THEPOWERGAME
Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να ανοίξουν ένα νέο μέτωπο στη διεθνή πάταξη της φοροδιαφυγής με έναν παγκόσμιο ελάχιστο φόρο για τους δισεκατομμυριούχους, ο οποίος θα μπορούσε να αποφέρει 250 δισ. δολάρια ετησίως, δήλωσε τη Δευτέρα το Φορολογικό Παρατηρητήριο της ΕΕ.
Εάν επιβληθεί, το ποσό αυτό θα ισοδυναμούσε μόνο με το 2% του πλούτου των σχεδόν 13 τρισ. δολαρίων που κατέχουν οι 2.700 δισεκατομμυριούχοι παγκοσμίως, δήλωσε η ερευνητική ομάδα που φιλοξενείται στη Σχολή Οικονομικών Επιστημών του Παρισιού.
Επί του παρόντος, ο πραγματικός προσωπικός φόρος των δισεκατομμυριούχων είναι συχνά πολύ μικρότερος απ’ αυτόν που πληρώνουν άλλοι φορολογούμενοι με πιο μέτρια μέσα, επειδή μπορούν να «παρκάρουν» τον πλούτο τους σε εταιρείες-βιτρίνες που τους προστατεύουν από τον φόρο εισοδήματος, ανέφερε η ομάδα στην Παγκόσμια Έκθεση Φοροδιαφυγής 2024.
Έσοδα από ελάχιστη φορολόγηση δισεκατομμυριούχων
«Κατά την άποψή μας, αυτό είναι δύσκολο να δικαιολογηθεί, διότι κινδυνεύει να υπονομεύσει τη βιωσιμότητα των φορολογικών συστημάτων και την κοινωνική αποδοχή της φορολογίας», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο διευθυντής του Παρατηρητηρίου Γκάμπριελ Ζούκμαν.
Ο προσωπικός φόρος των δισεκατομμυριούχων στις Ηνωμένες Πολιτείες εκτιμάται ότι είναι κοντά στο 0,5% και τόσο χαμηλός όσο και μηδενικός στην κατά τα άλλα υψηλή φορολογική Γαλλία, εκτίμησε το Παρατηρητήριο.
Η αυξανόμενη ανισότητα του πλούτου σε ορισμένες χώρες τροφοδοτεί τις εκκλήσεις να επωμιστούν οι πλουσιότεροι πολίτες μεγαλύτερο μέρος του φορολογικού βάρους, καθώς τα δημόσια οικονομικά αγωνίζονται να αντιμετωπίσουν τη γήρανση του πληθυσμού, τις τεράστιες ανάγκες χρηματοδότησης για τη μετάβαση στο κλίμα και το κληρονομικό χρέος COVID.
Ο προϋπολογισμός του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν για το 2024 περιλάμβανε σχέδια για έναν ελάχιστο φόρο 25% για το πλουσιότερο 0,01%, αλλά η πρόταση αυτή έχει έκτοτε μείνει στο περιθώριο με τους νομοθέτες στην Ουάσιγκτον να ασχολούνται με τις απειλές για κλείσιμο της κυβέρνησης και τις επικείμενες προθεσμίες χρηματοδότησης.
Αν και μια συντονισμένη διεθνής προσπάθεια για τη φορολόγηση των δισεκατομμυριούχων θα μπορούσε να πάρει χρόνια, το Παρατηρητήριο επεσήμανε το παράδειγμα της επιτυχίας των κυβερνήσεων να τερματίσουν σχεδόν το τραπεζικό απόρρητο και να μειώσουν τις ευκαιρίες των πολυεθνικών να μεταφέρουν τα κέρδη τους σε χώρες με χαμηλή φορολογία.
Μειώθηκε κατά 3 φορές ο πλούτος σε φορολογικούς παραδείσους
Η έναρξη το 2018 της αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών λογαριασμών μείωσε το ποσό του πλούτου που διατηρείται σε υπεράκτιους φορολογικούς παραδείσους κατά τρεις φορές, εκτιμά το Παρατηρητήριο.
Μια συμφωνία του 2021 μεταξύ 140 χωρών θα περιορίσει τις δυνατότητες των πολυεθνικών να μειώσουν τη φορολογία τους με την καταχώρηση κερδών σε χώρες χαμηλής φορολογίας, καθορίζοντας από το επόμενο έτος ένα παγκόσμιο κατώτατο όριο 15% στην εταιρική φορολογία.
«Κάτι που πολλοί πίστευαν ότι θα ήταν αδύνατο, τώρα ξέρουμε ότι μπορεί πράγματι να γίνει», δήλωσε ο Ζούκμαν. «Το λογικό επόμενο βήμα είναι να εφαρμοστεί αυτή η λογική στους δισεκατομμυριούχους και όχι μόνο στις πολυεθνικές εταιρείες».
Ένας συνασπισμός πρόθυμων χωρών θα μπορούσε να δείξει το δρόμο
Ελλείψει μιας ευρείας διεθνούς ώθησης για την επιβολή ελάχιστου φόρου στους δισεκατομμυριούχους, ο Ζούκμαν δήλωσε ότι ένας «συνασπισμός πρόθυμων χωρών» θα μπορούσε μονομερώς να δείξει το δρόμο.
Παρόλο που το τέλος του τραπεζικού απορρήτου και ο ελάχιστος εταιρικός φόρος έχουν θέσει τέλος στον επί δεκαετίες ανταγωνισμό μεταξύ των χωρών όσον αφορά τους φορολογικούς συντελεστές, παραμένουν πολλές ευκαιρίες για τη μείωση των φορολογικών λογαριασμών, αναφέρει η έκθεση.
Για παράδειγμα, οι πλούσιοι «σταθμεύουν» όλο και περισσότερο τον πλούτο τους σε ακίνητα αντί για υπεράκτιους λογαριασμούς, ενώ οι εταιρείες μπορούν να εκμεταλλευτούν τα κενά του ελάχιστου εταιρικού φόρου 15%.
Εν τω μεταξύ, οι κυβερνήσεις ανταγωνίζονται όλο και περισσότερο για επενδύσεις μέσω επιδοτήσεων, παρόλο που αυτό είναι λιγότερο επιβλαβές για τις φορολογικές τους βάσεις από το να ανταγωνίζονται μόνο με χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές, ανέφερε το Παρατηρητήριο.