THEPOWERGAME
Γέφυρα προς τη δύση μέσω τρίτων κρατών στην Ασία, την Ευρώπη και τη Νότια Αμερική χρησιμοποιούν οι κινεζικοί κολοσσοί, προκειμένου να αποφύγουν τις κυρώσεις και τους δασμούς που τις περιμένουν στην αμερικανική, ευρωπαϊκή και αυστραλιανή αγορά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Shein, αλλά και η Bytedance, ενώ τα κράτη που προτιμούν οι εταιρείες της Κίνας είναι η Σιγκαπούρη, η Ιρλανδία, η Ουγγαρία, το Μεξικό και το Βιετνάμ. Έχει μάλιστα δημιουργηθεί και ο όρος «αποκινεζοποίηση» αλλά και «Σιγκαπουριανό ξέπλυμα» για να περιγράψει το φαινόμενο, που ανησυχεί όλο και περισσότερο τη Δύση.
Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα ενός γραφείου χωρίς πινακίδα, στον 24ο όροφο μίας πολυκατοικίας με γραφεία στη Σιγκαπούρη. Σύμφωνα με ρεπορτάζ των Financial Times, πρόκειται για τα γραφεία της Yuxiao Fund, μίας κινεζικής εταιρείας που επιδιώκει να αποκτήσει μεγαλύτερο έλεγχο σε ορυκτά της Αυστραλίας που εξορύσσει η Northern Minerals και χρησιμοποιούνται στην πολεμική τεχνολογία. Αντί να πλειοδοτήσει από τα κεντρικά της στην Κίνα, για αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου, η κοινοπραξία Jinan Yuxiao Group επέλεξε να το πράξει μέσω μίας νομικής οντότητας στη Σιγκαπούρη. Με δεδομένο πως πρόκειται για χρήση σε ευαίσθητο τομέα, οι αυστραλιανές αρχές τελικά ερεύνησαν και απέρριψαν την προσφορά.
Η Ουάσινγκτον, οι Βρυξέλλες και άλλα δυτικά κέντρα έχουν επιβάλλει σειρά δασμών, ελέγχων στις εξαγωγές και άλλων μέτρων προστατευτισμού των αγορών του από την Κίνα. Σε απάντηση αυτού, οι κινεζικοί όμιλοι δημιουργούν θυγατρικές σε τρίτες χώρες με πρόσβαση στις δυτικές αγορές, ελπίζοντας να γεφυρώσουν το κενό που τις χωρίζει από τη Δύση, σύμφωνα με έρευνα που έκανε η αναλυτική Rhodium Group.
Σύμφωνα με έρευνα του ΔΝΤ, το εμπόριο και οι επενδύσεις μεταξύ δύο χωριστών παγκόσμιων μπλοκ -το ένα με επίκεντρο τις ΗΠΑ και το άλλο με επίκεντρο την Κίνα- έχουν μειωθεί περισσότερο από ό,τι το εμπόριο και οι επενδύσεις εντός αυτών των δύο μπλοκ. Ειδικά μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία. Σύμφωνα με το ΔΝΤ, οι λεγόμενες «διασυνδετήριες» χώρες επιδιώκουν να μεσολαβήσουν ανάμεσα στα δύο μπλοκ και «κερδίζουν τάχιστα σημασία και λειτουργούν ως γέφυρα». Έτσι το εμπόριο και οι επενδύσεις στις χώρες αυτές αυξήθηκαν δραματικά από τότε που ΗΠΑ και Ευρώπη άρχισαν να εγείρουν εμπορικά εμπόδια στις συναλλαγές τους με την Κίνα.
Το παράδειγμα της Shein
Ίσως το πιο γνωστό παράδειγμα είναι αυτό της Shein, η οποία ξεκίνησε το 2008 από την πόλη Ναντζίνγκ και οι εφοδιαστικές αλυσίδες της, οι αποθήκες και το εμπόρευμά της παραμένουν στην Κίνα. Όμως το 2021, ο ιδρυτής της (γνωστός με τα ονόματα Σκάι Σου, Σου Γιανγκτιάν και Κρις Σου) μετέφερε τα κεντρικά στη Σιγκαπούρη. Η εταιρεία, αξίας 66 δισ. δολαρίων, αυτοπροσδιορίζεται πλέον ως μία «παγκόσμια διαδικτυακή εταιρεία λιανικής μόδας με έδρα τη Σιγκαπούρη».
Ενόψει της σχεδιαζόμενης αρχικής δημόσιας εγγραφής της στο χρηματιστήριο του Λονδίνου, θα χρειαστεί ωστόσο έγκριση από τις κινεζικές ρυθμιστικές αρχές, που ανησυχούν πως ευαίσθητα δεδομένα της εταιρείας θα είναι εκτεθειμένα στη δύση.
Ωστόσο, για τους πελάτες, τους επιχειρηματικούς εταίρους και τους δυνητικούς επενδυτές, η Σιγκαπούρη αποτελεί μια δικαιοδοσία που προσφέρει διαφάνεια και εγγυήσεις, αν κάτι δεν πάει καλά.
Η Σιγκαπούρη χρησιμοποιείται επίσης από τις εταιρείες που επιδιώκουν πρόσβαση στην αγορά της Ινδίας, η οοία έκλεσε για τις κινεζικές τεχνολογικές εταιρείες μετά τις συγκρούσεις του 2020 στα κινεζο-ινδικά σύνορα στα Ιμαλάϊα. Η Shunwei Capital -του ιδρυτή της κατασκευάστριας smartphone Xiaomi- επένδυσε στην ινδική αγορά το 2022 και συγκεκριμένα στην πλατφόρμα αυτοματισμών WebEngage και στην εταιρεία γαλακτοκομικών Country Delight μέσω της SWC Global, μίας εταιρείας venture capital με έδρα τη Σιγκαπούρη.
Ιρλανδία και Ουγγαρία
Παρόμοιες χώρες για την Κίνα στην Ευρώπη είναι η Ιρλανδία και η Ουγγαρία, κράτη-μέλη της ΕΕ που παρέχουν πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά. Οι διμερείς εμπορικές σχέσεις της Κίνας με την Ιρλανδία συγκεκριμένα, έχουν τριπλασιαστεί την τελευταία πενταετία. Η μητρική της TikTok, ByteDance, έχει δημιουργήσει data center στην Ιρλανδία, όπου έχουν επενδύσει ακόμη η φαρμακοβιομηχανία WuXi Biologics, η Huawei και η κρατική Τράπεζα της Κίνας. Συνολικά 40 κινεζικές εταιρείες με 5.100 υπαλλήλους έχουν γίνει δεκτές από την ιρλανδική υπηρεσία επενδύσεων IDA. Αν και η TikTok είναι κινεζιή εταιρεία με έδρα την Σιγκαπούρη, στην Ευρώπη έχει συσταθεί στην Βρετανία και την Ιρλανδία και υπόκειται στη βρετανική και ιρλανδική νομοθεσία, καθώς και -μέσω Ιρλανδίας- και στην ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Από την άλλη, τεράστια αύξηση των κινεζικών επενδύσεων έχει δει και η φιλική προς το Πεκίνο, Ουγγαρία. Το 2023, η Ουγγαρία έλαβε το 44% των κινεζικών άμεσων επενδύσεων στην Ευρώπη, σύμφωνα με έρευνα της γερμανικής Merics.
ΗΠΑ μέσω Μεξικού
Τέλος η Κίνα ενδιαφέρθηκε για το Μεξικό, μία μεγάλη αγορά που είναι συμβεβλημένη με τις ΗΠΑ και τον Καναδά μέσω της USMCA (ή US-Mexico-Canada Agreement, τη διάδοχο εμπορική συμφωνία της Nafta). Ο τηλεπικοινωνιακός κολοσσός América Móvil του δισεκατομμυριούχου Κάρλος Σλιμ βασίζεται σε τεχνολογία της Huawei, ενώ η μεξικανική εταιρεία ψυγείων και ηλεκτρικού εξοπλισμού Mabe, ελέγχεται κατά 48% από τον κινεζικό όμιλο Haier.
Διαβάστε επίσης
ΑΕΠ: Ανάπτυξη 2,3% στο β’ τρίμηνο
Honey Deuce: Το κοκτέιλ των 10 εκατ. που πουλάει σαν τρελό
Πώς οι Μολάοι θέτουν στο επίκεντρο τη μεταλλευτική βιομηχανία της Ελλάδας