THEPOWERGAME
Οι νικητές του βραβείου Οικονομικών Επιστημών της Sveriges Riksbank στη μνήμη του Άλφρεντ Νόμπελ, λαμβάνουν 11 εκατομμύρια σουηδικές κορώνες, ποσό που μεταφράζεται σε λίγο πάνω από 1 εκατομμύριο δολάρια. Το Business Insider έκανε έρευνα σχετικά με το που ξοδεύουν το αξιοσέβαστο αυτό ποσό οι οικονομολόγοι Νομπελίστες.
Τελευταία νικήτρια του βραβείου ήταν, το 2023, η καθηγήτρια του Χάρβαρντ Κλόντια Γκόλντιν, της οποίας το έργο σχετικά με τα δικαιώματα των γυναικών, την ίση αμοιβή και τη μητρότητα βοήθησε να δημιουργηθεί ένας ολόκληρος τομέας των οικονομικών που επικεντρώνεται στους τρόπους με τους οποίους αναπτύσσονται και παραμένουν οι μισθολογικές διαφορές.
Η Γκόλντιν εντάσσεται σε μια ομάδα 93 βραβευθέντων και τώρα αντιμετωπίζει ένα από τα ερωτήματα που οι νομπελίστες οικονομολόγοι μπορεί να είναι οι ειδικοί για να απαντήσουν: Πώς να ξοδέψει αυτά τα χρήματα. Πρόκειται για ένα αιώνιο ερώτημα, στο οποίο ορισμένοι βραβευθέντες σε διάφορες άλλες κατηγορίες έχουν απαντήσει δαπανώντας χρήματα για πράγματα όπως μοτοσικλέτες ή σπίτια. Άλλοι τα έχουν διαθέσει για περαιτέρω έρευνα ή για φιλανθρωπικούς σκοπούς.
Σύμφωνα με τον Guardian, οι βραβευθέντες συνήθως λαμβάνουν τα χρήματα του βραβείου τους μετά την απονομή στη Στοκχόλμη- πολλοί λαμβάνουν τα βραβεία τους μέσω τραπεζικού εμβάσματος, δήλωσε στον Guardian ο Λαρς Χάικενσταϊν, εκτελεστικός διευθυντής του Ιδρύματος Νόμπελ – και ορισμένοι θέλουν να διανεμηθούν σε δόσεις σε δύο διαφορετικά φορολογικά έτη.
Η έρευνα του Business Insider αποκαλύπτει ότι οι παλαιότεροι βραβευθέντες με βραβείο οικονομικών επιστημών έδειξαν να «ξαναδιαβάζουν» τις έρευνές τους για το πώς σκέφτεται το καταναλωτικό κοινό, ώστε να δαπανήσουν τα κέρδη τους.
Ο Φράνκο Μοντιλιάνι, καθηγητής του ΜΙΤ που πήρε το Νόμπελ Οικονομικών το 1985, έλαβε περίπου 225.000 δολάρια σε κέρδη. Σύμφωνα με το ΜΙΤ, ξόδεψε μικρό μέρος του ποσού αυτού για να αναβαθμίσει το ιστιοφόρο του. Αλλά, τελικά, ήθελε να ξοδέψει τα κέρδη του σύμφωνα με τη δική του έρευνα για τις αποταμιευτικές και καταναλωτικές συνήθειες των ανθρώπων. «Θα χρησιμοποιήσω τα χρήματα του βραβείου σύμφωνα με τις δικές μου θεωρίες για το πώς συμπεριφέρονται οι άνθρωποι – δηλαδή, θα τα μοιράσω στο υπόλοιπο της ζωής μου», δήλωσε ο Μοντιλιάνι κατά την παραλαβή του βραβείου, σύμφωνα με την Washington Post. «Δεν πρόκειται να κάνω κραιπάλες. Θα τα ξοδέψω σταδιακά. Αυτό λέει η θεωρία μου ότι κάνουν οι άνθρωποι».
Ο Μοντιλιάνι δεν είναι ο μόνος που χρησιμοποίησε τα κέρδη του σύμφωνα με τις οικονομικές του θεωρίες. Η Έλινορ Όστρομ, η πρώτη γυναίκα που κέρδισε το βραβείο για την έρευνά της σχετικά με τους κοινούς πόρους (κέρδισε το βραβείο μαζί με τον Oliver E. Williamson το 2009), δώρισε το μερίδιό της από τα κέρδη (συνολικό βραβείο ύψους 1,4 εκατομμυρίων δολαρίων) στο Εργαστήριο Πολιτικής Θεωρίας και Ανάλυσης Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα, το οποίο ίδρυσε μαζί με τον σύζυγό της, σύμφωνα με τα Πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής.
Η Έσθερ Ντουφλό, η δεύτερη γυναίκα που κέρδισε το βραβείο για το έργο της σχετικά με τη φτώχεια, μαζί με τους συναδέλφους της νικητές του 2019 Abhijit Banerjee (που είναι και σύζυγός της) και Michael Kremer, δώρισαν επίσης τα κέρδη τους. Έριξαν περίπου 916.000 δολάρια στο Ταμείο Weiss για την έρευνα στα οικονομικά της ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, το οποίο βοηθά στη χρηματοδότηση φοιτητών και στην έρευνα στα οικονομικά της ανάπτυξης, σύμφωνα με την Boston Globe.
Παράλληλα, ο σερ Άνγκους Ντίτον, ο οποίος κέρδισε το βραβείο το 2015 για το έργο του σχετικά με τη φτώχεια και την ανισότητα, δήλωσε στον Guardian ότι «εργάστηκα προσπαθώντας να κατανοήσω τις δαπάνες και την αποταμίευση σε όλη μου την επαγγελματική ζωή» και έμαθε ότι «δεν έχει νόημα να ξοδεύουμε άπαξ και δια παντός ένα έκτακτο εισόδημα». Αφού, λοιπόν, πλήρωσε «πολλούς» φόρους για τα κέρδη του, αποταμίευσε τα υπόλοιπα και τα έβαλε στο συνταξιοδοτικό του ταμείο.
Ο Ρίτσαρντ Θάλερ, οικονομολόγος συμπεριφοράς και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, κέρδισε το βραβείο για το έργο του σχετικά με το πώς οι άνθρωποι είναι, εν μέρει, παράλογοι. Έτσι, όταν ρωτήθηκε πώς θα ξόδευε τα κέρδη που ήταν, σε δολάρια του 2017, περίπου 1,1 εκατομμύρια δολάρια, ο Θάλερ είπε στους δημοσιογράφους: «Θα προσπαθήσω να τα ξοδέψω όσο πιο παράλογα γίνεται».