THEPOWERGAME
Οι ηγέτες της Λατινικής Αμερικής συσπειρώθηκαν σήμερα Δευτέρα για να υπερασπιστούν τον Παναμά, όταν ο νεοεκλεγείς πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ απείλησε να επιβάλει εκ νέου τον έλεγχο των ΗΠΑ επί της Διώρυγας του Παναμά, μιας βασικής, διεθνούς ναυτιλιακής οδού.
Τι είναι η Διώρυγα του Παναμά
Είναι μια τεχνητή υδάτινη οδός μήκους 82 χιλιομέτρων, που συνδέει τον Ειρηνικό και τον Ατλαντικό Ωκεανό μέσω του Παναμά, εξοικονομώντας στα πλοία χιλιάδες μίλια και εβδομάδες ταξιδιού γύρω από το θυελλώδες, παγωμένο νότιο άκρο της Νότιας Αμερικής.
Το ταξίδι για τα πλοία που ταξιδεύουν από το Λος Άντζελες στη Νέα Υόρκη είναι σχεδόν 8.000 μίλια -δηλαδή περίπου 22 ημέρες- συντομότερο μέσω της διώρυγας, σε σύγκριση με το ταξίδι μέσω του στενού του Μαγγελάνου στα ανοικτά της Γης του Πυρός, ενός αρχιπελάγους που αγκαλιάζει τη νότια Χιλή και την Αργεντινή.
Η διώρυγα επιτρέπει στα πλοία να ταξιδέψουν μέσω της λίμνης Γκατούν, περίπου 26 μέτρα πάνω από το επίπεδο της θάλασσας, μέσω μιας σειράς διασυνδεδεμένων «δεξαμενών». Η διέλευση κάθε πλοίου απαιτεί περίπου 200 εκατομμύρια λίτρα γλυκού νερού.
Η κατασκευή της Διώρυγας του Παναμά
Ήδη από τη δεκαετία του 1953 οι Ισπανοί άποικοι είχαν αρχίσει να μελετούν την κατασκευή μιας διαωκεάνιας διώρυγας που θα διέσχιζε τον ισθμό στο στενότερο σημείο του, στη νότια Κεντρική Αμερική. Όμως, μόλις το 1878 η Κολομβία -που τότε θεωρούσε τον Παναμά επαρχία της- υπέγραψε σύμβαση με Γάλλους μηχανικούς.
Η γαλλική προσπάθεια απέτυχε τελικά, καθώς χρεοκόπησε το 1899. Περίπου 22.000 εργάτες έχασαν τη ζωή τους στο έργο, πολλοί από ασθένειες και ατυχήματα.
Το 1903 οι ΗΠΑ ζήτησαν μόνιμη παραχώρηση από την Κολομβία, η οποία απέρριψε την πρόταση. Σε απάντηση, οι ΗΠΑ υποστήριξαν την ανεξαρτησία του Παναμά, η οποία κηρύχθηκε στις 3 Νοεμβρίου.Τρεις ημέρες αργότερα, ο πρεσβευτής του Παναμά στην Ουάσινγκτον υπέγραψε συνθήκη που παραχωρούσε στις ΗΠΑ τα δικαιώματα κατασκευής και επ’ αόριστον διαχείρισης της διώρυγας. Οι ΗΠΑ κατέβαλαν στον Παναμά 10 εκατομμύρια δολάρια και αργότερα 250.000 δολάρια πρόσοδο για τα δικαιώματα. Πολλοί Παναμέζοι καταδίκασαν τη συνθήκη ως παραβίαση της νεοαποκτηθείσας κυριαρχίας τους.
Η αμερικανική κατασκευή πραγματοποιήθηκε σε μεγάλο βαθμό από Αφροπαναμέζους και εργάτες από την Καραϊβική, πάνω από 5.000 από τους οποίους πέθαναν πριν ανοίξει τελικά η διώρυγα το 1914.
Η παράδοση του έργου
Στη διάρκεια του 20ού αιώνα, οι εντάσεις ανάμεσα σε ΗΠΑ και Παναμά επιδεινώθηκαν και υπήρξαν αυξανόμενες διαμαρτυρίες κατά του ελέγχου της διώρυγας από τις ΗΠΑ, ιδίως μετά την κρίση της Διώρυγας του Σουέζ το 1956, όταν τα βρετανικά και γαλλικά σχέδια για εισβολή στην Αίγυπτο μετά την εθνικοποίηση της Διώρυγας σταμάτησαν μετά από πιέσεις των ΗΠΑ.
Το 1977, ο πρόεδρος Τζίμι Κάρτερ υπέγραψε συνθήκη με τον στρατιωτικό ηγέτη του Παναμά Ομάρ Τορίγιο, η οποία παρείχε στον Παναμά ελεύθερο έλεγχο της διώρυγας και εγγυόταν τη μόνιμη ουδετερότητα της υδάτινης οδού.
Η συμφωνία αυτή τέθηκε σε ισχύ στις 31 Δεκεμβρίου 1999. Από τότε η διώρυγα διοικείται από την Αρχή Διώρυγας του Παναμά, της κυβέρνησης του Παναμά, και παραμένει βασική πηγή εσόδων για τη χώρα.
Διώρυγα του Παναμά: Οι πρόσφατες εξελίξεις
Η κλιματική αλλαγή έχει συμβάλει στην αύξηση της ξηρασίας που έχει επηρεάσει τα επίπεδα νερού στις λίμνες που τροφοδοτούν τη διώρυγα, αναγκάζοντας την αρμόδια αρχή να περιορίσει τις διελεύσεις για να εξισορροπήσει τις ανάγκες των Παναμέζων σε νερό.
Χθες Κυριακή, ο Τραμπ απείλησε να επαναφέρει τον έλεγχο των ΗΠΑ, επικαλούμενος, όπως είπε, υπερβολικά τέλη για τη χρήση της διώρυγας και τον κίνδυνο κινεζικής επιρροής. Μια θυγατρική CK Hutchison Holdings με έδρα το Χονγκ Κονγκ διαχειρίζεται εδώ και καιρό δύο λιμάνια κοντά στις εισόδους του καναλιού, εξηγεί το Reuters.
«Δόθηκε στον Παναμά και στον λαό του Παναμά, αλλά υπάρχουν ρήτρες», δήλωσε ο Τραμπ για τη διώρυγα. «Εάν δεν τηρηθούν οι αρχές, τόσο οι ηθικές όσο και οι νομικές, αυτής της μεγαλόψυχης χειρονομίας που κάναμε, τότε θα απαιτήσουμε να μας επιστραφεί η Διώρυγα του Παναμά, πλήρως, γρήγορα και χωρίς αμφισβήτηση» συμπλήρωσε.
Η απάντηση του Παναμά
Ο πρόεδρος του Παναμά Χοσέ Ραούλ Μουλίνο απέρριψε την απειλή του Τραμπ. Είπε ότι οι δασμοί της διώρυγας αξιολογήθηκαν προσεκτικά και με διαφάνεια και ότι αυτοί συντηρούν τη διώρυγα και αυτοί βοήθησαν στην επέκτασή της το 2016, ενισχύοντας την κινητικότητα και το διεθνές εμπόριο.
«Κάθε τετραγωνικό μέτρο της διώρυγας του Παναμά και της γύρω περιοχής ανήκει στον Παναμά και θα συνεχίσει να ανήκει», ανέφερε σε δήλωσή του την Κυριακή. «Η κυριαρχία και η ανεξαρτησία της χώρας μας δεν είναι διαπραγματεύσιμες», πρόσθεσε.
«Η διώρυγα δεν τελεί υπό τον άμεσο ή έμμεσο έλεγχο της Κίνας, της ευρωπαϊκής κοινότητας, των Ηνωμένων Πολιτειών ή οποιασδήποτε άλλης δύναμης», υπογράμμισε ο Μουλίνο.
Διαβάστε επίσης
Τέλη κυκλοφορίας 2025: H καταληκτική ημερομηνία και τα πρόστιμα
Επίδομα θέρμανσης 2024: Έγινε η πρώτη πληρωμή
Volkswagen: Προχωρά σε περικοπή 35.000 θέσεων εργασίας
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
