THEPOWERGAME
Μεγάλες αμερικανικές εταιρείες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης περιγράφουν μερικές φορές το έργο του εντοπισμού της παραπληροφόρησης στο διαδίκτυο από κρατικούς φορείς ως ένα ατελείωτο παιχνίδι «γάτας και ποντικιού». Αυτήν την εβδομάδα αρκετές από αυτές άσκησαν διώξεις στο ρωσικό τηλεοπτικό δίκτυο RT στις πλατφόρμες τους, μια κίνηση που βραχυπρόθεσμα θα μειώσει απότομα τον αριθμό των ακροατών του δικτύου, δήλωσαν αναλυτές των μέσων ενημέρωσης στους NYT. Αλλά το Κρεμλίνο, όταν δέχθηκε αντίστοιχους περιορισμούς στο παρελθόν επινόησε γρήγορα νέους τρόπους για να περάσει τη ρωσική προπαγάνδα, και το RT μπορεί να μετακινηθεί σε άλλα μέσα διανομής.
Παράδειγμα, το τι συνέβη πριν από δύο χρόνια, όταν ο Καναδάς και η Ευρωπαϊκή Ένωση απαγόρευσαν εντελώς το RT. Η τηλεθέαση σε διάφορες χώρες για κανάλια όπως το RT Deutsch και το RT France κατέρρευσε αμέσως, αλλά μέσα σε λίγες ημέρες εμφανίστηκαν νέες σελίδες που αντικατόπτριζαν ακριβώς το RT με διαφορετικά, άσχετα ονόματα που δεν είχαν μπλοκαριστεί και εμφανίζονταν στα αποτελέσματα αναζήτησης στο διαδίκτυο, σημείωσαν οι ειδικοί.
«Αυτό δεν μειώνει το κοινό τους», δήλωσε στους NYT ο Bret Schafer, ανώτερος συνεργάτης του German Marshall Fund, αναφερόμενος στη νέα απαγόρευση. Συνυπογράφει μια έκθεση που εξετάζει τη συνεχιζόμενη διάδοση του περιεχομένου του RT μετά την προηγούμενη απαγόρευση, η οποία προκλήθηκε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022. «Αν είστε πραγματικά σκληροπυρηνικός οπαδός του RT, θα βρείτε έναν τρόπο να αποκτήσετε πρόσβαση σε αυτό», είπε. «Αυτό που είναι πραγαματικό πλήγμα είναι η ικανότητά τους να καλύπτουν τις πλατφόρμες, να προσεγγίζουν νέα ακροατήρια, να μπαίνουν μπροστά σε ανθρώπους που δεν αναζητούν ενεργά το RT».
Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, το Κρεμλίνο προσπάθησε να «στραγγαλίσει» όλα τα ανεξάρτητα εγχώρια μέσα ενημέρωσης. Δούλεψε επίσης σκληρά για τη δημιουργία ενός κρατικού διεθνούς ραδιοτηλεοπτικού δικτύου για να τερματίσει αυτό που ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν αποκάλεσε δυτικό «μονοπώλιο» στην πληροφόρηση σε παγκόσμιο επίπεδο. Το RT είναι ο κεντρικός πυλώνας αυτού του δικτύου.
Οι διαδικτυακές σελίδες του RT και άλλων, συναφών μέσων, όπως το Sputnik, δημιούργησαν ένα παγκόσμιο κοινό στο Facebook με περισσότερους από 88 εκατομμύρια οπαδούς, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στην CrowdTangle στις αρχές του 2024. Το βασικό μήνυμα του RT ότι η Δύση παραμένει ένας ιμπεριαλιστής που επιτίθεται, ταίριαζε καλά με την ευρέως διαδεδομένη δυσπιστία προς τις ΗΠΑ και την Ευρώπη.
Τη Δευτέρα, η Meta, απαγόρευσε το RT και τους συναφείς οργανισμούς που ελέγχονται από την Rossiya Segodnya, μια οργάνωση-ομπρέλα των ρωσικών κρατικών μέσων ενημέρωσης. Η απαγόρευση έκοψε πολλαπλές αρτηρίες άμεσης πρόσβασης των δικτύων στο κοινό τους. Δεν υπάρχει αμφιβολία, είπαν οι ειδικοί, ότι τα ρωσικά δίκτυα θα χάσουν ένα σημαντικό κομμάτι των οπαδών τους- οι σελίδες εκείνες στο Facebook που προσέλκυαν 88 εκατομμύρια ανθρώπους έχουν καταργηθεί, για παράδειγμα.
«Δεν μπορείτε να αναδημιουργήσετε μια από αυτές τις μαζικές πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης μέσα σε μια νύχτα», δήλωσε ο Emerson T. Brooking, μόνιμος συνεργάτης στο Εργαστήριο Ψηφιακής Εγκληματολογικής Έρευνας του Atlantic Council.
Η ρωσική προπαγάνδα κερδίζει έδαφος στη Λατινική Αμερική
Αλλά το RT και τα συναφή δίκτυα έχουν πολλές άλλες επιλογές για να διαδώσουν την ρωσική προπαγάνδα, όχι μόνο επειδή είναι εξαιρετικά δημοφιλή στη Λατινική Αμερική, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική. Η χρήση κατοπτρικών σελίδων σημαίνει ότι όχι μόνο εμφανίζονται στα αποτελέσματα αναζήτησης, αλλά το περιεχόμενό τους μπορεί επίσης να αναρτηθεί σε μέρη όπως το Reddit ή το WhatsApp. Επιπλέον, έχει υπάρξει ένας πολλαπλασιασμός άλλων πλατφορμών, όπως το Telegram και το X, οι οποίες δεν τις έχουν απαγορεύσει.
Το τηλεοπτικό δίκτυο teleSur, το οποίο δημιουργήθηκε από τη Βενεζουέλα, την Κούβα και διάφορα άλλα κράτη, μεταδίδει περιεχόμενο RT απευθείας σε όλη τη Λατινική Αμερική, δήλωσε ο Douglas Farah, πρόεδρος της IBI Consultants και επικεφαλής συγγραφέας μιας έκθεσης που εξετάζει την επιρροή τoυ RT στη Λατινική Αμερική. Ένα νέο διαδικτυακό δίκτυο, το Canal Red, που ιδρύθηκε πέρυσι στην Ισπανία, απηχεί επίσης περιεχόμενο από το RT. Αρνείται ωστόσο τους δεσμούς με τη Ρωσία και αυτοχαρακτηρίζεται ως ουδέτερο.
Ο κ. Farah είπε ότι τους τελευταίους μήνες στη Λατινική Αμερική, τα ρωσικά συμμαχικά δίκτυα έχουν γίνει πολύ πιο επιθετικά προς την κατεύθυνση του χτυπήματος της Ουκρανίας ως «φωλιά των Ναζί». Συνολικά, η έμφαση στην παραδοσιακή φήμη των Ηνωμένων Πολιτειών ως αυταρχικής, εκμεταλλευτικής δύναμης αποτελεί βασικό πυλώνα του μηνύματος των δικτύων, βοηθώντας τα να βρουν ένα συμπαθές ακροατήριο στην περιοχή, όπως και στη Μέση Ανατολή.
«Ένα μεγάλο μέρος της στρατηγικής δημοσίων σχέσεων της Ρωσίας είναι να αξιοποιεί την κριτική που ασκείται στην Αμερική και γενικότερα στη δυτική πολιτική σε διάφορα μέρη, και αυτή τη στιγμή έχουν την ευκολότερη στιγμή στον κόσμο από αυτή την άποψη, επειδή η αμερικανική πολιτική όταν πρόκειται για το Ισραήλ και τη Γάζα είναι απίστευτα αντιδημοφιλής παγκοσμίως», δήλωσε ο H.A. Hellyer, μελετητής για την πολιτική της Μέσης Ανατολής στο Carnegie Endowment. «Έχεις πολύ πιο συμπαθητική κάλυψη των Παλαιστινίων στο RT από ό,τι σε άλλα αγγλόφωνα μέσα ενημέρωσης».
Στην Αφρική, το RT διαχειρίζεται κρυφά ένα διαδικτυακό μέσο, το African Stream, σε ένα ευρύ φάσμα πλατφορμών, σύμφωνα με το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών. Το African Stream λέει ότι είναι ένα ανεξάρτητο μέσο ενημέρωσης που επικεντρώνεται σε θέματα της Αφρικής και έχει εκδώσει δήλωση με την οποία αρνείται οποιαδήποτε σύνδεση με το RT. Ωστόσο, το δίκτυο έχει συχνά προωθήσει φιλορωσικές και αντιδυτικές αφηγήσεις, σύμφωνα με ανάλυση του Παρατηρητηρίου Διαδικτύου στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ.
«Πονοκέφαλος» στις ΗΠΑ
Όσον αφορά τις Ηνωμένες Πολιτείες, το RT ως ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο δεν έχει προσελκύσει ποτέ ευρύ κοινό, αν και οι ειδικοί δήλωσαν ότι ορισμένοι διαδικτυακοί οργανισμοί μέσων ενημέρωσης, όπως το Infowars, έχουν αναδημοσιεύσει άρθρα του.
Οι γίγαντες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης δέχονταν πιέσεις να περιορίσουν τη διάδοση της ρωσικής προπαγάνδας από το 2016, μετά τις προεδρικές εκλογές στις Ηνωμένες Πολιτείες, όταν έγινε σαφές ότι το Κρεμλίνο είχε εμπλακεί προκειμένου να οξύνει τις εγχώριες διαφορές, χρησιμοποιώντας, για παράδειγμα, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για την οργάνωση διαδηλώσεων στους δρόμους. Μεγάλο μέρος αυτού του έργου διεξήχθη από την Υπηρεσία Έρευνας Διαδικτύου, μια «σκοτεινή» ομάδα που διοικείτο από τον Πριγκόζιν.
Τώρα, οι Ηνωμένες Πολιτείες κατηγορούν το Κρεμλίνο για βαθιά ανάμειξη. Την περασμένη εβδομάδα, ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν δήλωσε ότι το RT και τα συναφή μέσα ενημέρωσης έχουν άμεσες διασυνδέσεις με τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες και εργάζονται για τη διάδοση παραπληροφόρησης με σκοπό την παρέμβαση σε ξένες εκλογές και τη βοήθεια στην προμήθεια όπλων για τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Λίγες ημέρες νωρίτερα, η είδηση των ποινικών υποθέσεων κατά του RT έγινε γνωστή όταν το Υπουργείο Δικαιοσύνης απήγγειλε κατηγορίες σε δύο υπαλλήλους του RT για τη διοχέτευση τουλάχιστον 9,7 εκατομμυρίων δολαρίων σε Αμερικανούς podcasters της Tenet Media, ενός ιστότοπου ροής βίντεο στο Τενεσί, για την προώθηση της ρωσικής προπαγάνδας. Επιπλέον, το υπουργείο έκλεισε 32 διαδικτυακούς ιστότοπους που, όπως είπε, η Ρωσία δημιούργησε για να μιμηθεί τις ειδησεογραφικές σελίδες οργανισμών όπως η Washington Post και το Fox News, αλλά τους χρησιμοποιούσε για τη διάδοση ρωσικής προπαγάνδας.
Την Τετάρτη, η Ειδική Επιτροπή Πληροφοριών της αμερικανικής Γερουσίας πραγματοποίησε ακρόαση που επικεντρώθηκε στις ξένες απειλές για τις τρέχουσες αμερικανικές εκλογές. Κατά την ακρόαση, ο γερουσιαστής Μαρκ Γουόρνερ, Δημοκρατικός από τη Βιρτζίνια και επικεφαλής της επιτροπής, διερωτήθηκε πόσο υλικό θα μπορούσε η Ρωσία να έχει περάσει παρά τις απαγορεύσεις. «Νομίζω ότι περνούν με πολύ περισσότερους τρόπους απ’ ό,τι έχει παρουσιαστεί», είπε, σημειώνοντας ότι η Ρωσία, όπως και οι ίδιοι οι προεδρικοί υποψήφιοι, φαίνεται να επικεντρώνει τις προσπάθειές της στις έξι κύριες πολιτείες που ταλαντεύονται.
Το RT μοιάζει πολύ με τη Λερναία Ύδρα
Πολλοί Ρώσοι σχολιαστές κατηγόρησαν την κίνηση των εταιρειών κοινωνικής δικτύωσης ως επίθεση στην ελευθερία του λόγου, την οποία Αμερικανοί αξιωματούχοι χαρακτήρισαν ως γελοία, δεδομένης της έλλειψης τέτοιας ελευθερίας στη Ρωσία. «Η ιδέα ότι η Ρωσία ή η Κίνα θα επέτρεπαν αυτού του είδους τη χειραγώγηση στα κοινωνικά τους μέσα είναι πέρα από κάθε όριο», δήλωσε ο κ. Warner κατά τη διάρκεια της ακρόασης.
Τελικά, ένα δυνατό σημείο των ρωσικών μέσων ενημέρωσης στο εξωτερικό ήταν η ικανότητά τους να εμφανίζονται διαρκώς με νέες μορφές, είπαν οι ειδικοί. «Ήταν πολύ προσαρμοστικά σε διαφορετικές κουλτούρες», δήλωσε η κ. Oates. «Το RT μοιάζει πολύ με τη Λερναία Ύδρα, κόβεις το ένα κεφάλι και ένα άλλο ξεφυτρώνει».
Διαβάστε επίσης
Νέες δράσεις ύψους 500 εκατ. ευρώ για ενίσχυση των ΜμΕ
Minions: Τα “χρυσά” πλάσματα που έφεραν 5,5 δισ. στη Universal
Ρεύμα: Αύξηση ΑΠΕ, πτώση χονδρικών τιμών
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
