Στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής των 27 ηγετών της ΕΕ στις Βρυξέλλες η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι είχε συνάντηση στις Βρυξέλλες με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Σε ανακοίνωση της κυβέρνησης της Ρώμης αναφέρεται ότι κατά την συνάντηση δόθηκε έμφαση στην στήριξη της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας και στην ευρωπαϊκή άμυνα σε κάθε της τομέα με ιδιαίτερη προσοχή στην χρηματοδότηση των επενδύσεων.
Όπως προσθέτει η ανακοίνωση, η Ιταλίδα πρωθυπουργός υπογράμμισε την ανάγκη να δοθεί βάρος στις ιδιωτικές επενδύσεις, για παράδειγμα μέσω του μοντέλου Invest- Eu, όπως έχει προτείνει η Ιταλία, και “σε ευρωπαϊκά εργαλεία που να είναι όντως κοινά και δεν επιβαρύνουν άμεσα το δημόσιο χρέος των χωρών μελών”.
Οι ηγέτες της ΕΕ είχαν σήμερα το πρωί τηλεδιάσκεψη με τον Ουκρανό Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι για να συζητήσουν τα όσα χρειάζεται το Κίεβο για να συνεχίσει να αμύνεται απέναντι στις ρωσικές επιθέσεις, οι οποίες συνεχίζονται παρά τις κινήσεις προς μια μερική εκεχειρία που μεσολάβησε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ.
Μιλώντας πριν από τη σύνοδο, η Λετονή Υπουργός Εξωτερικών Μπάιμπα Μπράζε δήλωσε στην Politico ότι η βοήθεια προς τη χώρα —ιδιαίτερα η υποστήριξη για την επισκευή των ενεργειακών συστημάτων της, τα οποία έχουν υποστεί βαριά πλήγματα— πρέπει να συνεχιστεί ανεξαρτήτως της γεωπολιτικής διαπραγμάτευσης.
«Αυτές οι αδίστακτες επιθέσεις σε υποδομές πολιτών είναι μια ακόμη αδιαμφισβήτητη υπενθύμιση ότι ο Πούτιν δεν μπορεί να εμπιστευτεί. Ο Πούτιν έχει ιστορικό 25 ετών παραβίασης όλων των συμφωνιών που έχει υπογράψει», είπε η Μπράζε, της οποίας η χώρα είναι μέρος ενός συνασπισμού Βαλτικών-Σκανδιναβικών κρατών που πιέζουν για να εντείνει η ΕΕ τις δεσμεύσεις της προς την Ουκρανία στις σημερινές συνομιλίες.
Ιταλία, Γαλλία και Σλοβακία ζητούν πιο ήπια εκδοχή της πρότασης Κάλλας για την Ουκρανία
Η Ιταλία, η Γαλλία και η Σλοβακία ζητούν μια πιο ήπια εκδοχή της πρότασης Κάλλας για την παροχή βοήθειας στην Ουκρανία. Ακόμα και με το νέο κείμενο, η πρόταση της επικεφαλής διπλωμάτη της ΕΕ, Κάγια Κάλλας, για την αύξηση της στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία δεν έχει διευκολύνει την επίτευξη συναίνεσης.
Η τελευταία εκδοχή αναφέρει ότι η υποστήριξη θα είναι «με βάση τη βούληση», μια γλώσσα που προωθούν η Γαλλία, η Ιταλία και η Σλοβακία, σύμφωνα με τρεις διπλωμάτες. Αυτό μπορεί να ακούγεται περιττό, δεδομένου ότι η πρόταση προβλέπει μια «συμμαχία των προθύμων» (που είναι ανοιχτή και σε χώρες εκτός της ΕΕ).
Το βασικό σημείο διαφωνίας αφορά τα χρήματα που θα πρέπει να καταβάλουν οι χώρες. Διπλωμάτες από πολλές χώρες έχουν παραπονεθεί εδώ και καιρό ότι η Κάλλας έβαλε το ζήτημα στο τραπέζι χωρίς διαβούλευση και χωρίς συντονισμό με τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ουκρανία, οι οποίες αποτελούν μέρος του πακέτου RearArm Europe που παρουσιάστηκε την Τετάρτη.
Η πρόταση Κάλλας δεν είχε ποτέ εύκολη πορεία. Προβλέπει μια συμμαχία χωρών που είναι πρόθυμες να αποστείλουν έως και 40 δισεκατομμύρια ευρώ σε στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία φέτος, επειδή η Ουγγαρία άσκησε βέτο σε μια προηγούμενη πρόταση, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει συναίνεση μεταξύ των 27 χωρών της ΕΕ. Αλλά και με τη νέα μορφή της, κατά τη διάρκεια συνάντησης των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ τη Δευτέρα, η Σλοβακία δήλωσε ότι δεν ενδιαφέρεται, σύμφωνα με τρεις διπλωμάτες.
Η επικεφαλής διπλωμάτης της ΕΕ, Κάγια Κάλλας, αναγνώρισε ότι οι μεγάλες χώρες της ΕΕ αντιτίθενται στο σχέδιό της για την παροχή έως και 40 δισεκατομμυρίων ευρώ σε στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία φέτος. «Γνωρίζουμε επίσης ότι υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με τα δημοσιονομικά ελλείμματα στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες και υπάρχουν τα προβλήματα», δήλωσε στους δημοσιογράφους κατά την άφιξή της στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Χώρες της ΕΕ, όπως η Γαλλία και η Ιταλία, αντιτίθενται στην πρόταση της Κάλλας να συνδέσει τις στρατιωτικές συνεισφορές στην Ουκρανία με το μέγεθος της οικονομίας κάθε χώρας. Υπονοώντας την αντίδραση, είπε ότι ο άμεσος στόχος είναι να συμφωνηθεί ένα πιο περιορισμένο σχέδιο για την παροχή 2 εκατομμυρίων βλημάτων αξίας 5 δισεκατομμυρίων ευρώ. «Το ρεαλιστικό σχέδιο θα ήταν τα 5 δισεκατομμύρια για τα πυρομαχικά και σε αυτό δουλεύουμε αυτή τη στιγμή», δήλωσε.
Σάντσεθ: Προτεραιότητα η τεχνολογική αναβάθμιση των αμυντικών δυνατοτήτων της ΕΕ
Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ δήλωσε σήμερα στις Βρυξέλλες πως η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να επικεντρωθεί στην ενίσχυση των τεχνολογικών ικανοτήτων της προκειμένου να υπερασπιστεί τον εαυτό της παρά την ενίσχυση των οπλοστασίων.
Αναφερόμενος στη Λευκή Βίβλο την οποία ανακοίνωσε η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική Κάγια Κάλας, που προτείνει κοινές αγορές στρατιωτικών προμηθειών, ο Σάντσεθ είπε πως “βασική αντίρρησή” του αφορά τον όρο “επανεξοπλισμός”.
“Πρέπει να μιλάμε διαφορετικά, να απευθυνόμαστε στους πολίτες μας με άλλο τρόπο όταν μιλάμε για την ανάγκη να βελτιώσουμε την ασφάλεια και τις ευρωπαϊκές αμυντικές ικανότητες”, είπε. “Η ΕΕ είναι ένα πολιτικό σχέδιο ήπιας δύναμης και επίσης έχουμε καθήκοντα σκληρής δύναμης σήμερα. Είμαστε αποφασισμένοι όχι μόνο να αυξήσουμε τις αμυντικές δαπάνες μας αλλά και να έχουμε αυτή την οπτική γωνία της ασφάλειας”.
Οι χώρες της νότιας Ευρώπης, είπε, αντιμετωπίζουν διαφορετικές προκλήσεις από εκείνες της ανατολικής Ευρώπης, και πρέπει να επικεντρωθούν στην ενίσχυση των συνοριακών ελέγχων, στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας και των κυβερνοεπιθέσεων. “Αυτά είναι πράγματα που πρέπει να λάβουμε υπόψη όταν μιλάμε για αυτό το νέο οικονομικό εργαλείο και τις ικανότητες δημοσιονομικής διακυβέρνησης που θα έχουμε για τα επόμενα χρόνια”, είπε.
Ο Σοσιαλιστής Σάντσεθ βαδίζει σε τεντωμένο σχοινί καθώς επιδιώκει να διατηρήσει τον ίδιο βηματισμό με Ευρωπαίους εταίρους όσον αφορά την αύξηση των αμυντικών δαπανών και την ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας, ενώ αντιμετωπίζει εναντίωση στο εσωτερικό από αριστερούς εταίρους στον συνασπισμό που δεν είναι διατεθειμένοι να μειώσουν τις κοινωνικές δαπάνες. Η Ισπανία έχει τις χαμηλότερες αμυντικές δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ στο ΝΑΤΟ το 2024, κάτω από το 1,3%.
Το μήνυμα Μητσοτάκη
«Χαιρετίζω την κατάθεση από πλευράς επιτροπής της “Λευκής βίβλου” για την ευρωπαϊκή άμυνα» δήλωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής των 27 ηγετών και τόνισε ότι «έχει ελληνικές πάγιες θέσεις που θα γίνουν θέσεις της ΕΕ».
Στην καυτή ατζέντα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου περιλαμβάνονται η κοινή ευρωπαϊκή άμυνα, το μεταναστευτικό, η ανταγωνιστικότητα και το επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο, αλλά και οι εξελίξεις σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα μετάσχει στη Σύνοδο Ευρωπαίων ηγετών για το μεταναστευτικό, η οποία θα πραγματοποιηθεί λίγο πριν την έναρξη των εργασιών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. «Όποιος έρχεται στη χώρα παράνομα, θα επιστρέφεται», δήλωσε ο πρωθυπουργός, μεταξύ άλλων
Ιδιαίτερα θετική είναι η αναφορά σε αμυντικά προγράμματα κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, όπως μια ευρωπαϊκή ασπίδα αεράμυνας, πρόταση που ο πρωθυπουργός έχει καταθέσει από κοινού με τον πρωθυπουργό της Πολωνίας στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, από τον περασμένο Μάιο.
Επίσης, σημειώνουν πως είναι σημαντικό το νέο χρηματοδοτικό εργαλείο ύψους 150 δισ. να χρησιμοποιηθεί ως μέσο ενίσχυσης της ευρωπαϊκής στρατηγικής αυτονομίας και όχι ως μέσο χρηματοδότησης αμυντικών βιομηχανιών τρίτων χωρών, ελληνική θέση που αποτυπώνεται στη Λευκή Βίβλο.
Σε κάθε περίπτωση, επισημαίνουν ότι οι αποφάσεις για την άμυνα οφείλουν να λαμβάνουν υπ’ όψιν τους προβληματισμούς για την ασφάλεια και τα συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας του συνόλου των κρατών-μελών της Ε.Ε, σύμφωνα με τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αναφορά που επίσης υπάρχει στο κείμενο.
Στο Λονδίνο οι στρατηγοί της “συμμαχίας των προθύμων”
Την ίδια ώρα στο Λονδίνο, υπό τον πρωθυπουργό της Βρετανίας Κιρ Στάρμερ μαζί με τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, συνεδριάζουν σήμερα οι επικεφαλής των γενικών επιτελείων στρατού περίπου 30 χωρών οι οποίες έχουν δηλώσει έτοιμες να προσφέρουν εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία. Στη συνάντηση του στρατιωτικού σκέλους της λεγόμενης «ομάδας των προθύμων» θα συζητηθεί ένα σχέδιο διατήρησης της ειρήνης σε περίπτωση εκεχειρίας με τη Ρωσία.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία και η ευρωπαϊκή άμυνα έναντι της ρωσικής απειλής θα αποτελέσουν και τα βασικά θέματα συζήτησης στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ που διεξάγεται σήμερα στις Βρυξέλλες.
Η Ρωσία καταγγέλλει τα “σχέδια στρατιωτικοποίησης” της Ευρώπης
Από την μεριά του το Κρεμλίνο κατήγγειλε σήμερα τα “σχέδια στρατιωτικοποίησης της Ευρώπης” καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση ξεκίνησε διαδικασία επανεξοπλισμού που έχει σκοπό να απαντήσει στη ρωσική απειλή και στον κίνδυνο αμερικανικής αποδέσμευσης.
“Ουσιαστικά, τα σήματα που έρχονται από τις Βρυξέλλες και ευρωπαϊκές πρωτεύουσες αφορούν σχέδια στρατιωτικοποίησης της Ευρώπης”, είπε ο εκπρόσωπος Ντμίτρι Πεσκόφ. “Η Ευρώπη έχει εμπλακεί η ίδια στη στρατιωτικοποίησή της και έχει μετατραπεί σε μέρος του πολέμου”, πρόσθεσε.
Δήλωσε πως οι προσεχείς συνομιλίες Ρωσίας – ΗΠΑ για τη σύγκρουση στην Ουκρανία θα λάβουν χώρα στη Σαουδική Αραβία είτε την Κυριακή, είτε στις αρχές της ερχόμενης εβδομάδας. «Ίσως να μην είναι Κυριακή… θα μπορούσε να είναι στις αρχές της ερχόμενης εβδομάδας», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ. Μάλιστα, διευκρίνισε ότι οι συνομιλίες αυτές θα διεξαχθούν «σε επίπεδο ειδικών».
Όπως είπε, θα συζητηθούν διάφορες «πλευρές της διευθέτησης του ουκρανικού», καθώς το Κρεμλίνο δεν έχει δώσει μέχρι τώρα τη συγκατάθεσή του σε ένα αμερικανό σχέδιο κατάπαυσης του πυρός 30 ημερών, το οποίο αποδέχθηκε το Κίεβο υπό την πίεση του Λευκού Οίκου.
Η ΕΕ ανακοίνωσε την Τετάρτη, ένα σχέδιο που αποσκοπεί στον επανεξοπλισμό της ηπείρου μέχρι το 2030, απέναντι στη ρωσική απειλή και στον κίνδυνο αμερικανικής αποδέσμευσης. Πρόκειται κυρίως να επενδύσει 800 δισ. ευρώ στον τομέα της άμυνας.
Εξάλλου, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου δήλωσε πως η σύλληψη του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου, του κυριότερου πολιτικού αντιπάλου του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, είναι εσωτερικό θέμα της Τουρκίας. Ο Ιμάμογλου συνελήφθη χθες με κατηγορίες όπως διαφθορά και συνδρομή τρομοκρατικής οργάνωσης, ένα βήμα που το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην Τουρκία χαρακτήρισε “απόπειρα πραξικοπήματος”.
Ώρα για επανεκκίνηση της οικονομίας στην Ευρώπη
Τα προβλήματα συσσωρεύονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς σήμερα ξεκινά η διήμερη Σύνοδος Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Η Ευρώπη μπορεί να βρίσκεται στα πρόθυρα μιας υπαρξιακής κρίσης σχετικά με την ικανότητά της να προστατεύσει τον εαυτό της σε σχέση με τη στρατιωτική ικανότητα, καθώς η στρατηγική προσοχή της Ουάσιγκτον στην ασφάλεια αλλάζει, αλλά έχει και ένα άλλο σοβαρό πρόβλημα: την οικονομία της, αναφέρει σχόλιο στο Politico.
Η αργή ανάπτυξη, η αδιάφορη επένδυση και η απειλή ενός εμπορικού πολέμου, που θα μπορούσε να πλήξει ιδιαίτερα τις χώρες που εξαρτώνται από τις εξαγωγές, έχουν βάλει την Ευρώπη σε επιφυλακή ότι πρέπει να κάνει κάτι γρήγορα -και αυτό συνέβαινε ακόμη και πριν από τη νίκη του Τραμπ στις εκλογές του Νοεμβρίου, όπως καταδεικνύεται από την έκθεση Ντράγκι, που δημοσιεύτηκε τον Σεπτέμβριο.
Είναι προγραμματισμένη μια σύνοδος κορυφής του ευρώ για σήμερα, με τον πρόεδρο του Eurogroup, Πατς Ντόνοχιου, και την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, να ενημερώνουν τους ηγέτες για το μακροοικονομικό κλίμα, την ανταγωνιστικότητα και την ανάγκη για μια ένωση αποταμιεύσεων και επενδύσεων. Η Λαγκάρντ θα εμφανιστεί νωρίτερα ενώπιον της Επιτροπής Οικονομικών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.