THEPOWERGAME
Η Ρωσία θα μπορούσε να επωφεληθεί από την αναταραχή στη Μέση Ανατολή, αν όμως o πόλεμος του Ισραήλ με τη Χαμάς ξεφύγει από τον έλεγχο, θα μπορούσε να γυρίσει μπούμερανγκ για τη Μόσχα, υποστηρίζουν οι αναλυτές.
Η αντίδραση της Ρωσίας στη βία που σημειώνεται αυτή την εβδομάδα στο Ισραήλ και τη Γάζα ήταν εμφανώς υποτονική, καθώς σταθμίζει τις ανταγωνιστικές συμμαχίες και τα συμφέροντά της στην περιοχή, αναφέρει δημοσίευμα του CNBC.
Η Μόσχα δεν καταδίκασε ανοιχτά τη βία που ασκήθηκε στο Ισραήλ το περασμένο Σαββατοκύριακο από την παλαιστινιακή μαχητική οργάνωση Χαμάς, η οποία υποστηρίζεται από το σύμμαχό της Ιράν, αλλά ήταν επιφυλακτική να αποξενώσει και τους Ισραηλινούς εταίρους της. Αντιθέτως, το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας κάλεσε όλες τις πλευρές να αποκηρύξουν τη βία, να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να εφαρμόσουν κατάπαυση του πυρός, προειδοποιώντας για μια δυνητικά πολύ επικίνδυνη κλιμάκωση.
Η Ρωσία μπορεί να επωφεληθεί από την αναταραχή με διάφορους τρόπους, λένε οι αναλυτές, δεδομένης της απόσπασης της προσοχής από τον δικό της πόλεμο στην Ουκρανία, του καθεστώτος εξαγωγής πετρελαίου και της δυνατότητας διαμεσολάβησης μεταξύ των διαφορετικών μερών στην περιοχή.
Αλλά θα μπορούσε επίσης εύκολα να παρασυρθεί σε μια δυνητικά εξαιρετικά θανατηφόρα, ευρύτερη σύγκρουση που θα την ανάγκαζε να διαλέξει πλευρά και θα έβλεπε την επιρροή, τα συμφέροντα και τα περιουσιακά της στοιχεία να πλήττονται στη Μέση Ανατολή.
Μετά από αυτή τη δήλωση του υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας το περασμένο Σαββατοκύριακο, η σύγκρουση έχει κλιμακωθεί δραματικά με τις ανελέητες αεροπορικές επιδρομές του Ισραήλ να καταστρέφουν ολόκληρες γειτονιές στη Λωρίδα της Γάζας, εκτοπίζοντας και παγιδεύοντας εκατοντάδες χιλιάδες Παλαιστίνιους αμάχους και αυξάνοντας την πιθανότητα οι εχθροί του Ισραήλ στο γειτονικό Λίβανο, τη Συρία και το Ιράν να εισέλθουν επίσης στο θέατρο του πολέμου.
«Η Ρωσία επωφελείται από μια τοπική και παρατεταμένη σύγκρουση μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς που περιορίζεται στη Γάζα, αλλά αν η σύγκρουση ανοίξει ακόμη σε πολλά άλλα μέτωπα, όπως η Συρία ή το Ιράκ ή ο Λίβανος, τότε θα μπορούσε να γίνει μια πολύ προβληματική εξέλιξη για τους Ρώσους», δήλωσε στο CNBC ο Samuel Ramani, γεωπολιτικός αναλυτής και συνεργάτης στο think tank Royal United Services Institute.
«Έτσι, αυτή είναι μια πολύ, πολύ νευρική στιγμή για τη Μόσχα. Θα μπορούσε να αποτελέσει μια ευκαιρία γι’ αυτούς, αλλά θα μπορούσε επίσης να παρουσιάσει ένα πολύ, πολύ καταστροφικό αποτέλεσμα για την επιρροή τους και στη Μέση Ανατολή, εάν η σύγκρουση ξεφύγει από τον έλεγχο», δήλωσε ο Ramani.
Πώς ο πόλεμος στο Ισραήλ θα μπορούσε να βοηθήσει τη Ρωσία
Ένας από τους πιο προφανείς τρόπους με τους οποίους ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς βοηθάει τη Ρωσία είναι ότι αποσπά την προσοχή και αποδυναμώνει την προσοχή της Δύσης στην Ουκρανία. Η συγκυρία δεν θα μπορούσε να είναι καλύτερη για τη Ρωσία κατά κάποιον τρόπο, με μια υφέρπουσα αίσθηση ότι η δημόσια υποστήριξη για τη συνέχιση της χρηματοδότησης της Ουκρανίας και η υπομονή με τον 19μηνο πόλεμο, μειώνεται.
Οι αναλυτές πιστεύουν επίσης ότι η Ρωσία θα χρησιμοποιήσει τον πόλεμο στο Ισραήλ και τη Γάζα για να σπείρει την παραπληροφόρηση για την Ουκρανία και τη διχόνοια μεταξύ των συμμάχων της. Ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή «αποσπά την προσοχή των βασικών εταίρων της Ουκρανίας από την εισβολή της Ρωσίας, σε μια εποχή που η κόπωση με τη σύγκρουση στην Ουκρανία είχε ήδη αρχίσει να εγκαθίσταται στη Δύση και η συνεχιζόμενη υποστήριξη των ΗΠΑ προς την Ουκρανία είναι βυθισμένη στην αβεβαιότητα», ανέφερε σε σημείωμά του την Τετάρτη ο Andrius Tursa, σύμβουλος Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης στην εταιρεία συμβούλων κινδύνου Teneo.
«Εάν οι μάχες μεταξύ της Χαμάς και του Ισραήλ επεκταθούν ή παραταθούν, τα ερωτήματα σχετικά με την ικανότητα των ΗΠΑ να παρέχουν στρατιωτική υποστήριξη στην Ουκρανία και το Ισραήλ θα αυξηθούν», σημείωσε.
Ακόμη και πριν από την τελευταία αναζωπύρωση της βίας μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς, υπήρχαν ενδείξεις ότι η τρέχουσα και μελλοντική χρηματοδότηση για την Ουκρανία θα μπορούσε να τεθεί σε κίνδυνο, ιδίως μετά τη συμφωνία του Κογκρέσου των ΗΠΑ για ένα νομοσχέδιο προσωρινής χρηματοδότησης που ανέστειλε την πρόσθετη βοήθεια για την Ουκρανία για 45 ημέρες.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι συναντήθηκε με αξιωματούχους του ΝΑΤΟ και των συμμάχων στις Βρυξέλλες την Τετάρτη (11/10) και προφανώς έλαβε διαβεβαιώσεις για τη συνεχιζόμενη δέσμευσή τους να στηρίξουν την Ουκρανία. Παρόλα αυτά, οι πιθανές πολιτικές μετατοπίσεις στην ανατολική Ευρώπη και τις ΗΠΑ, καθώς και η φθίνουσα δημόσια υποστήριξη για τη συνέχιση της δυτικής στρατιωτικής γενναιοδωρίας, είναι ανησυχίες που είναι απίθανο να εξαφανιστούν.
Τα κέρδη της Ρωσίας από την άνοδο πετρελαίου
Η μεγάλη παραγωγός πετρελαίου Ρωσία θα επωφεληθεί επίσης από την άνοδο των τιμών του πετρελαίου εν μέσω της αστάθειας στη Μέση Ανατολή, δεδομένου ότι η σύγκρουση έχει τη δυνατότητα να προσελκύσει γειτονικά εδάφη.
Οι τιμές του πετρελαίου εκτινάχθηκαν κατά 4% τη Δευτέρα (9/10) μετά την αιφνιδιαστική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ, αλλά έχουν σταθεροποιηθεί έκτοτε, αν και τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για το αργό διαπραγματεύονταν 2,28% υψηλότερα την Πέμπτη (13/10), καθώς η αστάθεια στη Μέση Ανατολή αυξάνεται.
«Οι αυξημένες τιμές του πετρελαίου βοηθούν τη Ρωσία, που είναι εξαγωγέας πετρελαίου να στηρίξει τα αποθέματά της, με την οικονομικά απομονωμένη χώρα να βασίζεται πλέον σε μεγαλύτερο βαθμό στα έσοδα από τις εξαγωγές πετρελαίου, καθώς σχεδιάζει μια τεράστια αύξηση των αμυντικών δαπανών το 2024», ανέφερε ο Ramani
«Η διάσταση της τιμής του πετρελαίου είναι επίσης σημαντική, διότι οι υψηλότερες τιμές του πετρελαίου είναι προφανώς ευεργετικό μαξιλάρι για τη ρωσική οικονομία και μπορούν να χρηματοδοτήσουν τη μαζική επέκταση του αμυντικού προϋπολογισμού της Ρωσίας, ο οποίος το 2024, θα φτάσει το 6% του ΑΕΠ», συμπλήρωσε.
Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας ανέφερε στην τελευταία μηνιαία έκθεσή του για την αγορά πετρελαίου την Πέμπτη (12/10) ότι, ενώ ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς δεν είχε ακόμη άμεσο αντίκτυπο στη φυσική προσφορά, οι αγορές πετρελαίου θα «παραμείνουν σε τεντωμένο σχοινί» καθώς η κρίση θα εξελίσσεται.
Διπλωματικός παίκτης στη Μέση Ανατολή η Ρωσία
Η Ρωσία είναι μία από τις λίγες χώρες που έχουν καλές σχέσεις με το Ισραήλ και με αρκετές χώρες της Μέσης Ανατολής και θα μπορούσε ενδεχομένως να χρησιμοποιήσει αυτές τις σχέσεις για να λειτουργήσει ως μεσολαβητής μεταξύ των άσπονδων αντιπάλων, όπως το Ισραήλ και το Ιράν, με τις εχθροπραξίες να έρχονται στο προσκήνιο καθώς οι ισραηλινές δυνάμεις μάχονται τους υποστηριζόμενους από το Ιράν μαχητές της Χαμάς.
Ως εκ τούτου, ο πόλεμος μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς παρέχει επίσης στη Ρωσία την ευκαιρία να επιδείξει τους διπλωματικούς της «μύες» στη Μέση Ανατολή, μετά από μια μικρή παύση από την παγκόσμια σκηνή.
«Οι Ρώσοι το είδαν επίσης ως μια ευκαιρία να δράσουν ως διπλωματικός παίκτης στην περιοχή», σημείωσε ο Ramani.
«Έχουν ήδη συνεργαστεί με τον Λίβανο για την αποτροπή της επέκτασης της σύγκρουσης και του ανοίγματος ενός δεύτερου μετώπου. Έχουν μιλήσει με το Ιράκ, με τον Ιρακινό πρωθυπουργό να επισκέπτεται τη Ρωσία, και το έχουν συνδέσει και αυτό με τη συνεργασία με τον ΟΠΕΚ+, έχουν εμπλακεί με την Τουρκία για το θέμα των Παλαιστινίων αμάχων και με την Αίγυπτο για την κατάπαυση του πυρός. Αυτό λοιπόν δείχνει ότι η Ρωσία δεν είναι απομονωμένη στη Μέση Ανατολή και ότι εξακολουθεί να διατηρεί την ίδια σειρά διπλωματικών συνεργασιών που είχε και πριν από τον πόλεμο», σημείωσε.
Πώς θα μπορούσαν όλα να πάνε στραβά για τη Ρωσία
Εάν οι διπλωματικές προσπάθειες αποτύχουν στη Μέση Ανατολή, και δεν φαίνεται να υπάρχουν πολλά περιθώρια για διαπραγματεύσεις κατά τη διάρκεια αυτής της «καυτής» φάσης του πολέμου στην παρούσα φάση, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα η βία να συμπαρασύρει την ευρύτερη περιοχή. Αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει μια μεγάλη πρόκληση για τη Ρωσία, μια χώρα που έχει συμφέροντα στη Συρία, το Ιράκ και το Ιράν, ιδίως σε στρατιωτικό επίπεδο.
Η Ρωσία διαθέτει στρατιωτικές βάσεις στη Συρία και οι δυτικές μυστικές υπηρεσίες υποδεικνύουν έντονα ότι έχει στραφεί στο Ιράν για όπλα προς χρήση στην Ουκρανία, αν και τόσο η Μόσχα όσο και η Τεχεράνη το αρνούνται.
«Υπάρχουν επίσης κάποιοι κίνδυνοι και για τους Ρώσους, ιδιαίτερα νομίζω ότι οι κίνδυνοι προέρχονται από έναν πόλεμο που θα συμπαρασύρει το Ισραήλ και το Ιράν μαζί σε μια επεκτατική σύγκρουση», σημείωσε ο Ramani.
«Οι Ισραηλινοί, αν χτυπήσουν τη Συρία, για παράδειγμα, και αν η Συρία εμπλακεί, τότε αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει στο θάνατο του ρωσικού προσωπικού», εκτιμά ο Ramani.
«Οι Ρώσοι θέλουν επίσης να είναι σε θέση να διατηρήσουν τις σχέσεις τους με τις ιρακινές PMF», αναφερόμενος στις παραστρατιωτικές Λαϊκές Δυνάμεις Κινητοποίησης του Ιράκ, οι οποίες δημιουργήθηκαν ως απάντηση στην εμφάνιση της ομάδας Ισλαμικό Κράτος σε όλο το Ιράκ και εξακολουθούν να έχουν επιρροή ως ομάδα-ομπρέλα που επιβλέπει διάφορες πολιτοφυλακές στη Βαγδάτη.
«Οι PMF είναι χρήσιμες για τη Ρωσία, επειδή βοηθούν στη συνεργασία μαζί τους για την ασφάλεια των συρο-ιρακινών συνόρων και επίσης τα συνεργαζόμενα με τις PMF μέσα έχουν διαδώσει ευνοϊκές εικόνες για τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία».
«Οι Ρώσοι, πάνω απ’ όλα, δεν θέλουν να επιλέξουν μεταξύ του στρατιωτικού συμμάχου Ιράν και του μακροχρόνιου εταίρου Ισραήλ», καταλήγει ο Ramani.