Τη Δευτέρα 7 Απριλίου θα πραγματοποιηθεί στο Λουξεμβούργο το έκτακτο συμβούλιο υπουργών της Ε.Ε. για την αρχική εκτίμηση της κατάστασης που διαμορφώνεται μετά την ανακοίνωση των δασμών Τραμπ. Τη χώρα μας θα εκπροσωπήσει ο ΓΓ Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων & Εξωστρέφειας (ΔΟΣΕ) Δημήτρης Σκάλκος.
Αν και είναι νωρίς να προεξοφληθεί η έκβαση του συμβουλίου, όπως αναφέρουν καλά ενημερωμένες πηγές, βασικό θέμα θα είναι τα αντίμετρα του 20% δασμών που επέβαλε ο πρόεδρος Τραμπ, σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. Και το ζητούμενο είναι αν θα υπάρξει κοινή στάση των κρατών – μελών καθώς, κάποιες χώρες πλήττονται περισσότερο, όπως π.χ. η Γερμανία, και άλλες λιγότερο όπως η Ελλάδα. Όπως αναφέρουν στο υπ. Εξωτερικών, το εξωτερικό εμπόριο της χώρας με τις ΗΠΑ είναι σαφώς μικρότερο με εκείνο των χωρών της κεντρικής Ευρώπης και υπό αυτήν την έννοια, η μικρή εξωστρέφεια μας διασώζει. Βεβαίως, παραδέχονται ότι αν αρχίσει ο ένας να «απαντάει» στον άλλον με νέους δασμούς κάθε φορά, είναι σίγουρο ότι όλοι θα βγουν πολλαπλά χαμένοι. «Ας μην ξεχνάμε ότι η Γερμανία είναι ο δεύτερος εξαγωγικός προορισμός αγαθών της χώρας, και αν αρχίσουν αυτοί να καταναλώνουν λιγότερο, τότε θα επηρεαστεί και η ελληνική οικονομία», αναφέρει παράγοντας του υπ. Εξωτερικών.
Ο ίδιος σημειώνει ότι οι επιπτώσεις των δασμών Τραμπ είναι άγνωστες καθώς ποτέ στο παρελθόν δεν υπήρξε μια τέτοια πολιτική. Ο προστατευτισμός ίσχυσε για ορισμένα προϊόντα όπως ο χάλυβας και το αλουμίνιο, και μέχρι εκεί αναλύθηκαν οι επιτπώσεις. Η οριζόντια επιβολή δασμών σε 185 χώρες είναι ένα φαινόμενο πρωτόγνωρο που θα χρειαστεί μήνες για να φανούν οι επιπτώσεις του στην παγκόσμια οικονομία και στο διεθνές εμπόριο.
Ευκαιρίες για την Ελλαδα
Στην ελληνική κυβέρνηση ωστόσο βλέπουν και ευκαιρίες από τη αναδιάταξη αυτή των εφοδιαστικών αλυσίδων που επιφέρει το τυφώνας Τραμπ. Για παράδειγμα οι υπέρογκοι δασμοί στο χάλυβα και το αλουμίνιο, μπορεί να επηρεάσει τις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ και να τις ανακατευθύνει σε άλλες χώρες όπως π.χ. είναι ο Καναδάς.
Επίσης στο υπ. Εξωτερικών δεν κρύβουν την αισιοδοξία τους ότι η κρίση δασμών αυτή μπορεί να οδηγήσει σε βάθεμα της κοινής αγοράς στην Ε.Ε. κάτι που επιζητεί διακαώς η χώρα μας δεκαετίες τώρα. Ακόμη στο υπ. Εξωτερικών θεωρούν ότι ο τυφώνας αυτός δασμών σε 185 χώρες δεν είναι ένα πολιτικό παιχνίδι που στόχο έχει να οδηγήσει σε επιμέρους διαπραγματεύσεις και συμφωνίες.
«Υπάρχει ένας δογματισμός (στα μέτρα που ανακοινώθηκαν) που δύσκολα θα μπορούσε να μεταβληθεί ουσιαστικά», λέει παράγοντας του υπ. Εξωτερικών. Στο πλαίσιο αυτό δεν αποκλείονται κάποια περιθώρια διαπραγματεύσεων. Για παράδειγμα στη χώρα μας, θα μπορούσε η αμερικανική εξωτερική πολιτική να υπαγορεύσει μια έξοδο της Cosco από το λιμάνι του Πειραιά, σε αντάλλαγμα της μείωσης ή και της άρσης των δασμών σε ορισμένα ή και στο σύνολο των ελληνικών αγαθών που εξάγονται στις ΗΠΑ.
Αυτή η στρατηγική ωστόσο δεν μπορούσε να ισχύσει στο σύνολο της για την Ε.Ε. και ειδικά για τους μεγάλους εταίρους του αμερικανικού εμπορίου όπως είναι η Γερμανία, η Γαλλία κ.λπ. Σε αυτή την πολιτική εξάλλου στήριξε ο Τραμπ την επανεκλογή του και θα είναι δύσκολο ένα πισωγύρισμα. Με άλλα λόγια στο ΥΠΕΞ φέρεται να έχουν πεισθεί ότι η γραμμή της διοίκησης Τραμπ στο θέμα των εξωτερικών σχέσεων και των δασμών συμπυκνώνεται στο… «γαία πυρί μειχθήτω».
Το συμβούλιο στο Λουξεμβούργο
Στο συμβούλιο της ερχόμενης Δευτέρα δεν αναμένεται να ληφθούν αντίμετρα, παρόλο που υπάρχουν φωνές προς αυτή την κατεύθυνση. Αυτό που αναμένεται -δεδομένου ότι η Ευρώπη είναι και αργοκίνητο καράβι- είναι να υπάρξει ένα ψήφισμα που θα καταδικάζει τις αποφάσεις του προέδρου των ΗΠΑ. Επίσης στο ψήφισμα θα τονίζεται ότι η Ενωμένη Ευρώπη θα προστατέψει τα οικονομικά της συμφέροντα και ότι διατηρεί το δικαίωμα απαντήσεως που θα έρθει εν ευθέτω χρόνο.
Με άλλα λόγια δεν θα υπάρξει αντίδραση εν θερμών. Στην ίδια απόφαση θα τονίζεται ότι θα πρέπει να εξαντληθεί κάθε προσπάθεια ώστε να μην διαταραχθεί η στρατηγική σχέση της Ευρώπης με τις ΗΠΑ. Ωστόσο τα αντίμετρα θα έλθουν εν ευθέτω χρόνο και μένει να φανεί η έκτασή τους.
Προς την κατεύθυνση αυτή πιέζουν ιδιαίτερα οι Γερμανοί που εμφανίζονται έντονα δυσαρεστημένοι από τα μέτρα Τραμπ, αλλά και η ίδια η πρόεδρος της Ε.Ε. Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν η οποία είναι ιδιαίτερα δυσαρεστημένη με την αντιμετώπιση που είχε από την διοίκηση Τραμπ. Το ζητούμενο τώρα είναι τι θα πράξουν οι «φιλοτραμπικές» κυβερνήσεις της Ε.Ε., όπως της Ουγγαρίας, της Ιταλίας κ.ά., οι οποίες δεν εξαιρέθηκαν από την καταιγίδα μέτρων Τράμπ.
