THEPOWERGAME
Η εισβολή των μαχητών της Χαμάς στο Ισραήλ που ξεκίνησε στις 6.30 το πρωί του Σαββάτου, έπιασε τις αμυντικές ισραηλινές δυνάμεις απροετοίμαστες. Τα αίτια έχουν να κάνουν, όπως αναφέρει σε εκτενές ρεπορτάζ της η εφημερίδα Haaretz, τόσο με την προετοιμασία για την επίθεση, όσο και με την απάντηση που δόθηκε σε αυτή.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Ισραήλ δεν είχε καμία πληροφορία σχετικά με την εισβολή, και ακόμη και μετά την έναρξη της, δεν υπήρχαν αρκετές διαθέσιμες δυνάμεις στο πεδίο που θα μπορούσαν να φτάσουν στις περιοχές που δέχονται επίθεση. Ακόμη και όταν οι δυνάμεις του Ισραήλ έφτασαν στην περιοχή, πολλά από τα στρατεύματα, συμπεριλαμβανομένων και επίλεκτων δυνάμεων, περίμεναν για πολλές ώρες στα σημεία συγκέντρωσης αντί να σταλούν στο πεδίο της μάχης.
Ως ερμηνεία για την αλληλουχία των γεγονότων στο Ισραήλ, η εφημερίδα Haaretz παραθέτει έξι λόγους.
Οι έξι λόγοι που το Ισραήλ βρέθηκε απροετοίμαστο απέναντι στην επίθεση της Χαμάς
- Καμία ενημέρωση
Οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις (IDF) και η Γενική Υπηρεσία Ασφαλείας Shin Bet δεν είχαν καμία ένδειξη για την πρόθεση της Χαμάς να εισβάλει στο Ισραήλ. Η Διοίκηση επέτρεψε τη μεταφορά τριών ταγμάτων από τον Νότο στη Δυτική Όχθη, προκειμένου να ενισχύσει τα στρατεύματα κατά τη διάρκεια των διακοπών του Γιομ Κιπούρ. Μεταξύ άλλων, η παραπάνω απόφαση πάρθηκε, εξαιτίας πολλών περιστατικών που επιδείνωσαν τις εντάσεις κι έθεσαν σε κίνδυνο την ασφάλεια στη Δυτική Όχθη, συμπεριλαμβανομένου και του αιματηρού περιστατικού με τον θάνατο Παλαιστινίων στην Χαουάρα.
- Οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις άργησαν να κατανοήσουν την έκταση και τη σοβαρότητα της εισβολής
Συμπληρωματικά με την έλλειψη πληροφοριών για την επίθεση, οι IDF χρειάστηκαν πολύ χρόνο προκειμένου να συνειδητοποιήσουν το μέγεθος της εισβολής, αφού είχε ξεκινήσει. Ο στρατός δεν κατάλαβε εξαρχής ότι υπήρχαν δεκάδες μαχητές της Χαμάς στις περιοχές. Όταν κατάλαβαν ότι η Χαμάς είχε καταφέρει να απαγάγει Ισραηλινούς στρατιώτες και κατοίκους, ήδη φωτογραφίες και βίντεο τους από τη Γάζα είχαν κάνει τον γύρο του διαδικτύου. Η προσέγγιση των μαχητών της Χαμάς από τη θάλασσα ήταν κάτι που οι IDF επίσης έμαθαν σε ύστερο στάδιο της επίθεσης.
- Δεν υπήρχαν αρκετά στρατεύματα στην περιοχή
Η αμυντική διάταξη της Νότιας Διοίκησης και του Συντάγματος της Γάζας κατέρρευσε εντελώς το πρωί του Σαββάτου. Οι IDF δεν είχαν αρκετά στρατεύματα στην περιοχή, προκειμένου να τα στείλουν για βοήθεια στις περιοχές που πλήττονταν, άμεσα. Κάτοικοι από την ευρύτερη περιοχή που κάλεσαν για βοήθεια από τα σπίτια τους δεν έλαβαν κάποια απάντηση. Κάποιοι κατάφεραν να προσεγγίσουν ισραηλινές στρατιωτικές δυνάμεις και να ζητήσουν βοήθεια, αλλά στην πλειοψηφία των περιπτώσεων δεν υπήρχε κανείς για να τους βοηθήσει.
- Εσφαλμένες προετοιμασίες για τη μετακίνηση στρατευμάτων
Από ένα σημείο και μετά, οι IDF ξεκίνησαν να στέλνουν μια πρώτη σειρά ταγμάτων και εκλεκτών μονάδων, προκειμένου να εντοπίσουν και να σκοτώσουν τους εισβολείς, αλλά δεν είχαν προετοιμαστεί σωστά σε όρους μετακίνησης στρατευμάτων. Αν και χιλιάδες στρατιώτες από τις μάχιμες και τις εφεδρικές δυνάμεις κλήθηκαν άμεσα, δεν είχαν μεριμνήσει να εξασφαλίσουν οργανωμένα λεωφορεία προκειμένου να μεταφέρουν τους στρατιώτες στις περιοχές. Επιπλέον για πολλές ώρες, τα στρατεύματα περίμεναν κάποιον να τους μεταφέρει περιμετρικά της Γάζας στις μονάδες τους. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων βασίστηκαν στην οικογένεια και στους φίλους τους για τη μεταφορά τους.
- Πολύωρη αναμονή στα σημεία συγκέντρωσης
Ακόμα και αφού έφτασαν στα σημεία παραλαβής, πολλοί εκ των στρατιωτών περίμεναν εκεί για ώρες (κυρίως σε χώρους στάθμευσης ή σε βενζινάδικα), αν και είχε γίνει ήδη γνωστό ότι οι μαχητές της Χαμάς είχαν φτάσει στο σημείο. Σε πολλά σημεία της ευρύτερης περιοχής, στρατεύματα που δεν ανήκαν στην ίδια μονάδα, οργανώθηκαν ως μία δύναμη επί τούτου, υπό έναν διοικητή που ήταν εκεί. Έτσι, οι διοικητές οδήγησαν τα στρατεύματα στη μάχη για την υπεράσπιση των οικιστικών κοινοτήτων, χωρίς να γνωρίζουν τους στρατιώτες που είχαν μαζί τους. Δεν είναι σαφές γιατί οι IDF επέλεξαν να αφήσουν μεγάλες και επίλεκτες δυνάμεις για ώρες, σε σημεία μακριά από τις περιοχές που δέχονταν επίθεση, αντί να τις αξιοποιήσουν στις περιοχές το συντομότερο δυνατό.
- Κορυφαίοι στρατιωτικοί πίστευαν ότι η Χαμάς δεν επιθυμεί τον πόλεμο
Κορυφαία στην ιεραρχία στελέχη του Υπουργείου Άμυνας και των IDF, τόσο πολιτικοί όσο και στρατιωτικοί, είχαν εκτιμήσει την περασμένη εβδομάδα κατά της συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας του Ισραήλ, ότι η Χαμάς δεν ενδιαφέρεται ή δεν προετοιμάζεται για πόλεμο. Στο άκουσμα της πιθανότητας πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας υπό το φως των συγκρούσεων κατά μήκος των συνόρων τις τελευταίες εβδομάδες, τα ανώτερα στελέχη δήλωσαν ότι η Χαμάς πυροδοτεί την ένταση, αλλά δεν θα βάλει την υπογραφή της σε έναν πόλεμο που θα βλάψει τα επιτεύγματα που κέρδισε για τους κατοίκους της Λωρίδας της Γάζας ως μέρος της έμμεσης συνομιλίας για μια διευθέτηση με το Ισραήλ. Ταυτόχρονα, έξι ημέρες πριν η Χαμάς εισβάλει σε πόλεις και χωριά του νότου, ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Τζάτσι Χανέγκμπι δήλωσε με βεβαιότητα ότι «η Χαμάς είναι πολύ, πολύ συγκρατημένη». Σε συνέντευξη στο Army Radio την προηγούμενη Κυριακή, ο Χανέγκμπι δήλωσε ότι «υπάρχει μια εξομάλυνση, αλλά είναι δύσκολο να προβλέψουμε για πόσο θα διαρκέσει», προσθέτοντας ότι η οργάνωση, που θεωρείται τρομοκρατική από πολλές χώρες της Δύσης, «αντιλαμβάνεται τις συνέπειες μιας περαιτέρω πρόκλησης από πλευράς τους».
Εκτός από τον Χανέγκμπι, τις τελευταίες εβδομάδες διπλωματικές πηγές υποστήριξαν επίσης ότι η τριβή με τη Χαμάς στη Γάζα είναι διαφορετική από αυτή που εκτυλίχθηκε το Σάββατο. Ανώτερος Ισραηλινός αξιωματούχος, που δεν κατονομάζεται από την εφημερίδα, εκτίμησε τις τελευταίες ημέρες ότι οι βίαιες διαδηλώσεις που ξεκίνησε η Χαμάς τις τελευταίες εβδομάδες κοντά στον φράχτη των συνόρων ήταν μέρος μιας «εκστρατείας shakedown» της οργάνωσης, μέσω της οποίας προσπάθησε να πείσει το Ισραήλ να αυξήσει σημαντικά την ποσόστωση των αδειών εργασίας των εργατών της Γάζας που εργάζονται στο Ισραήλ, παράλληλα με μια προσπάθεια να αυξηθεί η οικονομική βοήθεια του Κατάρ στους κατοίκους της Λωρίδας της Γάζας.
Ο Χανέγκμπι εξέφρασε παρόμοιες εκτιμήσεις. «Δεν είναι κάτι που συνδέεται με εμάς, είναι περισσότερο εσωτερική δυσφορία που έχει επίσης οικονομικές επιπτώσεις», εξήγησε στο Army Radio, αναφερόμενος στις διαδηλώσεις. Είπε ότι «από τον γύρο των μαχών τον Μάιο πριν από δύο χρόνια, υπάρχει απόφαση της ηγεσίας της Χαμάς να επιδείξει πρωτοφανή αυτοσυγκράτηση και ανεκτικότητα. Για περισσότερα από δύο χρόνια δεν έχει εκτοξευθεί ούτε ένας πύραυλος υπό την πρωτοβουλία της Χαμάς από τη Γάζα. Η Χαμάς είναι πολύ, πολύ συγκρατημένη και κατανοεί τις συνέπειες της περαιτέρω πρόκλησης».
Ο Χανέγκμπι υποστήριξε περαιτέρω ότι «τις τελευταίες εβδομάδες η Χαμάς βρέθηκε σε οικονομική δυσπραγία λόγω διαφωνιών με το Κατάρ, το οποίο την βοηθά με χρηματοδοτήσεις. Προφανώς, αυτός είναι ο σαφής λόγος για τις προσπάθειες δημιουργίας έντασης και αναταραχών στη συνοριακή περιοχή».
Πηγές που γνωρίζουν τις επαφές με την οργάνωση της Γάζας τις τελευταίες ημέρες είπαν στην Haaretz ότι το Ισραήλ ήταν κοντά στην έγκριση αύξησης των αδειών εισόδου εργαζομένων, αν και δεν είχε οριστεί ημερομηνία για την εφαρμογή, ενώ το Κατάρ άργησε να αποφασίσει την αύξηση των κονδυλίων της οικονομικής βοήθειας προς τους κατοίκους της Λωρίδας της Γάζας.
Από τότε που σχημάτισε την κυβέρνησή του, ο πρωθυπουργός Μπεντζαμίν Νετανιάχου σπάνια συγκαλεί το υπουργικό συμβούλιο ασφαλείας- διπλωματίας, προτιμώντας να λαμβάνει αποφάσεις σε επιλεγμένα φόρουμ ασφαλείας, χωρίς να φέρνει αποφάσεις ενώπιον του υπουργού Εθνικής Ασφάλειας, Μπεν Γκβιρ, του υπουργού Οικονομικών Μπεζαλέλ Σμότριτς και άλλων υπουργών, που δεν διαθέτουν πείρα ασφαλείας και διπλωματίας. Ακόμα κι αν τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου έλαβαν ενημέρωση σχετικά με τις εξελίξεις στη Λωρίδα της Γάζας, κανένα από αυτά δεν έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου, ούτε προειδοποίησε τόσο δημόσια όσο και ιδιωτικά για ανεπαρκείς προετοιμασίες από τις IDF ή την πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Άμυνας.
Η τελευταία συνάντηση έγινε τον προηγούμενο μήνα, όταν οι υπουργοί έλαβαν μια έκθεση αναφορικά με τις προετοιμασίες ασφαλείας ενόψει των εβραϊκών διακοπών του Γιομ Κιπούρ.
Την περασμένη εβδομάδα, ο Νετανιάχου συγκάλεσε ένα άλλο φόρουμ, που αποτελείται κυρίως από επαγγελματίες, για να διεξαγάγει μια περιεκτική ασφαλή συζήτηση σχετικά με τις απειλές που στρέφονται ενάντια στο Ισραήλ σε διάφορα μέτωπα. Τα περισσότερα μέλη του υπουργικού συμβουλίου, συμπεριλαμβανομένου του Μπεν Γκβιρ δεν προσκλήθηκαν σε αυτή τη συνεδρίαση. Μετά το τέλος του, άνθρωποι από το περιβάλλον του Νετανιάχου τόνισαν ότι επικεντρωνόταν στην ιρανική απειλή – και δεν εξέφρασαν επίσης καμία ανησυχία σχετικά με μια άμεση και δραματική σύγκρουση στην περιοχή της Γάζας.