Bloomberg: Η “ολιγαρχία” επί Μπάιντεν πλούτισε κατά 1,5 τρισ.

Στις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της θητείας του Προέδρου Τζο Μπάιντεν, οι συζητήσεις σχετικά με την εισοδηματική ανισότητα και τη συγκέντρωση πλούτου εντάθηκαν, συχνά διατυπωμένες ως κριτική για μια «ολιγαρχία» στην Αμερική. Τα δεδομένα δείχνουν ότι οι πλουσιότεροι Αμερικανοί αύξησαν τον συλλογικό τους πλούτο κατά περίπου 1,5 τρισ. δολάρια κατά τη διάρκεια της προεδρίας του.

Αυτή η αύξηση αντικατοπτρίζει ευρύτερες οικονομικές τάσεις, που επηρεάζονται από την ανάκαμψη μετά την πανδημία, τις δημοσιονομικές πολιτικές και τη συνεχιζόμενη απόδοση των χρηματοπιστωτικών αγορών, οι οποίες ωφελούν δυσανάλογα τα άτομα με μεγάλη περιουσία.

Οι 100 πλουσιότεροι Αμερικανοί αύξησαν την περιουσία τους κατά πάνω από 1,5 τρισ. δολάρια τα τελευταία τέσσερα χρόνια, με κορυφαίους τεχνολογικούς μεγιστάνες όπως ο Έλον Μασκ, ο Λάρι Έλισον και ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ να ηγούνται αυτής της ανόδου, σύμφωνα με τον Δείκτη Δισεκατομμυριούχων του Bloomberg. Το ανώτατο 0,1% του πληθυσμού κέρδισε πάνω από 6 τρισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Ομοσπονδιακής Τράπεζας (Federal Reserve) έως τον Σεπτέμβριο.

Το 2024 οι έξι μεγαλύτερες επενδυτικές τράπεζες της Wall Street παρουσίασαν συνολικά κέρδη 142 δισ. δολ. Τα αποτελέσματα των Bank of America, JP Morgan, Morgan Stanley, Goldman Sachs, Citigroup, Wells Fargo, ήταν μια ακόμη επιβεβαίωση ότι η Wall Street έχει επιστρέψει και ανθίζει, με τα κέρδη της BofA για το τέταρτο τρίμηνο να διπλασιάζονται.

Πρόκειται για τη δεύτερη καλύτερη χρονιά από το 2007, λίγο πριν ξεσπάσει η παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση που οδήγησε στη μεγάλη ύφεση και σταμάτησε την τρέλα με τις μουσικές καρέκλες που είχαν εκτοξεύσει τις αποτιμήσεις και τα κέρδη στη στρατόσφαιρα, προκαλώντας τριγμούς στον τραπεζικό κλάδο που διασώθηκε με δημόσιο χρήμα.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, προειδοποίησε για «μια επικίνδυνη συγκέντρωση εξουσίας στα χέρια ελάχιστων εξαιρετικά πλούσιων ανθρώπων» κατά τη διάρκεια ομιλίας του στον Λευκό Οίκο την Τετάρτη. «Σήμερα, σχηματίζεται μια ολιγαρχία στην Αμερική, αποτελούμενη από ακραίο πλούτο, εξουσία και επιρροή, η οποία απειλεί κυριολεκτικά τη δημοκρατία μας, τα βασικά μας δικαιώματα και ελευθερίες, καθώς και την ίση ευκαιρία για όλους να προοδεύσουν».

Κατά τη διάρκεια της θητείας του Μπάιντεν, οι εξαιρετικά πλούσιοι αποκόμισαν μεγαλύτερο μερίδιο από μια αυξανόμενη «πίτα». Οι αγορές μετοχών και ακινήτων γνώρισαν άνθηση κατά τη μεταπανδημική ανάκαμψη, η οποία ξεπέρασε την απόδοση άλλων μεγάλων οικονομιών. Αυτό άφησε όλες τις εισοδηματικές και περιουσιακές ομάδες που καταγράφονται από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα να βρίσκονται σε καλύτερη θέση -και τα αμερικανικά νοικοκυριά συνολικά με περίπου 36 τρισεκατομμύρια δολάρια περισσότερα, μέχρι τον Σεπτέμβριο, σε σχέση με την αρχή της θητείας του Μπάιντεν.

Με όρους απόλυτων δολαρίων, αυτή η αύξηση ήταν ελαφρώς μεγαλύτερη από εκείνη που καταγράφηκε κατά τη διάρκεια της θητείας του προκατόχου του Μπάιντεν και επερχόμενου διαδόχου του, Ντόναλντ Τραμπ. Ωστόσο, ο πληθωρισμός περιπλέκει την εικόνα. Η εκτίναξη των τιμών τα τελευταία χρόνια σημαίνει ότι ο πλούτος αυξήθηκε ταχύτερα κατά τη θητεία του Τραμπ σε πραγματικούς όρους αγοραστικής δύναμης, όπως επίσης και το μεσαίο εισόδημα των νοικοκυριών.

Οι επικριτές υποστηρίζουν ότι αυτές οι δυναμικές υπογραμμίζουν τις συστημικές ανισότητες στην κατανομή του πλούτου, παρά τη ρητορική και τις πολιτικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για την προώθηση της δικαιοσύνης και της οικονομικής ισότητας.

Παράγοντες που συνέβαλαν σε αυτό θεωρούνται πως είναι οι:

• Απόδοση Χρηματιστηριακών Αγορών: Ένα σημαντικό μέρος των κερδών για τους εξαιρετικά πλούσιους προέρχεται από την αύξηση των τιμών των περιουσιακών στοιχείων, καθώς οι αγορές παρέμειναν ισχυρές παρά τις οικονομικές αναταράξεις.
• Δημοσιονομικές και Νομισματικές Πολιτικές: Οι πολιτικές που σχεδιάστηκαν για να σταθεροποιήσουν την οικονομία, συμπεριλαμβανομένων σημαντικών μέτρων στήριξης, συνέβαλαν στην οικονομική ανάκαμψη. Ωστόσο, αυτές οι πολιτικές ενίσχυσαν επίσης τις τιμές των περιουσιακών στοιχείων, ωφελώντας δυσανάλογα όσους έχουν σημαντικές επενδύσεις.
• Πρότυπα Οικονομικής Ανάκαμψης: Ενώ η ευρύτερη οικονομία ανέκαμψε, η συσσώρευση πλούτου παραμένει έντονα άνιση, με τα κέρδη να συγκεντρώνονται στην κορυφή.
• Φορολογικοί Περιορισμοί και Πολιτικές: Οι προσπάθειες για την εφαρμογή φορολογικών μεταρρυθμίσεων που στοχεύουν τους πλουσιότερους αντιμετώπισαν νομοθετικές προκλήσεις, περιορίζοντας την αποτελεσματικότητά τους στην αντιμετώπιση των ανισοτήτων.

Η κυβέρνηση Μπάιντεν προώθησε μέτρα όπως την αύξηση των εταιρικών φόρων και την εφαρμογή ενός ελάχιστου φόρου για δισεκατομμυριούχους για την αντιμετώπιση της συγκέντρωσης πλούτου. Ωστόσο, οι επικριτές υποστηρίζουν ότι η συστημική αλλαγή απαιτεί πιο ριζικές μεταρρυθμίσεις. Στο μεταξύ, οι ανισότητες πλούτου συνεχίζουν να τροφοδοτούν συζητήσεις για την οικονομική δικαιοσύνη και την ισορροπία εξουσίας στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Υπό την ηγεσία και των δύο προέδρων, οι κορυφαίοι δισεκατομμυριούχοι των ΗΠΑ τα πήγαν πολύ καλύτερα από σχεδόν όλους τους υπόλοιπους.

Οι 100 πλουσιότεροι Αμερικανοί είδαν τη συνολική καθαρή τους περιουσία να εκτοξεύεται κατά 63% κατά τη θητεία του Μπάιντεν, σύμφωνα με ανάλυση που καλύπτει τα τέσσερα χρόνια από την εκλογική του νίκη το 2020 μέχρι την επανεκλογή του Τραμπ τον περασμένο Νοέμβριο, εξαιρώντας μια επιπλέον αύξηση 8% από τότε.

Με ηγέτη τον Μασκ, το 0,1% κατέχει το μεγαλύτερο μερίδιο πλούτου

Οι 100 μεγαλύτερες περιουσίες συνδυαστικά υπερβαίνουν πλέον τα 4 τρισεκατομμύρια δολάρια – περισσότερο από τη συνολική καθαρή περιουσία του φτωχότερου μισού των Αμερικανών, που αντιστοιχεί σε περίπου 66,5 εκατομμύρια νοικοκυριά. Το μερίδιο του πλούτου των ΗΠΑ που κατέχει μόλις το 0,1% του πληθυσμού, το οποίο φτάνει σχεδόν το 14%, βρίσκεται πλέον στο υψηλότερο σημείο του, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Fed που χρονολογούνται από τη δεκαετία του 1980.

Η χρηματιστηριακή αγορά των ΗΠΑ έχει σχεδόν τριπλασιαστεί τα τελευταία οκτώ χρόνια, με αρκετές μεγάλες τεχνολογικές μετοχές να ηγούνται της ανόδου, γεγονός που επιδεινώνει την ανισότητα. Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) εκτιμά ότι σχεδόν το 90% των μετοχών και των αμοιβαίων κεφαλαίων βρίσκονται στα χέρια του πλουσιότερου 10% των Αμερικανών.

Στην ομιλία του την Τετάρτη, ο Μπάιντεν προειδοποίησε για ένα «τεχνολογικό βιομηχανικό σύμπλεγμα που θα μπορούσε να θέσει πραγματικούς κινδύνους για τη χώρα μας».

Υπό την ηγεσία του Τραμπ, οι δισεκατομμυριούχοι της τεχνολογίας που περιλαμβάνονται στον δείκτη του Bloomberg διπλασίασαν την καθαρή τους περιουσία. Τέσσερα χρόνια αργότερα, η συνολική τους περιουσία είχε σχεδόν διπλασιαστεί ξανά, ξεπερνώντας τα 2 τρισεκατομμύρια δολάρια.

«Σχεδόν Παρωδία»

Μεταξύ αυτών βρίσκεται ο Μασκ, ένας από τους πιο ενθουσιώδεις υποστηρικτές του Τραμπ και επίσης ο μεγαλύτερος ατομικός κερδισμένος κατά τη θητεία του Μπάιντεν. Με εκτιμώμενη περιουσία 450 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ο Μασκ είχε μόλις 100 δισεκατομμύρια δολάρια την ημέρα των εκλογών του 2020. Στη συνέχεια, η περιουσία του εκτοξεύθηκε, διπλασιαζόμενη μέσα σε λίγους μήνες, καθιστώντας τον τον πλουσιότερο άνθρωπο στον κόσμο μέχρι την ορκωμοσία του Μπάιντεν. Από τότε, η περιουσία του έχει υπερδιπλασιαστεί ξανά — με αύξηση 186 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τη νίκη του Τραμπ, αφήνοντας τον ιδιοκτήτη της Tesla και της X κοντά στα κέντρα εξουσίας.

Ο Μασκ, ο οποίος δώρισε τουλάχιστον 274 εκατομμύρια δολάρια για την εκλογή του Τραμπ και άλλων Ρεπουμπλικανών το 2024, επιλέχθηκε από τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο για να ηγηθεί από κοινού ενός σχεδιαζόμενου Υπουργείου Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας, το οποίο στοχεύει στη μείωση των ομοσπονδιακών δαπανών. Έχει επίσης επηρεάσει την ευρωπαϊκή πολιτική, υποστηρίζοντας ακροδεξιά κόμματα στο Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γερμανία. «Με τον πλούτο έρχεται και τεράστια εξουσία», λέει η καθηγήτρια νομικής του Πανεπιστημίου της Βοστώνης Ρέι Μάντοφ. «Με τον Έλον Μασκ, είναι σχεδόν παρωδία».

Τρεις στους πέντε Αμερικανούς πιστεύουν ότι οι πλούσιοι έχουν υπερβολική πολιτική επιρροή, σύμφωνα με έρευνα του Pew Research Center που δημοσιεύθηκε στις 9 Ιανουαρίου. Συνολικά, το 83% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών αποτελεί «μεγάλο πρόβλημα», με το 51% να το χαρακτηρίζει «πολύ μεγάλο πρόβλημα».

Είναι ένα ζήτημα που «ταλαιπωρεί τη χώρα για περίπου 125 χρόνια, από την πρώτη βιομηχανική επανάσταση», σύμφωνα με τη Μάντοφ. Ένα βασικό στοιχείο που διαφοροποιεί την τρέχουσα περίοδο, όπως λέει, είναι ότι το φορολογικό σύστημα «δεν λειτουργεί πλέον ως αντίβαρο στη διευρυνόμενη ανισότητα πλούτου».

«Ό,τι ανεβαίνει…»

Μία βασική πηγή κέρδους για τους Αμερικανούς στις χαμηλότερες βαθμίδες της κοινωνικής σκάλας είναι η κατοικία, ο δεύτερος κύριος μοχλός πλούτου στις ΗΠΑ, μαζί με τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία, και ένας που κατανέμεται πολύ πιο ισομερώς στα νοικοκυριά.

Τα στοιχεία της Fed δείχνουν ότι το 90% των Αμερικανών κατέχει το 56% των ακινήτων, σε σύγκριση με λιγότερο από το ένα τρίτο του συνολικού πλούτου. Η αξία αυτών των ακινήτων, που ανήκουν κυρίως σε εργατικές και μεσαίες τάξεις, έχει αυξηθεί κατά 47% από τότε που ανέλαβε ο Μπάιντεν, ποσοστό υπερδιπλάσιο από τον πληθωρισμό.

Αυτοί που μένουν πίσω και κατά τη διάρκεια της θητείας του Τραμπ και του Μπάιντεν είναι οι λιγότερο μορφωμένοι Αμερικανοί. Το μερίδιο του εθνικού πλούτου που ανήκει σε άτομα χωρίς πτυχία πανεπιστημίου μειώθηκε υπό και τους δύο προέδρους και τώρα βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί.

Αυτή η τάση θα μπορούσε να επιδεινωθεί από την υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης, με την πιθανότητα να εξαλείψει θέσεις εργασίας, ενώ παράλληλα αυξάνει τα εταιρικά κέρδη, σύμφωνα με τον Πάτρικ Άρτους, ανώτερο σύμβουλο στη διαχειριστική εταιρεία κεφαλαίων Ossiam. Το μέλλον της ανισότητας «εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις υποθέσεις σας για τις επιπτώσεις της τεχνητής νοημοσύνης», δήλωσε.

Ο Τζον Κόχραν, ανώτερος εταίρος στο Hoover Institution, δεν θεωρεί ότι οι δισεκατομμυριούχοι με «πλούτο σε μετοχές που παραμένει επενδεδυμένος σε πολύτιμες εταιρείες που απασχολούν Αμερικανούς και παρέχουν εξαιρετικά προϊόντα» προκαλούν βλάβη στην οικονομία ή στο πολιτικό σύστημα.

Σε κάθε περίπτωση, όπως λέει, αυτά τα κέρδη δεν είναι απαραίτητο ότι θα διαρκέσουν. «Ό,τι ανεβαίνει μπορεί και να πέσει».

Διαβάστε επίσης

Πόρτο Χέλι: Η πορεία των 5αστερων projects και τα χρυσά οικόπεδα

Τι ισχύει με την έκπτωση 20% στον ΕΝΦΙΑ: Αναλυτικά παραδείγματα

Ρεύμα: Μέχρι αρχές Φεβρουαρίου οι αποφάσεις για μικρομεσαίες επιχειρήσεις

Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!