Ουκρανία: Η Ευρώπη σε σύγχυση αναζητεί νέο δόγμα για την άμυνα

Η Ευρώπη παραμένει διχασμένη για την Ουκρανία και δείχνει ανήμπορη να υιοθετήσει μια κοινή γραμμή απέναντι στην επιθετική εξωτερική πολιτική του Τραμπ. Με την Washington Post να γράφει για την «απότομη ενηλικίωση» της Ευρώπης, το Politico αναφέρεται στο μοτίβο «πολλή συζήτηση, αλλά καμία ουσιαστική απόφαση», την ώρα που οι ΗΠΑ έχουν ξεκινήσει να υλοποιούν τον σχεδιασμό τους για τη σταδιακή στρατιωτική απεμπλοκή τους από την Ευρώπη, προκειμένου να εστιάσουν στο αντίπαλον δέος: την Κίνα. Η περιοχή που «καίει» εδώ και καιρό τις ΗΠΑ είναι η ζώνη Νότιας Ασίας – Ειρηνικού, όπου το Πεκίνο προετοιμάζεται στρατιωτικά και οικονομικά, ώστε να επιβάλει -όταν χρειαστεί- τις γεωπολιτικές της φιλοδοξίες (σ.σ. Ταιβάν, Θάλασσα της Νότιας Κίνας). Ο τεχνολογικός και εμπορικός πόλεμος με το Πεκίνο βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και απλώνεται από τους εμπορικούς δασμούς και τη διαμάχη με τα τσιπ μέχρι τα λιμάνια του Περού και τη Διώρυγα του Παναμά.

Η άκαρπη συνάντηση Ευρωπαίων ηγετών στο Παρίσι έδειξε στην πράξη ότι δεν ήταν τίποτε άλλο από μια (ακόμη) «σπασμωδική κίνηση» εν μέσω του σπιράλ γεγονότων που πυροδότησε το τηλεφώνημα Τραμπ στον Πούτιν. Όπως γράφει ο Guardian, ΗΠΑ και Ουκρανία αποφασίζουν για την Ουκρανία (και την Ευρώπη) χωρίς την Ουκρανία και την Ευρώπη, με τις Βρυξέλλες σε ρόλο θεατή. Από τη γαλλική πρωτεύουσα το μόνο που ακούστηκε ήταν προτροπές για συνεργασία ΗΠΑ και Ευρώπης στο ουκρανικό, αύξηση αμυντικών δαπανών και χαλάρωση των δημοσιονομικών κανόνων, όταν πρόκειται για κονδύλια που κατευθύνονται στην άμυνα.

Για την ταμπακιέρα, όμως, ούτε λέξη. Ο Όλαφ Σολτς αναφέρθηκε στο θέμα του κοινού δανεισμού για την ευρωπαϊκή άμυνα (σ.σ ευρωπαϊκό ομόλογο), ωστόσο λαμβάνοντας υπ’ όψιν πως ο χρόνος του στην Καγκελαρία τελειώνει, η πρότασή του θυμίζει αυτές που κάνουν συνήθως οι απερχόμενοι πρόεδροι των ΗΠΑ (π.χ. Μπαράκ Ομπάμα). Οι σημαντικές αποφάσεις θα ληφθούν από τον Φρίντριχ Μερτς, όταν αναλάβει καθήκοντα Καγκελάριου, αφού όμως πρώτα προηγηθούν οι μακροχρόνιες συνομιλίες για να προκύψει ο μεγάλος συνασπισμός στη Γερμανία. Έως τότε η πάλαι ποτέ «ατμομηχανή» της Ευρώπης θα παραμένει ακέφαλη, την ώρα που Τραμπ και Πούτιν δεν αποκλείεται να έχουν κάνει τη δική τους… Διάσκεψη της Γιάλτας, καθορίζοντας τις νέες ζώνες επιρροής στον πλανήτη, οι οποίες ξεκινούν από τον διαμελισμό της Ουκρανίας.

Δυστυχώς για την Ευρώπη, μόνο ο Κιρ Στάρμερ δείχνει διατεθειμένος να στείλει στρατό στην Ουκρανία στο πλαίσιο των εγγυήσεων ασφαλείας, πάνω στις οποίες θα στηριχθεί μια ειρηνευτική συμφωνία για την Ουκρανία, ακόμα και χωρίς αμερικανικές μπότες στην αποστρατικοποιημένη ζώνη. Μόνο που ο πρωθυπουργός της Βρετανίας ηγείται μιας χώρας που βρίσκεται εκτός του ευρωπαϊκού μπλοκ. Ακόμα και ο Ντόναλντ Τουσκ ξεκαθάρισε ότι η Πολωνία δεν σκοπεύει να στείλει στρατεύματα στην Ουκρανία.

Στη Σαουδική Αραβία τα σημαντικά για την Ουκρανία

Με τη συνάντηση των Ευρωπαίων ηγετών στο Παρίσι να ανήκει πια στο παρελθόν, το ενδιαφέρον στρέφεται στη Σαουδική Αραβία, όπου Αμερικανοί και Ρώσοι αξιωματούχοι και διπλωμάτες έχουν συνάντηση στο Ριάντ, προκειμένου να αποφασίσουν για το μέλλον της Ουκρανίας. Ακόμα και σε επίπεδο συμβολισμών, η παρουσία Ζελένσκι στο Ριάντ μία ημέρα μετά δείχνει τη νέα τάξη πραγμάτων που διαμορφώνεται στο ουκρανικό ζήτημα.

Ο Ντόναλντ Τραμπ τηλεφώνησε πρώτα στον Πούτιν και μετά ανακοίνωσε στον Ζελένσκι τις αποφάσεις του. Κάτι αντίστοιχο αναμένεται να γίνει και σε αυτήν την περίπτωση. Ο Ουκρανός πρόεδρος το γνωρίζει. Ίσως γι’ αυτό και να μην είχε καμία σημασία η παρουσία του στη μίνι ευρωπαϊκή σύνοδο στο Παρίσι, καθώς τα «σπουδαία για την Ουκρανία» αποφασίζονται στο βασίλειο των Σαούντ το επόμενο 48ωρο.

Όπως μετέδωσε το Bloomberg, η Ευρώπη καλείται να ξυπνήσει από τον λήθαργο των προηγούμενων δεκαετιών και να συνειδητοποιήσει τη νέα τάξη πραγμάτων που φέρνει το δόγμα Τραμπ στην παγκόσμια ασφάλεια. Ο απόλυτος αιφνιδιασμός Τραμπ έπιασε στον ύπνο την Ευρώπη, επιβεβαιώνοντας το δυσκίνητο και δαιδαλώδες γραφειοκρατικό κέντρο αποφάσεων των Βρυξελλών. Με τη Γερμανία πρακτικά ακέφαλη, τον ρόλο πρωταγωνιστή έχει αναλάβει ο Εμανουέλ Μακρόν, όμως και πάλι ζητούμενο παραμένουν οι αποφάσεις και -κυρίως- η άμεση εφαρμογή τους. Όπως και στα πρώτα δειλά βήματα της ΕΟΚ, το ζητούμενο είναι πρώτα πολιτικό. Να υπάρξει η απαραίτητη πολιτική βούληση ώστε να ληφθούν οι ρηξικέλευθές αποφάσεις που περιλαμβάνονται τόσο στην έκθεση Ντράγκι όσο και στην έκθεση Λέτα.

Νέα αρχιτεκτονική ασφαλείας στην Ευρώπη

Η Ευρώπη καλείται να επενδύσει τεράστια κεφάλαια στην αμυντική της βιομηχανία. Όμως, καθώς το μέρισμα από την πτώση του Τείχους κατευθύνθηκε σχεδόν αποκλειστικά σε τομείς εκτός ευρωπαϊκής άμυνας, η αμυντική βιομηχανία δεν θα αναπτυχθεί από τη μια ημέρα στην άλλη. «Το σημαντικό είναι να γίνει η αρχή», όπως εύστοχα ανέφερε ο Μακρόν. Από τη στιγμή, μάλιστα, που ο πόλεμος στην Ουκρανία δείχνει να μην μπορεί να κερδηθεί στο μέτωπο, η Ευρώπη αναζητά κατεύθυνση στη διαμόρφωση της νέας αρχιτεκτονικής ασφαλείας στη γειτονιά της. Έχοντας, όμως, εγκλωβιστεί σχεδόν για μια τριετία σ’ έναν πόλεμο διά αντιπροσώπων, χωρίς να αξιολογήσει πόσο ρεαλιστικές ήταν οι πιθανότητες νίκης απέναντι σε μια πυρηνική υπερδύναμη, η οποία αποτελεί ταυτόχρονα και τη μεγαλύτερη αποθήκη (μαζί με την Κίνα) πρώτων υλών στον κόσμο, περιθώρια για άλλες καθυστερήσεις δεν υπάρχουν.

Πλέον, είναι θέμα επιβίωσης για τη «Γηραιά ήπειρο» να πάρει την κατάσταση στα χέρια της, εφόσον συνεχίζει να έχει σε απόσταση αναπνοής έναν γείτονα, ο οποίος πήρε αυτό που ήθελε με το «δίκαιο του ισχυρού». Και όλα αυτά την ώρα που οι ΗΠΑ στην εποχή Τραμπ δείχνουν να υιοθετούν μέρος της πολιτικής Νίξον και Κίσινγκερ απέναντι στη Σοβιετική Ένωση την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, όταν έγινε η προσέγγιση με την Κίνα. Προς αυτήν την κατεύθυνση κινείται και η πρόταση Τραμπ για επιστροφή της Ρωσίας στην G7, με το «επιχείρημα» ότι αν η Μόσχα δεν είχε φύγει ποτέ από το συγκεκριμένο τραπέζι, δεν θα έμπαινε στην Ουκρανία.

Αλλαγή πολιτικού σκηνικού στην Ευρώπη

Ωστόσο, τα προβλήματα της Ευρώπης δεν σταματούν στην κοινή ευρωπαϊκή άμυνα. Δημοσίευμα στους Financial Times αναφέρει ότι οι ΗΠΑ ετοιμάζονται να αποσύρουν αμερικανικά στρατεύματα από τη Βαλτική, εξέλιξη που θέτει σοβαρά ζητήματα στην ασφάλεια των ανατολικών συνόρων του ΝΑΤΟ, από τη στιγμή που αρκετοί Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν προεξοφλήσει την αποτυχία της «πολιτικής κατευνασμού» απέναντι στη Ρωσία, κάνοντας παραλληλισμούς με την χιτλερική Γερμανία και τους πανηγυρισμούς Τσάμπερλεν μπροστά στο αεροπλάνο μετά την επιστροφή από το Μόναχο.

Εκτός από το ζήτημα της ασφάλειας στα ανατολικά σύνορά της, η Ευρώπη έχει να δώσει λύση και σ’ ένα δεύτερο μεγάλο πρόβλημα. Είναι ξεκάθαρο ότι οι ΗΠΑ επιχειρούν να ενισχύσουν με διάφορους τρόπους συγκεκριμένες πολιτικές δυνάμεις, που παρουσιάζουν ιδεολογική συνάφεια με τον νέο ένοικο του Λευκού Οίκου. Εξ ου και το κλείσιμο του ματιού του Τζέι ντι Βανς στο ακροδεξιό AfD από το βήμα της πρόσφατης Συνόδου για την Ασφάλεια στο Μόναχο. Πριν από τις εθνικιστικές κορώνες του Αμερικανού αντιπροέδρου είχαν προηγηθεί τα σχόλια και οι δηλώσεις Μασκ για το ξενοφοβικό κόμμα στη Γερμανία, το οποίο μαζί με ανάλογες πολιτικές δυνάμεις στην Ευρώπη, ενισχύονται δημοσκοπικά ολοένα και περισσότερο.

Ουκρανία, το τέλος των ψευδαισθήσεων για την Ευρώπη

Κρίνοντας από τη στάση που τηρεί η Τζόρτζια Μελόνι, η οποία κινείται εδώ και καιρό με γνώμονα «Πρώτα η Ιταλία», η επιδιωκόμενη αλλαγή στην πολιτική σκηνή της Ευρώπης μετατρέπεται σε ωρολογιακή βόμβα για το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Από τη στιγμή, μάλιστα, που οι περικοπές σε τομείς όπως η Υγεία και η Παιδεία θεωρούνται δεδομένες, προκειμένου να καλυφθεί το αναπόφευκτο άνοιγμα στις αμυντικές δαπάνες ως προς το ύψος του ΑΕΠ, οι κοινωνικές αντιδράσεις αναμένονται έντονες, δίνοντας το κατάλληλο «πάτημα» σε αντιευρωπαϊκά κόμματα -με όχημα τον λαϊκισμό, την ξενοφοβία και τη φιλορωσική πολιτική- να ενισχύσουν ακόμα περισσότερο τα ποσοστά τους, καθώς τα κέντρα αποφάσεων στην Ευρώπη συνεχίζουν να εστιάζουν στο «δέντρο», αφήνοντας σε δεύτερη μοίρα το «δάσος».

«Η Ρωσία απειλεί τώρα όλη την Ευρώπη, δυστυχώς» δήλωσε η Δανή πρωθυπουργός Μέτε Φρέντερικσεν, προσθέτοντας ότι δεν υπάρχει κανένα σημάδι ότι η Ρωσία θέλει ειρήνη. Και επανέλαβε, αυτό που είπαν όλοι όσοι συμμετείχαν στη μίνι σύνοδο στο Παρίσι: Καμία ειρηνευτική συμφωνία, χωρίς την άμεση συμμετοχή της Ουκρανίας στις συνομιλίες, δεν θα μακροημερεύσει. «Μετά την Ουκρανία, μπορεί να ακολουθήσει η Μολδαβία και οι χώρες της Βαλτικής» έχει προειδοποιήσει, πολλάκις, η Κάγια Κάλας, πρώην πρωθυπουργός της Εσθονίας και νυν επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας. Μόνο που τον Ντόναλντ Τραμπ δεν δείχνει να τον απασχολεί. Και όσο η Ευρώπη επιμένει να μην το συνειδητοποιεί, η θέση της θα γίνεται ακόμα πιο δυσμενής.

Διαβάστε επίσης

Ακτή Βουλιαγμένης: Νέος διαγωνισμός για το φιλέτο της Αθηναϊκής Ριβιέρας

Βγάλτε τη μάσκα για να σβήσετε τα χρέη: Πώς λειτουργεί ο νέος Εξωδικαστικός

Bruegel: Προτείνει νέο φορέα για να σχεδιάσει τα δίκτυα ηλεκτρισμού της ΕΕ

Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!