THEPOWERGAME
Εδώ και 13,5 χρόνια η Συρία έχει εγκλωβιστεί σε ένα ασταθές τέλμα. Από τη μία η χώρα είναι κατακερματισμένη και ρημαγμένη από έναν εμφύλιο πόλεμο που έχει κρατήσει παραπάνω από μια δεκαετία, από την άλλη η πρώτη της γραμμή έχει παγώσει και οι χειρότερες μάχες δείχνουν να αποτελούν παρελθόν, περιγράφουν οι Financial Times.
Όπως τονίζει η εφημερίδα, ο πρόεδρος της χώρας, Μπασάρ αλ Άσαντ, αξιώνει πύρρειο νίκη, αφού συνέτριψε βάναυσα την επανάσταση με τη στρατιωτική αρωγή της Ρωσίας, του Ιράν και πολιτοφυλακών που στηρίζονται από το Ιράν. Το καθεστώς ανέκτησε τον έλεγχο του μεγαλύτερου μέρους της κατεστραμμένης από τον πόλεμο Συρίας, ενώ ό,τι είχε απομείνει από την ένοπλη επανάσταση απωθήθηκε σε θύλακες στα βόρεια και τα βορειοδυτικά της χώρας, με τους αντάρτες να επιβιώνουν χάρη στη στήριξη και την προστασία της Τουρκίας.
Τις τελευταίες μέρες, ωστόσο, αυτό το εύθραυστο αδιέξοδο διαλύθηκε όταν αντάρτες της ισλαμιστικής ομάδας Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ προωθήθηκαν από το προπύργιό τους στην επαρχία Ιντλίμπ και εξαπέλυσαν σφοδρή επιδρομή ενάντια στις δυνάμεις του καθεστώτος σε όλο τον βορρά και κάνοντας έφοδο στο Χαλέπι, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Συρίας. Μέχρι το Σάββατο πλησίαζαν στη Χάμα, στον νότο.
Ποιοι είναι οι αντάρτες που απειλούν τον «κούφιο» πρόεδρο της Συρίας
Οι FT σχολιάζουν πως η επίθεση υπογραμμίζει την ευθραυστότητα και την αδυναμία ενός «κούφιου» καθεστώτος του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ, ο οποίος εξαρτάται από ξένες δυνάμεις για να στηρίξει το καθεστώς αυτό, 13 χρόνια αφότου μια τεράστια εξέγερση εξελίχθηκε σε εμφύλια σύρραξη.
Την ίδια ώρα, αποκαλύπτεται η αδυναμία του συριακού στρατού και οι ικανότητες του Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ. Οι μαχητές της ομάδας εξαπέλυσαν την επίθεση την περασμένη Τετάρτη και την Παρασκευή πόζαραν για φωτογραφίες μπροστά από την ακρόπολη του Χαλεπίου, στην καρδιά της πόλης με τους δύο εκατομμύρια κατοίκους, την ώρα που οι στρατιώτες του καθεστώτος ήταν άφαντοι.
Η ισλαμιστική αυτή ομάδα είναι η πιο ισχυρή μεταξύ των παρατάξεων που έχουν απομείνει. Πρόκειται για παρακλάδι του τζιχαντιστικού μετώπου Αλ Νούσρα, που αναδύθηκε από το χάος του συριακού πολέμου ως ομάδα που συνδεόταν με την Αλ Κάιντα. Ηγέτης του είναι ο Αμπού Μοχάμαντ Αλ Τζουλάνι, ο οποίος πολέμησε κάποτε για τον ISIS στο Ιράκ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες τον χαρακτήρισαν τρομοκράτη πριν από μία δεκαετία και από τότε είναι επικηρυγμένος για 10 εκατ. δολάρια.
Οι μαχητές αυτοί είχαν τον έλεγχο της Ιντλίμπ, έναν τόπο με πληθυσμό τριών με τεσσάρων εκατομμυρίων ανθρώπων, για έξι χρόνια· το μεγαλύτερο μέρος του σημερινού πληθυσμού έχει διαφύγει στην περιοχή για να ξεφύγει από το καθεστώς του Άσαντ.
Το 2016 ο Τζουλάνι αποκήρυξε τους δεσμούς του με την Αλ Κάιντα και τα τελευταία χρόνια έχει αποπειραθεί να επαναπροσδιορίσει την ταυτότητα της ομάδας του ως ενός πιο μετριοπαθούς ισλαμιστικού κινήματος, ενώ ταυτόχρονα εδραιώνει την κατοχή του στην πόλη Ιντλίμπ. Στο μεταξύ, χτίζει τη στρατιωτική ισχύ της ομάδας του -σύμφωνα με ρεπορτάζ χρησιμοποίησε drones κατά την επίθεση των τελευταίων ημερών- και στέκεται απόλυτα σαφής στις επιδιώξεις του, σημείωσε ο Σύρος αναλυτής Μάλικ αλ Αμπντέ, που επικαλείται η εφημερίδα.
Σύμφωνα με τον Αμπντέ, τον Οκτώβριο, όσο ο Τζουλάνι σχεδίαζε την επίθεση, το Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ βρισκόταν σε επικοινωνία με άλλες επαναστατικές κλίκες στο βορρά, οι οποίες αποτελούν κομμάτι του Συριακού Εθνικού Στρατού που στηρίζεται από την Τουρκία και στις οποίες αυτοπαρουσιάστηκε ως ο «Κατακτητής του Χαλεπιού».
Ο αναλυτής εκτιμά ότι το Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ μετρά μέχρι και 30.000 μαχητές. Οι τάξεις του είναι γεμάτες από βετεράνους πολέμου και πολεμιστές με θρησκευτικά κίνητρα, που λαμβάνουν υψηλότερους μισθούς από τους μαχητές που ενισχύει η Τουρκία.
Ο Αμπντέ πρόσθεσε ότι η ισλαμιστική ομάδα θεωρεί τον εαυτό της ως το συριακό σουνιτικό μουσουλμανικό ισοδύναμο της Χεζμπολάχ, του λιβανέζικου σιιτικού κινήματος.
«Ο Τζουλάνι θέλει να είναι ό,τι ήταν ο [πρώην ηγέτης της Χεζμπολάχ] Χασάν Νασράλα για τους σουνίτες», εξήγησε ο Αμπντέ. «Με τον Τζουλάνι λιγότερη σημασία έχει η ιδεολογία και περισσότερη η εξουσία. Θέλει να κάνει ό,τι χρειαστεί για να βρεθεί στην εξουσία στη Συρία και ποτέ δεν έκρυψε το γεγονός ότι θέλει να κατακτήσει τη Δαμασκό».
Συρία: Οι δεσμοί Άσαντ με Χεζμπολάχ
Το σφυροκόπημα που δέχτηκε η Χεζμπολάχ σ τη διάρκεια της 14μηνης σύρραξης με το Ισραήλ ίσως έδωσε την ευκαιρία στον Τζουλάνι να κάνει την κίνησή του. Μαζί με τη Ρωσία και το Ιράν, η Χεζμπολάχ και άλλοι στηριζόμενοι από το Ιράν σιίτες μαχητές αποδείχθηκαν ζωτικής σημασίας για την ικανότητα του Άσαντ να καταστείλει την εξέγερση.
Ωστόσο, μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου του 2023, το Ισραήλ έχει επιφέρει στη Χεζμπολάχ μια σειρά από καταστροφικά πλήγματα στον Λίβανο, περιλαμβανομένης και της δολοφονίας του Νασράλα, ενώ έχει χτυπήσει επανειλημμένα ιρανικούς στόχους και στόχους πολιτοφυλακών στη Συρία. Την ίδια ώρα προειδοποιούσε τον Άσαντ να επιλέξει πλευρά.
Το Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ εξαπέλυσε την επίθεσή του λίγες ώρες αφότου τέθηκε σε ισχύ η με τη μεσολάβηση των Ηνωμένων Πολιτειών κατάπαυση πυρός, προκειμένου να σταματήσει η σύγκρουση στον Λίβανο ανάμεσα σε Ισραήλ και Χεσμπολάχ.
Σύμφωνα με τον Τσαρλς Λίστερ του Ινστιτούτου Μέσης Ανατολής, τα τελευταία τέσσερα χρόνια το Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ εκπαιδεύεται εντατικά και αναπτύσσει υψηλότερα επίπεδα επαγγελματισμού. Όπως εξηγεί, έχουν «πολύ καλύτερες γραμμές διοίκησης και ελέγχου, ειδικές μονάδες drones, δυνάμεις ειδικευμένες σε νυχτερινή δραστηριότητα και άλλων ειδών ειδικές δυνάμεις», ενώ έχουν πλέον και την ικανότητα κατασκευής όπλων.
Ο Λίστερ τονίζει πως κάποια στιγμή οι αντάρτες θα φτάσουν στο ανώτατο όριο των δυνατοτήτων τους, επισημαίνει όπως ότι έχουν ήδη καταφέρει να επαναφέρουν «τις γραμμές ελέγχου» εκεί όπου βρίσκονταν πριν από έξι χρόνια.
Αναλυτές υπογραμμίζουν ότι το Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ συντονίζεται με τους στηριζόμενους από την Τουρκία αντάρτες του Συριακού Εθνικού Στρατού, ωστόσο οι αντάρτες αυτοί δεν έχουν ακόμη αναπτυχθεί πλήρως στο πεδίο.
Ο κύριος στόχος της Τουρκίας στη Συρία
Ο Συριακός Εθνικός Στρατός εκτιμάται ότι διαθέτει περίπου 40.000 μαχητές, αποτελείται όμως από ανομοιογενείς φατρίες που εδρεύουν σε θύλακες στη βόρεια Συρία και που ουσιαστικά ελέγχονται από την Τουρκία, αφού το αραβικό κράτος έχει κατακερματιστεί σε ένα συνονθύλευμα από φέουδα.
Ο κύριος στόχος της Άγκυρας στη Συρία ήταν να απωθήσει από τη συνοριακή περιοχή τους Κούρδους μαχητές τους οποίους θεωρεί προέκταση του PKK. Οι δεσμοί της Τουρκίας με το Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ, το οποίο επίσης χαρακτηρίζει ως τρομοκρατική οργάνωση, είναι περίπλοκοι. Αν και η Τουρκία μάλλον δεν έχει εγκρίνει εκ των προτέρων την επίθεση της ισλαμιστικής ομάδας, η κίνηση αυτή θα μπορούσε να λειτουργήσει προς όφελος της Άγκυρας εάν επιδιώξει να εκμεταλλευτεί το χάος προκειμένου να απωθήσει τους Κούρδους μαχητές, περιγράφουν οι αναλυτές.
«Η Τουρκία είναι ο μεγάλος προστάτης της Ιντλίμπ και ένας πολύ σημαντικός υποστηρικτής της, τον οποίο το Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ δεν έχει την πολυτέλεια να αγνοήσει. Είναι όμως μια δύσκολη σχέση, υπάρχουν σκαμπανεβάσματα», δήλωσε η Νταρίν Καλίφα του Crisis Group. «Αλλά δεν το βλέπει ως ισλαμιστική απειλή. Αντιθέτως είναι ένας χρήσιμος συνομιλητής, χρήσιμος στο να κρατήσει τους [Σύρους] πρόσφυγες στην άλλη πλευρά των συνόρων και να κυνηγήσει ομάδες τζιχαντιστών», συμπλήρωσε.
Αφού ο Άσαντ άρχισε να αντιστρέφει το κλίμα στον εμφύλιο πόλεμο με την αρωγή της Ρωσίας και του Ιράν, μεταξύ άλλων με την πολιορκία και τους βομβαρδισμούς του Χαλεπιού το 2016, πολλοί αντάρτες και οι υποστηρικτές τους είτε κατέφυγαν στην Ιντλίμπ, είτε διέφυγαν στην επαρχία στο πλαίσιο τοπικών συμφωνιών κατάπαυσης του πυρός.
Όπως σχολίασε ο Σύρος αναλυτής Αίντ Αίντ, είναι δύσκολο να εκτιμηθεί το μέγεθος της στήριξης του Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ, επειδή τις περισσότερες φορές οι Σύροι «επιλέγουν μεταξύ του κακού και του χειρότερου (…) Πολύς κόσμος μπορεί να μην είναι ευχαριστημένος με την παρουσία του Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ σε αυτές τις περιοχές, αλλά θα είναι κατά κάποιο τρόπο ικανοποιημένοι με την παραμονή του εκεί, αν η εναλλακτική είναι το καθεστώς του Άσαντ».
Διαβάστε επίσης
AKTOR: Μπόνους 1 εκατ. σε όσους εργάστηκαν για το Μετρό Θεσσαλονίκης
Στο “σφυρί” τα θρυλικά Mercedes Benz W196 και Ferrari 250 LM
Το στοίχημα για ευρωπαϊκές μπαταρίες μετά το κάζο της Northvolt
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
