THEPOWERGAME
Δυόμισι χρόνια μετά τον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο, η Γερμανία προσπαθεί ακόμη να αποδεσμευτεί από το φυσικό αέριο της Ρωσίας, έπειτα από μια μακροχρόνια εξάρτηση, που βρίσκει τις ρίζες της στη δεκαετία του ’70. Τότε η Σοβιετική Ένωση χρειαζόταν κεφάλαια για να αναπτύξει τα τεράστια κοιτάσματα της Σιβηρίας και η Δυτική Γερμανία αναζητούσε φθηνή ενέργεια για να υποστηρίξει τον μεταποιητικό κλάδο, που αναπτυσσόταν ραγδαία.
Αυτόν τον μήνα, εν μέσω μιας πολιτικής κρίσης στη Γερμανία, που ανάγκασε τον καγκελάριο Όλαφ Σολτς να κηρύξει πρόωρες εκλογές, ο αρμόδιος υπουργός, Ρόμπερτ Χάμπεκ, έδωσε εντολή στην κρατική Deutsche Energy Terminal να μην παραλάβει άλλα φορτία υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από τη Ρωσία. Το υπουργείο ανέφερε πως η απόφαση αυτή ελήφθη για να προστατευθούν κρίσιμα εθνικά συμφέροντα. Το φορτίο αυτό αναμενόταν σε μια περίοδο που η ΕΕ εξετάζει να αυξήσει τις αυξήσει τις παραγγελίες LNG από τις ΗΠΑ, ώστε να κατευνάσει την αποφασιστικότητα του νέου προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, να επιβάλει νέους δασμούς μόλις αναλάβει τα ηνία του Λευκού Οίκου, από τις αρχές του επόμενου έτους. Άλλωστε, τα οικονομικά συμφέροντα με τις πολιτικές ευθύνες των κρατών-μελών της ΕΕ εξακολουθούν να βρίσκονται σε σύγκρουση, από τότε που σχεδόν εκμηδενίστηκε η συνεργασία με το ρωσικό μονοπώλιο φυσικού αερίου Gazprom, λόγω της εισβολής που διέταξε η Μόσχα στην Ουκρανία.
Τώρα η συγκυρία είναι σημαδιακή των σχεδόν τεκτονικών αλλαγών που συντελούνται στη γεωπολιτική σκακιέρα, με την ΕΕ και ειδικότερα τη Γερμανία να βρίσκονται σε πιο αδύναμη θέση σε σχέση με τις ΗΠΑ και την Κίνα. Η μεταποίηση της Γερμανίας βρίσκεται σε περίλυπη κατάσταση συγκριτικά με την ισχύ που απέπνεε μόλις μια τριετία πριν. Η οικονομία της χώρας εκτιμάται πως θα συρρικνωθεί για δεύτερο διαδοχικό έτος. Μολονότι οι τιμές ενέργειας στην Ευρώπη έχουν υποχωρήσει αισθητά από την 20πλάσια άνοδο που είχε σημειωθεί μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, εξακολουθούν να κυμαίνονται σε επίπεδα διπλάσια από τις ΗΠΑ, σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΙΕΑ).
Κάποτε η Ρωσία ήταν ο κορυφαίος εξαγωγέας φυσικού αερίου στον κόσμο και η Ευρώπη μακράν ο μεγαλύτερος πελάτης της, καλύπτοντας το 40% των αναγκών της από την Gazprom. Τώρα πια, οι εισαγωγές φυσικού αερίου (LNG και μέσω αγωγών) από τη Ρωσία αναλογούν στο 15% των συνολικών στην Ευρώπη μετά τις ΗΠΑ (30%) και τη Νορβηγία (19%). Γενικά οι εισαγωγές ορυκτών καυσίμων από τη Ρωσία στην ΕΕ έχουν υποχωρήσει από τα 22 δισ. δολάρια τον μήνα, στις αρχές του 2022, περίπου στο ένα δισ. δολάρια στα τέλη του 2023.
Όμως αυτός ο αγώνας απεξάρτησης δεν έχει ακόμη λήξει. Οι οικονομίες της Αυστρίας, της Σλοβακίας και της Ουγγαρίας εξακολουθούν να τροφοδοτούνται μέσω αγωγών με φυσικό αέριο από τη Ρωσία. Συνεχίζονται, παράλληλα, οι εισαγωγές LNG με τάνκερ από τη Ρωσία στην Ισπανία, τη Γαλλία, το Βέλγιο και την Ολλανδία.
Ορισμένοι όμιλοι στην Ευρώπη είναι δέσμιοι με μακροχρόνιες επενδύσεις ή συμβόλαια με τη Ρωσία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι πως η γαλλική TotalEnergies SE παραμένει μέτοχος στην επένδυση του αγωγού Yamal στην Αρκτική της Ρωσίας. Ο πάροχος υπηρεσιών κοινής ωφέλειας Naturgy Energy Group της Ισπανίας έχει συνάψει 20ετές συμβόλαιο για την εξαγορά LNG από τον αγωγό Yamal, που λήγει το 2038, επισημαίνει το Bloomberg.
Όμως η ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία δεν έχει ακόμη λήξει, με ορισμένα κράτη-μέλη της ΕΕ να δυσκολεύονται σε αυτήν την προσαρμογή. Συνεχίζονται, παραδείγματος χάριν, οι εισαγωγές LNG με τάνκερ από τη Ρωσία στην Ισπανία, τη Γαλλία, το Βέλγιο και την Ολλανδία. Μόλις αυτήν την εβδομάδα η Ρωσία ανήγγειλε πως θα σταματήσει να διοχετεύει με φυσικό αέριο την αυστριακή OMV μέσω του αγωγού Yamal, ο οποίος λειτουργεί από την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης με διαμεσολαβητή την Ουκρανία. Από τη Βιέννη, ο καγκελάριος Καρλ Νεχάμερ έσπευσε να εγγυηθεί πως δεν θα σταματήσει η ενεργειακή τροφοδοσία των κατοικιών, έχοντας εξασφαλίσει εναλλακτικούς προμηθευτές από τη Γερμανία, την Ιταλία και τη Γερμανία. Οι οικονομίες της Σλοβακίας και της Ουγγαρίας θα συνεχίσουν να λαμβάνουν φυσικό αέριο από τη Ρωσία, αν και η διασύνδεση με την Ουκρανία θα τερματιστεί στα τέλη του έτους.
Ορισμένοι όμιλοι στην Ευρώπη είναι δε δέσμιοι με μακροχρόνιες επενδύσεις ή συμβόλαια με τη Ρωσία, με ανοιχτό το ενδεχόμενο απωλειών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι πως η γαλλική TotalEnergies SE παραμένει μέτοχος στην επένδυση του αγωγού Yamal στην Αρκτική της Ρωσίας. Ο πάροχος υπηρεσιών κοινής ωφέλειας Naturgy Energy Group της Ισπανίας έχει συνάψει 20ετές συμβόλαιο για την εξαγορά LNG από τον αγωγό Yamal, που λήγει το 2038, επισημαίνει το Bloomberg.
Διαβάστε επίσης
Σκληρή προσωπική επίθεση Σαμαρά σε Μητσοτάκη, Χριστοδουλίδη και Γεραπετρίτη
Ρεύμα: Τριπλασιάστηκαν οι ΑΠΕ, έπεσαν οι τιμές χονδρικής