THEPOWERGAME
Η ανάπτυξη των τεσσάρων μεγαλύτερων οικονομιών στον ευρωπαϊκό Νότο υπήρξε υψηλότερη πάνω από 5% σε σχέση με τη Γερμανία από το 2017 έως τα τέλη του 2023, σύμφωνα με ανάλυση της Capital Economics που διεξήχθη για τους Financial Times. Αναλυτικότερα, το ΑΕΠ στην Ιταλία, την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ελλάδα ενισχύθηκε αθροιστικά πάνω από 200 δισ. ευρώ, σε όρους προσαρμοσμένων τιμών, κατά τη διάρκεια της τελευταίας εξαετίας. Στη Γερμανία, αντίστοιχα, το ΑΕΠ επεκτάθηκε κατά 85 δισ. ευρώ την ίδια περίοδο.
Τα δεδομένα αυτά καταδεικνύουν το πλήγμα που έχει δεχτεί η γερμανική οικονομία από την απώλεια του φθηνού φυσικού αερίου που ελάμβανε από την Gazprom πριν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η οποία συνεχίζεται επί 3ο διαδοχικό έτος και έτσι παρατείνει την αποξένωση μεταξύ Μόσχας και Ευρώπης. Ο ευρωπαϊκός Νότος, ωστόσο, δεν έχει ακόμη αναπληρώσει το κενό που δημιουργήθηκε από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 και την κρίση δημοσίου χρέους που ακολούθησε αμέσως μετά, παρατηρεί η Capital Economics.
Αυτή η διαφοροποίηση των επιδόσεων μεταξύ των οικονομιών του ευρωπαϊκού Βορρά και Νότου εκτιμάται πως θα ληφθεί υπόψη από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) καθώς μελετά τη χρονική στιγμή που θα ξεκινήσει τον κύκλο των καθοδικών επιτοκίων στην Ευρωζώνη. Σενάρια θέλουν την ΕΚΤ να μην βιάζεται να προχωρήσει στην 1η μείωση των επιτοκίων, με τους αναλυτές να ποντάρουν στον Ιούνιο παρά τον Απρίλιο. Την Πέμπτη, πάντως, ανακοινώθηκε πως ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη υποχώρησε στο 2,4% τον Μάρτιο από το 2,6% που αναμένονταν από τις αγορές, προσεγγίζοντας έτσι το χαμηλό 28μήνου που είχε σημειωθεί τον περσινό Νοέμβριο.
Η επίμονη εξασθένιση της μεταποίησης στη Γερμανίας
Εν κάθε περίπτωση, οι ρόλοι σε μια Ευρωζώνη δυο ταχυτήτων έχουν αντιστραφεί πλήρως. Επί δεκαετίες, η Γερμανία αποτελούσε το ισχυρότερο κράτος-μέλος στην Ευρωζώνη χάρις στην υπεροχή των βιομηχανιών της και την περιοριστική δημοσιονομική πολιτική που εφάρμοζε το Βερολίνο. Από τον Ιούλιο του 2022, όμως, ο δείκτης Υπευθύνων Προμηθευτών (ΡΜΙ) για τη μεταποίηση βρίσκεται κάτω από το 50 -εκεί διαχωρίζεται η ανάπτυξη και η συρρίκνωση της δραστηριότητας στα εργοστάσια μιας χώρας. Τον Μάρτιο, μάλιστα, ο δείκτης ΡΜΙ υποχώρησε στο 41,9, αντανακλώντας τη μεγαλύτερη επιδείνωση των συνθηκών στη μεταποίηση κατά τη διάρκεια των τελευταίων πέντε μηνών.
Από την άλλη πλευρά, ο ευρωπαϊκός Νότος επωφελείται από την αυξημένη δραστηριότητα στον κλάδο των υπηρεσιών, την ανάδειξη του ρόλου τους στην ενεργειακή επάρκεια της Ευρώπης και τη διοχέτευση κεφαλαίων από το Ταμείο Ανάκαμψης. Στην Ιταλία, οι νέες παραγγελίες στις υπηρεσίες σημείωσαν την ταχύτερη άνοδο του τελευταίου ενιάμηνου μέσα στον Μάρτιο, ενώ και η μεταποίηση επεκτάθηκε για πρώτη φορά μετά από έντεκα μήνες.
Ισχυρές είναι, επίσης, οι εξαγωγές στην Ιταλία, καταλαμβάνοντας την 7η θέση στην παγκόσμια κατάταξη του Observatory of Economic Complexity (OEC) που MIT Media Lab. Εν μέσω της τελευταίας πενταετίας, οι πωλήσεις προϊόντων στο εξωτερικό από την υπ’ αριθμόν 3 οικονομία στην Ευρωζώνη αυξήθηκαν κατά 136 δισ. δολάρια στα 634 δισ. δολάρια το 2022 έναντι των 498 δισ. δολαρίων που είχαν καταγραφεί το 2017, σύμφωνα με τα συγκριτικά στοιχεία του OEC.
Εμφανής είναι η διαφορά των επιδόσεων σε όρους ανάπτυξης μεταξύ των χωρών-μελών της Ευρωζώνης στον νότο και τον βορρά. Στην Ισπανία, παραδείγματος χάριν, η οικονομική δραστηριότητα αναρριχήθηκε 2,5% μέσα στο 2023, αντανακλώντας σημαντική επιβράδυνση από το 5,8% που είχε σημειωθεί το 2022. Εντούτοις, η γερμανική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 0,3% πέρσι όταν η ανάπτυξη στην Πορτογαλία και την Ελλάδα ενισχύθηκαν κατά 2,3% και 2,2%, αντίστοιχα.
Σε γενικές γραμμές, η Ευρωζώνη έχει περάσει μια σειρά δοκιμασιών λόγω της βαθιάς οικονομικής κρίσης που προκλήθηκε από την πανδημία και της πρωτόγνωρης ενεργειακής κρίσης μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Η Capital Economics εκτιμά πως η Ιταλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ελλάδα θα παρουσιάσουν ισχυρότερες επιδόσεις από τη Γερμανία της τάξεως του 1% από τα τέλη του τρέχοντος έτους και του 2026. Αλλά είναι εξαιρετικά αμφίβολο θα συνεχιστεί εάν η τάση αυτή.