H σύλληψη του δημάρχου Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στην Τουρκία και διεθνώς, με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να μην έχει ακόμα τοποθετηθεί επίσημα για τις εξελίξεις. Την ώρα που η αντιπολίτευση βλέπει «δάκτυλο» Ερντογάν πίσω από τη σύλληψη Ιμάμογλου, ο Τούρκος πρόεδρος και το Λευκό Παλάτι στην Άγκυρα τηρεί «σιγήν ασυρμάτου».
Στις πρώτες του δηλώσεις μετά τη σύλληψή του στην Τουρκία για διαφθορά και υποστήριξη εξτρεμιστικών οργανώσεων, ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης και κύριος αντίπαλος του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, Εκρέμ Ιμάμογλου, ανέφερε ότι ο τουρκικός λαός θα δώσει την απαραίτητη απάντηση στα «ψέματα, τις συνωμοσίες και τις παγίδες» εναντίον του. Ειδικότερα, ο Ιμάμογλου μοιράστηκε ένα χειρόγραφο μήνυμα στον λογαριασμό του στο X (πρώην Twitter) λίγες ώρες μετά την προφυλάκισή του με κατηγορίες για διαφθορά και βοήθεια σε τρομοκρατική οργάνωση, γεγονός που προκάλεσε διαμαρτυρίες και επικρίσεις από την αντιπολίτευση.
Αναλυτικά το μήνυμα του Ιμάμογλου αναφέρει: «Ο λαός μας θα δώσει την απαραίτητη απάντηση στα ψέματα, τις συνωμοσίες και τις παγίδες, σε αυτούς που καταπατούν τα λαϊκά δικαιώματα και σε αυτούς που κλέβουν τη βούληση του λαού. Εμπιστεύομαι τον Θεό και το έθνος μας. Με εκτίμηση. Εκρέμ Ιμάμογλου».
Önce Allah’a sonra milletimize emanetim! pic.twitter.com/tYfqrPedaw
— Ekrem İmamoğlu (@ekrem_imamoglu) March 19, 2025
Σημειώνεται ότι ο Ιμάμογλου και οι άλλοι συλληφθέντες θα παραμείνουν υπό αστυνομική κράτηση για 4 ημέρες, σύμφωνα με το CNN TÜRK. Η σύλληψη έρχεται μία ημέρα αφότου οι τουρκικές αρχές ανακάλεσαν το πτυχίο του Ιμάμογλου, για να τον εμποδίσουν να κατέβει στις εκλογές ως αντίπαλος του Ερντογάν.
Με τους αστυνομικούς έξω από το σπίτι του, ο Ιμάμογλου έστειλε μήνυμα ότι έχει εμπιστοσύνη στον τουρκικό λαό, ξεκαθαρίζοντας ότι θα συνεχίσει να πολεμά τους πολιτικούς που κάνουν «κατάχρηση εξουσίας». Συγκεκριμένα, ανέφερε μπροστά στην κάμερα: «Μια χούφτα ανθρώπων προσπαθούν να ανατρέψουν τη θέληση του έθνους μας και έστειλαν εκατοντάδες αστυνομικούς στο σπίτι μου, κάνοντας κατάχρηση των αγαπημένων μου αστυνομικών. Η καταπίεση είναι μεγάλη αλλά θέλω να σας πω ότι δεν θα υποκύψω. Σας αγαπώ άλλους. Εναποθέτω την τύχη μου στο έθνος. Να ξέρετε όλοι ότι θα μείνω σταθερός στις θέσεις μου. Θα συνεχίσω να πολεμώ κατά του ατόμου και των πολιτικών που χρησιμοποιούν αυτή τη διαδικασία».
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’ndan ilk açıklama:
“Büyük bir zorbalıkla karşı karşıyayız, kendimi milletime emanet ediyorum…”
pic.twitter.com/hEJe21xm1W— Odatv (@odatv) March 19, 2025
Γιατί ο Ερντογάν μπορεί να βρίσκεται πίσω από τη σύλληψη Ιμάμογλου
Με τον Ερντογάν να επιλέγει προσωρινά την τακτική «η σιωπή είναι χρυσός», η στάση της τουρκικής κυβέρνησης φαίνεται να αποτυπώνεται μέσω του συμμάχου του, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι πρόκειται για μια ανεξάρτητη δικαστική έρευνα. Δεν δίστασε, μάλιστα, να κάνει νύξη για την ύπαρξη «πέμπτης φάλαγγας» στο εσωτερικό της χώρας. Η σύλληψη του Ιμάμογλου, βασικού πολιτικού αντιπάλου του Ερντογάν, που είχε επικρατήσει στις δημοτικές εκλογές της Κωνσταντινούπολης, γεννά ερωτήματα σχετικά με τους πολιτικούς στόχους του Τούρκου προέδρου.
Διεθνή ΜΜΕ μεταδίδουν ότι η κίνηση αυτή συνδέεται με τις επόμενες προεδρικές εκλογές στην Τουρκία, οι οποίες αναμένονται το 2028, αλλά η φημολογία για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες είναι έντονη. Εφόσον πραγματοποιηθούν, ο Ερντογάν θα μπορούσε να διεκδικήσει μια τρίτη προεδρική θητεία, επικαλούμενος το άρθρο 116 του τουρκικού Συντάγματος, που επιτρέπει στον πρόεδρο να είναι υποψήφιος για νέα θητεία, εφόσον η τουρκική Εθνοσυνέλευση αποφασίσει την προκήρυξη εκλογών.
Σημειώνεται ότι για να προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές, ο Ερντογάν χρειάζεται 360 ψήφους από τους 600 βουλευτές της Εθνοσυνέλευσης. Παρότι το κυβερνών κόμμα του (AKP) και οι σύμμαχοί του διαθέτουν 321 ψήφους, ο Ερντογάν αναζητά συμμάχους για να εξασφαλίσει την απαιτούμενη πλειοψηφία.
Η συζήτηση για πρόωρες εκλογές στην Τουρκία ξεκίνησε το 2025, όταν ο Οζγκιούρ Οζέλ, πρόεδρος του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος (CHP), είχε ζητήσει την προκήρυξή τους. Ακόμη και το κόμμα «Νέας Ευημερίας» του Φατίχ Ερμπακάν, πρώην συμμάχου του Ερντογάν, ζητεί εκλογές μέχρι το τέλος του 2025 ή την άνοιξη του 2026. Η συζήτηση για τις πρόωρες εκλογές εντάθηκε όταν ο Ιμάμογλου, ο πιο ισχυρός αντίπαλος του Ερντογάν, αναμενόταν να είναι ο υποψήφιος για την προεδρία στο CHP. Στις τελευταίες δημοσκοπήσεις, το AKP κονταροχτυπιόταν με το Ρεμπουλικανικό CHP για την πρωτοκαθεδρία στην Τουρκία, με τον Ιμάμογλου να έχει σημαντική διαφορά υπέρ του Ερντογάν.
Πληγή η τουρκική οικονομία για την εικόνα Ερντογάν
Η οικονομία της Τουρκίας αποτελεί ένα σημαντικό πλήγμα για τον Ερντογάν, με τη μεγάλη πλειοψηφία των Τούρκων πολιτών να θεωρούν ότι το κυριότερο ζήτημα που τους απασχολεί είναι η δύσκολη καθημερινότητα. Η ακρίβεια δεν σταματά να ροκανίζει το μηνιαίο εισόδημα των πολιτών, παρόλο που η Τουρκία έχει καταφέρει να αναπτύξει σημαντικές γραμμές παραγωγής στο εσωτερικό της που παράγουν από ρούχα και αυτοκίνητα μέχρι τεθωρακισμένα και drones. Επίσης, ο Ερντογάν προσπαθεί να αναστρέψει την κατάσταση μέσα από εξωτερική πολιτική και την προβολή της Άγκυρας ως σημαντικού περιφερειακού παίκτη.
Ενδεικτικό της εύθραυστης οικονομικής κατάστασης στην Τουρκία αποτελεί το γεγονός ότι η σύλληψη Ιμάμογλου συνοδεύεται από ισχυρές πιέσεις στους οικονομικούς δείκτες και στο εθνικό νόμισμα. Το τουρκικό Χρηματιστήριο κατέγραψε «βουτιά» άνω του 6%, με την τουρκική λίρα να κατεβαίνει σε νέο ιστορικό χαμηλό έναντι του δολαρίου.
Δεν είναι μόνο η σύλληψη Ιμάμογλου στην Τουρκία
Η σύλληψη του Ιμάμογλου έρχεται μετά τη σύλληψη του ακροδεξιού Ουμίτ Οζντάγ, η οποία συνδέεται με τις αντιπαραθέσεις γύρω από την πολιτική της Τουρκίας για τους πρόσφυγες από τη Συρία (κυρίως). Ο Οζντάγ κατηγορήθηκε για υποκίνηση μίσους μέσω των κοινωνικών μέσων και διαδηλώσεων κατά των προσφύγων στην Τουρκία, και η κράτησή του προκάλεσε αντιδράσεις, με πολλές δημοσκοπήσεις να δείχνουν ότι η πλειοψηφία των Τούρκων θεωρεί την κράτησή του παράνομη.
Σε κάθε περίπτωση η κατάσταση στην Τουρκία παραμένει τεταμένη, με την πολιτική σκηνή να επηρεάζεται από τις προεδρικές φιλοδοξίες του Ερντογάν, την οικονομική κρίση και τις πολιτικές εξελίξεις που συνεχώς κλιμακώνονται.