THEPOWERGAME
Ένας Έλληνας, ανάλογα με τα εισοδήματα του, αντιμετωπίζει φορολογικό συντελεστή 9% μέχρι τα 10.000 ευρώ, ενώ για τα ανώτερα εισοδηματικά κλιμάκια ο συντελεστής ανεβαίνει («καθείς ανάλογα με τις δυνατότητες του») και φτάνει ως το 44%. Ένας τυπικός πραγματικός φορολογικός συντελεστής για την πλειοψηφία είναι το 20%. Δηλαδή στα 100 ευρώ εισοδήματος οφείλει 20 ευρώ στο κράτος.
Οι Έλληνες με μεγάλα εισοδήματα, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων φορολογούνται με συντελεστή 44%, θα πληρώσουν περισσότερα από 40 ευρώ ανά 100 ευρώ εισοδήματος στο ελληνικό κράτος.
Ο Γουόρεν Μπάφετ ο θρυλικός επενδυτής, που φλερτάρει με τις κορυφαίες θέσεις της κατάταξης των δισεκατομμυριούχων για δεκαετίες, στα 100 δολάρια εισοδήματος και αύξησης πλούτου πληρώνει για φόρο εισοδήματος μόλις 10 σεντς! Ένας πραγματικός φορολογικός συντελεστής της τάξης του… 0,1%.
Η πηγή
Η ProPublica, o κόμβος ερευνητικής δημοσιογραφίας με έδρα τη Νέα Υόρκη – που έχει κερδίσει ήδη 5 Βραβεία Pulitzer για τις έρευνές του – δημοσίευσε τα συμπεράσματα από την εκτενή του έρευνα στη φορολόγηση των δισεκατομμυριούχων της Αμερικής.
Επεξεργάστηκε στοιχεία της αμερικανικής εφορίας που πηγαίνουν 15 χρόνια πίσω και καταλήγει στο ότι η βασική αρχή του φορολογικού συστήματος, κάθε πολίτης να πληρώνει ανάλογα με τις δυνατότητες του, έχει πλήρως – και εκκωφαντικά – ανατραπεί.
Από το 2014 ως το 2018 η περιουσία των 25 πιο πλούσιων αμερικανών αυξήθηκε κατά 401 δισεκατομμύρια δολάρια.
Οι ίδιοι 25 άνθρωποι αυτά τα τέσσερα χρόνια πλήρωσαν στην εφορία 13,6 δισ. δολάρια. Το ποσό μπορεί να ακούγεται μεγάλο, αλλά ισοδυναμεί με φορολογικό συντελεστή της τάξης του… 3,4%.
Ποιος δεν θα τον ήθελε;
Τα παραθυράκια
Βασική αιτία που αυτή η κατηγορία ανθρώπων καταφέρνει να έχει τόσο μικρό φορολογικό βάρος, είναι ότι ο πλούτος – όχι ο κληρονομημένος ή αυτός των προηγουμένων ετών, αλλά ακόμα και ο πλούτος που δημιουργήθηκε μέσα στην τρέχουσα χρονιά – δεν φορολογείται.
Το 2007 και το 2011, ο Τζεφ Μπέζος δεν πλήρωσε ούτε σεντ για φόρο εισοδήματος. Ήταν μια χρονιά που η περιουσία του αυξήθηκε κατά 3,8 δισεκ. δολάρια σύμφωνα με το Forbes. Αλλά στην φορολογική του δήλωση ανέφερε κάποιες προσωπικές επενδυτικές απώλειες που υπερκέρασαν το προσωπικό του εισόδημα. Έτσι, εκείνη τη χρονιά κατάφερε να πάρει μέχρι και… φοροαπαλλαγή 4.000 δολαρίων λόγω τέκνων.
Το ίδιο κατάφερε το 2018 και ο Έλον Μασκ. Αλλά και ο Μάικλ Μπλούμπεργκ, ο Καρλ άικαν… Ο Τζόρτζ Σόρος τα κατάφερε ακόμα καλύτερα: δεν πλήρωσε φόρο εισοδήματος τρία χρόνια στη σειρά.
Την ίδια περίοδο ο μέσος Αμερικανός είδε την περιουσία του να αυξάνεται λόγω της αύξησης της αξίας των ακινήτων κυρίως. Όμως όλη αυτή η αύξηση είναι ίση με τον φόρο εισοδήματος που πλήρωσαν.
Αντίθετα, οι κροίσοι όσο πλούτιζαν είδαν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις να εξαερώνονται…
Φορολογικοί συντελεστές που φέρνουν δάκρυα
Από το 2014 ως το 2018 η περιουσία του Τζεφ Μπέζος αυξήθηκε κατά.. 99 δισεκατομμύρια δολάρια, με 4,2 δισ. δολάρια εισόδημα. Πλήρωσε 973 εκατ. δολάρια για φόρο (εισοδήματος), αλλά στην πραγματικότητα ο πραγματικός φορολογικός συντελεστής στη συνολική αύξηση της περιουσίας του ήταν μόλις 0,98%.
Κατά την ίδια τετραετία ο Μάικλ Μπλούμπεργκ, ο δισεκατομμυριούχος πρώην δήμαρχος και δημιουργός της γνωστής πλατφόρμας, είχε πραγματικό φορολογικό συντελεστή 1,3%.
Την ίδια περίοδο το φορολογικό βάρος του Έλον Μασκ ήταν κάπως μεγαλύτερο: Στο 3,27% ο πραγματικός φορολογικός του συντελεστής, καθώς ο πλούτος του δεν είχε αρχίσει να κάνει τα άλματα που κάνει την τελευταία τριετία.
Τα στοιχεία θα είναι ακόμα πιο εντυπωσιακά για όλους, όταν επικαιροποιηθούν με τη στρατοσφαιρική αύξηση του πλούτου αυτών των 25 λόγω της πανδημίας.
(Περισσότερα για τη μεθοδολογία της ProPublica θα βρείτε εδώ).
Επιμύθιο
Ακούστε με επιφυλακτικότητα τον επόμενο κροίσο που θα ισχυριστεί ότι εργάζεται με συμβολικό μισθό, όπως ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ του Facebook, ο Λαρι Έλισον της Oracle ή ο Λαρι Πέιτζ της Google που αμείβονται με ένα δολάριο.
Οι μισθοί, βλέπετε, φορολογούνται με «καυτούς» φορολογικούς συντελεστές. Αυτοί είναι για τους άλλους.
Επίσης, ας ξαναδούμε με επιφυλακτικότητα την στάση της Berkshire Hathaway του Γουόρεν Μπάφετ να μην πληρώνει μέρισμα στις μετοχές. Ο ίδιος το δικαιολογεί… οραματικά, λέγοντας πως προτιμά το ποσό του μερίσματος να επενδύεται στην εταιρεία και να αυξάνει έτσι την αξία της μετοχής δημιουργώντας περισσότερο πλούτο για όλους. Αυτό που δεν λέει είναι ότι αν η Berkshire πλήρωνε μέρισμα, εκείνος ως μεγαλομέτοχος θα εισέπραττε περίπου ένα δισ. δολάρια το χρόνο πράγμα που θα σήμαινε πως θα όφειλε στην εφορία από τη φορολογία εισοδήματος μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια…
Η απόσταση στη φορολογική μεταχείριση των υπερπλουσίων είναι πολύ μεγάλη για να την αγνοήσει κανείς. Με τη συντριπτική πλειοψηφία του πλούτου να δημιουργείται σε αυτά τα κλιμάκια με τρόπο που δεν πιάνει η εφορία, η ανισότητα επιταχύνεται.
Η έρευνα της ProPublica τη βάζει στο επίκεντρο του δημοσίου διαλόγου στην Αμερική, με ένα Πρόεδρο τουλάχιστον φιλικό στο επιχείρημα της φορολόγησης του πλούτου.
Στην επόμενη φάση δημοσιονομικής στενότητας, η αύξηση των φόρων στους πολλούς θα είναι πιο δύσκολη μανούβρα. Το Tax the Rich θα είναι το σύνθημα της επόμενης μέρας – και ίσως όχι μόνον στις ΗΠΑ.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
