Οι προειδοποιήσεις των επικεφαλής κάποιων από τους ισχυρότερους ομίλους των ΗΠΑ τη Δευτέρα ακόμη για άδεια ράφια στα σούπερ μάρκετ μέσα στις επόμενες εβδομάδες ανάγκασαν τον Αμερικανό προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, να δηλώσει πως θα ήταν πρόθυμος να μειώσει «σημαντικά» τους δασμούς 145% εις βάρος της Κίνας. Είχαν προηγηθεί δραματικές μεταπτώσεις των διεθνών αγορών εδώ και ένα τρίμηνο από την επιβολή, μετέπειτα ανάκληση ή ακόμη και ασάφεια για τους δασμούς εις βάρος προϊόντων και χωρών. Η ανασφάλεια των επενδυτών της Wall Street κορυφώθηκε όταν ο Τραμπ απείλησε την περασμένη Πέμπτη πως θα απολύσει τον επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed), Τζερόμ Πάουελ, μια ανήκουστη εξαγγελία από ηγέτη ενός κράτους στον ανεπτυγμένο κόσμο.
Τελικά ο Τραμπ ανακάλεσε τις απειλές και για τον Πάουελ αυτήν την εβδομάδα κάτω από την πίεση ενός παρατεταμένου κύματος ρευστοποιήσεων, δηλώνοντας πως δεν έχει καμία πρόθεση να απολύσει τον κεντρικό τραπεζίτη των ΗΠΑ. Οι διορθωτικές δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου ναι μεν συνέβαλαν στην ανάκτηση ενός μέρους των απωλειών της Wall Street, αλλά ο S&P 500 και το δολάριο έχουν χάσει 10% από την ορκωμοσία του Τραμπ, με το συγκεκριμένο χρηματιστηριακό δείκτη να καταγράφει τη μεγαλύτερη πτώση στις πρώτες 94 ημέρες μιας νέας προεδρίας των ΗΠΑ από το 1928 . Εκ των πραγμάτων, η Wall Street και τα μεγάλα αφεντικά των ΗΠΑ σφίγγουν τον κλοιό στην κυβέρνηση των Ρεπουμπλικάνων και στον Τραμπ, ο οποίος ανέλαβε τα ηνία του Λευκού Οίκου στις 20 Ιανουαρίου με την πεποίθηση πως θα αλλάξει τη ρότα του παγκόσμιου εμπορίου, με μια δραματική μείωση του εμπορικού ελλείμματος των ΗΠΑ.
Πηγές του πρακτορείου Bloomberg αποκάλυψαν πως τη Δευτέρα οι διευθύνοντες σύμβουλοι των αλυσίδων σούπερ μάρκετ και πολυκαταστημάτων των ΗΠΑ – συμπεριλαμβανομένων των Walmart, Target και Home Depot– ενημέρωσαν τον Τραμπ πως η φορολόγηση των εισαγωγών από την Κίνα θα οδηγήσει σε αύξηση των τιμών και θα προκαλέσει μεγάλες αναταραχές στις εφοδιαστικές αλυσίδες. Η ΑT&T και η Verizon, δύο από τους μεγαλύτερους παρόχους τηλεπικοινωνιών των ΗΠΑ, εξέφρασαν φόβους για την άνοδο του κόστους των συσκευών κινητής τηλεφωνίας και των ασύρματων διακομιστών (wireless rooters) από τους δασμούς. Σύμφωνα με στοιχεία της FactSet που αναφέρουν οι Financial Times, ο όρος «ύφεση» αναφέρθηκε στο 44% των τηλεδιασκέψεων με αναλυτές που πραγματοποίησε το ένα πέμπτο των εταιρειών του δείκτη S&P 500 στο πλαίσιο των τριμηνιαίων αποτελεσμάτων, έναντι του 3% που ίσχυε για το δ’ τρίμηνο του 2024.
Απόπειρες ανατροπής του αρνητικού κλίματος από τον Λευκό Οίκο
Η βρετανική εφημερίδα ανέφερε, επίσης, πως οι αυτοκινητοβιομηχανίες των ΗΠΑ μπορεί να απαλλαχθούν από κάποιους δασμούς σε εξαρτήματα από την Κίνα. Έπειτα, η Wall Street Journal υπογράμμισε πως ο Λευκός Οίκος συζητά τη μείωση των δασμών ύψους 145% στις κινέζικες εισαγωγές στο 60% ή ακόμη και το 35%. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ωστόσο, μπορεί να οριστούν στο 100% όταν πρόκειται για τη θωράκιση των εθνικών συμφερόντων των ΗΠΑ. Μετά από μια σειρά εξαγγελιών, η κυβέρνηση Τραμπ ανέστειλε προσφάτως για 90 ημέρες τους αμοιβαίους δασμούς εις βάρος δεκάδων χωρών πλην της Κίνας, ενώ άφησε αμετάβλητους τους δασμούς 25% σε αλουμίνιο, χάλυβα και αυτοκίνητα. Δεν ανακάλεσε, επίσης, οριζόντιους δασμούς 10% σε όλες τις εισαγωγές των ΗΠΑ.
Η εσφαλμένη εντύπωση πως η μαζική επιβολή δασμών θα τονώσει αυτόματα τη μεταποιητική δραστηριότητα στις ΗΠΑ και ότι η Fed μπορεί να αντισταθμίσει τις όποιες επιπτώσεις με τη μείωση των επιτοκίων άρχισε να δημιουργεί ένα στρεβλό οικονομικό περιβάλλον που κλόνισε τη Wall Street και τους ισχυρούς επιχειρηματίες των ΗΠΑ. Περίπου το 30% της παγκόσμιας μεταποιητικής δραστηριότητας βρίσκεται στην Κίνα, με τις ΗΠΑ να καταλαμβάνουν τη 2η θέση. Φόβοι για μια εκ νέου άνοδο του πληθωρισμού και πιθανότατα ύφεση στην ισχυρότερη οικονομία του κόσμου από τον εμπορικό πόλεμο του Τραμπ επισκίασαν ξανά τον κόσμο, που δεν έχει καταφέρει να επανέλθει στην ομαλότητα μετά την πανδημία και μια ενεργειακή κρίση από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Το Πεκίνο επιδιώκει ολική ανάκληση των δασμών ενώ επιδεινώνεται η ανησυχία των καταναλωτών
Μια επαναφορά στην ομαλότητα απέχει ακόμη καθώς ο Αμερικανός πρόεδρος έχει αποδείξει από την πρώτη του θητεία (2017-2021) του πως μπορεί να γίνει απρόβλεπτος. Δεν είναι, επίσης, βέβαιο πως η Κίνα θα ανταποκριθεί σε μια μείωση των δασμών από τον Τραμπ. Ήδη το Πεκίνο ξεκαθάρισε πως δεν θα διαπραγματευτεί με τις ΗΠΑ υπό το καθεστώς διαρκών απειλών από τον Τραμπ, ζητώντας την ανάκληση όλων των μέτρων που έχουν ανακοινωθεί από τις 20 Ιανουαρίου. Είναι ειρωνικό πως ο Ντόναλντ Τραμπ είχε δηλώσει προεκλογικά πως η εκλογή της αντιπάλου του, Κάμαλα Χάρις, θα οδηγούσε σε μια κρίση ανάλογη αυτής της δεκαετίας του 1930.
Όπως αναφέρεται, ωστόσο, από το κέντρο ερευνών «UK for a Changing Europe», η οικονομία των ΗΠΑ ήδη δείχνει σημάδια κόπωσης. Οι προσδοκίες των καταναλωτών κατέρρευσαν τον Απρίλιο στο δεύτερο χαμηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί ποτέ, ενώ οι ανησυχίες για τον πληθωρισμό και την ανεργία αυξήθηκαν απότομα. Οι Αμερικανοί φοβούνται πως θα έχουν λιγότερες επιλογές στα σούπερ μάρκετ και στις αντιπροσωπείες αυτοκινήτων καθώς ξένες εταιρείες αναστέλλουν αποστολές προς τις ΗΠΑ.
