THEPOWERGAME
Η συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Mercosur βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι. Η εισαγωγή ηλεκτρικών οχημάτων και οι ανησυχίες για την αποψίλωση των δασών αποτελούν τα κύρια εμπόδια. Η Βραζιλία ζητά προστασία για την εγχώρια αυτοκινητοβιομηχανία της, ενώ η ΕΕ επιμένει σε αυστηρότερους περιβαλλοντικούς κανόνες. Η σύνοδος κορυφής της G20 που θα γίνει τον Νοέμβριο αποτελεί την επόμενη ευκαιρία για μια συμφωνία, αλλά οι διαφορές παραμένουν μεγάλες.
Η συμφωνία ελεύθερου εμπορίου «cows for cars» μεταξύ της Ευρώπης και της Νότιας Αμερικής θα μπορούσε να υποστεί κάποιες αλλαγές της τελευταίας στιγμής. Για τη Βραζιλία, η συμφωνία μπορεί ακόμη να πραγματοποιηθεί εφόσον περιοριστούν οι εισαγωγές ηλεκτρικών αυτοκινήτων, σύμφωνα με διπλωμάτες που μίλησαν στο Politico. Για την Ευρωπαϊκή Ένωση, μπορεί να γίνει μόνο εφόσον οι αγελάδες δεν εκτρέφονται σε αποψιλωμένες εκτάσεις.
Αυτά είναι τα δύο μεγάλα ζητήματα που στέκονται εμπόδιο στην (ακόμη) προσπάθεια ολοκλήρωσης των συνομιλιών για τη δημιουργία μιας ζώνης ελεύθερου εμπορίου μεταξύ της ΕΕ και του μπλοκ Mercosur (η ένωση στην οποία συμμετέχουν Αργεντινή, Βραζιλία, Παραγουάη και Ουρουγουάη), η οποία θα καλύπτει σχεδόν 800 εκατομμύρια ανθρώπους και θα αντιπροσωπεύει το ένα πέμπτο του παγκόσμιου ΑΕΠ.
Οι δύο πλευρές βρίσκονται σε συνομιλίες εδώ και ένα τέταρτο του αιώνα και οι ελπίδες αυξάνονται ότι θα μπορούσαν τελικά να καταλήξουν σε συμφωνία στη σύνοδο κορυφής της G20 που διοργανώνει ο πρόεδρος Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα στο Ρίο τον Νοέμβριο.
Αυτό θα αποτελούσε μια σημαντική γεωπολιτική νίκη για την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, καθώς ξεκινά τη δεύτερη θητεία της. Και θα δημιουργούσε την ευκαιρία να ανακόψει την πτώση του εμπορίου που έχει οδηγήσει την ΕΕ -τον κορυφαίο εμπορικό εταίρο της περιοχής μόλις πριν από μια δεκαετία- να χάσει από την Κίνα.
Μια συμφωνία με τη Mercosur – η οποία περιλαμβάνει την Αργεντινή, τη Βραζιλία, την Παραγουάη, την Ουρουγουάη και τη νεοεισερχόμενη Βολιβία – απέφυγε η φον ντερ Λάιεν κατά την πρώτη της θητεία. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν παρενέβη νωρίτερα φέτος για να καθυστερήσει τις συνομιλίες, υποκύπτοντας στις διαμαρτυρίες των αγροτών που φοβούνταν την εισροή βραζιλιάνικου και αργεντίνικου βοδινού κρέατος. Αυτό απογοήτευσε τις χώρες που τάχθηκαν υπέρ της συμφωνίας με επικεφαλής τη Γερμανία.
Οι αντίθετες εμπορικές ροές δημιουργούν διαφορετικά σημεία πόνου στις συνομιλίες. Τα τέσσερα πέμπτα των εξαγωγών της Mercosur προς την ΕΕ είναι πρωτογενή αγαθά – συμπεριλαμβανομένων των ορυκτών, του βοείου κρέατος και της σόγιας. Από την άλλη πλευρά, το 90% των εξαγωγών της ΕΕ είναι βιομηχανικά προϊόντα, όπως μηχανήματα, φαρμακευτικά προϊόντα και αυτοκίνητα.
Εγγυήσεις EV ζητεί η Βραζιλία
Η Βραζιλία, η οποία ηγείται των συνομιλιών εκ μέρους της Mercosur, επιδιώκει τώρα προστασία από μελλοντικές εισαγωγές ευρωπαϊκών ηλεκτρικών οχημάτων με τη μορφή πρόσθετων μέτρων διασφάλισης, σύμφωνα με διπλωμάτη της Mercosur, στον οποίο παραχωρήθηκε ανωνυμία για να συζητήσει τις συνομιλίες κεκλεισμένων των θυρών.
Για τη Βραζιλία, τα μέτρα διασφάλισης – τα οποία θα περιορίζουν τις εισαγωγές μόλις επιτευχθεί ένας συγκεκριμένος όγκος – αποτελούν άμεση απάντηση στα μέτρα εμπορικής άμυνας για τα κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα που έχουν υιοθετήσει η ΕΕ, οι Ηνωμένες Πολιτείες και ο Καναδάς τους τελευταίους μήνες. Οι Βρυξέλλες πρόκειται να επιβάλουν δασμούς στις εισαγωγές κινεζικών ηλεκτρικών οχημάτων μετά από έρευνα κατά των επιδοτήσεων, ενώ η Ουάσινγκτον και η Οτάβα έχουν επιβάλει δασμούς 100 τοις εκατό.
Αντιμέτωποι με την οικονομική ύφεση στην πατρίδα τους και τους περισσότερους εμπορικούς φραγμούς στη Δύση, οι Κινέζοι κατασκευαστές ηλεκτρικών οχημάτων, όπως η BYD, σπεύδουν σε εναλλακτικές αγορές όπως η Βραζιλία, το Μεξικό ή το Μαρόκο. Σε απάντηση, η Βραζιλία αυξάνει σταδιακά τους δασμούς EV – θα πρέπει να φτάσουν στο 35% το 2026.
Η τοπικοποίηση της παραγωγής είναι το παιχνίδι για τη Mercosur – όπως ακριβώς και για την ΕΕ που επιβάλλει τους δικούς της δασμούς στις εισαγωγές των κινεζικών EV.
«Η Βραζιλία και η Αργεντινή είναι παραδοσιακά ιδιαίτερα προστατευτικές για τις αυτοκινητοβιομηχανίες τους. Η συμφωνία ΕΕ-Mercosur είναι η πρώτη μεγάλη παραχώρηση σε αυτόν τον τομέα», δήλωσε ο Geraldo Vidigal, Βραζιλιάνος καθηγητής διεθνούς εμπορικού δικαίου στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ.
«Αρχικά, η συμφωνία δεν περιελάμβανε τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, αλλά το έχουν καλύψει γρήγορα, ειδικά από τη στιγμή που τα εμπόδια αλλού τις έχουν καταστήσει αγορά-στόχο για τα κινεζικά ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Υπάρχουν τώρα σημαντικές επενδύσεις για την οικοδόμηση μιας εγχώριας βιομηχανίας EV και δεν θα ήθελαν μια παράλειψη στις διαπραγματεύσεις με την ΕΕ να ανοίξει μια τρύπα σε αυτό», πρόσθεσε.
Σκάβοντας μια τάφρο γύρω από την αγορά EV, η Βραζιλία επιδιώκει να αξιοποιήσει τα τεράστια αποθέματα κρίσιμων ορυκτών και να δημιουργήσει προστιθέμενη αξία στο εσωτερικό της, ξεπερνώντας τον ρόλο της ως απλού προμηθευτή ορυκτών.
Η κίνηση αυτή θυμίζει τις προηγούμενες εμπορικές διαπραγματεύσεις της ΕΕ με τη Χιλή – μια άλλη χώρα της Νότιας Αμερικής με πλούσια αποθέματα πόρων που ήθελε να αποκτήσει μεγαλύτερη αξία αναπτύσσοντας την εγχώρια βιομηχανική της βάση.
Δύο μέλη της Mercosur, η Αργεντινή και η Βολιβία, σχηματίζουν το «τρίγωνο λιθίου» με τη Χιλή- οι τρεις χώρες κατέχουν πάνω από τα μισά παγκοσμίως γνωστά αποθέματα του μετάλλου που χρησιμοποιείται στις μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων. Η Βραζιλία κατέχει το 94% των παγκόσμιων αποθεμάτων νιόβιου -ένα μέταλλο που χρησιμοποιείται για την ενίσχυση του χάλυβα- καθώς και κοιτάσματα γραφίτη, νικελίου και σπάνιων γαιών.
Σε πρόσφατη συνέντευξή του στο Politico, ο πρεσβευτής της Βραζιλίας στην ΕΕ, Pedro Miguel da Costa e Silva, δήλωσε ότι η χώρα θα ήταν ανοιχτή στη συζήτηση μιας εταιρικής σχέσης για πρώτες ύλες με την ΕΕ «όχι μόνο ως προμηθευτής πρώτων υλών, αλλά ως μια εταιρική σχέση που θα δημιουργήσει προστιθέμενη αξία και μετασχηματισμό και στη χώρα μας».
Οι νέοι κανόνες της ΕΕ κατά της αποψίλωσης
Το κύριο παράπονο για τις χώρες της Mercosur είναι οι νέοι κανόνες της ΕΕ κατά της αποψίλωσης – οι οποίοι πρόκειται να τεθούν σε ισχύ στις 30 Δεκεμβρίου και επιδιώκουν να περιορίσουν την αποψίλωση των τροπικών δασών που συνεχίζεται καθώς οι κτηνοτρόφοι επεκτείνουν τη βόσκηση των ζώων και την καλλιέργεια φυτών.
Αποτελούν ιδιαίτερα ευαίσθητο σημείο για τη Βραζιλία, η οποία θέλει να οικοδομήσει τη μελλοντική της ευημερία με βάση τις εξαγωγές αγροδιατροφικών προϊόντων και θεωρεί τους κανόνες ως τιμωρητικό εμπόδιο που θα αναιρούσε ουσιαστικά τα πιθανά οφέλη της συμφωνίας Mercosur.
Σε επιστολή που περιήλθε στην κατοχή του Politico και εστάλη την περασμένη Τετάρτη στην Επιτροπή, οι υπουργοί Εξωτερικών και Γεωργίας της Βραζιλίας ζητούν «από την ΕΕ να απέχει από την εφαρμογή των κανόνων κατά της αποψίλωσης στο τέλος του 2024 και να επανεκτιμήσει επειγόντως την προσέγγισή της στο θέμα», προκειμένου «να αποφευχθεί οποιαδήποτε αρνητική επίπτωση στις εμπορικές μας σχέσεις».
Μόλις μία ημέρα αργότερα, ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς – ο κορυφαίος υποστηρικτής της συμφωνίας Mercosur – έγινε ο πρώτος επικεφαλής ευρωπαϊκής κυβέρνησης που ζήτησε την καθυστέρηση της εφαρμογής των κανόνων.
Διαβάστε επίσης
Ερευνώ Καινοτομώ: “Μπλόκο” σε προτάσεις λόγω προβλημάτων στο πληροφοριακό σύστημα
Ωραίες ιδέες, Mr Draghi, αλλά ποιος θα τις πληρώσει;
Στο ναδίρ η ζήτηση για LNG: Οι προοπτικές των τερματικών σταθμών στην Ευρώπη
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
