Το υπουργείο Άμυνας της Τουρκίας προχώρησε σε δήλωση-απάντηση σε ανάλογο ύφος με του ΥΠΕΞ συνεχίζονται οι αντιδράσεις από την πλευρά της γειτονικής χώρας για τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό που παρουσίασε η Ελλάδα, σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ. Ήταν η σειρά του υπουργείο Άμυνας της Τουρκίας το οποίο επίσης αναφέρει ότι «οι μονομερείς ενέργειες, οι αξιώσεις και οι δηλώσεις της Ελλάδας, που αγνοούν τις υφιστάμενες διαφορές και παραβιάζουν τα δικαιώματα της τουρκικής πλευράς, είναι απαράδεκτες».
Σε ερώτηση δημοσιογράφων μετά τη συνέντευξη τύπου που παραχωρήθηκε στο τουρκικό υπουργείο, πηγές του ανέφεραν ότι παρακολουθούν προσεκτικά τις ελληνικές πρωτοβουλίες, οι οποίες, όπως λένε, «δεν έχουν νομική βάση και αντιβαίνουν στο διεθνές δίκαιο στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο».
Όπως μεταδίδει το TRT Haber, οι εν λόγω πηγές ανέφεραν συγκεκριμένα: «Ως τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις, είμαστε πλήρως αποφασισμένοι να προστατεύσουμε τα δικαιώματα και τα συμφέροντά μας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Τέτοια μονομερή σχέδια της Ελλάδας, σχετικά με τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας της είναι αντίθετα με το διεθνές δίκαιο. Η Τουρκία υποστηρίζει ότι μια δίκαιη και συμβατή με το διεθνές δίκαιο κατανομή της θαλάσσιας δικαιοδοσίας στην περιοχή είναι δυνατή, μόνο στο πλαίσιο του αμοιβαίου διαλόγου και της καλής θέλησης. Οι μονομερείς ενέργειες, ισχυρισμοί και δηλώσεις της Ελλάδας που αγνοούν τις υπάρχουσες διαφορές και παραβιάζουν τα δικαιώματα της τουρκικής πλευράς είναι απαράδεκτες. Οι δηλώσεις αυτές δεν έχουν καμία νομική συνέπεια για τη χώρα μας».
Στην ελληνική πλευρά πάντως, επικρατεί αισιοδοξία σχετικά με την τουρκική αντίδραση, καθώς εκτιμάται πως δε θα είναι ιδιαίτερα έντονη, ωστόσο μέχρι στιγμής έχουν ήδη καταγραφεί οι δηλώσεις πηγών του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, η ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών που χαρακτήρισε «μονομερείς» τις ενέργειες της Αθήνας, οι οποίες «θα πρέπει να αποφεύγονται σε μια κλειστή ή ημίκλειστη θάλασσα όπως το Αιγαίο και η Μεσόγειος», αφήνοντας όμως ανοιχτό το παράθυρο συνεργασίας με την Ελλάδα στο Αιγαίο.
Είχε προηγηθεί η δημοσιοποίηση εκ μέρους του Εθνικού Ερευνητικού Κέντρου Ναυτικού Δικαίου του Πανεπιστημίου της Άγκυρας (DEHUKAM) της πρώτης ακαδημαϊκής μελέτης για τον Θαλάσσιο Χωρικό Σχεδιασμό της Τουρκίας. Σε ανακοίνωσή του, το DEHUKAM αναφέρει πως το σχέδιο αποσκοπεί στο να ενισχύσει την κατανόηση της στρατηγικής της «Γαλάζιας Πατρίδας» στην κοινωνία και στους αρμόδιους φορείς, αλλά και να προσφέρει ένα πιο οργανωμένο πλαίσιο για τις δραστηριότητες της Τουρκίας στις θαλάσσιες περιοχές της, με σεβασμό στις περιβαλλοντικές παραμέτρους.
Η συνέχεια αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον, με πηγές του ελληνικού ΥΠΕΞ να τονίζουν ότι η προγραμματισμένη για τα μέσα Μαΐου συνάντηση Γεραπετρίτη – Φιντάν θα διεξαχθεί κανονικά.
Παράθυρο για λύση win-win
Σε μια κίνηση που αποτυπώνει επισήμως σε ευρωπαϊκό κείμενο τα απώτατα δυνητικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας προχώρησε η Αθήνα χθες: Κατέθεσε με καθυστέρηση το Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχέδιό της, κατ’ απαίτηση της ΕΕ και λίγο πριν την εκπνοή της σχετικής προθεσμίας στο τέλος του μήνα.
Μία ημέρα πριν, το Εθνικό Κέντρου Ερευνών για το Ναυτικό Δίκαιο του Πανεπιστημίου της Άγκυρας δημοσιοποίησε την πρώτη ακαδημαϊκή μελέτη για το Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχέδιο της Τουρκίας, χωρίς όμως να περιλαμβάνει σχετικό χάρτη. Εκείνος δημοσιοποιήθηκε χθες, μετά τον ελληνικό, στην εφημερίδα Μιλλιέτ και στο κρατικό πρακτορείο Αναντολού. Ακολούθησε αυστηρή ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ, το οποίο τονίζει ότι «Ορισμένες από τις περιοχές που καθορίζονται στο ‘Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχέδιο’ (ΘΧΣ), που έχει δηλωθεί από την Ελλάδα στο πλαίσιο της κοινοτικής νομοθεσίας, παραβιάζουν τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας της Τουρκίας τόσο στο Αιγαίο όσο και στην Ανατολική Μεσόγειο», μεταδίδει η Deutsche Welle.
Αναφέρει δε ότι «για άλλη μια φορά ότι οι μονομερείς ενέργειες και διεκδικήσεις της Ελλάδας δεν θα έχουν καμία νομική συνέπεια για τη χώρα μας. Υπενθυμίζουμε ότι πρέπει να αποφεύγονται μονομερείς ενέργειες σε κλειστές ή ημίκλειστες θάλασσες όπως το Αιγαίο και η Μεσόγειος, ότι το διεθνές ναυτικό δίκαιο ενθαρρύνει τη συνεργασία μεταξύ των παράκτιων κρατών σε αυτές τις θάλασσες και ότι στο πλαίσιο αυτό η χώρα μας είναι πάντα πρόθυμη να συνεργαστεί με την Ελλάδα στο Αιγαίο Πέλαγος».
«Η Τουρκία», καταλήγει το κείμενο, «διατηρεί την άποψη ότι πρέπει να υιοθετηθεί μια ειλικρινής και συνολική προσέγγιση για την επίλυση ζητημάτων στη βάση του διεθνούς δικαίου, της ισότητας και της καλής γειτονίας, στο πλαίσιο της Διακήρυξης των Αθηνών για τις Φιλικές Σχέσεις και την Καλή Γειτονία της 7ης Δεκεμβρίου 2023, η οποία, αντανακλά το πνεύμα που επιθυμούν να διατηρήσουν και τα δύο μέρη στις σχέσεις τους».
Ο διάδρομος διαπραγματεύσεων παραμένει ανοιχτός
Παρά την αυστηρή προειδοποίηση του ΤΥΠΕΞ, η Άγκυρα αφήνει ένα διάδρομο ανοικτό για διαπραγματεύσεις με την Ελλάδα επικαλούμενη την Διακήρυξη των Αθηνών, στο πλαίσιο της οποίας εκκρεμεί συνάντηση Ερντογάν-Μητσοτάκη – με την ημερομηνία της ωστόσο να μην έχει ακόμα οριστικοποιηθεί.
Για τον τουρκικό Τύπο, πάντως, οι εξελίξεις αυτές αυξάνουν την ένταση με την Ελλάδα, με την αντικυβερνητική Sözcü να αναφέρει, ότι μια πρόκληση, που για την Τουρκία ήταν αιτία πολέμου από το 1995, επανέρχεται τώρα στο τραπέζι. «Η Ελλάδα», γραφεί η εφημερίδα, «θα υποβάλει χάρτη στην ΕΕ, που θα επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα δώδεκα μίλια στις 27 Απριλίου». Η ίδια εφημερίδα θεωρεί ότι η έλλειψη αντίδρασης από την Τουρκία εγείρει ανησυχίες ότι το Αιγαίο μπορεί να γίνει ουσιαστικά μια «ελληνική λίμνη». Αντίθετα, η φιλοκυβερνητική Μιλλιέτ τονίζει ότι η Ελλάδα δημοσίευσε τον χάρτη της μετά την Τουρκία και ότι η Γαλάζια Πατρίδα προκαλεί συναγερμό και στην Ελλάδα, ενώ ο θαλάσσιος χωροταξικός χάρτης της Τουρκίας προκαλεί εντάσεις στην Αθήνα.
Στο μεταξύ, η χθεσινή συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ υπό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, όπου αποφασίστηκε το δωδεκαετές εξοπλιστικό πρόγραμμα της Ελλάδας με εύρος προϋπολογισμού τα 25 δις ευρώ, σχολιάζεται εκτενώς στον τουρκικό Τύπο, ιδιαίτερα ως προς την αγορά πυραύλων από τη Γαλλία, που, όπως λέει η Σαμπάχ, κλιμακώνει την απειλή για την Τουρκία.
