Ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, αρνήθηκε να δώσει το «πράσινο φως» στον Ντόναλντ Τραμπ για την πολυπόθητη εκεχειρία των 30 ημερών στην Ουκρανία, που εκείνος και το επιτελείο του είχαν απαιτήσει ως βήμα προς τον τερματισμό της τριετούς σύγκρουσης στην Ουκρανία. Ωστόσο, το αποτέλεσμα ήταν αρκετά ικανοποιητικό για τον Αμερικανό πρόεδρο, σχολιάζει το Bloomberg.
Με την πρώτη ματιά, η συμφωνία που προέκυψε από την τηλεφωνική επικοινωνία των δύο ηγετών την Τρίτη ήταν μια απογοήτευση για τους Αμερικανούς αξιωματούχους, οι οποίοι είχαν επιμείνει στο ότι η μόνη αποδεκτή έκβαση ήταν η παύση των εχθροπραξιών, ώστε να δημιουργηθεί χώρος για μια μόνιμη ειρήνη. Αντ’ αυτού, ο Πούτιν συμφώνησε μόνο στον περιορισμό των επιθέσεων κατά των ενεργειακών υποδομών της Ουκρανίας, ενώ απαίτησε από τις ΗΠΑ και άλλες χώρες να σταματήσουν τη ροή όπλων και πληροφοριών προς τη χώρα.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσε ότι θα δεχόταν ένα τέτοιο σχέδιο, υπό την προϋπόθεση ότι οι ΗΠΑ θα διαδραματίσουν τον ρόλο του μεσολαβητή. Και ο Τραμπ, ο οποίος δεν συνηθίζει να παραδέχεται τις ήττες, χαιρέτισε το αποτέλεσμα ως νίκη -και ως ένα πιθανό πρώτο βήμα προς μια μεγαλύτερη συμφωνία. «Συζητήθηκαν πολλά στοιχεία ενός Συμβολαίου Ειρήνης», ανέφερε ο Τραμπ σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με την κλήση του με τον Πούτιν, κατά την οποία οι δύο ηγέτες συμφώνησαν επίσης να ξεκινήσουν μια διαδικασία διαπραγμάτευσης για μια ευρύτερη εκεχειρία. «Αυτή η διαδικασία βρίσκεται πλέον σε πλήρη εξέλιξη και, ελπίζουμε, προς όφελος της ανθρωπότητας, θα ολοκληρώσουμε το έργο!».
Ο απεσταλμένος του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, ο οποίος συναντήθηκε με τον Πούτιν για να προετοιμάσει το έδαφος για την επικοινωνία των ηγετών, δήλωσε σε συνέντευξή του στο Fox News ότι μια αμερικανική αντιπροσωπεία, με επικεφαλής τον υπουργό Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, και τον Σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας, Μάικ Γουόλτζ, θα μεταβεί στη Σαουδική Αραβία για περαιτέρω συνομιλίες σχετικά με λεπτομέρειες που αποσκοπούν στην επίτευξη εκεχειρίας.
Ακόμη και η μικρή πρόοδος της Τρίτης σχετικά με την προβεβλημένη, αλλά αμφιλεγόμενη πρόταση εκεχειρίας του Τραμπ θα μπορούσε να είναι αρκετή για να σιγήσει ορισμένες επικρίσεις, σχετικά με το ότι εγκαταλείπει τους Ουκρανούς. Ίσως μάλιστα να αποτελεί και μια πολιτική νίκη, τη στιγμή που ορισμένοι αναλυτές φοβούνταν ότι ο Τραμπ θα μπορούσε να αναγνωρίσει επίσημα την κυριαρχία της Ρωσίας στην περιοχή της Κριμαίας ή να κάνει κάποια άλλη παραχώρηση.
Ο Γουίτκοφ δήλωσε ότι η συμφωνία για τη μείωση των εχθροπραξιών εκτείνεται πέρα από τις ενεργειακές υποδομές, καλύπτοντας γενικά τις υποδομές -παρ’ ότι η σύνοψη της κλήσης από πλευράς Κρεμλίνου δεν ανέφερε κάτι τέτοιο- και ότι υπήρξε συναίνεση σε αυτά τα δύο ζητήματα μεταξύ του Τραμπ και του Πούτιν. Πρόσθεσε επίσης ότι ελπίζει πως η Ουκρανία θα συμφωνήσει σε μια θαλάσσια εκεχειρία στη Μαύρη Θάλασσα. «Και νομίζω ότι από εκεί το επόμενο βήμα προς μια πλήρη εκεχειρία δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλο», σημείωσε. Ωστόσο, υπογραμμίζοντας ότι δεν υπήρξε άμεση αλλαγή στον παρατεταμένο πόλεμο στην Ουκρανία, κύματα ρωσικών drones βομβάρδισαν το Κίεβο για ώρες το βράδυ της Τρίτης.
Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι η πολιτική υποδομή, συμπεριλαμβανομένου ενός νοσοκομείου, ήταν μεταξύ των στόχων που επλήγησαν από την επίθεση των drones. «Σήμερα ο Πούτιν απέρριψε ουσιαστικά την πρόταση για πλήρη εκεχειρία», ανέφερε ο Ουκρανός ηγέτης σε ανάρτησή του στο X στα αγγλικά. «Θα ήταν σωστό η διεθνής κοινότητα να απαντήσει απορρίπτοντας οποιαδήποτε προσπάθεια του Πούτιν να παρατείνει τον πόλεμο».
Κυριακή στην Τζέντα παζάρι για κατάπαυση πυρός στην Ουκρανία
Οι διαπραγματεύσεις σχετικά με την κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία «θα αρχίσουν την Κυριακή στην Τζέντα», στη Σαουδική Αραβία, δήλωσε ο ειδικός απεσταλμένος της αμερικανικής προεδρίας Στιβ Γουίτκοφ, μετά την τηλεφωνική συνδιάλεξη των προέδρων των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν.
Σε ό,τι αφορά την περιορισμένη κατάπαυση του πυρός, που αφορά τις ενεργειακές υποδομές, και τη διακοπή των εχθροπραξιών στη Μαύρη Θάλασσα, «θεωρώ πως οι Ρώσοι αποδέχθηκαν και τα δυο σημεία αυτά. Τρέφω καλή ελπίδα πως θα τα αποδεχθούν και οι Ουκρανοί», δήλωσε στο τηλεοπτικό δίκτυο Fox News.
Οι δυο ηγέτες έγινε γνωστό πως συμφώνησαν σε κατάπαυση του πυρός περιορισμένη στις ενεργειακές υποδομές. Ωστόσο ο κ. Γουίτκοφ είπε πως αφορά «την ενέργεια και τις υποδομές γενικά».
Ο ειδικός απεσταλμένος Γουίτκοφ διευκρίνισε ότι η αμερικανική αντιπροσωπεία στη Σαουδική Αραβία θα έχει επικεφαλής τον αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο και τον σύμβουλο εθνικής ασφαλείας του Λευκού Οίκου Μάικ Γουόλτς, όχι όμως ποιοι θα είναι οι συνομιλητές τους.
Προσπάθεια να αναθερμανθούν οι σχέσεις Ρωσίας – ΗΠΑ
Παρ’ ότι η Ουκρανία ήταν το επίκεντρο της συνομιλίας με τον Πούτιν, ο Τραμπ άφησε να εννοηθεί ότι έχει επίσης στο μυαλό του ευρύτερα γεωπολιτικά και οικονομικά οφέλη από μια ανανεωμένη σχέση με τη Ρωσία.
«Οι δύο ηγέτες συμφώνησαν ότι ένα μέλλον με βελτιωμένες διμερείς σχέσεις μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ρωσίας έχει τεράστιες προοπτικές», ανέφερε ο Λευκός Οίκος στη σύνοψη της συνομιλίας. «Αυτό περιλαμβάνει τεράστιες οικονομικές συμφωνίες και γεωπολιτική σταθερότητα όταν επιτευχθεί η ειρήνη». Η κυβέρνηση Τραμπ δήλωσε επίσης ότι οι δύο ηγέτες μίλησαν «ευρύτερα» για τη Μέση Ανατολή, χαρακτηρίζοντάς την ως «περιοχή πιθανής συνεργασίας για την αποτροπή μελλοντικών συγκρούσεων», τη στιγμή που οι ΗΠΑ και το Ισραήλ βρίσκονται σε πολύπλευρη αντιπαράθεση με πολιτοφυλακές που υποστηρίζονται από τον σύμμαχο της Ρωσίας, το Ιράν.
Το Κρεμλίνο ανέφερε στη δική του ανακοίνωση για την τηλεφωνική επικοινωνία της Τρίτης ότι υπάρχει ένα «ευρύ φάσμα τομέων» όπου οι ΗΠΑ και η Ρωσία θα μπορούσαν να συνεργαστούν και ότι οι δύο ηγέτες συζήτησαν «την ανάπτυξη αμοιβαία επωφελούς συνεργασίας στην οικονομία και τον ενεργειακό τομέα στο μέλλον».
Το επόμενο μεγάλο ερώτημα είναι αν οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα δουν τα πράγματα με τον ίδιο τρόπο όπως ο Τραμπ, παρατηρεί το Bloomberg. Μέχρι στιγμής δείχνουν ότι δεν θα το κάνουν. Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, Ντέιβιντ Λάμι, δήλωσε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκονται σε συνομιλίες για την επιτάχυνση της αποστολής όπλων στην Ουκρανία εν όψει μιας πιθανής πλήρους εκεχειρίας, αντί να τις σταματήσουν, όπως απαίτησε ο Πούτιν.
Ο Λάμι ανέφερε ότι συζήτησε το ενδεχόμενο παροχής περισσότερης στρατιωτικής υποστήριξης στην Ουκρανία πριν από οποιαδήποτε ευρεία παύση των εχθροπραξιών, σε συνάντησή του στο Λονδίνο με την επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Κάγια Κάλας, την Τρίτη. Το θέμα τέθηκε επίσης στη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των G7 στον Καναδά την περασμένη εβδομάδα, όπως είπε.
«Φυσικά, η πρόθεσή μας είναι να θέσουμε την Ουκρανία στην ισχυρότερη δυνατή θέση, στρατιωτικά και οικονομικά», δήλωσε ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών στο Bloomberg, σε συνέντευξη που παραχώρησε πριν από την ολοκλήρωση της επικοινωνίας Πούτιν – Τραμπ. «Θέλουμε η ειρήνη να επικρατήσει, αλλά η ειρήνη επιτυγχάνεται μέσω ισχύος, και αυτό σημαίνει να τοποθετήσουμε την Ουκρανία στην καλύτερη δυνατή θέση, ώστε να αποτρέψει οποιαδήποτε πιθανότητα επανέναρξης του πολέμου».
Η ΕΕ προχωρά το αμυντικό μπαζούκα στη σκιά Τραμπ & Πούτιν
Παράλληλα, μία πολυάσχολη μέρα ξημέρωσε στις Βρυξέλλες, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναμένεται να ανακοινώσει μια σειρά από πρωτοβουλίες για την άμυνα και τις χρηματοδοτικές κινήσεις πριν από την Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ την Πέμπτη με φόντο την Ουκρανία και το αποτέλεσμα της πολυαναμενόμενης τηλεφωνικής συνομιλίας μεταξύ του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και του Ρώσου Βλαντίμιρ Πούτιν, η οποία δεν απέφερε μια πλήρη εκεχειρία 30 ημερών.
Όπως σχολιάζει το Politico, δύο εβδομάδες μετά την ανακοίνωση της προέδρου της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για το σχέδιο ReArm Europe, το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ θα αποκαλύψει σήμερα νέες λεπτομέρειες για το πώς θα λειτουργήσει η πρόταση καθώς οι Βρυξέλλες προσπαθούν να ενισχύσουν την άμυνά τους.
Μήνυμα από την Fair Standards Alliance: Μην πετάξετε τη βιομηχανία της ΕΕ κάτω από το τρένο. Ευρωπαίοι βιομήχανοι καλούν να απορριφθεί η πρόθεση της Κομισιόν να αποσύρει τον κανονισμό για τα πρότυπα ουσιαστικών διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας (Κανονισμός SEP): χωρίς αυτόν, οι καινοτόμες επιχειρήσεις δεν έχουν καμία πιθανότητα για δίκαιη πρόσβαση σε απαραίτητες υποδομές όπως το 5G, και οι στρατηγικές εξαρτήσεις της Ευρώπης θα συνεχίσουν να βαθαίνουν.
Στην καρδιά της πρότασης για το ReArm Europe βρίσκεται ένα σχέδιο δανείων ύψους 150 δισ. ευρώ γνωστό ως SAFE. Σύμφωνα με προσχέδιο της πρότασης, όπως μεταδίδει το Politico, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα επιτρέψει στους ξένους συμμάχους, όπως η Νότια Κορέα, η Ιαπωνία και ενδεχομένως το Ηνωμένο Βασίλειο και ο Καναδάς, να παίξουν ρόλο. Αν και τα δάνεια θα είναι διαθέσιμα μόνο για τις χώρες της ΕΕ, ενώ οι φιλικές χώρες εκτός της ΕΕ μπορούν να συμμετάσχουν σε κοινές αγορές όπλων.
Σε μια ένδειξη προς τη Γαλλία, η οποία έχει υποστηρίξει ότι οι πρωτοβουλίες άμυνας της ΕΕ θα πρέπει να περιορίζονται σε ευρωπαϊκές εταιρείες, η Κομισιόν προσφέρει προνομιακή μεταχείριση σε ευρωπαϊκές εταιρείες. Η πρόταση απαιτεί τουλάχιστον το 65% των χρημάτων να δαπανηθούν για εξαρτήματα όπλων που κατασκευάζονται στην Ευρώπη και την Ουκρανία.
Οποιοσδήποτε ρόλος για τις ΗΠΑ ή τις αμερικανικές εταιρείες άμυνας. Με την Ευρώπη να αντιμετωπίζει την πραγματικότητα ότι η Ουάσινγκτον δεν είναι πια εταίρος στην ασφάλεια όπως παλιά, ορισμένες χώρες αναρωτιούνται σιωπηλά για την αξιοπιστία της Αμερικής και τις αμερικανικές εταιρείες παραγωγής στρατιωτικού εξοπλισμού. Για παράδειγμα, αυτή την εβδομάδα, η Πορτογαλία ανακοίνωσε ότι επανεξετάζει την αγορά των αεροσκαφών F-35 λόγω των πολιτικών μεταστροφών του Τραμπ.
Το στοίχημα της χαλάρωση των δημοσιονομικών κανόνων
Εν μέσω των πολλών ανακοινώσεων που αναμένονται το μεσημέρι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα περιγράψει επίσης πώς θα αντιμετωπιστεί ειδικά τη στρατιωτική δαπάνη των κρατών-μελών υπό το κόσκινο των δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ και τι αλλαγές θα έρθουν. Η αμυντική δαπάνη έως και 1,5% θα εξαιρείται κάθε χρόνο. Όμως, όπως αναφέρουν πληροφορίες, η Κομισιόν θα προτείνει ένα τετραετές όριο για αυτό.
Η Γερμανία προχώρησε στο σχέδιό της να παραβλέψει τη δημοσιονομική πειθαρχία, με το κοινοβούλιο την Τρίτη να εγκρίνει ένα σημαντικό νομοσχέδιο που ανοίγει τον δρόμο για δαπάνες δισεκατομμυρίων ευρώ μέσω δανεισμού για υποδομές και άμυνα, καθώς χαλάρωσε το «φρένο χρέους». Η Άνω Βουλή θα υπογράψει την Παρασκευή. Η κίνηση σηματοδοτεί μια στροφή 180 μοιρών στην δημοσιονομική πολιτική της μεγαλύτερης οικονομίας της ΕΕ μετά από χρόνια αυστηρής λιτότητας υπό το λεγόμενο «φρένο χρέους».
Επίσης αναμένεται σήμερα το λευκό χαρτί για την άμυνα της Κομισιόν, το οποίο μπορεί να χαθεί μέσα στη φασαρία. Αν και αρχικά είχε προγραμματιστεί να παρουσιαστεί με μεγάλη προβολή, πολλές από τις προτάσεις έχουν ήδη ανακοινωθεί λόγω των ταχύτατα εξελισσόμενων γεγονότων στην Ουκρανία.
Ένα σημείο τριβής είναι το κοινό χρέος, με αρκετές χώρες-μέλη να αντιτίθενται σθεναρά σε οποιαδήποτε ιδέα για ευρωομόλογα — ένα θέμα που μπορεί να δημιουργήσει ένταση στις συζητήσεις των ηγετών την Πέμπτη.