THEPOWERGAME
Η πρώτη συνάντηση μεταξύ του Αμερικανού Προέδρου, Τζο Μπάιντεν και του Ρώσου ομολόγου του, Βλάντιμιρ Πούτιν βρίσκεται σε εξέλιξη από τις 14:00 ώρα Ελλάδος στη βίλα La Grange, με φόντο την λίμνη της Γενεύης.
Ο Ρώσος ηγέτης έφτασε στο αεροδρόμιο της Γενεύης με το ρωσικό προεδρικό αεροσκάφος Ilyushin Il-96.
Πρόκειται για την πρώτη συνάντηση των δύο ηγετών, μετά την εκλογή του Τζο Μπάιντεν, και η ατζέντα της είναι ευρεία αλλά τόσο η Ουάσινγκτον όσο και η Μόσχα διατηρούν χαμηλές προσδοκίες για την έκβαση της συνάντησης.
Η συνάντηση η οποία δεν αποκλείεται να κρατήσει πάνω από πέντε ώρες έχει ως στόχο να αμβλυνθούν οι εντάσεις στις σχέσεις των δύο χωρών, οι οποίες βρίσκονται στο χειρότερο σημείο τους εδώ και χρόνια.
Πέρα όμως από την εξομάλυνση στις σχέσεις των δύο χωρών, υπάρχει η πιθανότητα να γίνουν κάποιες ανακοινώσεις που θα αφορούν τον έλεγχο των πυρηνικών.
Στόχος μία συνάντηση ουσίας
Μπορεί ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν να συσπείρωσε τις τελευταίες ημέρες (πρώτα στη διάρκεια της G7, μετά στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ και μετά στη Σύνοδο ΕΕ-ΗΠΑ) τους δυτικούς συμμάχους, και αποδέκτη και τη Ρωσία.
Ωστόσο, η αμερικανική πλευρά, όπως και η ρωσική φέρονται διατεθειμένες να συνεννοηθούν επί της ουσίας για το πως μπορούν να αποκαταστήσουν τη μεταξύ τους επικοινωνία και συνεργασία ακόμη και σε πιο χαμηλά διπλωματικά επίπεδα, ακόμη και αν αυτή τη στιγμή συμφωνούν ότι διαφωνούν.
Ένα θέμα όπου θεωρείται πιθανό να γίνουν κάποιες ανακοινώσεις είναι εκείνο του ελέγχου των πυρηνικών όπλων.
Είναι ένας τομέας όπου και οι δύο πλευρές θεωρούν σημαντικό να υπάρξει κάποια σύμπνοια, ενώ οι διοικήσεις πιέζονται και από συμβούλους, πρώην υπουργούς και εκπροσώπους του στρατιωτικού κατεστημένου εκατέρωθεν να θέσουν νέες βάσεις. Τουλάχιστον όσον αφορά τα πυρηνικά!
Για παράδειγμα η Euro-Atlantic Security Leadership Group (Ευρωατλαντική ομάδα ηγεσίας για την ασφάλεια), στην οποία συμμετέχουν μεταξύ άλλων ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Ιγκόρ Ιβανόφ και ανώτατοι στρατιωτικοί διοικητές των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, έβγαλαν ανακοίνωση πως από τη συνάντηση αναμένουν τουλάχιστον μία κοινή δήλωση πως τα δύο κράτη δεσμεύονται σε τακτικές ανώτατες συνομιλίες για την επίτευξη «στρατηγικής σταθερότητας».
Η συνθήκη START και τα πυρηνικά κενά
Λίγες μέρες μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον πρόεδρο Μπάιντεν, οι δύο πλευρές ανανέωσαν για μία πενταετία τη Συνθήκη START (Συνθήκη για την Περαιτέρω Μείωση και Περιορισμό των Στρατηγικών Επιθετικών Όπλων), όμως που περιορίζουν τον αριθμό των στρατηγικών πυρηνικών κεφαλών που μπορούν να χρησιμοποιήσουν Ουάσινγκτον και Μόσχα.
Όμως δεν βρίσκεται πια σε ισχύ η από το 1987 Συνθήκη για τις Πυρηνικές Δυνάμεις Μεσαίας Εμβέλειας, που κάλυπτε το θέμα των πυραύλων με πυρηνικές κεφαλές μικρότερου βεληνεκούς. Οι ΗΠΑ φέρονται να ενδιαφέρονται ιδιαίτερα να πετύχουν κάποιου είδους δέσμευση της Ρωσίας στη χρήση των τακτικών, μη στρατηγικών πυρηνικών όπλων. Η Ρωσία πάλι, θα ήθελε να εξασφαλίσει αμερικανικές δεσμεύσεις όσον αφορά τα συστήματα πυραυλικής άμυνας, γι αυτό και ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ για «πυρηνικά και μη πυρηνικά, επιθετικά και αμυντικά όπλα» τα οποία πρέπει να τεθούν στο τραπέζι.
Οι σύμβουλοι των δύο ηγετών θεωρούν πως το κρίσιμο θέμα της πυρηνικής ισορροπίας δεν θα επηρεαστεί από τις διαφωνίες των δύο πλευρών σχεδόν στα πάντα, από την Ουκρανία ως τη Συρία, τις κυβερνοεπιθέσεις και τον Ναβάλνι.
Ελπίδες για εκατέρωθεν επιστροφή των πρεσβευτών
Ένα άλλο πεδίο όπου αναμένεται συνεννόηση μεταξύ των δύο ηγετών, είναι εκείνο της αποκατάστασης των εκατέρωθεν διπλωματικών αποστολών σε Ουάσινγκτον και Μόσχα, που θεωρείται ένα μίνιμουμ για να λειτουργεί με ικανοποιητικό τρόπο ένας δίαυλος επικοινωνίας.
Για το λόγο αυτό, εκτός από τους Αμερικανούς υπουργούς Εξωτερικών, στη Γενεύη βρίσκονται και ο Αμερικανός πρέσβης στη Ρωσία Τζον Σάλιβαν και ο Ρώσος πρέσβης στην Ουάσινγκτον Ανατόλι Αντόνοφ.
Και οι δύο έχουν εγκαταλείψει τις θέσεις τους τους τελευταίους μήνες (η Ρωσία ανακάλεσε τον πρέσβη στην Ουάσινκγτον το Μάρτιο, οι ΗΠΑ τον δικό τους τον Απρίλιο), χωρίς να έχουν επιστρέψει. Παράλληλα λουκέτα και περιορισμούς προσωπικού αντιμετωπίζουν επίσης τα προξενεία στην Αγία Πετρούπολη και το Σαν Φρανσίσκο και το Σιάτλ.
Από «δολοφόνος»… «ικανός αντίπαλος»
Μπορεί ο Πούτιν να μην είναι εταίρος, αλλά τουλάχιστον είναι ένας «ικανός αντίπαλος». στη δήλωση προχώρησε αυτή την εβδομάδα ο Μπάιντεν, επιδεικνύοντας διάθεση να υπάρξει έστω μίνιμουμ κλίμα σεβασμού στην πιο ψυχροπολεμική συνάντηση μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων εδώ ίσως και δεκαετίες.
Σίγουρα πρόκειται για υποχώρηση από το «δολοφόνος», όπως είχε αποκαλέσει τον Πούτιν τον Μάρτιο. Ο Βλαντιμίρ Φρολόφ, πρώην Ρώσος διπλωμάτης εκτίμησε μιλώντας στο πρακτορείο Ρόιτερς πως ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν επιθυμεί κάποια «συμβολική αναγνώριση από πλευράς ΗΠΑ του γεωπολιτικού στάτους της Ρωσίας» και είναι διατεθειμένος να κάνει υποχωρήσεις που θεωρεί ασήμαντες.
Χωριστές συνεντεύξεις Τύπου, απουσία επίσημων γευμάτων
Ένδειξη της τεταμένης σχέσης των δύο πλευρών είναι το γεγονός ότι δεν θα παρατεθεί κανένα γεύμα και οι δύο ηγέτες θα δώσουν στη συνέχεια ξεχωριστές συνεντεύξεις Τύπου, αντί για μία κοινή.
«Δεν θα συμφάγουν», είπε ένας υψηλόβαθμος Αμερικανός αξιωματούχος στους δημοσιογράφους, ενώ ο Μπάιντεν πετούσε προς τη Γενεύη.
Η συνάντηση αναμένεται να ξεκινήσει γύρω στις 14.00 ώρα Ελλάδας στη Βίλα Λα Γκρανζ, μια κομψή έπαυλη μέσα σε ένα πάρκο 300 στρεμμάτων.
Ο Πούτιν θα φτάσει πρώτος στην έπαυλη, όπου οι δύο ηγέτες θα συναντηθούν με τον πρόεδρο της Ελβετίας Γκι Παρμελέν, προτού να ξεκινήσουν τις συνομιλίες τους στη βιβλιοθήκη με τα ιστορικά, δερματόδετα βιβλία – πολλά από αυτά είναι γραμμένα στα κινεζικά, τα γαλλικά, τα περσικά ή τα τουρκικά.
Μπάιντεν και Πούτιν θα συνοδεύονται από τους υπουργούς Εξωτερικών, τον Αμερικανό Άντονι Μπλίνκεν και τον Ρώσο Σεργκέι Λαβρόφ, καθώς και από τους διερμηνείς, ενώ στη συνέχεια οι αντιπροσωπείες θα διευρυνθούν.
Στη συνήθως ήσυχη πόλη θα αναπτυχθούν 3.000-3.500 αστυνομικοί και άλλα μέλη υπηρεσιών ασφαλείας.
Μεταξύ των χιλιάδων συγγραφέων, έργα των οποίων φυλάσσονται στην έπαυλη, είναι και ο Σαρλ Πικτέ ντε Ροσμόν, ο Ελβετός διπλωμάτης που συνέταξε τη διακήρυξη της ουδετερότητας της Ελβετίας – ένας από τους πιθανούς λόγους για τους οποίους επελέγη η Γενεύη για αυτή τη σύνοδο.