Την άρση των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στη Συρία ζήτησε σήμερα Κυριακή η Σαουδική Αραβία, με την ολοκλήρωση της διάσκεψης του Ριάντ, στην οποία μετείχαν υπουργοί Εξωτερικών ευρωπαϊκών χωρών και της Μέσης Ανατολής.
Έναν μήνα μετά την ανατροπή του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ, η Σαουδική Αραβία προσπαθεί να αυξήσει την επιρροή της στη μεταβατική κυβέρνηση της Συρίας, στην οποία κυριαρχούν οι ριζοσπάστες ισλαμιστές. Ο Σαουδάραβας υπουργός Εξωτερικών, πρίγκιπας Φαϊσάλ μπιν Φαρχάν, ζήτησε την άρση των «μονομερών και διεθνών κυρώσεων» με στόχο την «ανάπτυξη και την ανοικοδόμηση» της χώρας.
Στο Ριάντ φιλοξενήθηκαν σήμερα δύο διασκέψεις, η μία μεταξύ των αραβικών χωρών και η δεύτερη με τη συμμετοχή και εκπροσώπων δυτικών χωρών, του ΟΗΕ, της ΕΕ και της Τουρκίας. Τη συριακή κυβέρνηση εκπροσώπησε ο υπουργός Εξωτερικών Άσαντ αλ Σαϊμπάνι.
Οι ΗΠΑ, η ΕΕ και άλλες δυτικές χώρες επέβαλαν κυρώσεις στην κυβέρνηση του Μπασάρ αλ Άσαντ μετά την καταστολή των φιλοδημοκρατικών διαδηλώσεων, το 2011, που εξελίχθηκαν σε εμφύλιο πόλεμο κατά τον οποίο σκοτώθηκαν 500.000 άνθρωποι και εκτοπίστηκαν εκατομμύρια Σύροι. Πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων και οι ΗΠΑ, έχουν δηλώσει ότι θα κρίνουν τις νέες αρχές από τις πράξεις τους, καθώς στην κυβέρνηση κυριαρχεί η ριζοσπαστική, ισλαμιστική οργάνωση Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS), το πρώην παρακλάδι της Αλ Κάιντα στη Συρία.
«Οι κυρώσεις σε βάρος των συνεργατών του Μπασάρ αλ Άσαντ, που ευθύνονται για σοβαρά εγκλήματα κατά τη διάρκεια του εμφυλίου, μπορούν να παραμείνουν», είπε η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Αναλένα Μπέρμποκ. Αλλά ο συριακός λαός «χρειάζεται να επωφεληθεί γρήγορα από τις θετικές επιπτώσεις της μετάβασης», πρόσθεσε. Το Βερολίνο, είπε η Γερμανίδα υπουργός, θα χορηγήσει άλλα 50 εκατομμύρια ευρώ σε ανθρωπιστική βοήθεια.
Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλας είχε δηλώσει την Παρασκευή ότι οι «27» θα μπορούσαν «σταδιακά» να χαλαρώσουν τις κυρώσεις, εφόσον πραγματοποιηθεί «απτή πρόοδος», κυρίως σε ό,τι αφορά την προστασία των μειονοτήτων. Οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ θα συζητήσουν το θέμα στις 27 Ιανουαρίου, είπε σήμερα η Κάλας, σημειώνοντας ότι οι κυρώσεις που θα μπορούσαν να αρθούν είναι «εκείνες που παρεμποδίζουν την ανοικοδόμηση» και «την πρόσβαση σε τραπεζικές υπηρεσίες».
«Θα πρέπει να γίνει σταδιακά και υπό όρους. Εφόσον παρατηρούμε πρόοδο προς τη σωστή κατεύθυνση, είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε στα επόμενα βήματα. Αλλά θα πρέπει επίσης να υπάρχει ένα σχέδιο αναδίπλωσης», πρόσθεσε.
Η ανακοίνωση της προεδρίας των δύο συνόδων, που δόθηκε στη δημοσιότητα απόψε από τα σαουδαραβικά, κρατικά μέσα ενημέρωσης, δεν περιλαμβάνει κάποια έκκληση όλων των συμμετεχόντων για τη χαλάρωση των κυρώσεων. Αναφέρει μόνο ότι «συζητήθηκαν μέτρα για τη στήριξη του αδελφού συριακού λαού» καθώς και η παροχή «της αναγκαίας βοήθειας και στήριξης» στη Δαμασκό.
Σύμφωνα με το κείμενο, οι συμμετέχοντες εξέφρασαν επίσης την ανησυχία τους για την είσοδο Ισραηλινών στρατιωτών στην ουδέτερη ζώνη μεταξύ Συρίας και Ισραήλ, στα Υψώματα του Γκολάν.
Η Σαουδική Αραβία διέκοψε τις σχέσεις με το καθεστώς του Άσαντ το 2012 αλλά τις αποκατέστησε το 2023 και εργάστηκε για την επιστροφή της χώρας αυτής στον Αραβικό Σύνδεσμο. Σήμερα, ο υπουργός Εξωτερικών υπογράμμισε ότι είναι σημαντικό να συνεχιστεί η ανθρωπιστική και οικονομική βοήθεια προς τη Συρία, καθώς και να ενισχυθούν οι δυνατότητες του συριακού κράτους, «να εγγυηθεί τη σταθερότητα και να διευκολύνει την ανοικοδόμηση».
«Αυτό περιλαμβάνει και τη δημιουργία του κατάλληλου περιβάλλοντος για την επιστροφή των προσφύγων», πρόσθεσε.
Το Ριάντ τήρησε μια πιο επιφυλακτική στάση απέναντι στις νέες συριακές αρχές, σε σύγκριση με άλλες χώρες, όπως η Τουρκία και το Κατάρ, που ήταν οι πρώτες που ξανάνοιξαν τις πρεσβείες τους στη Δαμασκό, υπογράμμισε ο Ούμερ Καρίμ, ερευνητής ειδικός στη Συρία, που εργάζεται στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ. Ωστόσο, «βλέπει θετικά» τη νέα κυβέρνηση και προσπαθεί να εξακριβώσει εάν μπορεί «να ελέγξει τα πιο ακραία στοιχεία της».
Σημειώνεται ότι αύριο Δευτέρα θα μεταβεί στη Σαουδική Αραβία και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
