Η πολυαναμενόμενη σύνοδος κορυφής στο Λονδίνο για την Ουκρανία, με τη συμμετοχή κορυφαίων Αμερικανών και Ευρωπαίων αξιωματούχων ματαιώθηκε την τελευταία στιγμή, επιβεβαιώνοντας τις βαθιές ρωγμές μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης στην περίοδο «Trump 2.0» όσον αφορά στο πώς θα τελειώσει ο πόλεμος με τη Ρωσία. Η αιφνιδιαστική απόσυρση κορυφαίων Αμερικανών αξιωματούχων από τις συνομιλίες στη βρετανική πρωτεύουσα έριξε βαριά σκιά στην προγραμματισμένη διπλωματική προσπάθεια. Από την πλευρά του, ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, ζητεί εδαφικές παραχωρήσεις από την Ουκρανία και απειλεί με αποχώρηση των ΗΠΑ μετά το ναυάγιο στο Λονδίνο Ειδικότερα, ο Τζέι Ντι Βανς, προειδοποίησε την Τετάρτη τη Μόσχα και το Κίεβο να καταλήξουν σε συμφωνία αλλιώς η Ουάσινγκτον θα τερματίσει τις προσπάθειές της για την επίτευξη εκεχειρίας.
«Έχουμε απευθύνει μια πολύ ρητή πρόταση τόσο στους Ρώσους όσο και στους Ουκρανούς και ήρθε η ώρα είτε να πουν ναι, είτε οι Ηνωμένες Πολιτείες να αποχωρήσουν από αυτή τη διαδικασία», δήλωσε ο Βανς στους δημοσιογράφους από την Ινδία, όπου πραγματοποιεί τετραήμερη επίσκεψη.
Ο Βανς μίλησε καθώς απεσταλμένοι από την Ουάσιγκτον, το Κίεβο και ευρωπαϊκά κράτη συγκεντρώθηκαν για συνομιλίες στη Βρετανία, οι οποίες ωστόσο υποβαθμίστηκαν καθώς ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο ακύρωσε αιφνιδιαστικά το ταξίδι του στο Λονδίνο.
Η υποβάθμιση σημειώθηκε λίγες ημέρες αφότου ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ προειδοποίησε ότι η Ουάσινγκτον θα μπορούσε να εγκαταλείψει τον ρόλο της ως διαμεσολαβητή εάν δεν υπάρξει σύντομα πρόοδος σε μια συμφωνία, και αφότου οι ΗΠΑ παρουσίασαν κάποιες ιδέες για το πώς θα μπορούσε να τερματιστεί η σύγκρουση. «Είναι τώρα καιρός, νομίζω, να κάνουμε, αν όχι το τελευταίο βήμα, ένα από τα τελευταία βήματα, το οποίο είναι, σε ένα ευρύτερο επίπεδο, η πλευρά που λέει ότι θα σταματήσουμε τους σκοτωμούς, θα παγώσουμε τις εδαφικές γραμμές του μετώπου σε κάποιο επίπεδο κοντά στο σημείο που είναι σήμερα. Τώρα, φυσικά, αυτό σημαίνει ότι τόσο οι Ουκρανοί όσο και οι Ρώσοι θα πρέπει να παραχωρήσουν κάποια από τα εδάφη που κατέχουν σήμερα», πρόσθεσε.
Το παρασκήνιο που οδήγησε στο ναυάγιο
Το Politico, σε εκτενές άρθρο του, παρουσιάζει μπόλικο από το παρασκήνιο που οδήγησε στο ναυάγιο και επιβεβαίωσε ότι η Ευρώπη παραμένει σε ρόλο θεατή, καθώς ΗΠΑ και Ρωσία επιχειρούν να λύσουν μόνες τους το ουκρανικό ζήτημα. Η αποχώρηση του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, και του ειδικού συμβούλου Στιβ Γουίτκοφ, καθοριστικού μεσολαβητή στις συνομιλίες με τη Μόσχα, ήρθε ως φυσικό επακόλουθο των ριζικών διαφωνιών τόσο των Βρυξελλών όσο και του Κιέβου στο σχέδιο Τραμπ για την Ουκρανία. Πιο συγκεκριμένα, διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι η αποτυχία συνεννόησης συνδέεται άμεσα με την ειρηνευτική πρόταση της κυβέρνησης Τραμπ, η οποία περιλαμβάνει την αναγνώριση του ρωσικού ελέγχου στην Κριμαία, την πιθανή άρση των κυρώσεων σε βάρος της Μόσχας και τη διατήρηση των Κατεχομένων στην Ουκρανία από τη Ρωσία.
Η ουκρανική πλευρά αντέδρασε έντονα. Ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι η χώρα του «δεν θα αναγνωρίσει ποτέ» την Κριμαία ως ρωσική, υπογραμμίζοντας πως μια τέτοια πρόταση είναι αντισυνταγματική και απαράδεκτη. Παράλληλα, προειδοποίησε ότι η πίεση προς την Ουκρανία μπορεί να οδηγήσει σε «κόπωση» της διεθνούς κοινότητας και παράταση της σύρραξης με τη Ρωσία.
Τι ακολουθεί μετά το ναυάγιο στο Λονδίνο για την Ουκρανία
Αντί Συνόδου Κορυφής, λοιπόν, πραγματοποιούνται πλέον «υποβαθμισμένες» επαφές σε επίπεδο αξιωματούχων. Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, Ντέιβιντ Λάμι, συναντάται διμερώς με Ουκρανούς ομολόγους, ενώ Ευρωπαίοι αξιωματούχοι επισημαίνουν την ανάγκη για πλήρη και άνευ όρων κατάπαυση του πυρός.
Η στροφή της Ουάσιγκτον σε μια σκληρότερη γραμμή διαπραγμάτευσης αναμένεται να προκαλέσει περαιτέρω διχασμό στη δυτική συμμαχία, εκτιμά το Politico. Το ερώτημα που παραμένει πλέον ανοιχτό είναι αν τελικά υπάρχει κοινός δρόμος προς μια δίκαιη και βιώσιμη ειρήνη ή αν οι αποκλίνουσες στρατηγικές θα οδηγήσουν σε νέο γύρο αβεβαιότητας στην Ουκρανία, με διεθνείς αναλυτές να συμφωνούν ότι ο μοναδικός που βγαίνει κερδισμένος από το (ένα ακόμη) μετέωρο βήμα της Ευρώπης είναι ο Βλαντίμιρ Πούτιν.
