THEPOWERGAME
Όλο και πιο έντονες προειδοποιήσεις απευθύνουν οι απεσταλμένοι των ΗΠΑ στην αυστριακή Raiffeisen Bank International, ώστε να απορρίψει τη συμφωνία και τους δεσμούς της με έναν από τους ισχυρότερους ολιγάρχες της Ρωσίας.
Τον Μάιο, η υπομονή της Ουάσινγκτον έσπασε. Σε ένα γραπτό τελεσίγραφο που έφτασε στις 8 Μαΐου στην τράπεζα, την εποπτική της αρχή, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και την κυβέρνηση της Αυστρίας, η Ουάσινγκτον απείλησε να περιορίσει την πρόσβαση της Raiffeisen στο δολάριο, σύμφωνα με πηγές, μια πιθανή «θανατική καταδίκη» για τον μεγαλύτερο δυτικό δανειστή στη Ρωσία.
Μέσα σε λίγες ώρες, η Raiffeisen ακύρωσε τη συμφωνία που είχε ανακοινωθεί για πρώτη φορά τον Δεκέμβριο, αλλά η ζημιά είχε γίνει, ωθώντας την Ουάσινγκτον στα άκρα. Τώρα, σχεδόν δύο μήνες μετά, η πίεση προς την τράπεζα να χαλαρώσει τους δεσμούς της με τη Ρωσία αυξάνεται, τόσο από την Ουάσιγκτον όσο και από την ΕΚΤ, δήλωσαν πηγές στο Reuters.
Η Raiffeisen, και η Αυστρία, βρίσκονται στην πρώτη γραμμή μιας παγκόσμιας προσπάθειας των Ηνωμένων Πολιτειών να απομονώσουν τη Ρωσία, ενισχύοντας τις κυρώσεις στον τραπεζικό τομέα και αποκλείοντας την πρόσβαση σε δυτικά αγαθά, περισσότερο από δύο χρόνια μετά την εισβολή της στην Ουκρανία.
Το Reuters μίλησε με περισσότερα από δώδεκα άτομα, συμπεριλαμβανομένων ανώτερων αξιωματούχων που συμμετείχαν στις συζητήσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Αυστρία και τις ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές, καθώς και με πηγές με άμεση γνώση της στρατηγικής της τράπεζας.
Οι συνεντεύξεις δείχνουν ότι παραμένει υπό άμεση διεθνή πίεση να αποχωρήσει από τη Ρωσία, παρά τον τερματισμό της συμφωνίας της για την αγορά μεριδίου στην αυστριακή κατασκευαστική εταιρεία Strabag, η οποία, όπως δήλωσε το υπουργείο οικονομικών των ΗΠΑ τον Μάιο, ανήκε στον υπό κυρώσεις Ρώσο επιχειρηματία Όλεγκ Ντεριπάσκα.
Ο Ντεριπάσκα δήλωσε στο Reuters ότι η αντίδραση των ΗΠΑ στη συμφωνία ήταν «ανοησίες» και εκπρόσωπος του επιχειρηματία επανέλαβε ότι «ο Ντεριπάσκα είχε μηδενικό ενδιαφέρον για τη Strabag αυτή τη στιγμή».
Οι συνεντεύξεις δείχνουν επίσης ότι η Raiffeisen απέτυχε να λάβει υπόψη της τις προειδοποιήσεις των ευρωπαϊκών ρυθμιστικών αρχών πριν από ένα χρόνο ότι έπαιζε ένα παιχνίδι υψηλού κινδύνου με την Ουάσινγκτον σχετικά με τις δραστηριότητές της στη Ρωσία.
Η απειλή της Ουάσινγκτον να επιβάλει κυρώσεις στη Raiffeisen παραμένει και η χώρα συνεχίζει να παρακολουθεί στενά την τράπεζα, τις σχέσεις της με τη Ρωσία και τυχόν παραβιάσεις των κυρώσεων.
Εάν η Raiffeisen ήταν έτοιμη να κάνει μια συμφωνία που η Ουάσινγκτον έχει συνδέσει με τον Ντεριπάσκα, ο οποίος κατηγορείται από τις Ηνωμένες Πολιτείες ότι συμμετέχει σε μια εκστρατεία που υποστηρίζεται από το Κρεμλίνο για ανάμειξη στις προεδρικές εκλογές του 2016, θα μπορούσε να αναλάβει άλλους κινδύνους.
Εκπρόσωπος της Raiffeisen δήλωσε ότι οι ανταλλαγές με το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών σχετικά με τη Ρωσία ήταν «γενικά φιλικές» και ότι μειώνει συνεχώς την έκθεσή της στη χώρα. Το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ αρνήθηκε να σχολιάσει για την παρούσα ιστορία.
Η Ουάσινγκτον έχει την εξουσία να επιβάλλει πρόστιμα στις τράπεζες που παραβιάζουν τις κυρώσεις ή να τις αποκόψει από το δολάριο. Επέβαλλε πρόστιμο στη γαλλική τράπεζα BNP Paribas ύψους 9 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2014 για παραβίαση των αμερικανικών κυρώσεων για το Σουδάν, το Ιράν και την Κούβα.
«Η Raiffeisen, και η Αυστρία, παίζουν με τη φωτιά», δήλωσε η Νίνα Τομασέλι, Αυστριακή νομοθέτης των Πρασίνων, οι οποίοι συμμετέχουν στον κυβερνητικό συνασπισμό της χώρας. «Είτε μας αρέσει είτε όχι, η Αμερική έχει το πάνω χέρι».
Ελάχιστες γνώσεις για τις δραστηριότητες της τράπεζας στη Ρωσία
Ενώ πολλές δυτικές κυβερνήσεις έχουν επιβάλλει κυρώσεις στη Ρωσία, ορισμένοι αυστριακοί πολιτικοί διστάζουν να διακόψουν τους στενούς δεσμούς που ανέπτυξαν οι δύο χώρες μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η Αυστρία, τότε, δεσμεύτηκε να παραμείνει ουδέτερη.
Η Αυστρία εξακολουθεί να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το ρωσικό φυσικό αέριο, ενώ η Βιέννη έχει λειτουργήσει ως κόμβος για μετρητά από τη Ρωσία και τους πρώην σοβιετικούς γείτονές της μέσω ενός χρηματοπιστωτικού δικτύου που δημιουργήθηκε μετά την πτώση του κομμουνισμού.
Αλλά οι ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές της Raiffeisen θέλουν άμεση δράση. Αξιωματούχοι της ΕΚΤ συμμετείχαν σε συνεδρίαση του εποπτικού συμβουλίου της τράπεζας τον Ιούνιο για να παροτρύνουν τον δανειστή να δράσει γρήγορα και η ρυθμιστική αρχή απαίτησε να περιγράψει τις επόμενες εβδομάδες τα βήματα που θα λάβει, δήλωσε ένας από τους ανθρώπους με γνώση της διαδικασίας.
Ένας ανώτερος διεθνής ρυθμιστικός φορέας δήλωσε ότι η ματαιωθείσα συμφωνία με τη Strabag είχε επιδεινώσει τις σχέσεις με τους επόπτες της τράπεζας από την ΕΚΤ και ότι θεωρούσαν τη Raiffeisen ανέντιμη. Οι ρυθμιστικές αρχές ανησυχούν επίσης ότι «πετούν στα τυφλά», γνωρίζοντας πολύ λίγα για τις ρωσικές δραστηριότητες της Raiffeisen, δήλωσε ένα δεύτερο πρόσωπο.
Η Raiffeisen δήλωσε ότι η τράπεζα είχε μειώσει τον όγκο των δανείων και των πληρωμών στη Ρωσία και λαμβάνει μέτρα για τη μείωση των καταθέσεων, από τις οποίες έχει 14 δισ. ευρώ (15 δισ. δολάρια) εκεί. Η ΕΚΤ αρνήθηκε να σχολιάσει για το θέμα αυτό.
Με εκτεταμένες βιομηχανικές συμμετοχές, περισσότερους από 18 εκατομμύρια πελάτες από τη Βιέννη έως τη Μόσχα και 44.000 υπαλλήλους, η Raiffeisen αποτελεί οικονομικό άξονα για την Αυστρία και μεγάλο μέρος της ανατολικής Ευρώπης.
Η Ρωσία έχει γίνει ακόμη μεγαλύτερη πηγή χρήματος για την τράπεζα από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία το 2022, αποτελώντας περίπου το ήμισυ των κερδών του ομίλου τους πρώτους τρεις μήνες του τρέχοντος έτους, καθώς οι χρεώσεις για πληρωμές στο εξωτερικό αυξήθηκαν.
Raiffeisen: Προετοιμάζεται για το χειρότερο σενάριο
Παρ’ όλα αυτά, η απειλή του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών να «τραβήξει το χαλί κάτω από τα πόδια» της Raiffeisen συνεχίζει να έχει βαθιά απήχηση στη διοίκησή της, δήλωσε άτομο με γνώση των σκέψεων της τράπεζας, προσθέτοντας ότι ένα τέτοιο βήμα θα ήταν «μοιραίο», εν μέρει επειδή μεγάλες εταιρείες που τη χρησιμοποιούν για διεθνείς πληρωμές θα έφευγαν.
Οι αμερικανικές αρχές γνωρίζουν τις επιπτώσεις που θα είχε μια τέτοια κίνηση στη Raiffeisen, καθώς και το ενδεχόμενο να επεκταθεί στο ευρύτερο χρηματοπιστωτικό σύστημα, και κινούνται προσεκτικά, δήλωσε ένας από τους ανθρώπους που γνωρίζουν τις σκέψεις των ΗΠΑ.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Ουάσινγκτον θα προτιμούσε οι ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές να αναγκάσουν την τράπεζα να χαλαρώσει τους δεσμούς της με τη Ρωσία, δήλωσαν οι δύο άνθρωποι με άμεση γνώση της διαδικασίας.
Όμως οι προσπάθειες της Ευρώπης να περιορίσει τη Raiffeisen στο πλαίσιο των μέτρων για τον στραγγαλισμό της ρωσικής οικονομίας μετά την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία έχουν αποδειχθεί αμφιλεγόμενες.
Τους πρώτους μήνες του 2023, η ΕΚΤ και οι ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές στο Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης, μια αρχή που εκκαθαρίζει τράπεζες που αντιμετωπίζουν προβλήματα, συζήτησαν διάφορα σενάρια σε περίπτωση που η Raiffeisen αντιμετώπιζε δυσκολίες.
Οι συνομιλίες προκάλεσαν μια συζήτηση μεταξύ των αξιωματούχων και της Raiffeisen σχετικά με την προετοιμασία ενός σχεδίου για την αντιμετώπιση μιας υπαρξιακής κρίσης που θα μπορούσε να προκληθεί από μια αμερικανική ποινή.
Ο φορέας επιβολής κυρώσεων του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών, το Γραφείο Ελέγχου Ξένων Περιουσιακών Στοιχείων (OFAC), είχε ξεκινήσει έρευνα για τις ρωσικές δραστηριότητες της Raiffeisen στις αρχές του 2023.
Μία από αυτές τις πηγές δήλωσε ότι οι ρυθμιστικές αρχές εξέτασαν μια πιθανή διάλυση της τράπεζας, αλλά στις συζητήσεις με τη Raiffeisen, ήταν απρόθυμη να προετοιμάσει ένα σχέδιο για μια περιορισμένη εκκαθάριση σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, και κέρδισε την υποστήριξη των Αυστριακών αξιωματούχων που φοβήθηκαν ότι οποιαδήποτε τέτοια συζήτηση θα μπορούσε να προκαλέσει πανικό σε περίπτωση που διέρρεε.
Οι συζητήσεις εγκαταλείφθηκαν τον Μάρτιο του 2023, όταν κατέρρευσαν δύο αμερικανικές τράπεζες και η Credit Suisse, αποσπώντας την προσοχή των ρυθμιστικών αρχών.
Η Raiffeisen δήλωσε ότι τερμάτισε τη συμφωνία με την Strabag και ότι δεν θεωρεί ότι η πρόσβασή της στο χρηματοπιστωτικό σύστημα των ΗΠΑ βρίσκεται σε κίνδυνο. Το Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης και το υπουργείο Οικονομικών της Αυστρίας αρνήθηκαν να σχολιάσουν τις συζητήσεις για το 2023.
Ψάχνει για παραθυράκια
Ενώ οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης σφυρηλατούν από κοινού τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, η επιβολή τους επαφίεται στις χώρες. Στην Αυστρία, διάφορα υπουργεία και αρχές είναι υπεύθυνα για την παρακολούθηση και την επιβολή των κυρώσεων.
Αυστριακοί αξιωματούχοι σε διάφορους κλάδους της κυβέρνησης συμβούλευσαν τη Raiffeisen ιδιωτικά κατά της συμφωνίας με τη Strabag, αλλά η ίδια συνέχισε ούτως ή άλλως, δήλωσαν τρεις άνθρωποι που γνωρίζουν το θέμα.
Το να μιλήσει κανείς στη Raiffeisen, η οποία είναι μέρος ενός ισχυρού ομίλου που έχει τις ρίζες του στη γεωργία των άλπεων και έχει μεγάλη πολιτική επιρροή, είναι δύσκολο στην Αυστρία, δήλωσε ένας δημόσιος υπάλληλος.
Η κεντρική τράπεζα της Αυστρίας, η οποία έχει την εξουσία να δεσμεύει περιουσιακά στοιχεία, δήλωσε ότι εναπόκειται στις ίδιες τις τράπεζες να διασφαλίσουν ότι οι συμφωνίες δεν παραβιάζουν τις κυρώσεις.
«Έχουμε πολλή νομοθεσία, αλλά η επιβολή της είναι εξαιρετικά αδύναμη. Εάν οι χώρες έχουν οικονομικό συμφέρον, αυτό συχνά υπερισχύει», δήλωσε η Σοφία Ιντ Βελντ, νομοθέτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης που βοήθησε στην ψήφιση των κανόνων περί κυρώσεων.
Σίγουρα, η Ρωσία έχει καταστήσει σαφές ότι θέλει να παραμείνουν δυτικές τράπεζες όπως η Raiffeisen, γεγονός που θα μπορούσε να τις δυσκολέψει να πάρουν άδεια να φύγουν και να βγάλουν τα χρήματά τους.
Η ιταλική τράπεζα UniCredit, η οποία είναι επίσης παρούσα στη Ρωσία, αν και σε μικρότερη κλίμακα από τη Raiffeisen, έχει προσβάλει νομικά την ΕΚΤ σχετικά με την πίεση της κεντρικής τράπεζας να την πείσει να φύγει από τη Ρωσία.
Σύμφωνα με μία από τις πηγές, η Raiffeisen έχει παγιδευμένα κεφάλαια ύψους περίπου 5 δισ. ευρώ στη Ρωσία και η συμφωνία με τη Strabag είχε σχεδιαστεί για να απελευθερώσει 1,5 δισ. δολάρια από αυτά.
Η τράπεζα έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι σκοπεύει να φύγει από τη Ρωσία, αλλά δεν μπορεί να πει πότε μπορεί να συμβεί αυτό.
«Αντί να αποσυρθεί από τη Ρωσία, η Raiffeisen ξόδεψε περισσότερα από δύο χρόνια αναζητώντας παραθυράκια και κενά για να βγάλει τα χρήματά της», δήλωσε ο Αυστριακός νομοθέτης Τομασέλι.
Διαβάστε επίσης
Αθήνα: Στο top10 των γαστρονομικών προορισμών του TripAdvisor
H&M: Η μάχη εντυπώσεων και οι προκλήσεις
Οι επενδύσεις στο δίκτυο θα ξεκλειδώσουν τα έργα και την αιολική βιομηχανία
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
