Τις επιπτώσεις από την υποτονική κατάσταση της γερμανικής οικονομίας επωμίζονται οι μεγαλύτερες χώρες της Aνατολικής Ευρώπης, με τη Ρουμανία να βρίσκεται στη λιγότερο δυσμενή θέση λόγω της υψηλής απορροφητικότητας της χρηματοδότησης από το Ταμείο Ανάκαμψης σε σχέση με Ουγγαρία και την Πολωνία. Ενώ έχει καθυστερήσει ο καταμερισμός κεφαλαίων από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) στη Βουδαπέστη και τη Βαρσοβία λόγω αδυναμίας να ανταπεξέλθουν στους κανόνες δικαίου της Ευρώπης, το Βουκουρέστι βελτίωσε την απορροφητικότητα κονδυλίων από την Ε.Ε το 2022 σε σχέση με προηγούμενα έτη.
Κόντρα στο κύμα, η Ρουμανία κατάφερε να αντλήσει πάνω από το 22% της χρηματοδότησης από το ΤΑΑ, συνολικού ύψους σχεδόν 30 δισ. ευρώ. Από το πακέτο αυτό, περίπου 15 δισ. ευρώ είναι δάνεια με χαμηλό επιτόκιο και 14,2 δισ. ευρώ είναι επιδοτήσεις. Ρίχνοντας έμφαση στην πράσινη μετάβαση και τον ψηφιακό μετασχηματισμό της οικονομίας, η Ρουμανία κατάφερε να ξεπεράσει τον μέσο όρο του 17% που ίσχυε το 2022 στην Ε.Ε ως ποσοστό απορροφητικότητας των κεφαλαίων από το Ταμείο Ανάκαμψης.
H υποχώρηση της βιομηχανικής παραγωγής στη Γερμανία επί έβδομο διαδοχικό μήνα τον περσινό Δεκέμβριο και η γενικότερη συρρίκνωση της οικονομίας κατά 0,3% το 2023 προκαλεί αλυσιδωτές αντιδράσεις στις οικονομίες της ανατολικής Ευρώπης υπό τη μορφή μειωμένων παραγγελιών και κατ’ επέκταση εξαγωγών. Η γερμανική οικονομία, που είναι η ισχυρότερη στην Ευρωζώνη, αποτελεί και βασικό εμπορικό εταίρο των χωρών στην Aνατολική Ευρώπη, αναλογώντας στο ένα πέμπτο με ένα τέταρτο των εξαγωγών των χωρών στην περιοχή.
Η Ουγγαρία στην πιο αδύναμη θέση
Το μεγαλύτερο πλήγμα υπέστη η κυβέρνηση της Ουγγαρίας, όπου ένα χάσμα χωρίζει τον πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν και τις Βρυξέλλες. O Όρμπαν δεν κατάφερε παρά μόνον πρόσφατα να αποκτήσει 10 δισ. ευρώ από το Ταμείο Συνοχής της Ε.Ε όταν στην Ουγγαρία αναλογούν συνολικά 30 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του ΤΑΑ. Παράλληλα, οι εξαγωγές από την Ουγγαρία σημείωσαν πτώση 20% τον Δεκέμβριο σε σχέση με έναν χρόνο πριν.
Πρόσφατη έρευνα του Γερμανο-ουγγρικού Εμπορικού Επιμελητηρίου έδειξε, επίσης, πως οι εταιρείες είναι πιο απαισιόδοξες συγκριτικά με κάθε άλλη περίοδο από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2009. Ο αντίκτυπος στις επιδόσεις της Ουγγαρίας από την εξασθένιση της Γερμανίας επιβεβαιώνονται, εν τέλει, από τη συρρίκνωση της οικονομίας στα τρία από τα τέσσερα τρίμηνα του περσινού έτους.
Στην Πολωνία, το ετήσιο ΑΕΠ ενισχύθηκε μόλις 1% το δ’ τρίμηνο του 2023 από το 0,5% του προηγουμένου μετά τη συρρίκνωση του α’ εξαμήνου του έτους. Μετά τη νίκη του Ντόναλντ Τουσκ στις εκλογές πέρσι τον Οκτώβριο, η Πολωνία βρίσκεται στο σωστό δρόμο για να εισπράξει το μερίδιο των 60 δισ. ευρώ από το ΤΑΑ, απαρτιζόμενο από 34,5 δισ. ευρώ σε χαμηλότοκα δάνεια και 25,3 δισ. ευρώ σε κονδύλια.
Βέβαια και η Ρουμανία οφείλει να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις, όπως είναι η επιτάχυνση του κλεισίματος των λιγνιτωρυχείων. Ήδη από τον Νοέμβριο του 2023 ανακοίνωσε την εγκατάσταση υποδομών για την αποταμίευση ενέργειας μέσω βαρύτητας σε 17 πηγάδια ορυχείων στην περιοχή της νοτιοδυτικής Τρανσυλβανίας. Παρόλα αυτά, το ΑΕΠ της Ρουμανίας ενισχύθηκε 2,9% το δ’ τρίμηνο του 2023 μετά από το 1,1% του γ’ τριμήνου και το 1% του β’ τριμήνου, αποφεύγοντας τη συρρίκνωση της οικονομίας σε ένα δύσκολο 2023.
