THEPOWERGAME
Στην τελική ευθεία το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός της Ελβετίας κεφαλαιοποιεί τις ανησυχίες και τις νουθεσίες της αφρόκρεμας των επιχειρηματιών και των αξιωματούχων χάραξης πολιτικής σε διεθνείς οργανισμούς και κυβερνήσεις για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας και τον ανταγωνισμό που είναι σε εξέλιξη στη διεθνή σκακιέρα.
Τα τελευταία πάνελ φιλοξενούν διεθνείς προσωπικότητες που σχολιάζουν τους κινδύνους από έναν εμπορικό πόλεμο το 2025 μετά την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο και τις προοπτικές των μεγάλων οικονομιών, του ΑΕΠ, του εμπορίου, του πληθωρισμού, των επιτοκίων, της εργασίας και των αγορών.
Στην εισηγητική παρουσίαση το μοτίβο είναι παρόμοιο με τα προηγούμενα πάνελ: «Περίπου πέντε χρόνια από την πανδημία COVID-19 που αναστάτωσε την παγκόσμια οικονομία, η ανάπτυξη είναι αργή αλλά σταθερή, ο πληθωρισμός έχει μειωθεί σταδιακά στις ανεπτυγμένες οικονομίες και οι τάσεις του εμπορίου έχουν γίνει θετικές. Παρά αυτά, παραμένουν προκλήσεις όπως τα υψηλά χρέη του δημοσίου, οι συνεχείς γεωοικονομικές εντάσεις και ο πιθανός αντίκτυπος των βιομηχανικών πολιτικών στις μικρότερες χώρες. Δεδομένου αυτού του τοπίου, ποια είναι τα πιθανά σενάρια για την παγκόσμια οικονομία το 2025;».
Γκεοργκίεβα: Οι ΗΠΑ έχουν κουλτούρα αυτοπεποίθησης
Η Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα πρόεδρος του ΔΝΤ είπε στο Νταβός ότι η Ευρώπη θα μπορούσε να μάθει από την κουλτούρα αυτοπεποίθησης των ΗΠΑ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν μια κουλτούρα αυτοπεποίθησης, ενώ η Ευρώπη έχει μια κουλτούρα μετριοφροσύνης, σχολίασε.
Η Γκεοργκίεβα εξήγησε ότι όταν έκανε κάτι «πραγματικά φανταστικά καλά», η μεγαλύτερη επιβράβευση από τους γονείς της ήταν το «όχι άσχημα». Αλλά στις ΗΠΑ, «απλά κουνάς τα πόδια σου και είσαι φανταστικός». Αυτή η στάση σημαίνει ότι οι άνθρωποι στις ΗΠΑ είναι πιο σίγουροι για τον εαυτό τους, πιστεύουν στον εαυτό τους και – το πιο σημαντικό – το λένε και στους άλλους, πρόσθεσε η επικεφαλής του ΔΝΤ.
«Η ανάπτυξη στις ΗΠΑ είναι τόσο ισχυρή σε σύγκριση με άλλες χώρες λόγω της αύξησης της παραγωγικότητας. Οι ΗΠΑ προχωρούν μπροστά με υψηλή παραγωγικότητα, επειδή οι κεφαλαιαγορές κατανέμουν χρήματα σε δυναμικές εταιρείες, όπως οι εταιρείες τεχνολογίας. Επιπλέον, οι ΗΠΑ διαθέτουν – σε σχέση με άλλες χώρες – άφθονη και άρα φθηνότερη ενέργεια», είπε όπως μεταδίδει ο Guardian. «Ο κόσμος αλλάζει πολύ γρήγορα. Ζούμε μια τεράστια τεχνολογική μεταμόρφωση».
Σχετικά με τον πληθωρισμό η επικεφαλής του ΔΝΤ, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, είπε ότι «το κεφάλι του τζίνι δείχνει να έχει επιστρέψει στο μπουκάλι, το μεγαλύτερο μέρος του σώματος είναι επίσης μέσα, αλλά τα πόδια κρέμονται έξω». Στη συνέχεια, επισημαίνει ότι ιστορικά, η αύξηση του πληθωρισμού οδήγησε σε αύξηση των επιτοκίων, γεγονός που προκαλούσε ύφεση.
Αυτή είναι η πρώτη φορά που ο πληθωρισμός μειώνεται, τα επιτόκια παραμένουν κάπως υψηλά, αλλά η ανάπτυξη παραμένει θετική, αν και κάτω από τα ιστορικά επίπεδα), υπογράμμισε: «Αν καταφέρουμε να μειώσουμε τον πληθωρισμό αλλά να διατηρήσουμε τη λειτουργία της οικονομίας, ώστε οι άνθρωποι να συνεχίσουν να έχουν δουλειά -και περισσότερη εμπιστοσύνη- αυτό θα ήταν ένα πολύ καλό αποτέλεσμα».
Λαγκάρντ: Η Ευρώπη χρειάζεται ένωση τραπεζών και κεφαλαιαγορών
Η Κριστίν Λαγκάρντ, πρόεδρος της ΕΚΤ, δήλωσε ότι είναι αρκετά αισιόδοξη για τις προοπτικές της Ευρώπης. Υπογράμμισε ότι ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ είναι περίπου 80% για την ευρωζώνη, και υπάρχει ισχυρή εμπιστοσύνη ότι ο πληθωρισμός θα μειωθεί και όχι θα αυξηθεί.
Η Ευρώπη διαθέτει τεράστιο ταλέντο, τεράστια ποσά αποταμιεύσεων και ένα μεγάλο «ξυπνητήρι» που την ωθεί να αναλάβει δράση, πρόσθεσε: «Έτσι, αν οι Ευρωπαίοι ηγέτες καταφέρουν να συνεργαστούν, να απαντήσουν σε αυτό το ξυπνητήρι και την υπαρξιακή απειλή που μπορεί να εντοπιστεί, τότε νομίζω ότι υπάρχει τεράστιο δυναμικό για την Ευρώπη να ανταποκριθεί στην πρόκληση».
Όταν ρωτήθηκε για την δήλωση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, σύμφωνα με την οποία η ΕΕ δεν αντιμετωπίζει τις ΗΠΑ δίκαια στο εμπόριο, η Κριστίν Λαγκάρντ αντέτεινε και ανέφερε ότι δεν μπορεί να πει ούτε “ναι” ούτε “όχι”.
Ωστόσο, στη συνέχεια ανέφερε κάποια σημαντικά σημεία – όταν εξετάζεις το εμπόριο, θα πρέπει να λάβεις υπόψη και τις υπηρεσίες, εκτός από το εμπόριο αγαθών. Ενώ κάποιες χώρες βρίσκονται σε ισχυρότερη θέση από άλλες, όλες χρειάζονται η μία την άλλη.
Αν υπάρχει κάτι που οι Ευρωπαίοι έχουν μάθει από το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, είναι ότι δεν μπορείς να πορευτείς μόνος σου, προσέθεσε η Λαγκάρντ. Πρέπει να συνεργαστείς. Πρέπει να σέβεσαι ο ένας τον άλλο και πρέπει να κατανοείς ο ένας τον άλλο, υπογράμμισε.
Φινκ: Η ευρωπαϊκή απαισιοδοξία έχει φτάσει πλέον στο άλλο άκρο
Επίσης η επικεφαλής της ΕΚΤ συμφώνησε στο πάνελ με τον επικεφαλής της BlackRock, Λάρι Φινκ ότι η Ευρώπη χρειάζεται τραπεζική ένωση και ένωση κεφαλαιαγορών. Ο Λάρι Φινκ είπε χαρακτηριστικά ότι η ευρωπαϊκή απαισιοδοξία έχει φτάσει πλέον στο άλλο άκρο.
Μιλώντας στο πάνελ του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ είπε το υψηλό επίπεδο απαισιοδοξίας για την κατάσταση της ευρωπαϊκής οικονομίας, αποτελεί την κυριότερη παρατήρηση που έχει να κάνει για την εβδομάδα που πέρασε στο Νταβός της Ελβείας. Η απαισιοδοξία δεν ήταν ποτέ πιο έντονη, είπε ο Φινκ, ο οποίος είναι από τις μεγαλύτερες «αρκούδες» για την οικονομία και της αγορές της Ευρώπης τα τελευταία 10 χρόνια.
«Πιστεύω ότι είναι ίσως η ώρα να επενδύσουμε ξανά στην Ευρώπη, επικεντρώνοντας σε αυτήν». Η Ευρώπη εξακολουθεί να έχει προβλήματα, προσθέτει ο Φινκ – για παράδειγμα, χρειάζεται τραπεζική ένωση και ένωση κεφαλαιαγορών.
Στη συνέχεια εξήγησε ότι η οικονομία των ΗΠΑ έχει ένα σημαντικό πλεονέκτημα σε σχέση με την Ευρώπη – τα βαθιά θεμέλια των κεφαλαιαγορών της καθιστούν πιο εύκολο για τους επιχειρηματίες να αντλούν κεφάλαια. Αυτό επιτρέπει στις ΗΠΑ να αλλάζουν κατεύθυνση και να προσαρμόζονται πιο γρήγορα από οποιαδήποτε άλλη οικονομία στον κόσμο.
Ο Φινκ υποστήριξε ότι η Ευρώπη είναι ένας «μύθος», λέγοντας: «Είναι ένας όμορφος μύθος, αλλά δεν λειτουργεί. Δεν λειτουργεί». Πρόσθεσε ότι η Ευρώπη δυσκολεύεται να ανταγωνιστεί τη δύναμη, την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα των Ηνωμένων Πολιτειών.
Η Κριστίν Λαγκάρντ απάντησε, επιμένοντας ότι η Ευρώπη δεν είναι μύθος ή χαμένη υπόθεση. Ωστόσο, παραδέχεται ότι η Ευρώπη δεν λειτουργεί ως ενιαία αγορά. Αν ήταν (όπως ισχυρίζεται), θα αφαιρούσε τους ισοδύναμους δασμούς 40% στα αγαθά της που διακινούνται εντός Ευρώπης και 110% τους δασμούς στις υπηρεσίες της. “Οπότε συμφωνώ μαζί σας ότι δεν λειτουργεί ως ενιαία αγορά…”. Η πραγματική ερώτηση για τους Ευρωπαίους, τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους πολιτικούς, είναι να προχωρήσουν και να το κάνουν.
Ωστόσο, για τον πληθωρισμό ο Φινκ προειδοποιεί ότι «το τζίνι μπορεί να βγει από το μπουκάλι». Ο Φινκ στάθηκε επίσης στην αυξημένη ζήτηση ενέργειας για τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης και προβλέπει ελλείψεις εργατικού δυναμικού που θα οδηγήσουν σε αύξηση των μισθών – που ανεβάζει την πληθωριστική πίεση, όπως υπογράμμισε. Ενδέχεται, είπε επίσης, να υπάρξουν ελλείψεις υλικών παραγωγής.
Βλέπει σενάριο με τις αποδόσεις των 10ετών αμερικανικών ομολόγων να φτάνουν στο 5,5%. Τα 10ετή κρατικά ομόλογα των ΗΠΑ διαπραγματεύονται αυτή τη στιγμή με απόδοση γύρω από το 4,6%, οπότε η πρόβλεψη του Φινκ υποδηλώνει αύξηση του κόστους δημόσιου δανεισμού. Αυτό θα ήταν κακό νέο για τη Βρετανία, καθώς οι αποδόσεις των ομολόγων του τείνουν να κινούνται σε συμφωνία με το χρέος των ΗΠΑ.
Όσον αφορά τις προοπτικές για τα επιτόκια, ο Λάρι Φινκ λέει ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, Fed, έχει ακόμα περιθώριο να μειώσει τα επιτόκια, προκειμένου να δημιουργήσει μια πιο απότομη καμπύλη αποδόσεων στο κοντινό μέλλον. Ωστόσο, τα δεδομένα των επόμενων μηνών θα κρίνουν τις εξελίξεις.
Επισήμανε ότι υπάρχουν ενδείξεις πως η αμερικανική οικονομία ήταν πολύ ισχυρή το τέταρτο τρίμηνο του έτους. Έτσι, η Fed ενδέχεται να σταματήσει για άλλη μια περίοδο και ίσως να μειώσει λίγο τα επιτόκια, πρότεινε με τον τρόπο του ο επικεφαλής της BlackRock.
ΗΠΑ και Κίνα στην «παγίδα του Θουκυδίδη»
Οι ΗΠΑ και η Κίνα θα μπορούσαν να εμπλακούν σε έναν καταστροφικό εμπορικό πόλεμο εντός των επόμενων δύο δεκαετιών, εάν πέσουν στην «παγίδα του Θουκυδίδη», όπως ακούστηκε στο Νταβός.
Ο πολιτικός επιστήμονας Γκράχαμ Άλισον εξήγησε ότι ο ιστορικός της αρχαίας Αθήνας, Θουκυδίδης, υποστήριξε ότι η ταχεία άνοδος μιας δύναμης απειλεί σοβαρά να αντικαταστήσει μια κυρίαρχη δύναμη, συνήθως μέσω ενός πολέμου και συχνά μέσω ενός καταστροφικού πολέμου.
Ο Άλισον αποκάλυψε ότι ο αείμνηστος Χένρι Κίσινγκερ, τον τελευταίο χρόνο της ζωής του, συνήθιζε να λέει στον Άλισον ότι έβλεπε όλο και περισσότερα σημάδια που υποδεικνύουν ότι βαδίζουμε προς ένα σενάριο τύπου 1914.
Ο Άλισον είπε ότι η ένταση μεταξύ του νυν κυρίαρχου (των ΗΠΑ, σε αυτό το σενάριο) και του ανερχόμενου (της Κίνας) είναι ριζωμένη στη συμπεριφορά των ζώων και των ανθρώπων. Ακριβώς όπως ο Θουκυδίδης, πιστεύει ότι το 75% αυτής της ιστορίας είναι «στη δομή».
Αυτό, λέει, σημαίνει: «Θα έβαζα στοίχημα ότι τα επόμενα δύο χρόνια θα δούμε έναν καταστροφικό πόλεμο μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας». Αλλά αυτό αφήνει ακόμα 25% περιθώριο πιθανότητας, όπου οι ενέργειες – είτε από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής των ΗΠΑ και της Κίνας, είτε από άλλους, όπως στην Ευρώπη – θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε διαφορετικό αποτέλεσμα.
Πιο θετικά, ο Άλισον προβλέπει ότι σε ένα χρόνο θα εκπλαγούμε θετικά από τις σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας. Στην ερώτηση ποιος κερδίζει σε έναν καταστροφικό πόλεμο, ανέφερε: Σε έναν κόσμο αμοιβαίας καταστροφής, δεν υπάρχουν νικητές. Ένας πυρηνικός πόλεμος δεν μπορεί να κερδηθεί, γιατί όσα και αν έχεις καταστρέψει στην άλλη πλευρά, αν έχεις χάσει τη δική σου χώρα, δεν μπορείς να διεκδικήσεις νίκη. Η Ευρώπη έχει ρόλο να υπενθυμίσει στις ΗΠΑ και την Κίνα ότι ζούμε σε έναν μικρό πλανήτη, οπότε δεν πρέπει να τον καταστρέψουν.
Διαβάστε επίσης
Ξενοδοχεία: Ο Αναπτυξιακός Νόμος πυροδοτεί επενδυτική έκρηξη
PwC & Microsoft ενώνουν δυνάμεις για να κάνουν τη Θεσσαλία tech hub
Ξεκινά ο διαγωνισμός που θα βάλει τη Chevron στις έρευνες υδρογονανθράκων
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
