THEPOWERGAME
Σε μια περίοδο μεταβλητότητας των αγορών, διαμορφώνονται διάφορα σενάρια για την πορεία των επιτοκίων στην Ευρωζώνη, τη Βρετανία και κυρίως τις ΗΠΑ. Τα αδύναμα στοιχεία για τις οικονομίες ενθαρρύνουν προβλέψεις για έναν δυναμικό κύκλο με καθοδικά επιτόκια, που ήδη εγκαινίασαν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και η Τράπεζα της Αγγλίας μέσα στο καλοκαίρι. Αναμένεται να ακολουθήσει η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) στη συνεδρίαση του Σεπτεμβρίου, παρά το ενδεχόμενο ενίσχυσης των πληθωριστικών πιέσεων μέσα στον Ιούλιο.
Σε αυτήν τη φάση προβλέπεται πως η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε δύο ακόμα μειώσεις των επιτοκίων έως τα τέλη του 2024, ενώ ανάλογο σενάριο αρχίζει να καλλιεργείται και για τη Fed. H Τράπεζα της Αγγλίας πιθανολογείται πως θα μειώσει το βασικό επιτόκιο στο 3,5% έως τα τέλη του 2025 από το τρέχον 5%. Πολλά θα εξαρτηθούν από την πορεία του πληθωρισμού.
Το συνέδριο του Τζάκσον Χολ και η οικονομική αστάθεια
Σήμερα έχει δρομολογηθεί η ανακοίνωση στοιχείων για την πορεία των τιμών καταναλωτή στην αμερικανική και βρετανική οικονομία, με τη Fed πιθανότατα να δίνει μια ένδειξη για τη συνεδρίαση του Σεπτεμβρίου στο Τζάκσον Χολ του Ουαϊόμινγκ. Εκεί λαμβάνει χώρα κάθε καλοκαίρι το συνέδριο των κεντρικών τραπεζιτών που διοργανώνει η Fed του Κάνσας. Φέτος η καθιερωμένη συνάντηση έχει προγραμματιστεί για τις 22 με 24 Αυγούστου.
Η μεταβλητότητα των αγορών απεικονίζει την αστάθεια στον πληθωρισμό, αλλά και το γενικότερο οικονομικό τοπίο. Αφενός, οι ανατιμήσεις έχουν δαμαστεί από τη σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής σε ΗΠΑ και Ευρώπη μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Αφετέρου, είναι δύσκολο να κλειδώσει ο πληθωρισμός στο ιδεατό 2% -από το 3% που καταγράφηκε στις ΗΠΑ τον Ιούνιο και το 2,6% στην Ευρωζώνη τον Ιούλιο. Πάντως, το γεγονός ότι η άνοδος των τιμών παραγωγού στην αμερικανική οικονομία επιβραδύνθηκε στο 0,1% τον Ιούλιο από το 0,2% τον Ιούνιο τονώνει προσδοκίες για μια μείωση των επιτοκίων από τη Fed τον επόμενο μήνα.
Οι διακυμάνσεις των τιμών ενέργειας και το εύθραυστο επενδυτικό τοπίο
Εντούτοις, το μακροοικονομικό κλίμα παραμένει ρευστό και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Οι διακυμάνσεις των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου λόγω των δύο πολέμων, Ρωσίας – Ουκρανίας και Μέσης Ανατολής, περιορίζουν τα περιθώρια για να παγιωθεί η σταθερότητα των τιμών στη Δύση. Από την άλλη πλευρά, η ομαλότητα στις οικονομίες της Δύσης δεν έχει αποκατασταθεί πλήρως από την πανδημία και έπειτα, με την ενεργειακή κρίση που ξέσπασε προ τριετίας στην Ευρώπη να έχει επιφέρει βαθύ πλήγμα στη μεταποίηση.
Μόλις αυτήν την εβδομάδα ανακοινώθηκε πως η επενδυτική εμπιστοσύνη στη Γερμανία υποχώρησε στο χαμηλό επτάμηνου και στην Ευρωζώνη στο χαμηλό εννεαμήνου. Οπότε ίσως να είναι η κατάλληλη στιγμή για τις κεντρικές τράπεζες να υιοθετήσουν μια πιο σφαιρική αντίληψη των πραγμάτων, αντί να παραμείνουν προσκολλημένες στην αυστηρή επίτευξη του στόχου για τον πληθωρισμό.
Όπως γράφει ο Μάρκους Άσγουερθ, αρθρογράφος του Bloomberg, οι κεντρικοί τραπεζίτες «γνωρίζουν πως η άσκηση μιας περιοριστικής νομισματικής πολιτικής για πάνω από μια διετία μεγεθύνει τους κινδύνους σε μια εύθραυστη οικονομική προοπτική». Προτείνει δε την αποστασιοποίηση από τα μηνιαία στοιχεία για τον πληθωρισμό έως έναν βαθμό, καθώς οι διαρκείς, αν και ήπιες πια, διακυμάνσεις των τιμών μπορεί να θολώνουν το γενικότερο τοπίο.
Αντιπροσωπευτικό το παράδειγμα της Βρετανίας και το δίλημμα της Fed
Ενδεικτική είναι η περίπτωση της Βρετανίας. Αν και ο πληθωρισμός μειώθηκε στον στόχο του 2% τον Μάιο και παρέμεινε εκεί τον Ιούνιο, σήμερα αναμένεται να ανακοινωθεί πως έφθασε το 2,3% τον Ιούλιο. Παράλληλα, όμως, οι μισθοί αυξήθηκαν με τους βραδύτερους ρυθμούς της τελευταίας διετίας μέσα στο τρίμηνο που έληξε τον Ιούνιο, επιβεβαιώνοντας πως οι ανοδικές τάσεις γίνονται ηπιότερες σε αυτό το σκέλος της οικονομίας. Οπότε μπορεί να αντιληφθεί κανείς πως ο Άντριου Μπέιλι, διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας, καλείται να διατηρήσει λεπτές ισορροπίες ανάμεσα στην αποστολή για τη σταθερότητα των τιμών και την ανάγκη για ανάπτυξη.
Η μαζική ρευστοποίηση θέσεων που στιγμάτισε τα διεθνή χρηματιστήρια την περασμένη εβδομάδα προκλήθηκε εν μέρει από την ανησυχία για ύφεση στην αμερικανική οικονομία, αφού οι θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν τον περασμένο μήνα ήταν λιγότερες του αναμενομένου. Ο Μοχάμεντ ελ-Εριάν, αρθρογράφος των Financial Times και σύμβουλος του ασφαλιστικού κολοσσού Allianz, γράφει χαρακτηριστικά: «Μήπως είναι η κατάλληλη στιγμή για τη Fed να δώσει μεγαλύτερη έμφαση στον κίνδυνο να πληγεί η πραγματική οικονομία και η απασχόληση, έναντι του κινδύνου να πυροδοτήσει νέες πληθωριστικές πιέσεις;».
Διαβάστε επισης
Εμπορικά καταστήματα: Τα ενοίκια σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Κρήτη
Κρατική Αρωγή: Πού πρέπει να απευθυνθούν οι πυρόπληκτοι στην Αττική
Πώς οι ενεργειακές υποδομές οδηγούν την πράσινη μετάβαση