Η Κάγια Κάλας, η Ύπατη Εκπρόσωπος Εξωτερικών Υποθέσεων και Πολιτικής Ασφάλειας της ΕΕ, δήλωσε κατά την άφιξή της στην σύνοδο ότι η Ευρώπη χρειάζεται να κάνει πρωτοφανή βήματα για να ενισχύσει τις αμυντικές της δαπάνες. Όσον αφορά τις συζητήσεις για την αντικατάσταση της χαμένης αμερικανικής βοήθειας στην Ουκρανία, η Κάλας δήλωσε ότι ήταν αισιόδοξη για την επίτευξη πολιτικής συμφωνίας.
«Η νέα μας πρωτοβουλία θεωρείται η “συμμαχία των προθύμων”, ώστε κανένα κράτος να μην μπορεί να μπλοκάρει όλους τους άλλους», δήλωσε η πρώην Πρωθυπουργός της Εσθονίας. Η Κάλας ανέφερε ότι οι ηγέτες θα συζητήσουν πρώτα τι μπορούν να κάνουν για να ενισχύσουν τις δικές τους άμυνες.
«Όλες οι επιλογές είναι στο τραπέζι, από επιδοτήσεις μέχρι επανακατανομή των κονδυλίων συνοχής ή αλλαγή των δημοσιονομικών κανόνων. Αυτό προωθείται εδώ και πολύ καιρό και είναι πραγματικά σημαντικό, γιατί πρέπει να επενδύσουμε περισσότερα στην άμυνα», είπε.
Όσον αφορά την Ουάσινγκτον; Ρωτήθηκε αν η ήπειρος μπορεί ακόμα να εξαρτάται από τις Ηνωμένες Πολιτείες ως σύμμαχο, και εκείνη επέμεινε ότι «όταν η Ευρώπη είναι ισχυρότερη, είμαστε στα μάτια τους ένας ισχυρότερος εταίρος για αυτούς».
Την απογοήτευσή της εξέφρασε η Κάγια Κάλας για τις «υποεπενδύσεις» της Ευρώπης στην άμυνα, αλλά και για την αποτυχία ορισμένων χωρών της ΕΕ να εκπληρώσουν τον στόχο του ΝΑΤΟ να ξοδέψουν τουλάχιστον το 2% του ΑΕΠ τους για την άμυνα. «Η ΕΕ πρέπει να αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη στον τομέα της άμυνας», δήλωσε κατά την ακρόασή της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, πριν μερικές εβδομάδες η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας.
«Το πρόβλημα με την άμυνα είναι, όταν τη χρειάζεσαι, είναι πραγματικά πολύ αργά για να πάρεις τις αποφάσεις… πρέπει να πάρουμε αποφάσεις τώρα εν καιρώ ειρήνης», τόνισε η Εσθονή πρώην πρωθυπουργός, που διαδέχθηκε τον Ισπανό Ζοζέπ Μπορέλ, ως επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας για τα επόμενα πέντε χρόνια, εφόσον λάβει την έγκριση των ευρωβουλευτών μετά την ακρόασή της. Η Κ. Κάλας ανέφερε ότι η ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων της Ευρώπης θα λειτουργήσει αποτρεπτικά για τη Ρωσία.
Η Ευρώπη πρέπει να εισέλθει σε μια κούρσα εξοπλισμών με τη Ρωσία — και να την κερδίσει, δήλωσε νωρίτερα στη σύνοδο κορυφής ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ. Ήρθε η ώρα να ανταγωνιστούμε με τη γιγαντιαία πολεμική μηχανή της Ρωσίας, πρόσθεσε. «Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία, η νέα προσέγγιση της αμερικανικής διοίκησης στην Ευρώπη και η κούρσα εξοπλισμών που ξεκίνησε η Ρωσία θέτουν εντελώς νέες προκλήσεις για εμάς», δήλωσε ο Τουσκ στους δημοσιογράφους πριν από την έκτακτη σύνοδο κορυφής.
«Η κούρσα εξοπλισμών παρουσιάζει εντελώς νέες προκλήσεις και η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει αυτή την πρόκληση, αυτή την κούρσα εξοπλισμών, και να την κερδίσει. Είμαι πεπεισμένος ότι η Ρωσία θα χάσει σε αυτήν την κούρσα εξοπλισμών, όπως η Σοβιετική Ένωση έχασε, παρόμοια, πριν από 40 χρόνια».
Το Κρεμλίνο δαπάνησε 6,7% του ΑΕΠ του πέρυσι για την άμυνα — ένα τεράστιο ποσό όταν λαμβάνετε υπόψη ότι το ΝΑΤΟ έχει περάσει χρόνια πιέζοντας τα κράτη μέλη να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες. «Βρισκόμαστε σε ένα σημείο καμπής σήμερα, όπου όλα θα μπορούσαν να αλλάξουν — και πιστεύω ότι θα αλλάξουν — όταν πρόκειται για τη δέσμευση της Ευρώπης στη στρατιωτική βιομηχανία και την προθυμία να αντιμετωπίσει την πρόκληση που η Ρωσία έχει παρουσιάσει στον κόσμο», δήλωσε ο Τούσκ.
Νωρίτερα η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν υποδεχόμενη τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσε: «Αυτή είναι μια καθοριστική στιγμή για την Ευρώπη. Και είναι επίσης μια καθοριστική στιγμή για την Ουκρανία, ως μέρος της ευρωπαϊκής μας οικογένειας. Η Ευρώπη αντιμετωπίζει έναν σαφή και άμεσο κίνδυνο. Και επομένως, η Ευρώπη πρέπει να μπορεί να προστατεύει τον εαυτό της, να υπερασπιστεί τον εαυτό της, όπως πρέπει να βάλουμε την Ουκρανία σε θέση να προστατεύει τον εαυτό της και να επιδιώξει μια διαρκή και δίκαιη ειρήνη.
«Θέλουμε ειρήνη μέσω της δύναμης. Και γι’ αυτό σήμερα παρουσιάζω στους ηγέτες το σχέδιο ReArm Europe. Το σχέδιο ReArm Europe προβλέπει μέχρι 800 δισεκατομμύρια ευρώ για επενδύσεις στην άμυνα.