THEPOWERGAME
H φιλοδοξία του Γερμανού καγκελάριου Όλαφ Σολτς να κάνει τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης παγκόσμια υπερδύναμη ημιαγωγών με επιδοτήσεις, θεωρείται άπιαστο, μετά το ναυάγιο του μεγάλου σχεδίου της Intel.
Όπως σημειώνει το Bloomberg, σε ένα απέραντο άδειο χωράφι στο υποβαθμισμένο ανατολικό τμήμα της Γερμανίας, για μια στιγμή, η φιλοδοξία του Όλαφ Σολτς να δημιουργήσει μια διαρκή οικονομική κληρονομιά έμοιαζε ασταμάτητη.
Ήταν σε αυτό το οικόπεδο έξω από τη Δρέσδη που ο καγκελάριος, κρατώντας ένα φτυάρι, έθεσε τα θεμέλια για ένα μεγάλο εργοστάσιο της Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC) μια ζεστή μέρα του Αυγούστου. Έσπευσε να ξεκινήσει πρώτος το σκάψιμο, μαζί με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και άλλους αξιωματούχους.
Λιγότερο από ένα μήνα αργότερα, ο ενθουσιασμός αυτός υπέστη συντριπτικό πλήγμα, καθώς ένα άλλο μεγαλύτερο έργο της ανταγωνίστριας Intel για την παραγωγή μερικών από τα πιο προηγμένα μικροτσίπ της Ευρώπης πήγε στραβά. Αυτή η απόφαση να σταματήσει μια επένδυση άνω των 30 δισεκατομμυρίων ευρώ (32 δισεκατομμυρίων δολαρίων) στο Μαγδεμβούργο, επίσης στα ανατολικά, ακολούθησε τις επανειλημμένες διαβεβαιώσεις των αξιωματούχων για την πρόθεση της εταιρείας να προχωρήσει.
Η φιλοδοξία να μετατραπεί η Γερμανία σε υπερδύναμη ημιαγωγών, η οποία περιγράφεται από ειδικούς ως προσωπική επιδίωξη του Σολτς, φαίνεται πλέον όλο και πιο απελπιστική. Οι συνεργάτες του επιμένουν ότι θα επιμείνει σε αυτό, παρόλο που η ανακοίνωση της Intel μόλις στέρησε το κεντρικό σημείο της βιομηχανικής του πολιτικής.
Με τον τριμερή συνασπισμό να έχει διαλυθεί, ο σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος θα βρεθεί σύντομα αντιμέτωπος με εκλογές στις 23 Φεβρουαρίου, όπου οι ψηφοφόροι ενδέχεται να τιμωρήσουν την αποτυχία του να οικοδομήσει σταθερά θεμέλια για την ανάπτυξη στη μεγαλύτερη οικονομία της περιοχής. Η ευρύτερη στρατηγική της Ευρώπης να επεκτείνει αρκετά την ικανότητα τσιπ ώστε να επιβεβαιώσει εκ νέου την θέση της ως πυλώνας της παγκόσμιας ευημερίας είναι εξίσου αποδιοργανωμένη.
Η προσπάθεια της Γερμανίας να επανεφεύρει τον εαυτό της ως κόμβο ημιαγωγών αποτελεί μέρος ενός παγκόσμιου αγώνα για την απόκτηση του ελέγχου του πετρελαίου της ψηφιακής εποχής και της κινητήριας δύναμης πίσω από μελλοντικές τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοημοσύνη.
«Αυτά τα μικροτσίπ βρίσκονται παντού – στα τηλέφωνα, τις ηλεκτρικές σκούπες, τα ψυγεία και τα αυτοκίνητά μας», δήλωσε ο αντικαγκελάριος Ρόμπερτ Χάμπεκ στο ραδιόφωνο Deutschlandfunk τη Δευτέρα, εξηγώντας γιατί η Γερμανία δεν πρέπει να εγκαταλείψει την Intel. «Ολόκληρη η οικονομία μας εξαρτάται από αυτά. Η εξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο δεν είναι τίποτα μπροστά σε αυτό».
Στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι να αυξήσει το μερίδιο αγοράς στην παγκόσμια παραγωγή ημιαγωγών στο 20% έως το 2030 – στόχος που μοιάζει ανέφικτος. Το επίπεδο το 2024 ήταν μόλις 8,1%, και χωρίς περαιτέρω επενδύσεις, θα πέσει στο 5,9% μέχρι το 2045, σύμφωνα με ανάλυση της γερμανικής ομάδας πίεσης της βιομηχανίας Zvei και της εταιρείας συμβούλων Strategy&.
Κανένας από τους κορυφαίους κατασκευαστές τσιπ παγκοσμίως – Intel, Samsung και TSMC – δεν προέρχεται από την περιοχή. Η Ευρώπη προσπαθεί περαιτέρω να καλύψει τη διαφορά στις επιδοτήσεις άλλων κυβερνήσεων: Η Κίνα έχει διαθέσει 142 δισεκατομμύρια δολάρια για την υπόθεση των ημιαγωγών, ενώ οι ΗΠΑ προσφέρουν φορολογικές μειώσεις στο νόμο για τη μείωση του πληθωρισμού και 39 δισεκατομμύρια δολάρια ενίσχυσης μέσω του νόμου CHIPS.
Η ώθηση της Intel να κατασκευάσει μερικά από τα πιο σύγχρονα τσιπ της στη Γερμανία είχε διαφημιστεί νωρίτερα το 2024 ως «τεράστιο άλμα προς τα εμπρός για όλη την Ευρώπη» από τον τότε διευθύνοντα σύμβουλο Πατ Γκέλσινγκερ. Ενώ το έργο βρίσκεται τώρα σε διετή «παύση», πολλοί γνώστες του κλάδου το θεωρούν ουσιαστικά εγκαταλελειμμένο.
Η αναποδιά ήταν η χειρότερη σε μια σειρά από αποτυχίες για τον Σολτς. Η προβληματική αμερικανική εταιρεία κατασκευής τσιπ Wolfspeed και ο γερμανικός προμηθευτής αυτοκινήτων ZF Friedrichshafen AG έχουν επίσης ανακαλέσει τα σχέδια επέκτασης και η GlobalFoundries Inc. έχει μεταφέρει μέρος της παραγωγής από τη Δρέσδη στην Πορτογαλία.
Η τοποθεσία που ο Σολτς βοήθησε να εγκαινιαστεί τον Αύγουστο αποτελεί μέρος της εναπομείνασας βιώσιμης γερμανικής κοινοπραξίας ESMC, η οποία αποτελείται από τις TSMC, Infineon Technologies AG, NXP Semiconductors NV και Bosch. Αυτό είναι το μόνο που έχει απομείνει απτά από το μεγάλο όραμά του για την προσέλκυση διεθνών επενδύσεων με σκοπό τη δημιουργία ενός συμπλέγματος υψηλής τεχνολογίας στα ανατολικά, τη δημιουργία χιλιάδων θέσεων εργασίας και την άμβλυνση της πτώσης κάποτε ευημερούντων τομέων όπως η εξόρυξη άνθρακα.
Άλλες ευρωπαϊκές χώρες είχαν επίσης αποτυχίες. Η Intel ανέβαλε τα σχέδιά της για ένα εργοστάσιο στην Πολωνία, και η κοινοπραξία 7,5 δισεκατομμυρίων ευρώ της κατασκευάστριας εταιρείας αυτοματισμών ST Microelectronics και της GlobalFoundries στη γαλλική πόλη Crolles βρίσκεται επίσης σε αναμονή.
Όμως πουθενά ο επικεφαλής της κυβέρνησης δεν είχε τόσο μεγάλη σημασία για την επένδυση όσο στη Γερμανία, όπου ο Σολτς υπερασπίστηκε τα μικροτσίπ και την προσπάθεια να προσελκύσει την Intel με 10 δισεκατομμύρια ευρώ σε χρήματα των φορολογουμένων.
Πρώτα επιστράτευσε τον Χάμπεκ του Κόμματος των Πρασίνων και συνεργάστηκαν ώστε ο τότε υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ των φιλικών προς την αγορά Ελεύθερων Δημοκρατών να συμμορφωθεί. Η καγκελαρία του Σολτς ηγήθηκε των συνομιλιών σε συντονισμό με το υπουργείο Οικονομίας του Χάμπεκ, σύμφωνα με άτομα που γνώριζαν τις διαπραγματεύσεις.
Οι αξιωματούχοι γνώριζαν ότι η εταιρεία αντιμετώπιζε δυσκολίες, αλλά παρέμεναν σε τακτική επαφή με τον Γκέλσινγκερ, ο οποίος επέμενε ότι όλα πήγαιναν σύμφωνα με το σχέδιο, ακόμη και λίγες ημέρες πριν από τη διακοπή της κατασκευής. Ο διάλογος της Πολωνίας ήταν παρόμοιος, σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό ψηφιοποίησης Dariusz Standerski.
«Οι πληροφορίες σχετικά με τα οικονομικά προβλήματα της εταιρείας ήταν κοινή γνώση», δήλωσε σε συνέντευξή του. «Αλλά όταν το θέσαμε στις ομάδες εργασίας, επισημάνθηκε ότι η επένδυση αυτή θα μπορούσε να βοηθήσει την Intel να βγει από αυτά τα προβλήματα».
Οι αποφάσεις της Intel για την Πολωνία και τη Γερμανία «βασίστηκαν στην αναμενόμενη ζήτηση της αγοράς», σύμφωνα με ανακοίνωση της εταιρείας.
«Θα αξιολογήσουμε αυτή την ευκαιρία στο τέλος της διετούς παύσης», δήλωσε η Intel. «Εάν η ζήτηση της αγοράς επιστρέψει στα αναμενόμενα επίπεδα, η ευκαιρία για εμάς θα είναι να ικανοποιήσουμε αυτή τη ζήτηση τοπικά στην Ευρώπη».
Η στάση εργασίας στο Μαγδεμβούργο τον Σεπτέμβριο, παράλληλα με την προειδοποίηση της Volkswagen AG εκείνο τον μήνα για κλείσιμο εργοστασίων αυτοκινήτων, αποτέλεσε πλήγμα για την κυβέρνηση Σολτς, η οποία κατέρρευσε τον Νοέμβριο εν μέσω διαφωνιών με τον Λίντνερ για τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό.
Το φιάσκο της Intel διχάζει
Το φιάσκο της Intel έχει διχάσει τους γνώστες της βιομηχανίας, οι οποίοι μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας. Ορισμένοι λένε ότι ο Σολτς δεν μπορεί να κατηγορηθεί για την προσπάθειά του, αλλά άλλοι επικρίνουν ότι το σχέδιό του δεν διέθετε ταυτόχρονη ώθηση για τον προσδιορισμό και την προώθηση της ζήτησης από τους υποψήφιους πελάτες.
Για τους παρατηρητές, όπως η Veronika Grimm, μέλος της ομάδας ανεξάρτητων οικονομικών συμβούλων του Σολτς, και ο Lars Feld, καθηγητής οικονομικής πολιτικής που συμβούλευε τον Lindner στο υπουργείο Οικονομικών, ένα πιο θεμελιώδες ζήτημα είναι η χρήση των επιδοτήσεων εξ αρχής.
«Ένα ισχυρό κράτος δεν είναι απαραίτητα ένα κράτος που συμμετέχει παντού», δήλωσε ο Grimm σε συνέντευξή του. «Δεν μπορείς να καταπολεμήσεις τις δυσμενείς συνθήκες πλαισίου με επιδοτήσεις».
Η κυβέρνηση παραμένει σε συνεχή επικοινωνία με την Intel, σύμφωνα με εκπρόσωπο του υπουργείου Οικονομίας, ο οποίος αρνήθηκε να αποκαλύψει περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τις εμπιστευτικές συνομιλίες. Ο εκπρόσωπος σημείωσε καλή πρόοδο με την ESMC και ένα άλλο έργο της Infineon στη Γερμανία.
Παρ’ όλη την απογοήτευσή του, ο Σολτς δεν έχει εγκαταλείψει την ελπίδα να επαναπροσδιοριστεί η Γερμανία ως κέντρο κατασκευής τσιπ και οι αξιωματούχοι αναζητούν εναλλακτικές λύσεις.
Η Γερμανία φλερτάρει με την Samsung
Ένας στόχος που φλερτάρουν είναι η Samsung, δήλωσε στο Bloomberg ανώτερος κυβερνητικός αξιωματούχος που γνωρίζει το θέμα, ζητώντας να μην κατονομαστεί. Η εταιρεία δεν έχει ακόμη εκδηλώσει ενδιαφέρον για την επέκταση της παραγωγής στην Ευρώπη.
Εν τω μεταξύ, το υπουργείο Οικονομίας διαφημίζει ακόμη περισσότερες επιδοτήσεις ημιαγωγών: ξεκίνησε έναν νέο διαγωνισμό τον Νοέμβριο με προβλεπόμενο όγκο περίπου 2 δισεκατομμυρίων ευρώ, δήλωσαν άτομα που γνωρίζουν τα σχέδια. Η κυβέρνηση θέλει να στηρίξει 10 έως 15 έργα σε διάφορους τομείς, συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής ακατέργαστων πλακιδίων και της συναρμολόγησης τσιπ.
Για να βγάζει η Γερμανία στο μέλλον τσιπ τεχνητής νοημοσύνης αιχμής, οι εναλλακτικές λύσεις έναντι της Intel είναι ελάχιστες: Η TSMC δεν θα παράγει τα πιο προηγμένα τσιπ της εκτός Ταϊβάν.
Αυτή η θεμελιώδης αλήθεια σημαίνει ότι προς το παρόν, το όνειρο του Σολτς για την οικοδόμηση μιας ουσιαστικής γερμανικής παρουσίας στην πρωτοπορία της καινοτομίας στην παραγωγή τσιπ θα παραμείνει άπιαστο.
Ακόμα και αν μπορούσε να επιτευχθεί μια μέρα, ίσως του τελειώνει ο χρόνος για να το υλοποιήσει. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι αντιπολιτευόμενοι Χριστιανοδημοκράτες θα κερδίσουν τον Φεβρουάριο.
Διαβάστε επίσης
Στεγαστικά δάνεια: Νέοι κανόνες για τη χορήγησή τους
Φόροι: Αυτόματα και σε πραγματικό χρόνο η είσπραξη από την Εφορία
Πώς η Ισπανία αντιμετωπίζει τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
