THEPOWERGAME
Η συζήτηση για το εάν ή όχι μπορεί να ανακληθεί το Brexit και να επανενταχθεί η Βρετανία στην Ε.Ε γίνεται όλο και πιο δημόσια ύστερα από πρόσφατες σφυγμομετρήσεις που έδειξαν πως έως και το 60% του πληθυσμού της χώρας θεωρεί πως ήταν μια λανθασμένη απόφαση. Το κίνημα του Rejoin καλλιεργείται διακριτικά στη Βρετανία μια επταετία μετά το δημοψήφισμα για το Brexit και μια τριετία αφότου η Βρετανία αποχώρησε έμπρακτα από το κλαμπ των Βρυξελλών.
Θετικά διακείμενοι υψηλοί αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες
Μια τέτοια εξέλιξη δεν φαίνεται να απορρίπτεται από την Ε.Ε παρά τον πονοκέφαλο που προκάλεσαν οι διαπραγματεύσεις για το Brexit. Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και πρώην υπουργός Άμυνας της Γερμανίας, δήλωσε πως η νέα γενιά των Βρετανών μπορούν ακόμα να αντιστρέψουν το Brexit, αποφασίζοντας να επανενταχθούν στην Ε.Ε μέσα στα επόμενα χρόνια. Απαντώντας σε ερώτηση της ειδησεογραφικής ιστοσελίδας Politico, η φον ντερ Λάιεν δήλωσε: «Πρέπει να σας ομολογήσω ότι λέω συστηματικά στα παιδιά μου πως “πρέπει να το διορθώσετε. Εμείς τα θαλασσώσαμε, εσείς πρέπει να το διορθώσετε”».
Σε μια περίοδο που υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι των Βρυξελλών και κυβερνώντες στην Ε.Ε αναγνωρίζουν τα πλεονεκτήματα μιας κοινής εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής λόγω των πολέμων που εκτυλίσσονται στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, η Βρετανία μπορεί να ενισχύσει την ιδέα της ευρωπαϊκής ενότητας. Πολιτικοί αναλυτές έχουν τονίσει πως, ενδεχομένως, η Ρωσία να μην εξέταζε την εισβολή στην Ουκρανία εάν δεν υπήρχαν οι τριγμοί στη συνοχή της Ε.Ε που προκάλεσε το Brexit.
Αυτήν την πεποίθηση εξέφρασε προ μηνών ο Γκι Φερχόφστατ, πρωθυπουργός του Βελγίου από το 1999 έως το 2008 και επικεφαλής της επιτροπής για το Brexit στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. «Μια ισχυρότερη και πιο ενωμένη Ευρώπη, δηλαδή με τη Βρετανία εντός της Ε.Ε, μπορεί να ήταν αρκετή για να αποθαρρύνει τον Βλαντιμίρ Πούτιν (πρόεδρο της Ρωσίας) από το να κηρύξει πόλεμο στην Ουκρανία», είχε δηλώσει στον ραδιοφωνικό σταθμό LBC. Πρόσφατα έγραψε στην πλατφόρμα: «Έχω ένα όνειρο. Να ενταχθεί η Ουκρανία και η Βρετανία στην Ε.Ε». Ο Μισέλ Μπαρνιέ, αρμόδιος αξιωματούχους της Ε.Ε για το Brexit, είπε πρόσφατα πως η πόρτα είναι ανοικτή για μια επανένταξη της Βρετανίας στην Ε.Ε
Βελτίωση της μετανάστευσης και του NHS: οι μύθοι που κατέρρευσαν με το Brexit
Εκτός των άλλων, αναλυτές διαβλέπουν πως οι οικονομικές επιπτώσεις του Brexit θα γίνουν όλο και πιο εμφανείς με την πάροδο του χρόνου. Σε κάθε περίπτωση, τα προβλεπόμενα οφέλη του Brexit αποδείχθηκε πως κινούνταν στη σφαίρα της φαντασίας. Με το Brexit θεωρούνταν πως θα ελέγχονταν η μετανάστευση και θα βελτιώνονταν το κρατικό σύστημα υγείας NHS.
Κατά κοινή ομολογία, το NHS είναι σε χειρότερη κατάσταση από το 2016, όταν πραγματοποιήθηκε το δημοψήφισμα για το Brexit, ενώ η μετανάστευση ενισχύθηκε κατά 606.000 άτομα το 2022, σύμφωνα με στοιχεία που επικαλείται το Politico. Επιπροσθέτως, οι ροές των παράνομων μεταναστών, δηλαδή εκτός της Ε.Ε, αυξήθηκαν κατά 17% το α’ εξάμηνο του 2023 σε σχέση με το 2022, με το 85% αυτών να καταφθάνει στα παράλια της χώρας με μικρές βάρκες. Την ίδια ώρα, το πάγωμα της ελεύθερης μετακίνησης των εργαζομένων στη Βρετανία από άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε έχει περιορίσει την προσφορά εργατικών χεριών σε κρίσιμους κλάδους της οικονομίας, όπως η φιλοξενία και η γεωργία, σημειώνει ανάλυση του Vox/CEPR.
Ως αποτέλεσμα, υπήρξε «αύξηση των τιμών και μείωση της παραγωγής», ενώ οι αγροτικοί παραγωγοί της χώρας εκφράζουν αμφιβολίες για τα σχέδια της κυβέρνησης των Συντηρητικών σε ότι αφορά την αντικατάσταση των επιδοτήσεων από την Ε.Ε. Γενικά, η αρνητική επίδραση του Brexit υπολογίζεται στο 2% με 3% του ΑΕΠ της Βρετανίας, ενώ το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εκτιμά πως η Βρετανία θα εμφανίσει φέτος τις χαμηλότερες οικονομικές επιδόσεις σε σχέση με τον υπόλοιπο ανεπτυγμένο κόσμο.
Όμως, η ανάκληση του Brexit συναντά πολιτικά εμπόδια παρά το ότι το 79% των Βρετανών που ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα των 18 με 24 ετών τάσσονται υπέρ της Ε.Ε. Μολονότι οι Συντηρητικοί υπέστησαν τεράστιο πλήγμα, η συζήτηση για μια επανένταξη στην Ε.Ε είναι περιορισμένη. Οι συνθήκες αναμένεται να ωριμάσουν με μια κυβέρνηση των Εργατικών μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2025, με τις δημοσκοπήσεις να τους δίνουν προβάδισμα 20 μονάδων από την κυβέρνηση του Ρίσι Σούνακ. Εντούτοις, οι προτάσεις του Κιρ Στάρμερ, ηγέτη των Εργατικών, για στενότερη συνεργασία με την Ε.Ε δεν επαρκούν για να αναπληρώσουν τις απώλειες που υφίσταται η Βρετανία από την αποχώρησή της από την ενιαία αγορά. Θα πρέπει να γίνουν πιο τολμηρά βήματα μέσα στα επόμενα χρόνια.