Την πεποίθηση πως θα υπάρξει εμπορική συμφωνία με την ΕΕ εξέφρασε ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, στο πλαίσιο της χθεσινής επίσκεψης της Ιταλίδας πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι στον Λευκό Οίκο. Ήταν ίσως η σημαντικότερη συνάντηση για τις διατλαντικές σχέσεις μετά την κλιμάκωση της εμπορικής αντιπαράθεσης ΗΠΑ-ΕΕ και την απόφαση των Ρεπουμπλικάνων να ξεκινήσουν αιφνίδια τις διαπραγματεύσεις με τη Μόσχα για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, παρακάμπτοντας τους Ευρωπαίους συμμάχους του ΝΑΤΟ. Είναι ελάχιστοι οι πολιτικοί σε όλον τον κόσμο που μπορούν να οικοδομήσουν στέρεες επαφές με τον Τραμπ καθώς είναι απρόβλεπτος και συγκρουσιακός, με την τάση να συσχετίζεται πιο πολύ με τους ηγέτες αυταρχικών κρατών και όχι του ελεύθερου κόσμου.
Με την πρωθυπουργό της Ιταλίας, η οποία γαλουχήθηκε από νεαρή ηλικία σε έναν συντηρητικό πολιτικό χώρο με εθνικιστικές και αντιμεταναστευτικές θέσεις, ο Τραμπ θεωρεί πως έχει απέναντί του έναν πολύτιμο συνομιλητή. Την αποκαλεί μια «υπέροχη γυναίκα», «καταπληκτικό άνθρωπο» και «ισχυρή» ηγέτιδα. Μεγάλο θαυμασμό και εκτίμηση για το πρόσωπο της τρέφει, επίσης, ο δισεκατομμυριούχος Έλον Μασκ, στενός σύμβουλος του Αμερικανού προέδρου. Από τότε, όμως, που η Μελόνι ανέλαβε τα ηνία της Ιταλίας άφησε πίσω τον ευρωσκεπτικισμό της. Συντάχθηκε αυτόματα με τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της ΕΕ τόσο ως προς την καταδίκη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, όσο και σ’ ότι αφορά τους οικονομικούς κινδύνους από τους δασμούς των ΗΠΑ. Θεωρεί, ωστόσο, πως ΗΠΑ και ΕΕ μπορούν να επιτύχουν μια εμπορική συμφωνία, μια εξέλιξη που είναι σημαντική και για την οικονομία της χώρας της. Πέρσι, το εμπορικό πλεόνασμα της Ιταλίας με τις ΗΠΑ διαμορφώθηκε στα 40 δισ. δολάρια αλλά οι φετινές προβλέψεις για την ανάπτυξη μειώθηκαν κατά το ήμισυ στο 0,6% μετά την επιθετική εμπορική πολιτική του Τραμπ.
Το διατλαντικό εμπόριο και το ΝΑΤΟ καταλαμβάνουν κορυφαίες θέσεις στην ατζέντα της Μελόνι, η οποία πρόκειται να φιλοξενήσει τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Τζέι ντι Βανς, μέσα στο επόμενο διάστημα. Επιβεβαιώνεται έτσι η πολιτική εγγύτητα ΗΠΑ και Ιταλίας, με την Μελόνι να αποφεύγει να επιτεθεί στον Τραμπ για την ομοβροντία δασμών, έχοντας καλλιεργήσει ένα θετικό κλίμα μαζί του. Ήταν η μοναδική ηγέτιδα της Ευρώπης προσκεκλημένη στην ορκωμοσία του Αμερικανού προέδρου. Χθες τόνισε πως η 17η Απριλίου είναι η ιστορική επέτειος καθώς την ίδια ημέρα του 1492 εξασφάλισε ο Χριστόφορος Κολόμβος τη χρηματοδότηση για να ξεκινήσει το πρώτο του ταξίδι. Η Ιταλίδα πρωθυπουργός μίλησε για τα οφέλη που μπορούν να επιτύχουν οι ΗΠΑ με την Ιταλία στην ενέργεια, την άμυνα, το διάστημα. Ασκώντας τη δεξιοτεχνία της στη διπλωματία, η Μελόνι είπε πως «πιστεύω πως μπορούμε να κάνουμε τη Δύση μεγάλη ξανά» και πρόσθεσε πως «όταν αναφέρομαι στη Δύση δεν μιλώ μόνον σε έναν γεωγραφικό χώρο αλλά για τον πολιτισμό». Υπογράμμισε, επίσης, ότι «μαζί μπορούμε να υπερασπιστούμε την ελευθερία της Ουκρανίας».
Μετά την αποτυχία του πρώτου γύρου των διαπραγματεύσεων για μια εμπορική συμφωνία μεταξύ Ε.Ε και ΗΠΑ, αποστολή της Ιταλίδας πρωθυπουργού ήταν να αποσαφηνίσει τα αιτήματα της κυβέρνησης των Ρεπουμπλικάνων. Η Μελόνι έχει δηλώσει δημόσια πως μια διέξοδος για την άμεση εξομάλυνση των εμπορικών σχέσεων και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού είναι να καταργηθούν όλοι οι δασμοί στα βιομηχανικά προϊόντα από την Ε.Ε και τις ΗΠΑ. Τα χρονικά περιθώρια για την επίτευξη ενός συμβιβασμού είναι στενά. Η Ουάσιγκτον έχει αναστείλει αμοιβαίους δασμούς 20% στις εισαγωγές από την Ε.Ε για ενάμιση μήνα. Ισχύουν, ωστόσο, δασμοί 25% στις εισαγωγές χάλυβα αλουμινίου και αυτοκινήτων από όλον τον κόσμο ενώ ο Τραμπ διατήρησε αμετάβλητη την οριζόντια φορολογία με 10% για όλα τα υπόλοιπα προϊόντα που εισέρχονται στις ΗΠΑ. Λίγο πριν το ταξίδι στην Ουάσινγκτον την Πέμπτη, η Μελόνι είχε έρθει σε επαφή με εκπροσώπους του επιχειρείν στην Ιταλία, δηλώνοντας πως «θα κάνουμε ότι μπορούμε, όπως πάντα» και ότι «έχουμε υπερβεί ακόμη μεγαλύτερα εμπόδια». Αρχές της εβδομάδας, η Ιταλίδα πρωθυπουργός είχε συνομιλήσει, επίσης, με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Χθες, το πρακτορείο Bloomberg αποκάλυψε πως η Ε.Ε εξετάζει να επιβάλει περιορισμούς σε ορισμένες εξαγωγές προς τις ΗΠΑ εάν δεν υπάρξει συμφωνία. Εκτός της εμπορικής αντιπαράθεσης που έχει ξεκινήσει ο Τραμπ με την Ε.Ε και δεκάδες άλλες χώρες σε όλες τις γωνιές του κόσμου, αναλυτές εκτιμούν πως ο Τραμπ μπορεί να επιδιώξει από την Ε.Ε να κρατήσει μεγαλύτερες αποστάσεις από την Κίνα. Οι πρωτεύουσες της Ευρώπης, ωστόσο, φαίνεται να εξετάζουν μια στενότερη επαφή με το Πεκίνο προκειμένου να αντισταθμίσουν τις επιπτώσεις από τον εμπορικό πόλεμο των ΗΠΑ και την αποστασιοποίηση της Ουάσιγκτον από τη Βορειοατλαντική συμμαχία, όσο συνεχίζεται ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Τα τελευταία χρόνια, οι κυβερνήσεις της Ε.Ε έχουν επιβάλει περιορισμούς στις επενδύσεις Κινέζων σε στρατηγικά περιουσιακά στοιχεία των κρατών-μελών, ενώ η Κομισιόν διεξάγει μια σειρά ερευνών για τις κρατικές επιδοτήσεις που λαμβάνουν κινεζικές εξαγωγικές επιχειρήσεις από ξύλινα πατώματα μέχρι βιομηχανικά μεταλλικά ρολά. Επέβαλε, επίσης, δασμούς έως και 45% στα ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα από την Κίνα. Προ διετίας, η Ολλανδία επέβαλε περιορισμούς στις εξαγωγές ημιαγωγών. Σε κάθε περίπτωση, όμως, τα μέτρα της Ε.Ε κατά των εμπορικών πρακτικών της Κίνας είναι σαφώς μικρότερα από αυτά που έχουν επιβληθεί από τις ΗΠΑ. Οι δασμοί της κυβέρνησης Τραμπ φτάνουν πια το 145%, με το Πεκίνο να προχωρά σε αντίποινα έως και 125%.
