Οι τεράστιοι νέοι δασμοί του Τραμπ στα κινεζικά προϊόντα, δεν θα πλήξουν μόνο την κινεζική οικονομία, αναμορφώνοντας δραματικά το τι ίσχυε μέχρι τώρα στο εμπόριό της με τις ΗΠΑ, αλλά θα έχουν και αλυσιδωτές επιπτώσεις για πολλές χώρες παγκοσμίως. Το Πεκίνο δεν φαίνεται πάντως ότι θα μείνει παρατηρητής, αφού λίγη ώρα μετά τις ανακοινώσεις διά στόματος Τραμπ καταδίκασε τους δασμούς και υποσχέθηκε αντίποινα.
Oι ΗΠΑ επέβαλαν δασμούς 25% σε όλα τα αυτοκίνητα όλων των χωρών που εισάγονται στη χώρα, ενώ επίσης, ανακοίνωσε ανταποδοτικούς δασμούς 20% σε όλα τα προϊόντα από την ΕΕ και 34% από την Κίνα. Ο νέος αμοιβαίος συντελεστής για την Κίνα θα προστεθεί στους υφιστάμενους δασμούς συνολικού ύψους 20%, πράγμα που σημαίνει ότι ο πραγματικός δασμολογικός συντελεστής για το Πεκίνο επί αυτής της θητείας Τραμπ είναι 54%.
Όπως φαίνεται και στο παραπάνω διάγραμμα από τους New York Times (ΝΥΤ), οι επιπτώσεις αναμένεται να είναι σοβαρές, αφού η Κίνα κατέχει το δεύτερο μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς (13,4%) όσον αφορά στις εισαγωγές των ΗΠΑ, πίσω από την ΕΕ (18,5%).
Σε ποια προϊόντα από την Κίνα θα αυξηθούν οι τιμές λόγω των δασμών Τραμπ
Η αλλαγή πορείας των κινεζικών προϊόντων που θα είχαν πωληθεί στις ΗΠΑ, θα μπορούσε να έχει τεράστιο αντίκτυπο σε άλλες οικονομίες, με την ING να προειδοποιεί σε ανάλυσή της, ότι οι εξαγωγείς της Νοτιοανατολικής Ασίας ενδέχεται να πληγούν και ο πληθωρισμός σε όλη την ήπειρο -που ήδη είναι αρκετά χαμηλός- μπορεί να μειωθεί περαιτέρω. Η κυριαρχία και η υπερπαραγωγή της Κίνας σε τομείς καθαρής ενέργειας, όπως τα ηλεκτρικά οχήματα, τα ηλιακά πάνελ και οι μπαταρίες, επεκτείνεται πλέον σ’ ένα ευρύτερο σύνολο βιομηχανιών. Αυτές περιλαμβάνουν τον χάλυβα, τα πετροχημικά, τους ημιαγωγούς και άλλους τομείς χαμηλής προστιθέμενης αξίας, όπως τα υποδήματα, τα έπιπλα, τα ενδύματα και τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα. Αυτό δεν επηρεάζει μόνο άμεσα τις οικονομίες της ASEAN, εκτοπίζοντας την τοπική παραγωγή ορισμένων τελικών προϊόντων, αλλά και έμμεσα, περιορίζοντας τις εξαγωγές προς τον υπόλοιπο κόσμο.
Παρά την όποια αντεπίθεση επιλέξει τελικά η Κίνα, ο πρώτος πανικός από πλευράς επενδυτών φάνηκε στο σημερινό κλείσιμο των ασιατικών αγορών, εκεί όπου ο δείκτης Hang Seng του Χονγκ Κονγκ υποχώρησε κατά 2,08%, ενώ ο CSI 300 της ηπειρωτικής Κίνας σημείωσε πτώση 0,66%.
«Οι ΗΠΑ καθόρισαν τους λεγόμενους ανταποδοτικούς δασμούς βάσει υποκειμενικών και μονομερών εκτιμήσεων, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με τους κανόνες του διεθνούς εμπορίου και υπονομεύει σοβαρά τα νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντα των σχετικών μερών», δήλωσε εκπρόσωπος του υπουργείου Εμπορίου της Κίνας σε σημερινή ανακοίνωση. Ο Κινέζος αξιωματούχος περιέγραψε την απόφαση της κυβέρνησης Τραμπ να επιβάλει ανταποδοτικούς δασμούς ως «τυπική μονομερή πρακτική εκφοβισμού», προσθέτοντας ότι πολλές χώρες έχουν εκφράσει «ισχυρή δυσαρέσκεια και σαφή αντίθεση».
Οι αρχικές εκτιμήσεις δείχνουν ότι τα εκτεταμένα μέτρα θα μπορούσαν να ανεβάσουν τους μέσους δασμούς των ΗΠΑ σε «επίπεδα που δεν έχουμε δει από τις αρχές του 20ού αιώνα», δήλωσε ο Tai Hui, αναλυτής της JP Morgan Asset Management, προειδοποιώντας ότι οι ανακοινώσεις της εμπορικής πολιτικής θα μπορούσαν να επιβαρύνουν την παγκόσμια ανάπτυξη.
Το «σοκ των δασμών» για την Κίνα θα είναι «σημαντικά μεγαλύτερο και ευρύτερο» απ’ ό,τι στον πρώτο εμπορικό πόλεμο, δήλωσε με τη σειρά του ο Ρόμπιν Ξινγκ, επικεφαλής οικονομολόγος για την Κίνα στη Morgan Stanley. Αν και είναι πιθανό το Πεκίνο να προχωρήσει σε επιπλέον μέτρα υποστήριξης της πολιτικής, αν οι δασμοί μειώσουν γρήγορα την οικονομική ανάπτυξη της χώρας, τέτοια μέτρα ίσως «αντισταθμίσουν μόνο μερικώς το σοκ των δασμών», πρόσθεσε ο Ξινγκ.
Η Κίνα ενδέχεται να υποστεί πλήγμα στην οικονομία της από 0,5 έως 1 ποσοστιαία μονάδα του ΑΕΠ, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Τζούλιαν Έβανς-Πρίτσαρντ, αναλυτή της Capital Economics, ανάλογα με τα επίπεδα της ισοτιμίας του νομίσματος.
Όσον αφορά την αντεπίθεση του Πεκίνου, η Κίνα πιθανότατα θα απαντήσει με ισχυρά αλλά αναλογικά μέτρα, τα οποία μπορεί να ξεπεράσουν τις αυξήσεις των δασμών, περιλαμβάνοντας μέτρα κατά αμερικανικών εταιρειών, που εξαρτώνται από την κινεζική αγορά, δήλωσε ο Στίβεν Όλσον, επισκέπτης ανώτερος συνεργάτης στο Ινστιτούτο Yusof Ishak στη Σιγκαπούρη. «Οι ΗΠΑ και η Κίνα κατευθύνονται σε ένα διαπραγματευτικό τραπέζι, όπου θα προσπαθήσουν να καταλήξουν σε κάποιο είδος μεγάλου συμβιβασμού για ένα ευρύ φάσμα ζητημάτων», είπε, αν και προσέθεσε ότι αναμένεται η κατάσταση να χειροτερέψει πριν καλυτερέψει.
Τι προϊόντα εξάγει η Κίνα στις ΗΠΑ
Για πολλές δεκαετίες, οι Ηνωμένες Πολιτείες παρέμειναν ο κυρίαρχος προορισμός εξαγωγών της Κίνας, εισάγοντας περισσότερα κινεζικά αγαθά από οποιαδήποτε άλλη χώρα στον κόσμο. Το 2023, οι παγκόσμιες εξαγωγές της Κίνας έφτασαν τα 3,4 τρισεκατομμύρια δολάρια, με τις ΗΠΑ να λαμβάνουν εξαγωγές αξίας 502 δισ. δολαρίων.
Η κατηγορία των ηλεκτρονικών ειδών είναι η Νο1, όσον αφορά τις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ, φτάνοντας το 22%. Παρά τις διαχρονικές εμπορικές εντάσεις, η Κίνα διατηρεί σημαντικές σχέσεις με τις ΗΠΑ, με τις οικιακές συσκευές (19%), τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα (17%) και τα οπτικά/ιατρικά όργανα (17%) να καταλαμβάνουν σημαντικά μερίδια αγοράς στις ΗΠΑ. Τα παραπάνω στοιχεία εξάγονται από τα δεδομένα της UN Comtrade, China Custom, USITC και KKR.
Τον Δεκέμβριο του 2024, οι συνολικές εξαγωγές της Κίνας στις ΗΠΑ έφτασαν τα 48,83 δισεκατομμύρια δολάρια, αυξημένες από τα 47,31 δισεκατομμύρια δολάρια του Νοεμβρίου 2024, πιθανώς λόγω των επιχειρήσεων που έσπευσαν να αποστείλουν αγαθά πριν από την αύξηση των δασμών, που ανακοινώθηκε.
Εκτός από τα παραπάνω, σημαντικές είναι οι κινεζικές εξαγωγές χαρτιού, ηλεκτρικού εξοπλισμού, καθαρής ενέργειας και μπαταριών, χημικών προϊόντων, αγροδιατροφικών προϊόντων, τροφίμων, ποτών, γυαλιού κ.α προς τις ΗΠΑ, που το 2023 κυμάνθηκαν σε διψήφια ποσοστά.
Οι κίνδυνοι για τις τιμές σε Tesla και Apple
Yπενθυμίζεται ότι τον Φεβρουάριο η Bank of America δήλωσε ότι ο αντίκτυπος των δασμών στην Apple θα ήταν σημαντικός. Πριν ανακοινωθεί το εύρος των δασμών, η τράπεζα εκτιμούσε ότι αυτοί θα μπορούσαν να αναγκάσουν την εταιρεία να αυξήσει τις τιμές των iPhone κατά 10%. Η Apple δεν έχει κάνει ακόμη καμία ανακοίνωση σχετικά με αλλαγές στις τιμές. Όπως αναφέρει το AppleInsider, η εταιρεία ίσως προσπάθησε να απορροφήσει μικρές αυξήσεις στο κόστος των εξαρτημάτων, αλλά είναι απίθανο να μπορέσει να καλύψει αυτές τις τεράστιες αυξήσεις. Στο παρελθόν, τόνιζε ότι είχε διατηρήσει σταθερές τις τιμές των iPhone για χρόνια – αν και μόνο στις ΗΠΑ.
Αυτό σημαίνει ότι έχει επωμιστεί τουλάχιστον ένα μέρος του πληθωριστικού κόστους, κυρίως χάρη σε έξυπνες αγορές πρώτων υλών, όπως DRAM και NAND, καθώς και στην απορρόφηση του επιπλέον κόστους από νέες τεχνολογίες που προστίθενται στα iPhone. Ωστόσο, αυτά τα κόστη θα συνεχίσουν να αυξάνονται, και η προσθήκη των δασμών μπορεί να σημαίνει ότι ακόμη και η Apple δεν θα μπορέσει να αποφύγει τις αυξήσεις τιμών. Στο παρελθόν, η Apple κατάφερε να διαπραγματευτεί εξαίρεση από τους δασμούς κατά την πρώτη θητεία του Προέδρου Τραμπ, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει καταφέρει να το επαναλάβει. Έτσι, προς το παρόν, η Apple θα πρέπει να καταβάλει δασμούς σε όλα τα προϊόντα που εισάγει στις ΗΠΑ.
Η Κίνα αντιπροσωπεύει επί του παρόντος:
- Το 80% της συνολικής παραγωγικής ικανότητας της Apple
- Το 90% της συναρμολόγησης όλων των iPhone
- Το 55% της συναρμολόγησης των Mac
- Το 80% της συναρμολόγησης των iPad.
Συνολικά, εκτιμάται ότι περίπου το 40% των προμηθευτών της Apple εδρεύουν στην Κίνα. Οι δασμοί που θα πρέπει να καταβάλει η Apple για την εισαγωγή προϊόντων από αυτούς τους προμηθευτές έχουν οριστεί άμεσα στο 34%. Στο στόχαστρο της Κίνας θα μπορούσε να βρεθεί και η Tesla του Έλον Μασκ, δημιουργώντας έτσι επιπλέον διαταραχές στον πονεμένο κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας.
