THEPOWERGAME
Η οριστικοποίηση μιας συμφωνίας Ουάσιγκτον-Κιέβου για την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της Ουκρανίας είναι ένας τρόπος για να κατοχυρώσει ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι μια οικονομική συνεργασία με τις ΗΠΑ, οι οποίες επί προεδρίας Ντόναλντ Τραμπ έχουν αποκαταστήσει τις επαφές με το καθεστώς του Κρεμλίνου προς τη μεγάλη ανησυχία όλης της Ευρώπης.
Η Ουάσιγκτον έχει ισχυρό κίνητρο για την εξασφάλιση ορυκτών πρώτων υλών καθώς η Κίνα ήδη μπλόκαρε πέρυσι τον Δεκέμβριο τις εξαγωγές κάποιων από τις σπάνιες γαίες προς τις ΗΠΑ. Όσο ο Τραμπ επιτείνει τον εμπορικό πόλεμο με την Κίνα, δεν μπορεί να αποκλείσει κανείς μεγαλύτερους περιορισμούς από το Πεκίνο, που ελέγχει το 90% της παγκόσμιας επεξεργασίας σπάνιων γαιών.
Για να υλοποιήσουν μεγαλόπνοα σχέδια για την τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) και γενικά για την οικονομία, οι ΗΠΑ χρειάζονται αφθονία σπάνιων γαιών και μετάλλων. Η Ουκρανία διαθέτει αποθέματα στα 30 ορυκτά που η ΕΕ προσδιορίζει ως κρίσιμες πρώτες ύλες, όπως το λίθιο, το τιτάνιο, το ζιρκόνιο, εκ των οποίων 21 είναι σπάνιες γαίες. Αν και τα αποθέματα αυτά δεν είναι τόσο μεγάλα για να αναπληρώσουν το κυρίαρχο ρόλο που διαδραματίζει η Κίνα, η Ουκρανία κατέχει περίπου το 5% των κρίσιμων πρώτων υλών, παγκοσμίως. Ειδικότερα, τα κοιτάσματα λιθίου υπολογίζονται περίπου στους 500 χιλιάδες τόνους, σύμφωνα με στοιχεία του Ακαδημίας Επιστημών της Ουκρανίας. Όμως, δυο από αυτά τα κοιτάσματα -το Shevchenkivske στο Ντόνετσκ και το Kruta Balka στη Ζαπορίζια- βρίσκονται σε εμπόλεμες ζώνες με τους Ρώσους. Πώς θα ερμηνεύσουν οι ΗΠΑ την κατάσταση αυτών των περιοχών;
Η Ουάσιγκτον κατάφερε να εξασφαλίσει τη συγκατάθεση του Κιέβου για τη σύναψη συμφωνίας με σκοπό την κοινού αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της Ουκρανίας, με τον Λευκό Οίκο να τονίζει πως είναι το πρώτο βήμα για εκεχειρία με τη Ρωσία. Αν και οι λεπτομέρειες αυτής της διευθέτησης παραμένουν ασαφής, είναι ξεκάθαρο πως στους όρους δεν περιλαμβάνονται σαφείς εγγυήσεις για την ασφάλεια της Ουκρανίας που πολεμά τη ρωσική εισβολή για τρίτο διαδοχικό έτος. Όμως, όπως δήλωσε η αντιπρόεδρος και υπουργός Δικαιοσύνης της Ουκρανίας, Όλγα Στεφανισίνα, στους Financial Times, αυτή η «συμφωνία είναι μόνον μια πτυχή της γενικότερης εικόνας».
Χθες, ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, επιβεβαίωσε πως ο Ουκρανός ομόλογος του, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, θα επισκεφτεί την Ουάσινγκτον για την οριστικοποίηση της συμφωνίας αυτής. Μέχρι τότε θα έχει εξασφαλιστεί, επίσης, η έγκριση του κοινοβουλίου της Ουκρανίας, δίνοντας το πράσινο φως στον Ζελένσκι να επισκεφτεί την Ουάσιγκτον γι’ αυτόν τον σκοπό. Ο Τραμπ, όμως, δεν απέκλεισε ανάλογες συμφωνίες με τη Ρωσία, καθώς είναι επίσης μια χώρα που διαθέτει «πολύ καλές σπάνιες γαίες, πετρέλαιο και φυσικό αέριο», όπως δήλωσε την Τρίτη από το Οβάλ Γραφείο.
Αμοιβαία συμφωνία προσέφερε στην Ουκρανία η Ευρώπη
Τη Δευτέρα, η Ευρωπαϊκή Ένωση έκανε κρούση στην Ουκρανία για την εξασφάλιση δικαιωμάτων στην αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της. «Είκοσι μία από τις 30 κρίσιμες πρώτες ύλες που χρειάζεται η Ευρώπη μπορούν να παραχθούν από την Ουκρανία σε μια αμοιβαία συνεργασία» δήλωσε ο Στεφάν Σεζουρνέ, επίτροπος βιομηχανίας της ΕΕ στο πλαίσιο συνόδου στο Κιέβο για την τριετή επέτειο από τη ρωσική εισβολή. «Η προστιθέμενη αξία που προσφέρει η Ευρώπη είναι ότι ποτέ δεν θα συνάψουμε μια συμφωνία που να μην ωφελεί και τις δυο πλευρές», συμπλήρωσε ο ίδιος.
Οι αρχικές απαιτήσεις της κυβέρνησης των Ρεπουμπλικάνων για τον ορυκτό πλούτο της Ουκρανίας, τις οποίες παρουσίασε αρχές της περασμένης εβδομάδας ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ στο Κίεβο, ανάγκασαν τον Ζελένσκι να δηλώσει πως «η χώρα του δεν είναι προς πώληση». Η Ουκρανία απέρριψε τον όρο των Αμερικανών για την εκχώρηση δικαιωμάτων εξόρυξης ορυκτών της τάξεως των 500 δισ. δολαρίων, με τον Ζελένσκι να τονίζει πως οι ΗΠΑ έχουν παραχωρήσει όπλα 67 δισ. δολαρίων και οικονομική στήριξη 31,5 δισ. δολαρίων. Αφού ο Τραμπ χαρακτήρισε «δικτάτορα» τον Ζελένσκι, οι ΗΠΑ επανήλθαν με νέα πρόταση για την από κοινού δημιουργία ενός επενδυτικού ταμείου που θα διαχειρίζεται τις προσόδους από την αξιοποίηση των κρατικών ορυκτών της Ουκρανίας.
Σύμφωνα με το προσχέδιο της συμφωνίας που διέρρευσε στην ουκρανική εφημερίδα «Kyiv Independent», μεταξύ άλλων προβλέπεται ότι για «την ενίσχυση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας η Ουκρανία θα εγκαταλείψει οικειοθελώς το τρίτο μεγαλύτερο οπλοστάσιο πυρηνικών όπλων στον κόσμο», αλλά και ότι «η κυβέρνηση της Ουκρανίας θα συνεισφέρει στο Ταμείο το 50% όλων των εσόδων που θα προκύψουν από τη μελλοντική δημιουργία εσόδων όλων των σχετικών περιουσιακών στοιχείων φυσικών πόρων ιδιοκτησίας της Ουκρανίας (είτε ανήκουν άμεσα είτε έμμεσα στην ουκρανική κυβέρνηση), που ορίζονται ως κοιτάσματα ορυκτών, υδρογονανθράκων, πετρελαίου, φυσικού αερίου και άλλων εξορυξίμων υλικών και άλλες υποδομές σχετικές με φυσικούς πόρους και υποδομές. όπως μπορεί να περιγραφεί περαιτέρω στη Συμφωνία. Προς αποφυγή αμφιβολιών, αυτές οι μελλοντικές πηγές εσόδων δεν περιλαμβάνουν τις τρέχουσες πηγές εσόδων που αποτελούν ήδη μέρος των εσόδων του γενικού προϋπολογισμού της Ουκρανίας».
Δείτε ΕΔΩ ολόκληρη τη Συμφωνία για το Επενδυτικό Ταμείο Ανασυγκρότησης.
Η αρχική προσέγγιση των ΗΠΑ, ο «δικτάτορας» Ζελένσκι και η διχοτόμηση της Δύσης στον ΟΗΕ
Μέχρι να φθάσουν οι δυο χώρες σε μια κοινή κατανόηση, οι σχέσεις τους ήταν τόσο τεταμένες εδώ και μια εβδομάδα που κλονίστηκε όλη η Ευρώπη. Εντάθηκε η αβεβαιότητα για την ασφάλεια διότι η Ουάσινγκτον έχει ξεκαθαρίσει πως δεν προτίθενται στηρίζει στρατιωτικά επ’ άπειρον τους συμμάχους της στην απέναντι όχθη του Ατλαντικού. Αυτή τη Δευτέρα, η Δύση διχάστηκε στον ΟΗΕ, καθώς η κυβέρνηση Τραμπ αντιτάχθηκε στο ψήφισμα που καταδίκαζε τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και παρουσίασε δικό της όπου δεν αποδίδει ευθύνες στη Μόσχα.
Οι χώρες της Ευρώπης αναγνωρίζουν πως οφείλουν να επενδύσουν σοβαρά την άμυνα τους και να μην εξαρτώνται από τις ΗΠΑ στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ αλλά η άμεση διακοπή της αμερικανικής στήριξης στην Ουκρανία θα έχει άμεσες επιπτώσεις στο πολεμικό μέτωπο υπέρ των Ρώσων εισβολέων.
Η Ουκρανία είναι μια πλούσια χώρα όχι μόνον σε ορυκτό πλούτο αλλά αγροτική παραγωγή και παροχή ηλεκτρικής ενέργειας μέσω των πυρηνικών αντιδραστήρων της. Την πρώτη περίοδο του πολέμου στην Ουκρανία είχε πυροδοτηθεί μεγάλη ανησυχία για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια διότι εάν ο ρωσικός στρατός καταλάμβανε όλη τη χώρα τότε θα ήλεγχε το ένα τρίτο της παγκόσμιας παραγωγής σιταριού. Τόσο υπολογίζονταν τότε η συνολική παραγωγή σίτου στη Ρωσία και την Ουκρανία.
Διαβάστε επίσης
Η Οικονομική Διπλωματία στα Βαλκάνια και οι ελληνικές επενδύσεις των 7,2 δισ.
Καθαρά Δευτέρα 2025: 20% ακριβότερα φέτος τα σαρακοστιανά
Μπορεί η Ευρώπη να αντέξει τέσσερα χρόνια επίθεσης από τον κ. Trump;
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
