Από το 2021, που λίγο έλειψε να χρεοκοπήσει άτακτα η κινεζική Evergrande, μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες ανάπτυξης ακινήτων στον κόσμο και το πολυτιμότερο brand του real estate παγκοσμίως το 2018, με αξία που ξεπερνούσε τα 16 δισ. δολάρια, το Πεκίνο προσπαθεί να αποτρέψει τη γενίκευση της κρίσης. Διοχετεύει συνεχώς ρευστότητα στην αγορά για να προλάβει ένα ντόμινο χρεοκοπιών, που θα μπορούσε να προκαλέσει οικονομική κρίση παγκόσμιων διαστάσεων, όπως αυτή που πυροδότησε η πτώση της Lehman Brothers τον Σεπτέμβριο του 2008.
Στις διεθνείς αγορές δεν παρατηρείται πανικός, γιατί κυριαρχεί η αντίληψη ότι η Κίνα και θέλει και μπορεί να προσφέρει κρατική στήριξη σε όσες επιχειρήσεις χρειαστεί, με στόχο να αποφευχθεί η μετάδοση της κρίσης. Φαινομενικά, το Πεκίνο έχει τη δύναμη να αποφύγει μια κατάσταση όπως αυτή που βίωσε η Ταϊλάνδη το 1997 και συνεπώς δεν κινδυνεύει άμεσα από μαζικές εκροές επενδυτικών κεφαλαίων από τη χώρα. Εντούτοις, η περίπτωση της Evergrande έδειξε ότι το Πεκίνο δεν είναι διατεθειμένο να προσφέρει σωσίβιο σε όλους, αλλά κυρίως στις κρατικές εταιρείες. Ένα παράδειγμα είναι η Huarong Asset Management, η οποία διασώθηκε πριν από λίγα χρόνια, γιατί το υπουργείο Οικονομικών της Κίνας έχει τον μετοχικό έλεγχο της εταιρείας.
Ο αντίλογος, επίσης, λέει ότι τα προβλήματα της Κίνας είναι τόσο μεγάλα που κανένα κράτος δεν έχει τη δύναμη να τα διαχειριστεί, στην περίπτωση που «σκάσουν» όλα μαζί. Ενδεικτικό είναι, σύμφωνα με τον ιδρυτή της Hayman Capital Management, Kyle Bass, ότι το ενεργητικό των κινεζικών τραπεζών αντιστοιχεί περίπου στο 400% του ΑΕΠ της Κίνας, όταν των αμερικανικών τραπεζών το 2008 βρισκόταν κοντά στο 100% του αμερικανικού ΑΕΠ. Ο βετεράνος επενδυτής πιστεύει ότι το τραπεζικό σύστημα της Κίνας βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση και οι ζημίες από την αγορά real estate ενδεχομένως ανέρχονται σε 4 τρισ. δολάρια.
Την περασμένη Παρασκευή 5 Ιανουαρίου ακούστηκε το πρώτο καμπανάκι από τον τραπεζικό κλάδο, με τη σκιώδη τράπεζα Zhongzhi Enterprise Group να κηρύσσει πτώχευση, αδυνατώντας να πληρώσει τις υποχρεώσεις της. Το σκιώδες τραπεζικό σύστημα της Κίνας εκτιμάται ότι έχει αξία περίπου 3 τρισ. δολάρια και συχνά είναι αυτό που προσφέρει οικονομική στήριξη στις εταιρείες real estate που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος, που θα μπορούσε να οδηγήσει σε γενικευμένη κρίση.
Οι δεσμοί μεταξύ τραπεζών και εταιρειών ακινήτων είναι στενοί. Υπολογίζεται ότι η Evergrande, η Country Garden και οι άλλοι κολοσσοί του real estate, που παραπαίουν, χρωστούν στις κινεζικές τράπεζες κεφάλαια που αντιστοιχούν στο 30% του ενεργητικού τους. Όσο ο φαύλος κύκλος μεγαλώνει τόσο κινδυνεύει το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Κίνας των 60 τρισ. δολαρίων.
Την ώρα που ο κλάδος ακινήτων αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα, ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ προσπαθεί να αλλάξει το οικονομικό μοντέλο της χώρας, θέτοντας ορίζοντα δεκαετίας. Η κυβέρνηση ρίχνει τεράστια ποσά στον τομέα της μεταποίησης, για να βοηθήσει εμμέσως και την αγορά ακινήτων, με επίκεντρο τους τομείς των ηλεκτρικών οχημάτων, των μπαταριών και των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Μέχρι στιγμής η στρατηγική αποδίδει καρπούς, με την Κίνα να έχει αποφύγει την ύφεση που θα προκαλούσε η κρίση στην αγορά ακινήτων.
Η Evergrande, όμως, επανήλθε αυτήν την εβδομάδα στο προσκήνιο μετά τη σύλληψη του αντιπροέδρου θυγατρικής της που δραστηριοποιείται στον τομέα των ηλεκτρικών οχημάτων, ενώ η χρεοκοπία της σκιώδους τράπεζας ZEG αυξάνει τις ανησυχίες για μία νέα, κινεζική αυτήν τη φορά, Lehman Brothers. Ο κλάδος των ακινήτων ευθύνεται για το 1/3 της οικονομικής παραγωγής της Κίνας, η οποία ξεπερνά τα 18,5 τρισ. δολάρια ετησίως. Ο συνδυασμός προβλημάτων σε τράπεζες και real estate κάνει ορισμένους αναλυτές να ανησυχούν ότι το Πεκίνο αργά ή γρήγορα θα κληθεί να βρει λύση σε μία πολύ δύσκολη εξίσωση.
