THEPOWERGAME
Η δημοσιονομική κρίση θα στοιχειώνει την γερμανική οικονομία για τα επόμενα χρόνια. Η κυβέρνηση εργάζεται σκληρά για να αποδείξει την ανοησία της «σιδηράς» απαγόρευσης των μεγάλων δημοσιονομικών ελλειμμάτων της χώρας. Λέει τώρα ότι θα αναστείλει το «φρένο του χρέους», αφού το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο την ανάγκασε να ακυρώσει δημοσιονομικές δαπάνες ύψους περίπου 60 δισ. ευρώ που είχε συμπεριλάβει σε ένα ταμείο για το κλίμα και τον μετασχηματισμό ύψους 210 δισ. ευρώ. Αλλά η ευπρόσδεκτη ανακούφιση είναι μόνο προσωρινή και το κακό έχει γίνει.
Όπως σημειώνει το Reuters, η δημοσιονομική κρίση θα παραλύσει την οικονομία για τα επόμενα χρόνια, για τρεις λόγους.
Ο πρώτος είναι ότι η διαμάχη θα οδηγήσει σε ένα πρόγραμμα λιτότητας σε μια οικονομία που συρρικνώνεται. Το φρένο χρέους, το οποίο περιορίζει τα διαρθρωτικά δημοσιονομικά ελλείμματα στο 0,35% του ΑΕΠ, έχει ανασταλεί μόνο για τον φετινό προϋπολογισμό. Αυτό που έχει σημασία είναι ο προϋπολογισμός του 2024, και εκεί η συζήτηση έχει καθυστερήσει.
Για να αναστείλει το φρένο χρέους, η κυβέρνηση πρέπει να επικαλεστεί κάποια μορφή έκτακτης ανάγκης. Το Covid-19 ήταν μια τέτοια, αλλά η κλιματική αλλαγή μπορεί να μην ταιριάζει στον ορισμό. Η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο υψηλότερων φόρων – όπως αυξημένες εισφορές για τον άνθρακα και την κληρονομιά. Οι περικοπές στις επιδοτήσεις που αποφασίστηκαν για να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις ή τα νοικοκυριά να αντιμετωπίσουν την ενεργειακή κρίση είναι επίσης στην ατζέντα. Συνολικά, η προσπάθεια να επανέλθει ο προϋπολογισμός υπό έλεγχο θα επηρεάσει την ανάπτυξη το επόμενο έτος, σημειώνει ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης.
Δεύτερον, η οικονομία θα αισθανθεί επίσης τον αντίκτυπο της παρατεταμένης αβεβαιότητας, τόσο της νομικής όσο και της οικονομικής. Οι επιχειρήσεις θα δυσκολευτούν να προβλέψουν ποιος τύπος δημόσιας βοήθειας θα έρθει προς το μέρος τους, τόσο για να απαλύνουν την ενεργειακή κρίση όσο και για να επενδύσουν στη μετάβαση στο κλίμα. Αυτό υποδηλώνει τον κίνδυνο χαμηλότερων ιδιωτικών επενδύσεων. Εν τω μεταξύ, τα ανήσυχα νοικοκυριά θα τείνουν να αποταμιεύουν περισσότερο, σημειώνει ο οικονομολόγος της ING Carsten Brzeski.
Ο σοβαρότερος κίνδυνος για τη γερμανική οικονομία
Τέλος, ο σοβαρότερος κίνδυνος για τη μακροπρόθεσμη ευημερία της Γερμανίας θα είναι οι χαμηλότερες δημόσιες επενδύσεις, σε μια χώρα που έχει αναπτύξει πολύ λιγότερα από την υπόλοιπη Ευρώπη εδώ και δεκαετίες. Αυτή είναι μια εποχή που το Βερολίνο πρέπει να ενισχύσει τις δημόσιες επενδύσεις του κατά 450 έως 500 δισ. ευρώ την επόμενη δεκαετία, σύμφωνα με το Γερμανικό Οικονομικό Ινστιτούτο. Οι δημόσιες καθαρές επενδύσεις είναι αρνητικές εδώ και 20 χρόνια, επισήμανε ο Μαρσέλ Φράτσερ, επικεφαλής του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών. Η ειρωνεία είναι ότι η χαμηλότερη μελλοντική ανάπτυξη θα οδηγούσε τότε σε υψηλότερο λόγο χρέους προς ΑΕΠ.
Das Problem für 🇩🇪 Zukunftsfähigkeit sind nicht vermeintlich hohe #Staatsschulden – die sind gering – sondern der Verfall öffentlicher #Vermögen. Die öffentlichen #Nettoinvestitionen sind seit 20 Jahren negativ– der Staat lebt von seiner Substanz, zulasten künftiger Generationen. pic.twitter.com/zW8bnobk2W
— Marcel Fratzscher (@MFratzscher) November 22, 2023
Η μέτρηση αυτή ανέρχεται φέτος στο 66% περίπου του ΑΕΠ και προβλέπεται να συρρικνωθεί στο 64% το 2024, σε σύγκριση με το 90% του μέσου όρου της ευρωζώνης. Η χώρα δεν βρίσκεται στα πρόθυρα μιας κρίσης χρέους. Αλλά έχει φτάσει σε ένα σημείο όπου πρέπει να πληρώσει ένα οικονομικό τίμημα για τη φονταμενταλιστική προσέγγισή της στη δημοσιονομική συγκράτηση.
Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ δήλωσε στις 23 Νοεμβρίου ότι θα προτείνει συμπληρωματικό προϋπολογισμό για το 2023, ο οποίος θα περιλαμβάνει την αναστολή των ορίων για νέο δανεισμό. «Σε συνεννόηση με τον καγκελάριο και τον αντικαγκελάριο, θα παρουσιάσω συμπληρωματικό προϋπολογισμό για το τρέχον έτος την επόμενη εβδομάδα», δήλωσε ο Λίντνερ στους δημοσιογράφους.
Τρύπα 60 δισ. στα οικονομικά της Γερμανίας
Ο Λίντνερ προσπαθεί να απαλύνει μια δημοσιονομική κρίση που προκλήθηκε την περασμένη εβδομάδα από την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Γερμανίας, το οποίο μπλόκαρε τη μεταφορά αχρησιμοποίητων κονδυλίων από την πανδημία σε πράσινες επενδύσεις, ανοίγοντας μια τρύπα 60 δισ. ευρώ στα οικονομικά της.
«Θα θέσουμε τώρα τις δαπάνες, ιδίως για το φρένο στην ενέργεια και την τιμή του φυσικού αερίου, σε συνταγματικά ασφαλή βάση», δήλωσε.
Οι αποδόσεις των 10ετών ομολόγων της Γερμανίας αυξήθηκαν κατά 9 μονάδες βάσης, στο 2,66%, στις 23 Νοεμβρίου.