THEPOWERGAME
Aν και έχει μεσολαβήσει περισσότερος από ένας χρόνος από τις εξαγγελίες του περιφερειάρχη Αττικής Γιώργου Πατούλη για τις μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων στην Αττική, η εικόνα παραμένει θολή. Πριν από λίγες ημέρες, εγκρίθηκε η μελέτη για την παράταση λειτουργίας της χωματερής στη Φυλή, που έπρεπε να είναι κλειστή εδώ και χρόνια. Τα στελέχη της αγοράς θεωρούν πως ο σχεδιασμός της Περιφέρειας για τη διαχείριση των περίπου 1,9 εκατ. τόνων σκουπιδιών που παράγονται ετησίως στο Λεκανοπέδιο «δεν οδηγεί πουθενά». Και πρόκειται για έργα τα οποία, μαζί με τη μονάδα καύσης, θα ξεπεράσουν το 1 δισ. ευρώ με αποτέλεσμα να προσελκύουν το ενδιαφέρον ισχυρών ελληνικών και ξένων ομίλων.
Οι κύριες ενστάσεις εντοπίζονται στο γεγονός πως προωθείται η κατασκευή μονάδων επεξεργασίας (δύο με Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα – ΣΔΙΤ – και μία ως Δημόσιο έργο) χωρίς να προχωρά παράλληλα και η διαδικασία για τις μονάδες καύσης / ενεργειακής αξιοποίησης στις οποίες θα οδηγούνται τα υπολείμματα από τις τρεις μονάδες. «Οι διαγωνισμοί για τις μονάδες επεξεργασίας δεν θα έχουν καμία τύχη αν οι υποψήφιοι δεν γνωρίζουν που και με ποια τιμή θα διαθέτουν τα υπολείμματα» υποστηρίζουν όσοι θεωρούν πως το σχέδιο της περιφέρειας Αττικής έχει κενά.
Το πρόβλημα είναι πως ενώ η κατασκευή των μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων ανά την Ελλάδα (ώστε να σταματήσουμε να πληρώνουμε μεγάλα πρόστιμα στην Ευρωπαϊκή Ενωση) είναι αρμοδιότητα των τοπικών διαδημοτικών φορέων (ΦΟΣΔΑ), η αρμοδιότητα για το που θα κατασκευαστούν οι μονάδες καύσης έμεινε στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ).
Όμως, οι υποψήφιοι για τις μεγάλες μονάδες σε Αττική και Θεσσαλονίκη διαμηνύουν πως θέλουν να γνωρίζουν εκ των προτέρων που θα διαθέτουν τα υπολείμματα και την παραγόμενη ποσότητα αποριμματογενούς καυσίμου (SRF / RDF). Μόνο έτσι θα μπορούν, λένε, να καταρτίσουν business plan για τις δύο μεγάλες μονάδες στην Αττική και τη μία της Θεσσαλονίκης. Κάποιοι θεωρούν πως το πρόβλημα θα ξεπεραστεί αν προκηρυχθούν ως «πακέτο» οι μονάδες επεξεργασίας μαζί με αυτές της καύσης / ενεργειακής αξιοποίησης.
Προς το παρόν κάτι τέτοιο είναι ανέφικτο. Ο σχεδιασμός της περιφέρειας προβλέπει που θα χωροθετηθούν οι τρεις μονάδες επεξεργασίας στην Αττική, αλλά είμαστε ακόμα πολύ πίσω σε σχέση με το σχεδιασμό του ΥΠΕΝ για τις μονάδες καύσης. Πριν από λίγες ημέρες ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κ. Σκρέκας είχε υποστηρίξει πως εξετάζονται διάφορες τεχνολογίες για τις συγκεκριμένες μονάδες, όπως η αεριοποίηση, χωρίς να αναφερθεί σε λεπτομέρειες για τα χρονοδιαγράμματα.
Όπως είναι γνωστό οι δύο μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων της Αττικής που θα προχωρήσουν με ΣΔΙΤ έχουν χωροθετηθεί σε Φυλή και Σχιστό. Η τρίτη μονάδα, που υλοποιείται ως δημόσιο έργο με το διαγωνισμό να έχει ξεκινήσει, θα κατασκευαστεί στο Γραμματικό. Για τις μονάδες καύσης / ενεργειακής αξιοποίησης η κατάσταση είναι θολή, κυρίως επειδή στην κυβέρνηση και στην περιφέρεια φοβούνται τις τοπικές αντιδράσεις. Δεν έχουν ληφθεί αποφάσεις ούτε για τη χωροθέτηση, ούτε για τη δυναμικότητα. Ακούγεται πως η μία θα λειτουργεί στη Φυλή, μία δεύτερη στην Κοζάνη, κ.ο.κ.
Το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) προβλέπει δύο σενάρια για τις τέσσερις μονάδες, ένα με κόστος 805 εκατ. ευρώ και ένα με 632 εκατ. ευρώ. Αναφέρεται, επίσης, πως οι μονάδες καύσης «μπορεί να είναι κεντρικές για όλη τη χώρα (ενδεικτικά τουλάχιστον 3 – 4 μονάδες). Δεν αποκλείεται, όμως, αυτό «να γίνει καθετοποιημένα και εντός των ιδίων των ΜΕΑ» δηλαδή των μονάδων επεξεργασίας, «εφόσον αυτό κρίνεται τεχνικοοικονομικά εφικτό» και προκριθεί από τους τοπικούς φορείς. Σε αυτό το σημείο στηρίζονται οι ενδιαφερόμενοι για να πιέσουν ώστε να υπάρξουν ενιαίοι διαγωνισμοί για μονάδες επεξεργασίας και καύσης. «Το ΕΣΔΑ επιτρέπει, σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, να δημιουργηθούν μονάδες καύσης μαζί με τις μονάδες επεξεργασίας» υποστηρίζουν.
Μέχρι σήμερα, η Περιφέρεια Αττικής κρατάει κλειστά τα χαρτιά της. Οι μήνες περνούν και ακόμα εκκρεμεί η έγκριση του περιφερειακού σχεδίου διαχείρισης απορριμμάτων, πιθανώς επειδή ουδείς θέλει να αναφερθεί στις μονάδες καύσης. Παρά το γεγονός πως αντίστοιχες μονάδες λειτουργούν σε αρκετές χώρες της Ευρώπης, ενίοτε ακόμα και μέσα στον αστικό ιστό, στην Ελλάδα υπάρχουν ήδη σοβαρές αντιδράσεις. Ένα παράδειγμα είναι ο θόρυβος που έχει δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια για τη χρήση RDF ως καύσιμο σε τσιμεντοβιομηχανίες.
Στα σενάρια που περιλαμβάνει το ΕΣΔΑ για τις τέσσερις μονάδες καύσης προβλέπεται πως θα καλύπτουν ευρύτερες περιφέρειες. Για παράδειγμα η μονάδα της Αττικής θα καλύπτει και την Στερεά Ελλάδα, στην Κρήτη θα πηγαίνουν τα υπολείμματα από τις μονάδες του Νοτίου Αιγαίου, μία μεγάλη μονάδα θα καλύπτει ολόκληρη τη Μακεδονία, την Ήπειρο και την Θεσσαλία και μία την Πελοπόννησο και Δυτική Ελλάδα.
Οι φιλόδοξοι στόχοι
Σήμερα θάβεται περισσότερο από το 80% των αστικών απορριμμάτων στην Αττική με το ΕΣΔΑ να θέτει στόχο περιορισμού του συγκεκριμένου ποσοστού στο 10% μέχρι το 2030. Υποτίθεται πως η χωματερή της Φυλής θα κλείσει το 2025, αλλά για να κλείσει πρέπει να υπάρχουν μονάδες. Εκτός από τον φιλόδοξο στόχο περιορισμού των σκουπιδιών που θάβονται, το ΕΣΔΑ έχει αντίστοιχα φιλόδοξους στόχους παραγωγής ενέργειας από απορρίμματα που φτάνουν το 10% μέχρι το 2025 και ξεπερνούν το 25% το 2030. Πολύ υψηλοί είναι και οι στόχοι της ανακύκλωσης που προβλέπεται να φτάσουν το 60% το 2030 από μόλις 18% – 20% σήμερα.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
