THEPOWERGAME
Είχε έρθει προ πολλού το πλήρωμα του χρόνου για να δώσουν οι Συντηρητικοί τη σκυτάλη της πολιτικής ηγεσίας της Μεγάλης Βρετανίας στους Εργατικούς. Από το 2016, όταν ο Ντέιβιντ Κάμερον όρισε την ημερομηνία για τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος για το Brexit, οι Συντηρητικοί αφέθηκαν σε ένα σπιράλ πολιτικής φθοράς και αποστασιοποίησης από την κοινωνία της Μεγάλης Βρετανίας. Ήδη πριν από την αναγγελία του αποτελέσματος του exit poll, ο σερ Κιρ Στάρμερ ανακοίνωσε πως «σήμερα η Βρετανία ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο». «Ξεκινά μια νέα εποχή ελπίδας και ευκαιριών έπειτα από μια 14ετία χάους και παρακμής», δήλωσε, καθώς πλέον ανατρέπονται δραστικά οι αριθμητικές ισορροπίες που είχαν διαμορφωθεί πριν από πέντε χρόνια, όταν οι Εργατικοί κατέγραψαν τη χειρότερη εκλογική επίδοσή τους από το 1935.
Για την ιστορία, να σημειώσουμε πως οι Εργατικοί οδεύουν ολοταχώς προς έναν ιστορικό θρίαμβο στις βρετανικές εκλογές, αφού εκτιμάται πως θα εξασφαλίσουν 410 από τις συνολικά 650 έδρες της Βουλής των Κοινοτήτων, σύμφωνα με το exit poll που διενήργησε το ινστιτούτο Ipsos για λογαριασμό των τηλεοπτικών δικτύων BBC, ITV και Sky News. Αυτό τους χαρίζει μια άνετη πλειοψηφία 170 εδρών.
Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα X, μετά τη δημοσιοποίηση του exit poll, ο σερ Κιρ Στάρμερ ευχαρίστησε όσους τον ψήφισαν και «εμπιστεύτηκαν ένα αλλαγμένο Εργατικό Κόμμα». Λίγα λεπτά νωρίτερα, ο απερχόμενος πρωθυπουργός, Ρίσι Σούνακ, είχε ευχαριστήσει τους υποψηφίους των Συντηρητικών, εθελοντές και ψηφοφόρους. «Σας ευχαριστώ για τη σκληρή δουλειά σας, σας ευχαριστώ για την υποστήριξή σας και σας ευχαριστώ για την ψήφο σας», έγραψε σε ανάρτησή του στο X.
Τα ξημερώματα ο Κιρ Στάρμερ δήλωσε ότι η χώρα ψήφισε για αλλαγή και ότι είναι η ώρα για το κόμμα του ν’ ανταποκριθεί στις προσδοκίες, μιλώντας μετά τη νίκη για την έδρα του στο κοινοβούλιο. «Απόψε οι άνθρωποι εδώ και σε ολόκληρη τη χώρα μίλησαν και είναι έτοιμοι για την αλλαγή», δήλωσε ο Στάρμερ. «Η αλλαγή αρχίζει ακριβώς εδώ», τόνισε.
Ο δικηγόρος που έγινε Βρετανός πρωθυπουργός
Αν και είναι βέβαιο πως τα μακροχρόνια προβλήματα στο σύστημα δημόσιας υγείας της Βρετανίας δεν μπορούν να επιλυθούν σε μια θητεία των Εργατικών, οι δημοσκοπήσεις είχαν ήδη προεξοφλήσει μια ισχυρή νίκη για το κόμμα του Στάρμερ, μεγαλύτερη ακόμη και από αυτήν του σερ Τόνι Μπλερ το 1997. Τα τελευταία χρόνια ο Λονδρέζος δικηγόρος, ο οποίος ειδικευόταν στην υπεράσπιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων πριν τον κερδίσει η πολιτική, υπήρξε αρχηγός της αντιπολίτευσης όσο ο Μπόρις Τζόνσον, η Λιζ Τρας και ο Ρίσι Σύνακ προσπαθούσαν να αντεπεξέλθουν ανεπαρκώς σε μια σειρά προκλήσεων. Μεταξύ του Κάμερον και του Τζόνσον είχε μεσολαβήσει και η πρωθυπουργία της Τερέζα Μέι, η οποία επωμίσθηκε, σχεδόν, όλο το βάρος των επώδυνων διαπραγματεύσεων για το Brexit.
Ο Στάρμερ με το οικονομικό επιτελείο του είχε δεσμευτεί προεκλογικά πως δεν θα αυξήσει τους φόρους στους εργαζόμενους, θα επανεξετάσει το φορολογικό πλαίσιο των επιχειρήσεων και θα κλείσει τα νομικά «παράθυρα» που επιτρέπουν τη φοροαποφυγή.
Κληρονομιά τα βαθιά προβλήματα της Βρετανίας
Εντούτοις, το κόμμα των Εργατικών κληρονομεί μια σειρά από βαθιά προβλήματα, που βαρύνουν τη βρετανική οικονομία και δεν μπορούν να επιλυθούν μόνον από την αναπροσαρμογή της φορολογικής πολιτικής της χώρας. Μετά την Ιταλία, η Βρετανία παρουσιάζει τις χαμηλότερες επιδόσεις μεταξύ των G7, των επτά ισχυρότερων οικονομιών του ανεπτυγμένου κόσμου, από το δ’ τρίμηνο του 2019. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου ο Στάρμερ έχει υποσχεθεί πως θα αποκαταστήσει την ανάπτυξη της βρετανικής οικονομίας με την κινητοποίηση των ιδιωτικών επενδύσεων και την έναρξη μιας νέας «σχέσης» με τον ιδιωτικό κλάδο.
Οικονομικοί αναλυτές εκφράζουν ανησυχίες για την άνιση ανάπτυξη της Βρετανίας, καθώς η ανάκαμψη κινείται από τον κλάδο παροχής υπηρεσιών σε επαγγελματίες και στον τομέα της πληροφορικής, ενώ το λιανικό εμπόριο και η μεταποίηση ακολουθούν βαρύ βηματισμό. Βέβαια, η συγκυρία δεν ήταν διόλου ευνοϊκή, λόγω του Brexit, της πανδημίας και τη ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, που οδήγησε σε μεγάλη αύξηση το κόστος ενέργειας. Σήμερα παραμένει αισθητό το πλήγμα στις βιομηχανίες χημικών και πλαστικών.
Εδώ και χρόνια η αδύναμη παραγωγικότητα αποτελεί μελανό σημείο. Από το 2007 έως το 2023 το κατά κεφαλήν ΑΕΠ έχει αυξηθεί κατά 4,3%, έναντι του 46% που είχε καταγραφεί αθροιστικά μια 16ετία πριν, σύμφωνα με το ερευνητικό κέντρο Resolution Fund. Το ετήσιο ΑΕΠ ανά εργατοώρα ενισχύθηκε κατά 0,6%, κατά μέσο όρο, τη δεκαετία του 2010, έναντι του 2,2% που ίσχυε τη δεκαετία πριν από τη χρηματοπιστωτική κρίση. Αν και είναι θετικές οι ενδείξεις μιας ανάκαμψης στην κατανάλωση, το πρόβλημα της στέγασης είναι ίσως ένα από μεγαλύτερα που θα πρέπει να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση των Εργατικών. Υπολογίζεται πως θα χρειαστεί να χτιστεί μια νέα πόλη σαν το Λονδίνο για να αναπληρωθεί η κατασκευαστική δραστηριότητα, που ήταν χαμηλότερη εδώ και μια 50ετία.
Προς παραίτηση ο Σούνακ
Από την πλευρά των Συντηρητικών, η θητεία του Ρίσι Σούνακ ολοκληρώνεται με μια βαριά ήττα, καθώς οι Τόρις προβλέπεται να καταγράψουν τη χειρότερη επίδοσή τους από ιδρύσεως του κόμματος. Πρόκειται ουσιαστικά για ολική ανατροπή του εκλογικού σκηνικού σε σύγκριση με το 2019, όταν ο Μπόρις Τζόνσον είχε ευρεία πλειοψηφία στη Βουλή των Κοινοτήτων και ο Τζέρεμι Κόρμπιν είχε οδηγήσει τους Εργατικούς στη χειρότερη επίδοσή τους από το 1935.
Μοιραία, λοιπόν, ο Ρίσι Σούνακ αναμένεται απ’ όλους σχεδόν τους πολιτικούς αναλυτές να παραιτηθεί από την ηγεσία των Τόρις, αλλά οι επίδοξοι διάδοχοι -μεταξύ αυτών οι Πένι Μόρντοντ, Γκραντ Σαπς, Σουέλα Μπράβερμαν, Στιβ Μπέικερ, Ρόμπερτ Τζένρικ- αγωνιούν επί του παρόντος για τα αποτελέσματα στις εκλογικές τους περιφέρειες, αφού η επανεκλογή τους μόνο δεδομένη δεν θεωρείται.
Για πρώτη φορά βουλευτής ο ακροδεξιός Φάρατζ
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι ο Νάιτζελ Φάρατζ, ο επικεφαλής του ακροδεξιού κόμματος Reform UK, ο άνθρωπος που επί της ουσίας με τη δημόσια ρητορική του έσυρε το Ηνωμένο Βασίλειο στο Brexit, κέρδισε για πρώτη φορά μια θέση στο βρετανικό κοινοβούλιο, εξασφαλίζοντας την έδρα του Κλάκτον, στο Έσεξ της Αγγλίας.
Η αντιμεταναστευτική ρητορική του και η εκστρατεία που έκανε υπέρ του Brexit κατέστησαν τον Φάρατζ έναν από τους πλέον αναγνωρίσιμους και αμφιλεγόμενους πολιτικούς στη χώρα. Ύστερα από επτά αποτυχημένες απόπειρες να κερδίσει μια θέση στη Βουλή των Κοινοτήτων, τα κατάφερε φέτος, επικρατώντας του υποψηφίου των Συντηρητικών, Τζάιλς Γουότλινγκ, ο οποίος κατείχε την έδρα μέχρι σήμερα.
«Υπάρχει ένα τεράστιο κενό στον χώρο της κεντροδεξιάς στη βρετανική πολιτική σκηνή και δουλειά μου είναι να το καλύψω. Και αυτό ακριβώς θα κάνω», δήλωσε ο Φάρατζ μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων στην εκλογική του περιφέρεια. «Σκοπεύω να δημιουργήσω ένα μαζικό κίνημα σε εθνικό επίπεδο, κατά τη διάρκεια των επόμενων ετών, ελπίζω αρκετά μεγάλο για να στοχεύσει ψηλά στις εκλογές του 2029», συμπλήρωσε.
Το πρώτο exit poll όταν έκλεισαν οι κάλπες προέβλεπε 13 έδρες για το Reform UK, αλλά η αναθεωρημένη πρόβλεψη του BBC δίνει πλέον 4 έδρες στο κόμμα του Νάιτζελ Φάρατζ. «Πιστέψτε με, φίλοι, αυτό είναι μόνο το πρώτο βήμα», του κινήματος, «που θα σας καταπλήξει όλους», ισχυρίστηκε.
Διαβάστε επίσης
S&P: Αναβάθμισε τις ελληνικές τράπεζες
UBS: Τα τρία σενάρια για σχηματισμό κυβέρνησης στη Γαλλία
Τι κερδίζει η αγορά ενέργειας με τις διηπειρωτικές ηλεκτρικές διασυνδέσεις
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
