλισμοί στο δίκτυο του ΟΣΕ, κυρίως σε εξοπλισμό (καλώδια κ.λπ.) οδήγησαν τη διοίκηση του οργανισμού στην απόφαση να προχωρήσει σε διαγωνισμό για την επανεγκατάσταση αυτών των συστημάτων (σηματοδότησης, τηλεδιοίκησης), με την περίφημη σύμβαση 717, που υπεγράφη τον Σεπτέμβριο του 2014 με την κοινοπραξία ΤΟΜΗ (του ομίλου Ελλάκτωρ) και τη γαλλική Alstom.
Για καμία άλλη σύμβαση της ΕΡΓΟΣΕ δεν έχει χυθεί τόσο μελάνι, δεν έχουν υπάρξει τόσες ερωτήσεις στη Βουλή και δεν έχουν ζητηθεί τόσες πολλές φορές εξηγήσεις. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν πως η σύμβαση 717 βρέθηκε στο επίκεντρο ισχυρών συμφερόντων, που ήθελαν να ελέγξουν τα τεχνολογικά συστήματα του ΟΣΕ και δεν είδαν με καλό μάτι την είσοδο της Alstom. Η τελευταία, μαζί με τους τότε Έλληνες συνεταίρους της (η ΤΟΜΗ αποχώρησε το 2021), υποσχέθηκε πως θα ολοκληρώσει τα έργα σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης σε δύο χρόνια, αλλά έχουν περάσει σχεδόν δέκα χρόνια χωρίς να τα παραδώσουν.
Η σύμβαση ύψους 41 εκατ. ευρώ αυξήθηκε στα 51,2 εκατ. Στη συνέχεια προστέθηκαν άλλα 13,3 εκατ. με συμπληρωματική σύμβαση. Οι τελευταίες ημερομηνίες που έχουν συμφωνηθεί προβλέπουν την ολοκλήρωση των συστημάτων σηματοδότησης μέχρι τον Ιούνιο του 2023 και των συστημάτων τηλεδιοίκησης μέχρι τον φετινό Σεπτέμβριο. Σύμφωνα με στοιχεία του Powergame.gr, την περίοδο 2014-2017 είχε ολοκληρωθεί το 32,69% του φυσικού αντικειμένου του έργου. Την περίοδο 2017-2021 η πρόοδος ήταν μηδενική, καθώς υπήρχαν διαφωνίες και προσφυγές της κοινοπραξίας. Τον τελευταίο χρόνο έχει ολοκληρωθεί πρόσθετο αντικείμενο 36,54%, με αποτέλεσμα η συνολική πρόοδος της στοιχειωμένης εργολαβίας να προσεγγίζει το 69%.
Αν δεν ολοκληρωθεί η σύμβαση 717 για τη σηματοδότηση, τηλεδιοίκηση κ.λπ., δεν μπορεί να ολοκληρωθεί και η σύμβαση 10005 για την εγκατάσταση και τη λειτουργία του ETCS. Όπως αποδείχθηκε, η προσπάθεια της Alstom να εξασφαλίσει διαλειτουργικότητα και να συνδέσει διαφορετικά τεχνολογικά συστήματα μεταξύ τους αποδείχθηκε περισσότερο χρονοβόρα. Και συνάντησε ισχυρότατες αντιδράσεις εντός του ομίλου ΟΣΕ, ακριβώς επειδή παραβιάζονταν συνεχώς τα χρονοδιαγράμματα. Αρκετοί φοβούνται πως δεν θα τηρηθούν ούτε οι τελευταίες συμβατικές προθεσμίες ολοκλήρωσης του έργου.
Ως επιχείρημα για την εκκίνηση του διαγωνισμού που οδήγησε στη σύμβαση 717, η τότε διοίκηση της ΕΡΓΟΣΕ (Ιανουάριος 2012) υποστήριζε πως «ειδικά στο τμήμα Οινόη – Τιθορέα, η κατάσταση του σηματοτεχνικού εξοπλισμού και ιδίως των καλωδιώσεων, εξαιτίας των επαναλαμβανόμενων κρουσμάτων κλοπών, είναι πολύ άσχημη, ενώ σε πολλά σημεία έχει επέλθει ολοκληρωτική καταστροφή». Πέντε χρόνια αργότερα, η διοίκηση του ΟΣΕ υποστήριζε σε έγγραφό της πως «εκείνο το οποίο πρέπει να υπογραμμίσουμε είναι η ένταση της επιβουλής διάφορων εγκληματικών ομάδων, οι οποίες προσπαθούν να λεηλατήσουν σε όλη του την έκταση το Σιδηροδρομικό Δίκτυο, γεγονός που προϋποθέτει πλέον αστυνόμευση από πλευράς Πολιτείας και όχι φύλαξη». Οι κλοπές συνεχίζονται μέχρι και σήμερα, όπως και οι επιθέσεις με πέτρες σε διερχόμενες αμαξοστοιχίες…
Αλλά και στις περιπτώσεις που εγκαταστάθηκαν συστήματα σηματοδότησης, όπως στο τμήμα Τιθορέα – Λιανοκλάδι – Δομοκός, η απουσία συντήρησης οδήγησε στην ταχύτατη απαξίωσή τους, με αποτέλεσμα σήμερα να λειτουργεί μόνο ένα μικρό τμήμα τους.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
