Με ετήσιο πληθωρισμό που αγγίζει το 30% και το νόμισμα της να βρίσκεται σε «ελεύθερη πτώση», η Νιγηρία αντιμετωπίζει μια από τις χειρότερες οικονομικές κρίσεις των τελευταίων ετών, με τη λαϊκή οργή να φουντώνει και τις διαμαρτυρίες κατά μήκος της χώρας να πληθαίνουν. Να σημειωθεί, ότι πρόκειται για την μεγαλύτερη οικονομία της Αφρικής και με πληθυσμό άνω των 210 εκατομμυρίων ανθρώπων.
Το νάιρα της Νιγηρίας σημείωσε νέο ιστορικό χαμηλό έναντι του δολαρίου ΗΠΑ τόσο στην επίσημη όσο και στην παράλληλη αγορά συναλλάγματος τη Δευτέρα, διολισθαίνοντας σε σχεδόν 1.600 έναντι του δολαρίου στην επίσημη αγορά από περίπου 900 στην αρχή του 2024.
Ο πρόεδρος Μπόλα Τινιούμπου ανακοίνωσε την Τρίτη ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση σχεδιάζει να αντλήσει τουλάχιστον 10 δισ. δολάρια για να ενισχύσει τη ρευστότητα του συναλλάγματος και να σταθεροποιήσει το νάιρα. Το νόμισμα έχει υποχωρήσει κατά περίπου 70% από τον Μάιο του 2023, όταν ο Tinubu ανέλαβε τα καθήκοντά του, κληρονόμησε μια προβληματική οικονομία και υποσχέθηκε μια σειρά μεταρρυθμίσεων με στόχο τη σταθεροποίηση της.
Σε μια προσπάθεια να δώσει ώθηση στην οικονομία και να προσελκύσει διεθνείς επενδύσεις, ο Τινιούμπου ενοποίησε τις πολλαπλές συναλλαγματικές ισοτιμίες της Νιγηρίας και επέτρεψε στις δυνάμεις της αγοράς να καθορίσουν τη συναλλαγματική ισοτιμία, ωθώντας το νόμισμα σε «βουτιά». Τον Ιανουάριο, η ρυθμιστική αρχή της αγοράς άλλαξε επίσης τον τρόπο με τον οποίο υπολογίζει την ισοτιμία κλεισίματος του νομίσματος, με αποτέλεσμα άλλη μια de facto υποτίμηση.
Τα χρόνια των ελέγχων στο συνάλλαγμα έχουν επίσης δημιουργήσει τεράστια συσσωρευμένη ζήτηση για δολάρια ΗΠΑ σε μια εποχή που οι επενδύσεις στο εξωτερικό και οι εξαγωγές αργού πετρελαίου έχουν μειωθεί.
«Η αποδυναμωμένη συναλλαγματική ισοτιμία θα πρέπει να αυξήσει τον εισαγόμενο πληθωρισμό, ο οποίος θα επιδεινώσει τις πιέσεις στις τιμές στη Νιγηρία», ανέφερε σε σημείωμά του την Παρασκευή ο Pieter Scribante, ανώτερος πολιτικός οικονομολόγος στην Oxford Economics. «Η συρρίκνωση των διαθέσιμων εισοδημάτων και η επιδείνωση των πιέσεων του κόστους ζωής θα πρέπει να λαμβάνονται υπ όψην καθ’ όλη τη διάρκεια του 2024, καταπνίγοντας περαιτέρω τις καταναλωτικές δαπάνες και την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα», πρόσθεσε ο Scribante.
Νιγηρία: Στα ύψη και ο πληθωρισμός, «γολγοθάς» η διαβίωση
Ο πληθωρισμός, εν τω μεταξύ, συνεχίζει να αυξάνεται, με τον γενικό δείκτη τιμών καταναλωτή να φτάνει το 29,9% σε ετήσια βάση τον Ιανουάριο, το υψηλότερο επίπεδο από το 1996. Η αύξηση οφείλεται στην επίμονη άνοδο των τιμών των τροφίμων, οι οποίες αυξήθηκαν κατά 35,4% τον περασμένο μήνα σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.
Η εκτίναξη του κόστους ζωής και η οικονομική δυσπραγία προκάλεσαν διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα το Σαββατοκύριακο. Η κατακόρυφη πτώση του νομίσματος έχει προστεθεί στις αρνητικές επιπτώσεις των κυβερνητικών μεταρρυθμίσεων, όπως η κατάργηση των επιδοτήσεων φυσικού αερίου, που τριπλασίασε τις τιμές του φυσικού αερίου. Ο πρόεδρος Τινιούμπου δήλωσε στα τέλη Ιουλίου ότι η κυβέρνηση έχει ήδη εξοικονομήσει περισσότερα από 1 τρισεκατομμύριο νάιρα (666,4 εκατομμύρια δολάρια) από την κατάργηση των επιδοτήσεων, τα οποία θα ανακατευθύνει σε επενδύσεις σε υποδομές.
Παράλληλα με την εκτίναξη του πληθωρισμού και την πτώση του νομίσματος, η Νιγηρία αντιμετωπίζει επίσης επίπεδα ρεκόρ δημόσιου χρέους, υψηλή ανεργία, ελλείψεις ρεύματος και μείωση της παραγωγής πετρελαίου – το κύριο εξαγωγικό της προϊόν. Αυτές οι οικονομικές πιέσεις επιδεινώνονται από τη βία και την ανασφάλεια σε πολλές αγροτικές περιοχές.
Ο πληθωρισμός αναμένεται να κορυφωθεί σε σχεδόν 33% σε ετήσια βάση το δεύτερο τρίμηνο του 2024, σύμφωνα με την Oxford Economics, και θα μπορούσε να παραμείνει υψηλότερος για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, δεδομένης της πληθώρας των οικονομικών κινδύνων στο μέλλον.
