THEPOWERGAME
Τον Ιούνιο του 2021, μόλις πέντε μήνες αφότου ανέλαβε την πρωθυπουργία της Εσθονίας, η Κάγια Κάλας εμφανίστηκε ενώπιον του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για να αντιμετωπίσει την ισχυρότερο ηγέτιδα της Ευρώπης, την Άγγελα Μέρκελ. Την ώρα που τα πρωτοσέλιδα προειδοποιούσαν για συγκέντρωση ρωσικών στρατευμάτων στα σύνορα της Ουκρανίας, η τότε καγκελάριος της Γερμανίας ήθελε να προσκαλέσει τον Βλαντιμίρ Πούτιν σε μια σύνοδο κορυφής των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες.
Η ιδέα είχε την στήριξη του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν και η Μέρκελ σκόπευε να την προωθήσει στη διάρκεια της συνόδου στις Βρυξέλλες.
Η Κάλας δεν το δέχτηκε. «Σύνοδος κορυφής για ποιο θέμα;» ρώτησε μπροστά σε όλους τους ηγέτες της ΕΕ, σύμφωνα με δύο διπλωμάτες που επικαλείται το Politico. Ο Πούτιν, τόνισε, δεν μπορεί να είναι αξιόπιστος και δεν πρέπει ούτε να τον υποδεχτούμε ούτε να τον κατευνάσουμε.
Η Μέρκελ, μη μπορώντας να υλοποιήσει το σχέδιό της χωρίς το λιγότερο μια συγκατάβαση από τους συναδέλφους της, υποχώρησε. Καθώς έβγαινε από την αίθουσα, ο Μακρόν έστεκε άναυδος που μια νεαρή ηγέτιδα από μια μικρή χώρα της ΕΕ είχε τολμήσει να ταπεινώσει τη Γερμανίδα καγκελάριο, που εκείνη την εποχή ήταν ο κύριος παίκτης ισχύος στο μπλοκ. Σύμφωνα με έναν διπλωμάτη, ο Γάλλος πρόεδρος στράφηκε προς την Κάλας και, υπονοώντας ότι μπορεί να έρθει αντιμέτωπη με αντιδράσεις, τη ρώτησε: «Θα είσαι ακόμα πρωθυπουργός αύριο;»
Κάλας: Προαγωγή… σε δύσκολους καιρούς
Τρία χρόνια αργότερα, η Μέρκελ αναγκάστηκε να κάνει πίσω και η Κάλας πήρε προαγωγή. Την 1η Δεκεμβρίου έγινε ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας, θέση που την καθιστά κορυφαία διπλωμάτη του μπλοκ.
Η Κάλας που διορίστηκε τον Ιούνιο από τους συναδέλφους της ηγέτες της ΕΕ -περιλαμβανομένου και του Μακρόν- θα έχει πολλή δουλειά μπροστά της. Όχι μόνο αναλαμβάνει τα καθήκοντά της σε μία περίοδο ιστορικών γεωπολιτικών ανακατατάξεων, αλλά και η ίδια η θέση αποτελεί έναν ρόλο οι προκάτοχοι του οποίου δυσκολεύτηκαν να αφήσουν το στίγμα τους.
Το χαρτοφυλάκιό της απαιτεί να εξισορροπήσει τα συμφέροντα των 27 χωρών της ΕΕ, καθεμία από τις οποίες παραδοσιακά απολαμβάνει δικαίωμα βέτο σε θέματα εξωτερικής πολιτικής. Έχοντας τη φήμη ενός από τα πιο ανυποχώρητα γεράκια σε θέματα που αφορούν τη Ρωσία, η Κάλας πρέπει να ξεπεράσει την ευρέως διαδεδομένη προκατάληψη ότι θα είναι επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής για ένα μόνο ζήτημα.
«Αν ρωτήσετε την Κάλας πού είναι η Αφρική, μπορεί να σας πει ότι είναι νότια της Ρωσίας», σχολίασε ανώτερος Ευρωπαίος διπλωμάτης νωρίτερα φέτος.
Πάντως κορυφαία νυν και πρώην στελέχη της ΕΕ σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, που μίλησαν στο Politico ανώνυμα, ήταν αισιόδοξα αναφορικά με τον διορισμό της Κάλας, σημειώνοντας τον αντίκτυπο που εκείνη είχε στην παγκόσμια σκηνή ως πρωθυπουργός της Εσθονίας, μιας χώρας 1,4 εκατομμυρίων κατοίκων που βρίσκεται ανάμεσα στη Ρωσία και τη Βαλτική. «Θα είναι μια ανάσα φρέσκου αέρα», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών μιας δυτικοευρωπαϊκής χώρας.
Κάλας: Το γεράκι που παρακολουθεί στενά τη Ρωσία
Ο ιδεαλισμός και η ακλόνητη αφοσίωσή της στις αξίες της δημοκρατίας και της εξωστρέφειας, καθιστά την Κάλας τον αντίποδα της ρεαλιστικής, ισχυρής πολιτικής που ενσαρκώνει ο επόμενος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ. Κάποιος άλλος όμως, ο Πούτιν, συνιστά τον κύριο πολιτικό της αντίπαλο δέος και, παραδόξως, το μεγαλύτερο πολιτικό της πλεονέκτημα, αναφέρει το Politico.
Καθώς οι δυτικοευρωπαίοι ηγέτες ανησυχούσαν μήπως προκαλέσουν τον Ρώσο πρόεδρο υποστηρίζοντας την Ουκρανία μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή του το 2022, η Κάλας ήταν αμείλικτη: τους κάλεσε να απολογηθούν και ήρθε όσο πιο κοντά μπορούσε στο να πει ρητά «Σας το είπα».
«Ο Πούτιν θα έρθει να μας δοκιμάσει και ναι, θα πρέπει να αντισταθούμε», δήλωσε στο ευρωκοινοβούλιο το 2022, δύο εβδομάδες μετά την εισβολή των ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία. «Έχουμε επίσης κάποια εμπειρία με τη Ρωσία, την οποία προσπαθούμε να μοιραστούμε με την Ευρωπαϊκή Ένωση από τότε που ενταχθήκαμε», πρόσθεσε.
Σε ένα viral βίντεο του 2022 στη Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια, κατέρριψε σε λιγότερο από ένα λεπτό τη διαπραγματευτική τακτική του Κρεμλίνου: «Πρώτον, απαιτήστε το μέγιστο (…) Δεύτερον, παρουσιάστε τελεσίγραφα. Και τρίτον, μην υποχωρείτε ούτε σπιθαμή στις διαπραγματεύσεις, γιατί πάντα θα υπάρχουν άνθρωποι στη Δύση που θα σας προσφέρουν κάτι».
Ανήσυχη η Ευρώπη
Το ερώτημα που πλανάται είναι σε ποιο βαθμό θα μπορέσει η Κάλας να συνεχίσει να θριαμβεύει στον νέο της ρόλο.
Μπορεί η Εσθονία να είναι μια μικρή χώρα, αλλά όταν εκείνη ήταν επικεφαλής ενός κυρίαρχου κράτους, ήταν ελεύθερη να λέει τη γνώμη της. Ως ύπατη εκπρόσωπος, θα διευθύνει την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, τη διπλωματική πτέρυγα του μπλοκ, έναν ρόλο που στην πράξη έχει περιορισμούς περισσότερο, παρά πραγματική εξουσία.
«Οι υψηλοί αντιπρόσωποι δεν ήταν πάντα ορατοί ή αποτελεσματικοί ή ισχυροί», το έθεσε διπλωματικά ο Γίπε Κοφόντ, πρώην υπουργός Εξωτερικών της Δανίας. «Εξαρτάται λίγο από τις προσωπικότητες, αλλά και από το πόσο χώρο παίρνουν από τα 27 κράτη μέλη».
«Θα είναι έτοιμη και έχει όλες τις ικανότητες και όλες τις γνώσεις που χρειάζονται για αυτή τη δουλειά», δήλωσε από την πλευρά του ο Εσθονός υπουργός Άμυνας Χάννο Πέβκουρ, ο οποίος εργάστηκε με την Κάλας, στο μεγαλύτερο μέρος της πρωθυπουργίας της. Επισήμανε ότι εκεί είναι η πρώτη ανώτατη εκπρόσωπος που υπήρξε πρωθυπουργός: «Έτσι εξ ορισμού έχει ήδη μια άποψη για τα πράγματα. Έχει καθίσει σε όλα τα μεγάλα τραπέζια».
Μελλοντικές προκλήσεις
Για την Κάλας, η νέα θέση φαίνεται να έρχεται ακριβώς την κατάλληλη στιγμή: την ώρα που η δημοτικότητα στη χώρα της έχει αρχίσει να υποχωρεί. Η οικονομία της Εσθονίας μόλις βγήκε από δύο χρόνια ύφεσης και συγκαταλέγεται μεταξύ των χειρότερων επιδόσεων στην Ευρώπη. Το Εσθονικό Μεταρρυθμιστικό Κόμμα της, που προηγούνταν άνετα πριν από ένα χρόνο, έρχεται πλέον δεύτερο μετά το κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης.
Οι επικριτές της Κάλας στην Εσθονία τη χλευάζουν ως «νεογέννητο μωρό», αποκομμένο από τον αγώνα και τη ζωή των Εσθονών. Στο εξωτερικό, από την άλλη, η ίδια παραμένει κάτι σαν αγαπημένη των μέσων ενημέρωσης, γοητεύοντας πολλούς δημοσιογράφους με έναν συνδυασμό απροκάλυπτης ευθύτητας και υψηλού επιπέδου αγάπης για τη λογοτεχνία.
Πόσο όμως θα διαρκέσει ο διεθνής μήνας του μέλιτος, ειδικά αφού ο Πούτιν συνεχίζει να δοκιμάζει την αντοχή και την αλληλεγγύη της Ευρώπης;
Διαβάστε επίσης
Last minute ώθηση στα στεγαστικά εξετάζουν οι τράπεζες
Ελληνικά λιμάνια: ”Αργυρό μετάλλιο” στην επιβατική κίνηση το 2023
Η επερχόμενη λήξη των συμβολαίων με την Gazprom και τα εναλλακτικά σενάρια
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
