THEPOWERGAME
Σε μια ανάκαμψη «πολλαπλών ταχυτήτων» που θα εντείνει το υπάρχον χάσμα στο βιοτικό επίπεδο μεταξύ των ισχυρών και των ανίσχυρων της παγκόσμιας οικονομίας, αναφέρεται στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στην έκθεση με εαρινές προβλέψεις. Τονίζοντας πως εξακολουθεί να επικρατεί μεγάλη αβεβαιότητα στην εξέλιξη της πανδημίας και των μεταλλάξεων του ιού SARS-CoV-2, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αναθεώρησε προς τα πάνω τις προβλέψεις για την παγκόσμια ανάπτυξη στο 6% για το 2021 από το 5,5% τον Ιανουάριο και στο 4,4% για το 2022 από το 4,2%, αντίστοιχα. Ωστόσο οι προκλήσεις επιμένουν. Αναμένεται να υπάρξει διαφοροποίηση των επιδόσεων μεταξύ οικονομιών και κλάδων, με τις επιπτώσεις της πανδημικής κρίσης να επιμένουν σε ορισμένους τομείς και τους εμβολιασμούς να επηρεάζουν την ταχύτητα της ανάκαμψης.
Θεαματική κατά 1,3% είναι η θετική αναθεώρηση του ρυθμού ανάκαμψης για την αμερικανική οικονομία το 2021. Φέτος αναμένεται να καλπάσει κατά 6,4% και το 2022 κατά 3,5%. Με τις ΗΠΑ να επανέρχονται στα προ πανδημίας επίπεδα εντός του τρέχοντος έτους, η Ευρωζώνη θα ακολουθήσει με ρυθμό ανάπτυξης 4,4% το 2021 και 3,8% το 2022 έναντι του 4,2% και 3,6% που προβλέπονταν αντίστοιχα τον Ιανουάριο. Η οικονομική δραστηριότητα στη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία θα κινηθεί με ρυθμό 3,6%, 5,8%, 4,2% και 6,4%, αντίστοιχα. Η Κίνα, η οικονομία της οποίας έχει ήδη αναρρώσει από την πανδημική κρίση, θα κινηθεί με ρυθμό ανάκαμψης 8,4% το 2021 και 5,6% το 2022. Από τον αναδυόμενο κόσμο, όμως, τις εντυπώσεις αναμένεται να κλέψει η Ινδία, με προβλεπόμενο ρυθμό ανάκαμψης 12,5% το 2021 και 6,9% το 2022.
Διαφοροποίηση επιδόσεων μεταξύ παικτών της παγκόσμιας οικονομίας
Η απόκλιση των αποδόσεων μεταξύ των χωρών θα εντείνει την ανισότητα στο βιοτικό επίπεδο των πολιτών τους. Οι αθροιστικές απώλειες στο κατά κεφαλήν εισόδημα την περίοδο 2020-22 από τα προ πανδημίας δεδομένα υπολογίζονται στο 20% για τις αναδυόμενες αγορές και τις αναπτυσσόμενες οικονομίες, εξαιρουμένης της Κίνας. Στον ανεπτυγμένο κόσμο, οι αντίστοιχες απώλειες είναι σχετικά μικρότερες καθώς περιορίζονται στο 11%. Λόγω της πανδημίας έχει ανατραπεί πρόοδος στη μείωση της φτώχειας καθώς επιπλέον 95 εκατομμύρια άνθρωποι υπολογίζεται πως υπέπεσαν πέρσι στις χειρότερες συνθήκες. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς πως η ύφεση της νόσου Covid-19 είχε τριπλάσια επίδραση στην παγκόσμια ανάπτυξη από την χρηματοπιστωτική κρίση του 2009 στον μισό χρόνο. Παρόλα αυτά η συρρίκνωση της παγκόσμιας οικονομίας ήταν μικρότερη κατά 1,1% από τις προβλέψεις του Οκτωβρίου του 2020, φθάνοντας το 3,3%.
Καθώς η έξοδος από αυτήν την κρίση είναι πια ορατή παρατηρείται μεγάλη διαφοροποίηση και μεταξύ διαφορετικών κλάδων της οικονομίας. Η βιομηχανική παραγωγή έχει ήδη επιστρέψει στα προ πανδημίας επίπεδα. Κινητήριος δύναμη στην ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας μέσα στο δεύτερο εξάμηνο του περσινού έτους ήταν η ισχυρή ζήτηση για διαρκή καταναλωτικά προϊόντα, ιδίως αυτοκίνητα, αλλά και προϊόντα που συνδέονται με την κατ’ οίκον εργασία.
Από την άλλη πλευρά, τομείς της οικονομίας όπως τα ταξίδια, οι τέχνες, η ψυχαγωγία, τα σπορ, η φιλοξενία και τα εμπορικά καταστήματα δεν θα παρουσιάσουν αξιόλογη ανάκαμψη παρά μόνον όταν η πανδημία τεθεί υπό έλεγχο. Η ανισότητα αναμένεται να ενταθεί και εντός των χωρών καθώς οι νέοι και οι εργαζόμενοι με λιγοστά προσόντα είναι οι πιο ευάλωτοι τόσο στον ανεπτυγμένο, όσο και στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Σε ιδιαίτερα δυσμενή θέση βρέθηκαν, επίσης, οι γυναίκες. Εκτός του ευρύτερου κλάδου των υπηρεσιών, ιδιαίτερα ευάλωτοι είναι εκείνοι που καλούνται να ανταγωνιστούν τις δυνάμεις της αυτοματοποίησης.
Το ΔΝΤ τονίζει πως οι εαρινές προβλέψεις μπορεί να αναθεωρηθούν προς τα κάτω ή προς τα πάνω ανάλογα με την πορεία των εμβολιασμών σε σχέση με τις μεταλλάξεις του ιού SARS-CoV-2, αλλά και τη διαφοροποίηση των μέτρων που υιοθετούνται σε κάθε χώρα για τη διαχείριση της κρίσης. Δίχως τη λήψη αυτών των πρωτοφανών πολιτικών για τη στήριξη των οικονομιών, οι επιπτώσεις της πανδημίας θα ήταν μακράν χειρότερες. Αλλά ένα μεγαλύτερο χάσμα μεταξύ χωρών θα αποφευχθεί μόνον εάν επιλυθεί αυτή η υγειονομική κρίση παντού. Κλειδί στις μελλοντικές εξελίξεις θα αποτελέσουν, επίσης, οι εξελίξεις στον χρηματοπιστωτικό τομέα αλλά και στις αγορές εμπορευμάτων, όπου οι τιμές παρουσιάζουν τελευταία άνοδο. Οι τιμές του πετρελαίου προβλέπεται πως θα ενισχυθούν κατά 20% μέσα στο 2021, ενώ ανοδικά θα κινηθούν επίσης οι τιμές των βιομηχανικών μετάλλων και των τροφίμων.