Αν και δεν υπάρχει ξεκάθαρο φαβορί για τον επόμενο Πάπα, αρκετά ονόματα έχουν αναδειχθεί και εξετάζονται ως οι πιθανοί διάδοχοι του Πάπα Φραγκίσκου μετά τον θάνατό του. Πρόκειται για επτά ονόματα, που προέρχονται από διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές και αντανακλούν τις ποικιλόμορφες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Καθολική Εκκλησία σήμερα, όπως η παγκοσμιοποίηση, οι κοινωνικές ανισότητες και οι θρησκευτικές διαμάχες.
Ο θάνατος του Πάπα Φραγκίσκου ήρθε μέσα σε μια ταραχώδη περίοδο στις διεθνείς σχέσεις, μια περίοδο κατά την οποία ο εκλιπών ποντίφικας αναμενόταν να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο. Όπως σημειώνει ο Economist, η αποχώρησή του αφαιρεί από το διεθνές προσκήνιο έναν ηγέτη με τεράστια ήπια ισχύ και μια ιδιαίτερα αμφίσημη στάση απέναντι στη νέα κυβέρνηση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Παρότι δεν ακολουθούν όλοι οι 1,4 δισεκατομμύρια βαπτισμένοι Ρωμαιοκαθολικοί στον κόσμο την καθοδήγηση του πνευματικού τους ηγέτη στα κοσμικά ζητήματα, ακόμη και εκείνοι που διαφωνούν έντονα με τις απόψεις ενός πάπα, δεν μπορούν να τις αγνοήσουν.
Οι παπικές εκλογές, που οι Καθολικοί θεωρούν ότι καθοδηγούνται από το Άγιο Πνεύμα, συχνά φέρνουν εκπλήξεις. Ο πάπας Φραγκίσκος εξελέγη το 2013 από ένα εκλεκτορικό σώμα σχεδόν αποκλειστικά διορισμένο από τους δύο συντηρητικούς προκατόχους του, τον Άγιο Ιωάννη Παύλο Β΄ και τον Πάπα Βενέδικτο ΙΣΤ΄.
Ο τρόπος εκλογής πάπα προβλέπει άτυπες συζητήσεις πριν από το κονκλάβιο, ώστε οι καρδινάλιοι να γνωριστούν μεταξύ τους και να αποφασίσουν ποια είναι τα βασικά ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπίσει ο νέος πάπας. Το 2005, για παράδειγμα, αν είχαν κρίνει ότι η κύρια πρόκληση ήταν το Ισλάμ, πιθανόν να είχαν εκλέξει τον Φράνσις Αρίνζε από τη Νιγηρία. Επέλεξαν όμως τον Γερμανό Ιωσήφ Ράτσινγκερ ως Βενέδικτο ΙΣΤ΄, κρίνοντας πως το πρόβλημα ήταν η εκκοσμίκευση της Ευρώπης.
Ο Φραγκίσκος εξελέγη για να αναμορφώσει τη διοίκηση του Βατικανού και να την κάνει πιο δεκτική προς την ευρύτερη Εκκλησία. Το πέτυχε εν μέρει με τη νέα αποστολική συνταγματική πράξη του 2022. Ωστόσο, η ενίσχυση των συνοδικών θεσμών παραμένει περισσότερο φιλοδοξία παρά επίτευγμα, καθώς ο πάπας συχνά δεν αποδεχόταν τις αποφάσεις των συνόδων όταν διαφωνούσε με αυτές.
Η ενίσχυση της συνοδικότητας είναι ίσως το κύριο ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί, υπογραμμίζει ο Economist. Υπάρχουν όμως και άλλα: η εκκοσμίκευση όχι μόνο της Δύσης, αλλά και της Λατινικής Αμερικής και της καθολικής Ανατολικής Ευρώπης· τα συνεχιζόμενα σκάνδαλα σεξουαλικής κακοποίησης· η άνοδος της Κίνας. Κάθε ένα από αυτά μπορεί να ευνοήσει είτε έναν προοδευτικό είτε, ειρωνικά, κάποιον συντηρητικό που θεωρείται καλύτερα προετοιμασμένος για να τα αντιμετωπίσει.
Πάπας Φραγκίσκος © EPA/DIEGO AZUBEL
Οι 7 υποψήφιοι υποψήφιοι διάδοχοι του Πάπα Φραγκίσκου
Σύμφωνα με τους New York Times, οι επτά επικρατέστεροι για να αντικαταστήσουν τον Πάπα Φραγκίσκο, είναι οι εξής:
- Ο Pierbattista Pizzaballa (60 ετών), Ιταλός καρδινάλιος και υπεύθυνος για τις υποθέσεις της Μέσης Ανατολής, θεωρείται μία διεθνής προσωπικότητα εκτός του παραδοσιακού παπικού κατεστημένου, γεγονός που τον καθιστά υποψήφιο για έναν πιο προοδευτικό ρόλο.
- Ο Pietro Parolin (70 ετών), υπουργός εξωτερικών του Βατικανού και έμπειρος διπλωμάτης, έχει παίξει σημαντικό ρόλο στις διεθνείς σχέσεις του Βατικανού, με ειδικότητα στις σχέσεις με την Κίνα και το Βιετνάμ, καθιστώντας τον έναν από τους βασικούς υποψηφίους για μια πιο μετριοπαθή και πολιτικά ενήμερη ηγεσία.
- Από την Αφρική, ο Fridolin Ambongo (65 ετών), αρχιεπίσκοπος της Κινσάσα, εκπροσωπεί τις πιο συντηρητικές απόψεις της εκκλησίας, αν και έχει στενή σχέση με τον Πάπα Φραγκίσκο. Παρά τις διαφορετικές κοινωνικές του θέσεις, είναι πιθανό να έχει στήριξη από τον αυξανόμενο αριθμό καθολικών της Αφρικής.
- Ο Luis Antonio Tagle (67 ετών) από τις Φιλιππίνες, τον οποίο συχνά αποκαλούν «Ασιάτη Φραγκίσκο», είναι ένας προοδευτικός και αγαπητός καρδινάλιος, γνωστός για το έργο του με φτωχές και μεταναστευτικές κοινότητες και την προώθηση κοινωνικών αλλαγών.
- Ο Matteo Zuppi (69 ετών), Ιταλός και στενός σύμμαχος του Πάπα Φραγκίσκου, είναι γνωστός για την ανθρωπιστική του δράση, ειδικά για τον ρόλο του στην ειρηνευτική διαδικασία στην Ουκρανία. Αν και φέρει την κληρονομιά του Φραγκίσκου, είναι πιθανό να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις του προκατόχου του.
- Από την άλλη πλευρά, ο Peter Erdo (72 ετών), Ουγγρός και συντηρητικός καρδινάλιος, θεωρείται υποψήφιος για εκείνους που επιθυμούν επιστροφή σε μια πιο παραδοσιακή κατεύθυνση στην Εκκλησία.
- Τέλος, ο Anders Arborelius (75 ετών), πρώτος Σουηδός καρδινάλιος και μεταστραφείς στον καθολικισμό, είναι υπέρ της κοινωνικής ενσωμάτωσης και του έργου με μετανάστες, αλλά με πιο συντηρητικές θέσεις σε κοινωνικά ζητήματα όπως οι ευλογίες ομόφυλων ζευγαριών.
