Δολοφονία Χανίγια: Η υπό κατάρρευση κυριαρχία του Ιράν

Ο θάνατος του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια, στο Ιράν εγείρει ερωτήματα σχετικά με την ικανότητα της Ισλαμικής Δημοκρατίας να διασφαλίζει την ασφάλεια των υψηλόβαθμων κρατικών αξιωματούχων και συμμάχων της -και τι σκοπεύει να κάνει στη συνέχεια, σύμφωνα με το Bloomberg.

Ο Χανίγια -ο οποίος βρισκόταν στην Τεχεράνη για να παραστεί στην ορκωμοσία του προέδρου Μασούντ Πεζεσκιάν- σκοτώθηκε από ισραηλινό χτύπημα στον ξενώνα του κατά τη διάρκεια της νύχτας, ανέφερε η Χαμάς σε ανακοίνωσή της την Τετάρτη. Ο θάνατος ήρθε λίγες ώρες αφότου το Ισραήλ δήλωσε ότι σκότωσε έναν διοικητή της Χεζμπολάχ στον Λίβανο και μόλις λίγους μήνες μετά τον θάνατο ενός ανώτερου στρατηγού του Σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης του Ιράν στη Συρία, για τον οποίο η Τεχεράνη κατηγόρησε το Ισραήλ.

Με δεδομένο ότι ο Χανίγια βρισκόταν σε ιρανικό έδαφος και λίγες ώρες νωρίτερα είχε εμφανιστεί ζωντανά στην κρατική τηλεόραση να χειροκροτεί τον Πεζεσκιάν, η δολοφονία του είναι βαθύτατα ενοχλητική για τις υπηρεσίες πληροφοριών του Ιράν και ειδικότερα για τον ανώτατο ηγέτη Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ και το IRGC.

Ως οικοδεσπότης του Χανίγια, το Ιράν έχει «καθήκον να ζητήσει εκδίκηση» για τον θάνατό του, δήλωσε ο Χαμενέι σε δήλωση που διαβάστηκε στην κρατική τηλεόραση. Το «δολοφονικό και τρομοκρατικό σιωνιστικό καθεστώς» του Ισραήλ θα πρέπει να αναμένει μια «αυστηρή τιμωρία», πρόσθεσε. Το Ισραήλ δεν έχει αναλάβει την ευθύνη για την επίθεση.

Το Ιράν είναι ένας από τους σημαντικότερους κρατικούς υποστηρικτές της Χαμάς, η οποία βρίσκεται σε πόλεμο με το Ισραήλ στη Γάζα από τότε που οι μαχητές της επιτέθηκαν στη χώρα στις 7 Οκτωβρίου. Μαζί με τη Χεζμπολάχ που εδρεύει στο Λίβανο, τους Χούθι στην Υεμένη και την παλαιστινιακή Ισλαμική Τζιχάντ, η ομάδα συγκροτεί τον λεγόμενο άξονα αντίστασης κατά των αμερικανικών και ισραηλινών συμφερόντων στην περιοχή. Όλοι τους έχουν εμπλακεί σε διάφορους βαθμούς σε συγκρούσεις με το Ισραήλ.

Οι κορυφαίοι αξιωματούχοι των υπηρεσιών πληροφοριών και ασφάλειας του Ιράν θα αξιολογούν τώρα την επόμενη κίνησή τους. Θα πρέπει να αποφασίσουν αν θα απαντήσουν με έναν μετρημένο τρόπο που θα αποφύγει και πάλι έναν πόλεμο πλήρους κλίμακας ή αν η δολοφονία του Χανίγια ξεπερνά μια «γραμμή», καθιστώντας επιτακτική την ανάγκη να αποκαταστήσουν την εικόνα τους στην περιοχή.

Η αποστολή του Ιράν στα Ηνωμένα Έθνη δήλωσε στο X ότι τα αντίποινα θα έχουν τη μορφή «ειδικών επιχειρήσεων», υποδηλώνοντας μια περιορισμένη αντίδραση. Το Ιράν έχει την τάση να πραγματοποιεί πυραυλικά πλήγματα σε ισραηλινές ή αμερικανικές στρατιωτικές βάσεις σε προηγούμενες κινήσεις αντιποίνων.

«Η επίθεση δείχνει το κενό που υπάρχει στον μηχανισμό πληροφοριών και ασφάλειας του Ιράν που διαρρέει πληροφορίες και είναι εξαιρετικά ενοχλητικό για την Τεχεράνη», δήλωσε ο Σανάμ Βακίλ, διευθυντής του προγράμματος για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική στο Chatham House. Η παραβίαση είναι ιδιαίτερα άσχημη καθώς έρχεται μόλις λίγες ημέρες αφότου ο απερχόμενος υπουργός Πληροφοριών του Ιράν, Εσμαήλ Χατίμπ, δήλωσε ότι η Τεχεράνη είχε περιορίσει την επιρροή των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών στο εσωτερικό της χώρας, είπε η ίδια.

Μια εξήγηση για το μεγάλο κενό ασφαλείας μπορεί να βρεθεί σε μια δήλωση του 2021 από τον Αλί Γιουνέσι, πρώην υπουργό πληροφοριών του Ιράν. Σε συνέντευξή του στο Jamaran News, δήλωσε ότι «νέες και ανταγωνιστικές υπηρεσίες πληροφοριών» που ιδρύθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 2010 είχαν υπονομεύσει σοβαρά το Υπουργείο Πληροφοριών και συνέβαλαν άμεσα στη διείσδυση της ισραηλινής Μοσάντ στο εσωτερικό του Ιράν.

Το Ιράν έχει βρεθεί ήδη φέτος στα πρόθυρα ενός άμεσου πολέμου με το Ισραήλ – όταν εξαπέλυσε ένα άνευ προηγουμένου πυραυλικό μπαράζ ως απάντηση στην επίθεση στη Δαμασκό τον Απρίλιο. Το Ισραήλ ανταπέδωσε με περιορισμένο τρόπο, γεγονός που χρησίμευσε για να τραβήξει μια γραμμή κάτω από την αψιμαχία προς το παρόν.

Περιπλέκεται το ξεκίνημα του Πεζεσκιάν στην προεδρία του Ιράν

Η επίθεση περιέπλεξε την έναρξη της προεδρίας του Πεζεσκιάν, η οποία έρχεται μετά τον θάνατο του πρώην πρωθυπουργού Εμπραχίμ Ραΐσι σε συντριβή ελικοπτέρου τον Μάιο – ένα περιστατικό που έθεσε επίσης ερωτήματα σχετικά με την ικανότητα του Ιράν να διασφαλίζει την ασφάλεια των σημαντικότερων αξιωματούχων της χώρας.

Ως μεταρρυθμιστής, ο 69χρονος Πεζεσκιάν έχει υποσχεθεί να πιέσει τις ΗΠΑ να άρουν τις κυρώσεις και να αποκαταστήσουν τους οικονομικούς δεσμούς με τον υπόλοιπο κόσμο, φιλοδοξίες που τώρα θα είναι ακόμη πιο δύσκολο να περάσουν από το αντιδυτικό σκληροπυρηνικό κατεστημένο του Ιράν. Το ακροατήριο στην ορκωμοσία του Πεζεσκιάν φώναζε «θάνατος στο Ισραήλ» σε διάφορες στιγμές κατά τη διάρκεια της ομιλίας του.

Ο Χανίγια είχε ήδη επισκεφθεί την Τεχεράνη τουλάχιστον άλλες τρεις φορές μετά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου στο Ισραήλ, όταν μαχητές υπό την ηγεσία της Χαμάς σκότωσαν περίπου 1.200 ανθρώπους. Η επίθεση αντιποίνων του Ισραήλ άφησε πίσω της σχεδόν 40.000 Παλαιστίνιους νεκρούς, σύμφωνα με τις υγειονομικές αρχές στη Γάζα που διοικείται από τη Χαμάς, και κατέστρεψε μεγάλο μέρος της περιοχής.

Από το 2007, το Ισραήλ πιστεύεται ότι βρίσκεται πίσω από μια σειρά δολοφονιών Ιρανών επιστημόνων της πυρηνικής φυσικής, στις περισσότερες από τις οποίες εμπλέκονται ένοπλοι με μοτοσικλέτες.

Η πιο δραματική από αυτές έγινε τον Νοέμβριο του 2020, όταν ο Μοχσέν Φαχριζαντέχ, ένας πυρηνικός φυσικός που θεωρείται ο εγκέφαλος πίσω από το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, σκοτώθηκε από τηλεκατευθυνόμενο πολυβόλο όταν οδηγούσε σε αυτοκινητόδρομο στα περίχωρα της Τεχεράνης, ανέφεραν τότε τα ιρανικά κρατικά μέσα ενημέρωσης.

Ο θάνατος του Φαχριζαντέχ επήλθε σχεδόν ένα χρόνο αφότου ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ διέταξε επίθεση με μη επανδρωμένο αεροσκάφος κατά του ισχυρότερου στρατηγού του Ιράν, του Κασέμ Σολεϊμανί, ενώ αυτός επισκεπτόταν το Ιράκ.

Την Τετάρτη, η ιρανική κρατική τηλεόραση έπαιξε αποσπάσματα από τον φόρο τιμής του Χανίγια στον Σολεϊμανί κατά τη διάρκεια της κηδείας του το 2020.

«Για τον Πεζεκιάν, είναι φυσικά μια πολύ κακή πρώτη μέρα για έναν νέο πρόεδρο που προσπαθούσε να προωθήσει μια πιο ανοιχτή και δεσμευτική ατζέντα», δήλωσε ο Βακίλ. «Αυτό θα τεθεί σε κίνδυνο από την ανάγκη του Ιράν να απαντήσει σε μια παραβίαση της ασφάλειας και της κυριαρχίας στο έδαφός του».

Διαβάστε επίσης

Dua Lipa: Στον δρόμο των πλουσιότερων celebrities της Βρετανίας

Κυκλάδες: Πόσο διαφέρουν οι τιμές από σπίτι σε σπίτι και από νησί σε νησί

Κυριαρχία των ΑΠΕ στην Ελλάδα τον Ιούνιο, ρεκόρ στην ΕΕ το α’ εξάμηνο του 2024

Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!