Υψηλός είναι οι κίνδυνος ότι η παγκόσμια οικονομία θα διολισθήσει σε ύφεση φέτος, σύμφωνα με την πλειονότητα των οικονομολόγων σε δημοσκόπηση του Reuters, με αρκετούς από αυτούς να δηλώνουν ότι οι δασμοί του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ έχουν πλήξει το επιχειρηματικό κλίμα.
Μόλις πριν από τρεις μήνες, η ίδια ομάδα οικονομολόγων που καλύπτει σχεδόν 50 οικονομίες ανέμενε ότι η παγκόσμια οικονομία θα αναπτυσσόταν με ισχυρό, σταθερό ρυθμό.
Όμως η προσπάθεια του Τραμπ να επανασχεδιάσει το παγκόσμιο εμπόριο επιβάλλοντας δασμούς σε όλες τις εισαγωγές των ΗΠΑ έχει προκαλέσει σοκ στις χρηματοπιστωτικές αγορές, εξανεμίζοντας την αξία τρισεκατομμυρίων δολαρίων στο χρηματιστήριο, και έχει κλονίσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών στα αμερικανικά περιουσιακά στοιχεία ως ασφαλές καταφύγιο, συμπεριλαμβανομένου του δολαρίου.
Ενώ ο Τραμπ υποχώρησε προσωρινά από τους βαρύτερους δασμούς που επέβαλε σε όλους σχεδόν τους εμπορικούς εταίρους για μερικούς μήνες, παραμένει ένας γενικός δασμός 10% σε όλες τις αμερικανικές εισαγωγές, καθώς και ένας δασμός 145% στην Κίνα, τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της.
«Είναι αρκετά δύσκολο για τις επιχειρήσεις να σκεφτούν τον Ιούλιο αυτή τη στιγμή, όπου δεν γνωρίζουν ποιοι είναι οι ανταποδοτικοί δασμοί. Προσπαθήστε να προγραμματίσετε ένα χρόνο αργότερα. Θέλω να πω, ποιος ξέρει πώς θα είναι, πόσο μάλλον πέντε χρόνια αργότερα», δήλωσε ο James Rossiter, επικεφαλής της παγκόσμιας μακροοικονομικής στρατηγικής στην TD Securities.
Αντιμέτωπες με τις αυξημένες αβεβαιότητες και τους υψηλούς δασμούς του αιώνα στα αγαθά, πολλές παγκόσμιες επιχειρήσεις είτε απέσυραν είτε μείωσαν τις προβλέψεις για τα έσοδά τους.
Δείχνοντας μια ασυνήθιστη ομοφωνία, κανένας από τους περισσότερους από 300 οικονομολόγους που συμμετείχαν σε δημοσκόπηση από 1 έως 28 Απριλίου δεν δήλωσε ότι οι δασμοί είχαν θετικό αντίκτυπο στο επιχειρηματικό κλίμα, ενώ το 92% δήλωσε αρνητικό. Μόνο το 8% δήλωσε ουδέτερο, κυρίως από την Ινδία και άλλες αναδυόμενες οικονομίες.
Οι οικονομολόγοι μειώνουν τον πήχη για την παγκόσμια ανάπτυξη από 3% σε 2,7%
Τα τρία τέταρτα των οικονομολόγων μείωσαν τις προβλέψεις τους για την παγκόσμια ανάπτυξη του 2025, με αποτέλεσμα η μέση τιμή να διαμορφωθεί στο 2,7% από 3% σε δημοσκόπηση του Ιανουαρίου. Η πρόβλεψη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου ήταν λίγο υψηλότερα στο 2,8%.
Οι επιμέρους οικονομίες που συμμετείχαν στην έρευνα παρουσίασαν παρόμοια τάση, με τις μέσες προβλέψεις να μειώνονται για 28 από τις 48 οικονομίες που συμμετείχαν στην έρευνα.
Από τις υπόλοιπες, για 10 οικονομίες η κοινή άποψη παρέμεινε αμετάβλητη και για 10, συμπεριλαμβανομένης της Αργεντινής και της Ισπανίας, η άποψη αναβαθμίστηκε ελαφρώς σε σχέση με την προηγούμενη δημοσκόπηση, βασιζόμενη κυρίως στις εγχώριες εξελίξεις.
Η κατανομή για το 2026 ήταν σχεδόν η ίδια, γεγονός που υποδηλώνει ότι η τρέχουσα πτωτική τάση στις προσδοκίες ανάπτυξης που ξεκίνησε με την επιβολή δασμών από τον Τραμπ είναι βαθιά και δεν είναι εύκολο να διορθωθεί.
Υψηλός ή πολύ υψηλός ο κίνδυνος παγκόσμιας ύφεσης το 2025
Σε ερώτηση σχετικά με τον κίνδυνο παγκόσμιας ύφεσης φέτος, η πλειοψηφία του 60% – 101 από τους 167 – δήλωσε ότι είναι υψηλός ή πολύ υψηλός. Εξήντα έξι δήλωσαν χαμηλό, συμπεριλαμβανομένων τεσσάρων που δήλωσαν πολύ χαμηλό.
«Είναι ένα πολύ δύσκολο περιβάλλον για να είναι κανείς αισιόδοξος για την ανάπτυξη», δήλωσε ο Timothy Graf, επικεφαλής της μακροοικονομικής στρατηγικής για την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική στην State Street.
«Θα μπορούσαμε να απαλλαγούμε από τους δασμούς σήμερα και πάλι θα έχει γίνει αρκετή ζημιά μόνο και μόνο αυστηρά από την άποψη των ΗΠΑ ως αξιόπιστου παράγοντα σε διμερείς και πολυμερείς συμφωνίες που κυμαίνονται από το εμπόριο έως την κοινή άμυνα», πρόσθεσε.
Η πρόοδος που σημείωσαν οι κεντρικές τράπεζες τα τελευταία δύο χρόνια στην τιθάσευση της χειρότερης παγκόσμιας αύξησης του πληθωρισμού εδώ και δεκαετίες με την αύξηση των επιτοκίων σε γρήγορη διαδοχή αναμένεται επίσης να ανακοπεί λόγω των δασμών, οι οποίοι, όπως συμφωνούν οι οικονομολόγοι, είναι πληθωριστικοί.
«Η αποκοπή του μεγαλύτερου εμπορικού σας εταίρου… θα κάνει ένα σωρό άγρια και όχι τόσο υπέροχα πράγματα στις τιμές και αυτό θα έχει ένα σωρό αρνητικές επιπτώσεις στα πραγματικά εισοδήματα και τελικά στη ζήτηση», πρόσθεσε ο Graf της State Street.
«Είναι μια κατάσταση όπου η πιθανότητα να εισέλθουμε σε ένα στασιμοπληθωριστικό περιβάλλον ήταν πάντα αρκετά χαμηλή, αλλά νομίζω ότι τώρα είναι υψηλότερη».
Ο στασιμοπληθωρισμός ορίζεται συνήθως ως μια παρατεταμένη περίοδος μηδενικής ή χαμηλής ανάπτυξης, υψηλού πληθωρισμού και αυξανόμενης ανεργίας.
Μια πλειοψηφία άνω του 65% – 19 από τις 29 μεγάλες κεντρικές τράπεζες που συμμετείχαν στην έρευνα – δεν αναμένεται να επιτύχουν τους στόχους τους για τον πληθωρισμό φέτος, ενώ ο αριθμός αυτός μειώνεται ελαφρώς σε 15 για το επόμενο έτος.
