THEPOWERGAME
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δανείζει σχεδόν ποσό ρεκόρ σε σχεδόν 100 χώρες, απόδειξη του αυξανόμενου ρόλου του ως στήριγμα απέναντι στους οικονομικούς και πολιτικούς κινδύνους του μεταπανδημικού κόσμου.
Κυρίως λόγω της εκτίναξης του κόστους δανεισμού και των συγκρούσεων, το ΔΝΤ χρειάστηκε να σβήσει περισσότερες «οικονομικές πυρκαγιές», συμπεριλαμβανομένων αυτών στην Ουκρανία, την Αίγυπτο και αλλού στην Αφρική, καθώς και στην Αργεντινή και το Πακιστάν.
Οι ανεξόφλητες πιστώσεις του ΔΝΤ, ένα βασικό μέτρο των χρημάτων που εκταμιεύονται από το ταμείο με έδρα την Ουάσιγκτον, σκαρφάλωσαν σε περίπου 151 δισεκατομμύρια δολάρια στα τέλη Φεβρουαρίου, σύμφωνα με υπολογισμούς του Bloomberg από στοιχεία του ΔΝΤ. (Το ΔΝΤ αναφέρει το ποσό ως 113 δισεκατομμύρια μονάδες του συναλλαγματικού αποθεματικού του, που ονομάζεται Ειδικά Τραβηκτικά Δικαιώματα).
Το ποσό αυτό είναι πιθανό να αυξηθεί περαιτέρω αφού το Ταμείο οριστικοποιήσει την αύξηση της υποστήριξής του προς την Αίγυπτο σε 8 δισεκατομμύρια δολάρια, πιθανότατα αυτόν τον μήνα, ωθώντας το συνολικό ποσό προς ένα πρόσφατο ρεκόρ τον Αύγουστο.
Παρόλο που η πανδημία απομακρύνεται στο παρελθόν, «οι χώρες εξακολουθούν να υφίστανται πίεση», δήλωσε ο Μασούντ Αχμέντ, πρόεδρος της δεξαμενής σκέψης Center for Global Development και πρώην επικεφαλής του τμήματος Μέσης Ανατολής του ΔΝΤ. «Ο κόσμος έχει γίνει πιο φορτισμένος γεωπολιτικά. Υπάρχουν περισσότερες εντάσεις και συγκρούσεις».
Περισσότεροι από 50 από αυτούς τους δανειολήπτες έχουν ενεργά προγράμματα δανείων ή εγγυήσεων – περίπου το ένα τέταρτο των μελών του ταμείου. Αν και ο αριθμός αυτός είναι μειωμένος σε σχέση με τους 90 κατά τη διάρκεια του Covid-19 – και σε μεγάλο βαθμό με μικρότερα δάνεια έκτακτης ανάγκης με μηδενικό επιτόκιο – είναι ο μεγαλύτερος που υπήρξε ποτέ στο πλαίσιο των κανονικών προγραμμάτων δανεισμού του ταμείου.
Η Κρισταλίνα Γκεοργκίβα, διευθύνουσα σύμβουλος του Ταμείου από το 2019, έχει προειδοποιήσει ότι το διευρυνόμενο εισοδηματικό χάσμα μεταξύ πλούσιων και φτωχών χωρών είναι ένας σημαντικός παράγοντας που τροφοδοτεί την αστάθεια. Ο άλλος είναι οι συγκρούσεις.
«Βλέπουμε την εμπιστοσύνη να μειώνεται και μεταξύ των εθνών, με τις γεωπολιτικές εντάσεις να αυξάνονται», δήλωσε σε ομιλία της την περασμένη εβδομάδα. «Ένας κατακερματισμένος κόσμος θα ήταν φτωχότερος και λιγότερο ασφαλής», είπε, αναφερόμενη στις επιπτώσεις της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς και «πολλών άλλων που συχνά δεν γίνονται πρωτοσέλιδα».
Η Γκεοργκίεβα έχει διαφημίσει το 1 τρισεκατομμύριο δολάρια που διαθέτει το ταμείο για τη στήριξη της ρευστότητας, συμπεριλαμβανομένων των κεφαλαίων που είναι διαθέσιμα αλλά δεν έχουν χρησιμοποιηθεί. Συγκριτικά, το ποσό που εκκρεμεί επί του παρόντος είναι σχετικά μικρό – λιγότερο από το 0,2% της παγκόσμιας οικονομίας των 100 τρισεκατομμυρίων δολαρίων και πλέον – αλλά αποτελεί απόδειξη του κεντρικού ρόλου του ΔΝΤ στην αστυνόμευση και διαχείριση του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος που σχεδιάστηκε από τις ΗΠΑ μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Δεδομένων αυτών των καταβολών, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι πολλοί από τους δανειολήπτες του Ταμείου – συμπεριλαμβανομένων ορισμένων από τους μεγαλύτερους, της Αργεντινής, της Αιγύπτου και της Ουκρανίας – συμπίπτουν με τις κορυφαίες γεωπολιτικές προτεραιότητες της Ουάσινγκτον.
«Οι ΗΠΑ έχουν δει το ταμείο ως ένα ζωτικό εργαλείο για την προώθηση της δικής τους εθνικής ασφάλειας, της οικονομικής ευημερίας και των συμφερόντων τους στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα σε όλο τον κόσμο», δήλωσε ο Μαρκ Σόμπελ, πρώην αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ, ο οποίος πέρασε σχεδόν δύο δεκαετίες επικεντρωμένος στη διεθνή πολιτική, ιδίως στο ΔΝΤ. «Οι δυτικοί και σίγουρα οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ θεωρούν το ΔΝΤ ως ένα μέσο πρώτης ανταπόκρισης».
Η στήριξη της Ουκρανίας έναντι της Ρωσίας αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα, με το Ταμείο να ψηφίζει για την αναθεώρηση των κανόνων του ώστε να επιτρέπει τη χορήγηση δανείων σε μια χώρα που βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση, μια απόφαση που κατέστη δυνατή μόνο χάρη στην υποστήριξη των ΗΠΑ, οι οποίες διαθέτουν ποσοστό ψήφου 16,5% με δικαίωμα βέτο.
Οι δύο άλλοι μεγαλύτεροι δανειολήπτες – οι οποίοι αντιστοιχούν συνολικά σε 58 δισεκατομμύρια δολάρια, δηλαδή σχεδόν το ήμισυ της συνολικής ανεξόφλητης πίστωσης – είναι η Αργεντινή και η Αίγυπτος, μακροχρόνιοι πελάτες του ταμείου.
«Η Αίγυπτος δεν παίρνει τυχαία όλα αυτά τα προγράμματα, παρόλο που δεν έχει μεταρρυθμίσει τον ρόλο του στρατού στην οικονομία», δήλωσε ο Μάρτιν Μόχλεϊζεν, πρώην διευθυντής στο βασικό τμήμα στρατηγικής, πολιτικής και αναθεώρησης του ΔΝΤ. «Υπάρχουν ξεκάθαρα γεωπολιτικές εκτιμήσεις στη δουλειά».
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
