THEPOWERGAME
Με τα όπλα παρά πόδα βρίσκεται η Ευρώπη, βλέποντας ότι την επόμενη ημέρα της πανδημίας ο πόλεμος για την ανεύρεση ταλέντων θα οξυνθεί περαιτέρω. Με τη δεξαμενή ταλέντων εντός της Ένωσης να στερεύει και τις ανταγωνίστριες περιοχές του πλανήτη, όπως οι ΗΠΑ, να διατηρούν τον ρόλο του «μαγνήτη» για τους ταλαντούχους νέους, η Ευρώπη μπαίνει στη μάχη της διεκδίκησης αυτών των ταλέντων.
Η Ευρώπη δεν μπορεί να αγνοήσει τα νέα δεδομένα που δημιουργούνται από την πανδημία: ο πιο σημαντικός μετασχηματισμός ανθρώπινου δυναμικού από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο έχει δημιουργήσει παγκόσμια έλλειψη ταλέντων. Σύμφωνα με έρευνα της Korn Ferry, 85 εκατ. θέσεις εργασίας αναμένεται να μην καλυφθούν έως το 2030, λόγω έλλειψης εργαζομένων με τις κατάλληλες δεξιότητες.
Το νούμερο είναι δυσθεώρητο, αν σκεφτεί κανείς ότι ισοδυναμεί, για παράδειγμα, με τον πληθυσμό της Γερμανίας. Ακόμη πιο εντυπωσιακό, σύμφωνα με την έκθεση, είναι ότι αν δεν ληφθούν μέτρα, η παγκόσμια έλλειψη ταλέντων θα μπορούσε να οδηγήσει σε περίπου $8,5 τρισ. μη πραγματοποιημένα ετήσια έσοδα.
Απέναντι σε αυτήν την προοπτική, η Ευρώπη δεν μπορεί να παραμείνει αδρανής. Ένα σαφές δείγμα των προθέσεων της Ένωσης να προσελκύσει ταλέντα επί ευρωπαϊκού εδάφους έδωσε η προσωρινή συμφωνία μεταξύ Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου για αναθεώρηση του συστήματος χορήγησης της λεγόμενης μπλε κάρτας.
Η «μπλε» κάρτα
Η Ευρώπη επιχειρεί να δημιουργήσει μια δεξαμενή ταλέντων για την ευκολότερη αναζήτηση μελλοντικών εργαζομένων. Παράλληλα εξετάζει τη δημιουργία μιας πλατφόρμας αντιστοίχισης ταλέντων, η οποία θα καλύπτει όλους τους τομείς και τα επίπεδα απασχόλησης. Θα χρησιμεύει δε ως «υπηρεσία μίας στάσης» (one-stop shop) για τους εργαζομένους εκτός ΕΕ, για τους εργοδότες εντός ΕΕ αλλά και για τις εθνικές δημόσιες Αρχές.
Η συμφωνία Κοινοβουλίου-Συμβουλίου προβλέπει νέους κανόνες για την είσοδο και διαμονή εργαζομένων υψηλής ειδίκευσης από χώρες εκτός της ΕΕ.
Το νέο σύστημα θα προβλέπει πιο ευέλικτες προϋποθέσεις εισδοχής, ενισχυμένα δικαιώματα και δυνατότητα μετακίνησης και εργασίας πιο εύκολα μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ. Για να λάβει κάποιος την μπλε κάρτα της ΕΕ, το κατώτατο όριο μισθού ορίζεται μεταξύ 1 και 1,6 φορές σε σχέση με το μέσο ακαθάριστο ετήσιο μισθό, καθιστώντας τη πιο προσιτό σε περισσότερα άτομα. Η ελάχιστη διάρκεια για σύμβαση εργασίας θα μειωθεί επίσης σε 6 μήνες.
«Κυκλική» μετανάστευση
Οι νέοι κανόνες προβλέπουν περισσότερη ευελιξία για αλλαγή θέσης ή εργοδότη: κατά τη διάρκεια των πρώτων 12 μηνών, οι κάτοχοι μπλε κάρτας της ΕΕ χρειάζεται μόνο να ολοκληρώσουν νέα δοκιμή στην αγορά εργασίας μόνο εάν επιθυμούν να αλλάξουν θέση ή εργοδότη. Μόνο μετά από αυτήν την περίοδο, ενδέχεται να υπόκεινται στην υποχρέωση κοινοποίησης της αλλαγής της κατάστασής τους στις αρμόδιες εθνικές αρχές.
Επίσης, οι υψηλής ειδίκευσης δικαιούχοι διεθνούς προστασίας θα είναι επιλέξιμοι να υποβάλουν αίτηση για μπλε κάρτα της ΕΕ. Στο μεταξύ, για να προσελκύσουν και να διατηρήσουν εργαζόμενους υψηλής ειδίκευσης από χώρες εκτός ΕΕ, τα μέλη της οικογένειας κατόχων μπλε κάρτας της ΕΕ θα μπορούν να τα συνοδεύουν και να έχουν πρόσβαση στην αγορά εργασίας της ΕΕ.
Επιπλέον, οι κάτοχοι μπλε κάρτας της ΕΕ και τα μέλη της οικογένειάς τους θα μπορούν να μετακινηθούν σε δεύτερο κράτος μέλος μετά από 12 μήνες απασχόλησης στο πρώτο κράτος μέλος. Θα ληφθούν επίσης υπόψη οι περίοδοι που αφιερώνονται σε διάφορα κράτη μέλη, διευκολύνοντας την ευκολότερη πρόσβαση στο καθεστώς κατοίκου μακράς διαρκείας της ΕΕ.
Δημογραφικό ζήτημα
«Η πολιτική της ΕΕ και οι εθνικές πολιτικές για τη νόμιμη μετανάστευση θα πρέπει να είναι επικεντρωμένες στην αντιμετώπιση της έλλειψης εργατικού δυναμικού και προσόντων», υποστηρίζουν οι ευρωβουλευτές, επισημαίνοντας τη γήρανση του πληθυσμού και τη συρρίκνωση του εργατικού δυναμικού.
Αυτό επιβεβαιώνει και η έρευνα της Korn Ferry: μεγάλο μέρος της έλλειψης ταλέντων θα προέλθει καθαρά από δημογραφικούς λόγους. Πολλά ευρωπαϊκά κράτη, για παράδειγμα, έχουν χαμηλά ποσοστά γεννήσεων εδώ και δεκαετίες.
Σύμφωνα με την Korn Ferry, στις ΗΠΑ η πλειοψηφία των baby boomers θα έχει απομακρυνθεί από το εργατικό δυναμικό έως το 2030, αλλά οι νεότερες γενιές δεν θα έχουν προλάβει να αναλάβουν πολλές από τις υψηλής ειδίκευσης θέσεις εργασίας που θα δημιουργηθούν.