Πίθηκοι “Φαντάσματα”: Η αλήθεια πίσω από τα ερευνητικά εργαστήρια

Κάθε μακάκος με μακριά ουρά μπορεί να φθάσει από τα 20.000 έως και 50.000 δολάρια στο παράνομο εμπόριο. Η ζήτηση για το συγκεκριμένο είδος μαϊμούδων έχει εκτοξευθεί στα ύψη μετά την πανδημία από ερευνητικά κέντρα και φαρμακοβιομηχανίες στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, σύμφωνα με πηγές του Bloomberg και της Guardian. Αλλά οι ελλείψεις σε πιστοποιημένα εκτροφεία έχουν ενθαρρύνει το παράνομο εμπόριο, με την αρπαγή μακάκων από την άγρια φύση και την απευθείας εξαγωγή τους με πλαστά έγγραφα να λαμβάνει τραγικές και επικίνδυνες διαστάσεις.

Εδώ και μια 30ετία, ο άγριος πληθυσμός των μακάκων έχει μειωθεί κατά 40% και αναμένεται περαιτέρω πτώση κατά 50% μέσα στις επόμενες τρεις γενιές. Ένας από τους λόγους είναι η υπερβολική εξάρτηση των ιατρικών ερευνών από αυτό το είδος πρωτευόντων. Για αυτόν τον λόγο, οι μακάκοι με μακριά ουρά προστατεύονται από το διεθνές εμπορικό δίκαιο και χρειάζονται ειδικές άδειες για να εισαχθούν στις ΗΠΑ, επισημαίνουν οι ειδικοί. Το παράνομο εμπόριο μπορεί να γίνει εξαιρετικά επικερδές αν αναλογιστεί κανείς πως τα πιστοποιημένα εκτροφεία στην Καμπότζη, μια από τις χώρες που εξάγουν πρωτεύοντα στις ΗΠΑ, είχαν αποφέρει συνολικά κέρδη 250 εκατ. δολαρίων. Οι εξαγωγές των άγριων μακάκων γίνονται με πλαστά έγγραφα πιστοποίησης.

Τα πειράματα με μαϊμούδες στις ΗΠΑ

Σύμφωνα με την Αμερικανική Ένωση Βιολογικών Ερευνών (NABR), τα πρωτεύοντα παραμένουν ένα από τα βασικότερα πλάσματα που είναι κατάλληλα για ιατρικές έρευνες. Τα περισσότερα πρωτεύοντα ζουν σε τροπικές ή υποτροπικές περιοχές της Αμερικής, της Αφρικής και της Ασίας.

Οι μακάκοι θεωρούνται ένα από τα είδη που είναι πλησιέστερα στον ανθρώπινο οργανισμό, με μεγάλες αντοχές στα πειράματα. Περίπου 70.000 μαϊμούδες μελετώνται στις ΗΠΑ, ετησίως, για μολυσματικές ασθένειες, νοσήματα του εγκεφάλου όπως το Αλτσχάιμερ και για τη δημιουργία νέων φαρμάκων.

Η απαγόρευση εξαγωγών από την Κίνα έφερε την Καμπότζη στο προσκήνιο

Μέχρι πρόσφατα, η Κίνα ήταν ο βασικός προμηθευτής μακάκων, σε παγκόσμια κλίμακα. Αλλά προκειμένου να εξασφαλίσει μεγαλύτερη αυτονομία στις εγχώριες έρευνες εμβολίων μετά την πανδημία, το Πεκίνο απαγόρευσε τις εξαγωγές, με αποτέλεσμα η Καμπότζη να ανάγεται στον μεγαλύτερο προμηθευτή πειραματόζωων για ιατρική έρευνα, παγκοσμίως. Οι εξαγωγές έχουν τριπλασιαστεί από 10.000 μακάκους το 2018 σε 30.000 το 2019 και το 2020. Έρευνες έδειξαν πως η Καμπότζη εξήγαγε πιο πολλούς μακάκους απ’ όσους διέθετε σε αιχμαλωσία. «Οπότε είναι δύσκολο να έχει αυξήσει τόσο απότομα τις εξαγωγές της από πιστοποιημένα εκτροφεία» είχε δηλώσει μια επιστήμονας σε σχετικό δημοσίευμα της Guardian.

Από τα δάση της Καμπότζης στις ΗΠΑ

Εκτός της παράνομης εκμετάλλευσης, εκφράζονται ανησυχίες διότι οι άγριοι μακάκοι, δηλαδή οι μαϊμούδες που δεν προέρχονται από φάρμες εκτροφής αλλά έχουν αρπαχθεί παράνομα στη ζούγκλα, φθάνουν στα εργαστήρια τους με ασθένειες που συμβιβάζουν την ιατρική έρευνα και εγείρουν κινδύνους μετάδοσης νέων ιών, δηλώνει η επιστημονική κοινότητα. Οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας μακάκων στον κόσμο, με την υπηρεσία άγριας ζωής στο FBI να ξεκινά ενδελεχή έρευνα προ ετών. Το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ απήγγειλε κατηγορίες τον Νοέμβριο του 2022 εις βάρος αξιωματούχων και ιδιωτών στην Καμπότζη, συμπεριλαμβανομένου υψηλού διευθυντικού στελέχους της δασικής υπηρεσίας και μιας φάρμας Vanny Bio.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Bloomberg, η αιχμαλωσία τους στην Καμπότζη γίνεται αφού παρακολουθούνται για μια ή δυο ημέρες πριν. Όταν εντοπιστούν οι φωλιές τους στα δέντρα τότε κόβονται τα γειτονικά δέντρα και τοποθετούνται γύρω-γύρω παγίδες στο έδαφος. Οι αντιδράσεις των μακάκων όταν παγιδεύονται σε κλουβιά θυμίζουν τον πανικό των ανθρώπων σε ανάλογες καταστάσεις. Αγκαλιάζονται, προσπαθούν να δραπετεύσουν από τα κλουβιά και βιώνουν μεγάλο σοκ με δεμένα τα χέρια πίσω από την πλάτη τους ή μέσα σε σακούλες. Είναι τραυματισμένα ή ακόμη και πυροβολημένα. Μεταφέρονται από την Καμπότζη στην Μπανγκόκ, πρωτεύουσα της Ταϊλάνδης, και μετά αεροπορικώς στο εξωτερικό. Με πλαστά έγγραφα καταλήγουν σε εταιρείες, όπως η αμερικανική φαρμακοβιομηχανία Charles River Laboratories και η Worldwide Primates που παρέχει πρωτεύοντα στη Φλόριντα. Τελικά κανείς δεν καταδικάστηκε στις ΗΠΑ αλλά όσοι συμμετείχαν στις έρευνες θεωρούν πως το ζήτημα ήρθε στο φως της δημοσιότητας, δυσχεραίνοντας το παράνομο εμπόριο.

Διαβάστε επίσης

Τα 9 παράθυρα για πρόωρη σύνταξη

Εις σάρκαν μίαν Entersoft & Softone: Δημιουργείται υπερπόλος στο business software

Πυρηνική ενέργεια: Γιατί τα SMRs μπαίνουν στο κάδρο της Ελλάδας