THEPOWERGAME
Tο ακροδεξιό κόμμα Εθνικός Συναγερμός (RN) της Μαρίν Λεπέν σημείωσε εμφατική νίκη στον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών της Γαλλίας την Κυριακή, 30 Ιουνίου. Πλέον, η Μαρίν Λεπέν κοιτά κατάματα την απόλυτη πλειοψηφία στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση των 577 εδρών, την ώρα που ο καταποντισμένος Εμανουέλ Μακρόν, αλλά και οι άλλοι αντίπαλοί της σπεύδουν να κάνουν ελιγμούς για να κρατήσουν την ακροδεξιά μακριά από την εξουσία..
Ο Εθνικός Συναγερμός αναμένεται να συγκεντρώσει έως και το 34% των ψήφων, σύμφωνα με ανάλυση από πέντε εταιρείες δημοσκοπήσεων αργά το βράδυ της Κυριακής, μεταδίδει το Bloomberg. Ο αριστερός συνασπισμός του Νέου Λαϊκού Μετώπου (NFP) κυμαίνεται περίπου στο 29% και η κεντρώα συμμαχία του Μακρόν μεταξύ 21% και 22%.
Να σημειωθεί ότι σε εκλογικές περιφέρειες, όπου κανένας υποψήφιος δεν κέρδισε οριστικά στον πρώτο γύρο, οι δύο πρώτοι υποψήφιοι, καθώς και οποιοσδήποτε υποψήφιος με ποσοστό άνω του 12,5% του συνολικού αριθμού εγγεγραμμένων ψηφοφόρων σε αυτήν την εκλογική περιφέρεια, περνούν στον δεύτερο γύρο της 7ης Ιουλίου. Όποιος συγκεντρώσει τις περισσότερες ψήφους στον δεύτερο γύρο κερδίζει και την έδρα.
Η υψηλή συμμετοχή την Κυριακή σημαίνει ότι περίπου 300 εκλογικές περιφέρειες αντιμετωπίζουν τώρα πιθανούς τριμερείς επαναληπτικούς γύρους που, θεωρητικά, ευνοούν το ακροδεξιό RN.
Για να αποτρέψουν αυτούς τους τριμερείς επαναληπτικούς γύρους και να εμποδίσουν το RN, οι κεντροδεξιοί και κεντροαριστεροί πολιτικοί της Γαλλίας έχουν ασκήσει εδώ και καιρό αυτό που αποκαλούν «ρεπουμπλικανικό μέτωπο», όπου ο τρίτος υποψήφιος αποχωρεί από την κούρσα και προτρέπει τους ψηφοφόρους να συσπειρωθούν πίσω από τον δεύτερο υποψήφιο. Όλοι οι υποψήφιοι που περνούν στον δεύτερο γύρο έχουν περιθώριο μέχρι την αύριο το απόγευμα για να αποφασίσουν εάν θα παραιτηθούν ή θα συμμετάσχουν στον δεύτερο γύρο.
Συσπείρωση κατά της ακροδεξιάς
Πολλοί πολιτικοί αρχηγοί, με πρώτο τον Γάλλο πρόεδρο, Εμανουέλ Μακρόν, έσπευσαν ήδη με δηλώσεις τους να «καθοδηγήσουν» σε συσπείρωση κατά της ακροδεξιάς.
Ειδικότερα, ο Εμανουέλ Μακρόν προέτρεψε μια «ευρεία συγκέντρωση πίσω από τους ρεπουμπλικάνους και δημοκρατικούς» υποψηφίους για τον δεύτερο γύρο. «Η ακροδεξιά είναι προ των πυλών της εξουσίας», είπε ο πρωθυπουργός του, Γκάμπριελ Ατάλ , σε μια ζοφερή δήλωση στους δημοσιογράφους μετά τη δημοσίευση των πρώτων προβλέψεων. «Ο στόχος μας είναι ξεκάθαρος: να αποτρέψουμε το Εθνικό Συλλαλητήριο να έχει απόλυτη πλειοψηφία». Ο πρώην πρωθυπουργός του, Εντουάρ Φιλίπ, κάλεσε με σαφήνεια τους υποψηφίους του κόμματός του να αποχωρήσουν εάν ήταν στην τρίτη θέση και να συσπειρωθούν πίσω από υποψηφίους από την κεντροαριστερά έως την κεντροδεξιά, εξαιρουμένων των RN και LFI. Προς τα αριστερά, οι ηγέτες των Σοσιαλιστών και του LFI κάλεσαν επίσης τους τρίτους υποψηφίους τους να αποχωρήσουν για να μπλοκάρουν το RN.
Το συντηρητικό κόμμα των Ρεπουμπλικανών, το οποίο διασπάστηκε πριν από τις εκλογές, με έναν μικρό αριθμό βουλευτών του να ενώνουν τις δυνάμεις τους με το RN, ήταν το μοναδικό που δεν έδωσε καμία καθοδήγηση.
Τι μέλλει γενέσθαι
Όπως μεταδίδει το διεθνές ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters, η αποτελεσματικότητα του «ρεπουμπλικανικού μετώπου» έχει αποδυναμωθεί με τα χρόνια και πολλοί ψηφοφόροι δεν λαμβάνουν πλέον υπόψη τις προτροπές των πολιτικών ηγετών. Είναι επίσης πιθανό οι υποψήφιοι να αρνηθούν να παραιτηθούν παρά τις οδηγίες από τα πολιτικά αρχηγεία στο Παρίσι.
Ωστόσο, οι συνομιλίες τις επόμενες 48 ώρες θα είναι κρίσιμες και θα μπορούσαν να επηρεάσουν σημαντικά τα αποτελέσματα, καθορίζοντας δυνητικά εάν το RN θα καταφέρει να συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση.
Όπως γίνεται αντιληπτό, αυτό κάνει το αποτέλεσμα του δεύτερου γύρου εξαιρετικά δύσκολο να προβλεφθεί. Ακόμη και οι δημοσκόποι έχουν επιστήσει την προσοχή για τις προβλέψεις τους.
Αναταράξεις στις αγορές
Στο οικονομικό μέτωπο, έπειτα από εβδομάδες αναταράξεων στην αγορά που ακολούθησαν την αναγγελία Μακρόν για πρόωρες βουλευτικές εκλογές μετά το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, ο δεύτερος γύρος την επόμενη Κυριακή θα καταλήξει στο βασικό ερώτημα αν θα εξασφαλίσει η Λεπέν την απόλυτη πλειοψηφία.
«Ο δεύτερος γύρος θα είναι αποφασιστικός», είπε η Λεπέν στους ενθουσιώδεις υποστηρικτές της στην εκλογική της περιφέρεια στη βόρεια Γαλλία. «Για να οδηγήσουμε τις μεταρρυθμίσεις που χρειάζεται η χώρα, χρειαζόμαστε απόλυτη πλειοψηφία» πρόσθεσε.
Αμέσως μετά το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου, στις ασιατικές αγορές, το ευρώ διαπραγματεύτηκε 0,2% υψηλότερα έναντι του δολαρίου καθώς το πιο ακραίο σενάριο, μια νίκη της αριστεράς, είναι πλέον εκτός πραγματικότητας και η απόλυτη πλειοψηφία της Λεπέν στον δεύτερο γύρο μοιάζει λιγότερο πιθανή. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του Euro Stoxx 50 αυξήθηκαν κατά 1%, ενώ τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης των γαλλικών ομολόγων σημείωσαν εκ νέου άνοδο.
Σύμφωνα με το Bloomberg, ο κύριος οικονομικός κίνδυνος είναι ότι μια ακροδεξιά κυβέρνηση, που έχει προκύψει από μια ισχυρή εκλογική εντολή, προσπαθεί να εφαρμόσει έναν μακρύ κατάλογο φιλόδοξων και δαπανηρών πολιτικών. Αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει ξεπούλημα στην αγορά ομολόγων και να σταματήσει την ανάπτυξη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι παρόλο που η προεδρία του Μακρόν δεν διακυβεύεται επίσημα, με τον ίδιο να έχει διαμηνύσει ότι δεν σκοπεύει να παραιτηθεί, το αποτέλεσμα της Κυριακής δείχνει ότι είτε θα πρέπει να μοιραστεί τις κυβερνητικές ευθύνες με την ομάδα της Λεπέν είτε να διαχειριστεί ένα κοινοβούλιο που είναι σε αδιέξοδο.
Το Εθνικό Μέτωπο αντιτίθεται στις περισσότερες από τις πολιτικές προτεραιότητες του Μακρόν, από τη μετανάστευση και τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος έως την ενίσχυση της ΕΕ. Από την πλευρά της η Λεπέν έχει δηλώσει πως δεν θα ηγηθεί της επόμενης κυβέρνησης εάν δεν έχει τον πλήρη έλεγχο της Γαλλικής Εθνοσυνέυλευσης.
Οι αγορές βρίσκονται σε αναταραχή από τότε που ο Μακρόν προκήρυξε τις πρόωρες εκλογές στις 9 Ιουνίου, οδηγώντας στη χειρότερη διαπραγμάτευση των γαλλικών ομολόγων από την οικονομική κρίση και διαγράφοντας σχεδόν 200 δισεκατομμύρια δολάρια από την αξία των γαλλικών μετοχών. Η πρόσθετη απαίτηση των επενδυτών για να διατηρήσουν το γαλλικό 10ετές έναντι παρόμοιων γερμανικών κρατικών τίτλων αυξήθηκε στις 86 μονάδες βάσης την Παρασκευή, το μεγαλύτερο σημείο από το 2012.
Εάν οι συμμαχίες που σχηματίζονται για να εμποδίσουν τη Λεπέν από την απόλυτη εξουσία αρχίσουν να φαίνονται αξιόπιστες, τότε οι γαλλικές αγορές πιθανότατα θα ανακάμψουν, σύμφωνα με την Kathleen Brooks , διευθύντρια ερευνών της XTB, που μίλησε στο Bloomberg.
Ευρωσενάρια
Πάντως, οι τωρινές γαλλικές βουλευτικές εκλογές σηματοδοτούν ένα νέο κεφάλαιο όχι μόνο για τη Γαλλία, αλλά και για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Γαλλία είναι η δεύτερη σε μέγεθος χώρα της ΕΕ των 27 και στενάζει από ένα βουνό χρέους που ανέρχεται στο 110% του ΑΕΠ. Πέρυσι το δημοσιονομικό έλλειμμα ήταν 5,5%. Σύμφωνα με τα κριτήρια της Συνθήκης του Μάαστριχτ, επιτρέπεται έλλειμμα μόνο 3% και εθνικό χρέος το πολύ 60% του ΑΕΠ. Και τα πράγματα θα μπορούσαν να γίνουν ακόμη χειρότερα: Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Deutsche Welle, η οικονομική πολιτική που θέλει να εφαρμόσει η ακροδεξιά της Λεπέν θα μπορούσε να επιβαρύνειτον γαλλικό προϋπολογισμό με πρόσθετες δαπάνες έως και 20 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Σύμφωνα δε με ορισμένους εμπειρογνώμονες, θα μπορούσε να είναι ακόμη πιο υψηλές.
Τι θα κάνει όμως η ΕΕ αν μια δεξιά ή αριστερή κυβέρνηση στο Παρίσι αγνοήσει τα κριτήρια του Μάαστριχτ; «Απλώς δεν υπάρχει σχέδιο Β γι’ αυτό», παραδέχεται σε συνέντευξή του στη DW ο Λορέντζο Κοντόνιο, ο οποίος εργαζόταν στο ιταλικό υπουργείο Οικονομικών και τώρα είναι μακροοικονομικός σύμβουλος θεσμικών επενδυτών στο Λονδίνο.
Στην Ιταλία τα πράγματα φαίνονται ακόμη χειρότερα όσον αφορά στα δημόσια οικονομικά. Το έλλειμμα εκεί ήταν 7,4% το 2023 και το δημόσιο χρέος είναι περίπου 140%. Αλλά σε αντίθεση με τον Μακρόν στη Γαλλία, η κυβέρνηση της πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι έχει την κατάσταση υπό έλεγχο.
Ακόμη και μετά τις νέες εκλογές στη Γαλλία δεν διαφαίνεται «σενάριο διάλυσης της ευρωζώνης», τονίζει ο Λορέντζο Κοντόνιο, ο οποίος διδάσκει επίσης στο London School of Economics (LSE). «Βλέπω όμως ένα σενάριο, στο οποίο όλοι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί θα φτάσουν σε ένα είδος αδιεξόδου και στο οποίο ουσιαστικά τίποτα δεν θα λειτουργεί. Τότε όλα θα μπλοκαριστούν και δεν θα υπάρξουν πλέον πολιτικές πρωτοβουλίες. Αυτό θα μπορούσε να είναι προβληματικό σε μια κατάσταση με εμπορικούς πολέμους μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας και μια πολύ ασταθή παγκόσμια γεωπολιτική κατάσταση, στην οποία εξελίσσονται δύο ανοιχτές συγκρούσεις κοντά στα σύνορα της ΕΕ», λέει ο Κοντόνιο. «Αυτό θα άφηνε επίσης το αποτύπωμά του και εκτός ευρωζώνης και το ευρώ θα μπορούσε να εξελιχθεί σε μαλακό νόμισμα. Μπορεί κανείς δικαιολογημένα να ισχυριστεί ότι το ευρώ θα δυσκολευτεί, όχι μόνο από την άποψη της αξίας του ως περιουσιακό στοιχείο, αλλά και ως νόμισμα», υποστηρίζει ο Ιταλός εμπειρογνώμονας.
Εκβιασμοί από υπερχρεωμένες χώρες;
Βέβαια τα αυστηρά κριτήρια του Μάαστριχτ χαλάρωσαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας και έκτοτε έγιναν πιο ευέλικτα. Το νέο πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης στην ευρωζώνη τέθηκε σε ισχύ στις 30 Απριλίου 2024. Τα όρια για τα ελλείμματα και το δημόσιο χρέος εξακολουθούν να ισχύουν, αλλά το νέο πλαίσιο δίνει στις εθνικές κυβερνήσεις μεγαλύτερο περιθώριο ελιγμών όσον αφορά στον τρόπο και το χρόνο που θα βάλουν σε τάξη τα οικονομικά τους. «Αυτό μπορεί ακόμη να μην είναι αρκετό, φοβάται ο Κοντόνιο. «Η Γαλλία θα μπορούσε να είναι η πρώτη χώρα που θα αγνοήσει σκόπιμα τις συμφωνίες του νέου δημοσιονομικού πλαισίου». Το ενδεχόμενο εκβιασμού από υπερχρεωμένες χώρες είναι υπαρκτό: στο παρελθόν οι παραβιάσεις των κανόνων για το έλλειμμα ή το χρέος από μεμονωμένες χώρες δεν είχαν αξιοσημείωτες συνέπειες από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
«Αυτό ακριβώς είναι και το πρόβλημα στο οποίο έχει οδηγηθεί η ΕΚΤ όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια με το να λέει ότι είμαστε εδώ για να βοηθήσουμε», τονίζει ο Φρίντριχ Χάινεμαν. «Βέβαια σε μια φάση οξείας κρίσης, όπως κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ήταν ευλογία να βοηθά τις χώρες που βρίσκονται σε δύσκολη θέση. Αλλά η ΕΚΤ δεν θα πρέπει να είναι η αρχή που διατηρεί την ρευστότητα των κυβερνήσεων πάση θυσία, ακόμη και αν τα προβλήματα προκαλούνται από παράλογες οικονομικές πολιτικές», τονίζει ο ειδικός σε θέματα δημόσιου χρέους. «Κάτι τέτοιο θα έστελνε το λάθος μήνυμα».
Πολιτικοποιημένη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή;
Ο Χάινεμαν επικρίνει επίσης το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπήρξε συχνά πολύ επιεικής απέναντι στους «αμαρτωλούς» στο παρελθόν. Θεωρεί ότι ο βασικός ρόλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην τήρηση των κανόνων για το χρέος αποτελεί κεντρικό ελάττωμα στην οικοδόμηση της ευρωζώνης. Ως η de facto κυβέρνηση της ΕΕ, είναι ελάχιστα κατάλληλη για να είναι «ένας ουδέτερος διαιτητής της συμπεριφοράς των κρατών-μελών ως προς το χρέος. Διότι απλώς βρίσκεται πάντα στην κατάσταση να συνάπτει συναλλαγές με τα κράτη-μέλη και να κάνει συμβιβασμούς». Ο Χάινεμαν θα ήθελε να αποκτήσει μεγαλύτερη βαρύτητα το Ευρωπαϊκό Δημοσιονομικό Συμβούλιο (ΕΔΣ) στην παρακολούθηση των κανόνων για το χρέος. Το Συμβούλιο αξιολογεί κατά πόσον η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά σωστά τη δημοσιονομική κατάσταση των κρατών-μελών και εφαρμόζει σωστά το Σύμφωνο Σταθερότητας. Ωστόσο, ο Χάινεμαν εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το Δημοσιονομικό Συμβούλιο δεν έχει πολιτικό λόγο.
«Αλλά αν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνεχίσει να παίζει τον ρόλο της με τόσο πολιτικοποιημένο τρόπο, προτιμώντας να κάνει πολιτικούς συμβιβασμούς αντί να αναλαμβάνει σκληρή δράση, τότε βλέπω ένα ζοφερό μέλλον για την εξέλιξη του χρέους της ευρωζώνης», λέει. Ο Χάινεμαν συνοψίζει τα κίνητρα των ψηφοφόρων στη Γαλλία που ψηφίζουν ένα λαϊκιστικό κόμμα ως εξής. «Αυτοί οι ψηφοφόροι λένε, αντιλαμβανόμαστε ότι οι πολιτικές που ψηφίζουμε δεν λειτουργούν στην πραγματικότητα, αλλά μπορούμε να τις χρησιμοποιήσουμε για να επιβάλουμε μεταφορές από την ενάρετη βόρεια Ευρώπη, κι αυτό είναι πολύ καλύτερο από το να βιώνουμε μέτρα λιτότητας εδώ στην πατρίδα μας». Πρέπει να μπει ένα τέλος σε αυτό, προειδοποιεί ο ειδικός σε θέματα δημόσιου χρέους: «Διαφορετικά θα έχουμε ένα τεράστιο πρόβλημα για την αποδοχή της ΕΕ στη βόρεια Ευρώπη».
Διαβάστε επίσης
Ιστορικό ρεκόρ με 25.505 νέες επιχειρήσεις το πρώτο εξάμηνο
Hotel Bauer: Ο μεγιστάνας Αρνό διεκδικεί το “κόσμημα” της Βενετίας
Ο Όμιλος Foresight επενδύει 300 εκατ. ευρώ στην ελληνική αγορά
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
