THEPOWERGAME
Μακρύς είναι ο δρόμος για τη χαλιναγώγηση του πληθωρισμού στην Τουρκία, με τους οικονομικούς αναλυτές να διαβλέπουν πως δεν θα υποχωρήσει σε μονοψήφιο ποσοστό νωρίτερα από το 2026. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, η ανάπτυξη της οικονομίας θα πρέπει να τροφοδοτείται κυρίως από τις εξαγωγές και τις επενδύσεις και όχι την κατανάλωση, όπως δήλωσε προ ημερών ο υπουργός Οικονομικών της χώρας, Μεχμέτ Σιμσέκ, στην πρώτη συνέντευξη που έδωσε στα διεθνή ΜΜΕ μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, τον περασμένο Ιούνιο.
Προς το παρόν, ο πληθωρισμός συνεχίζει να είναι υπέρμετρα υψηλός στην Τουρκία. Αναρριχήθηκε τον Σεπτέμβριο επί 3ο διαδοχικό μήνα στο 61,5% από το 58,94% τον Αύγουστο και το 47,83% τον Ιούλιο. Ο Σίμσεκ εξέφρασε την πεποίθηση πως «η οικονομία βρίσκεται στο σωστό μονοπάτι» αλλά χρειάζεται υπομονή» καθώς αντιστρέφεται η ανορθόδοξη πολιτική που ασκούνταν επί σειρά ετών. Αυτή η πολιτική βασίζονταν στο παράδοξο αφήγημα ότι τα υψηλά επιτόκια είναι «μητέρα και πατέρας όλων των κακών», όπως είχε δηλώσει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν το 2018.
Μακρύς ο δρόμος για την αποκατάσταση της ομαλότητας στην οικονομία της Τουρκίας
Από το καλοκαίρι, ο πρόεδρος της Τουρκίας έχει αναθέσει στον Σίμσεκ και τη νέα επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας, Χαφιζέ Γκαγιέ Ερκάν την επαναφορά της οικονομίας στην ομαλότητα και τη σταθερότητα. Έναν μήνα πριν, η Ερκάν αύξησε τα επιτόκια για 4η φορά από τον Ιούνιο στο 30%. Πρόκειται για μια προς τα πάνω αναπροσαρμογή του κόστους δανεισμού στην τουρκική οικονομία κατά 20 μονάδες βάσης και πλέον από τις γενικές εκλογές του Μάιου, όπου ο Ερντογάν ναι μεν νίκησε αλλά μετά από μια σκληρή προεκλογική μάχη.
Οπότε η απόφαση της Άγκυρας να αλλάξει ρότα στη χάραξη της οικονομικής πολιτικής ύστερα από την εφαρμογή ανορθόδοξων μέτρων επί σειρά ετών εξελήφθη και ως μια διορθωτική κίνηση. Πράγματι, πηγές των Financial Times, κάνουν λόγο για την επιστροφή επενδυτών από το εξωτερικό. Μάλιστα η εκδήλωση ενδιαφέροντος είναι ευρεία καθώς προέρχεται από τη Βρετανία, την Ε.Ε, τις ΗΠΑ αλλά και τη Μέση Ανατολή.
Εν όψει των τοπικών εκλογών τον Μάρτιο του 2024, ο Τούρκος πρόεδρος καλείται να παραμείνει σταθερός στις αποφάσεις και να μην οπισθοδρομήσει κάτω από πολιτικές πιέσεις. Αν και ο ίδιος υπερίσχυσε στις γενικές εκλογές, το κόμμα του (ΑΚΡ) έχασε προ τετραετίας τον έλεγχο σε τέσσερις μεγάλες πόλεις, συμπεριλαμβανομένης της Κωνσταντινούπολης. Οι εκλογές του 2024 θα είναι μεγάλη δοκιμασία για το κυβερνών κόμμα έναντι του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) που είχε προκριθεί το 2019 στις αναμετρήσεις της Κωνσταντινούπολης και της Άγκυρας.
Πάντως η άντληση 1,3 δισ. δολαρίων με την έκδοση ομολόγων από τις τράπεζες VakiBank και Yapi Kredi είναι μια θετική ένδειξη πως σήμερα η Τουρκία κινείται στη σωστή κατεύθυνση. Επιπροσθέτως, η αλυσίδα καταστημάτων με παιδικά είδη Ebebek προσέλκυσε 70 εκατ. δολάρια από ξένους θεσμικούς επενδυτές κατά τη δημόσια εγγραφή της.
Κλειδί για την Τουρκία η αποκατάσταση της επενδυτικής εμπιστοσύνης
Κλειδί για την μακροχρόνια ανάπτυξη της Τουρκίας είναι η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης που απαιτεί τη λήψη δύσκολων αποφάσεων όπως, μεταξύ άλλων, η σταδιακή κατάργηση ενός δαπανηρού προγράμματος για την προστασία των καταθέσεων από την πτώση του εγχώριου νομίσματος. Ήδη ο τερματισμός των παρεμβάσεων για τη στήριξη της τουρκικής λίρας έχει οδηγήσει την ισοτιμία της έναντι του δολαρίου σε πτώση 24%, γεγονός που εξηγεί και την πρόσφατη αύξηση του πληθωρισμού.
Οικονομικοί αναλυτές, ωστόσο, τονίζουν πως για να χαλιναγωγηθεί ο πληθωρισμός θα πρέπει να αυξηθούν περαιτέρω τα επιτόκια στην οικονομία και δεν είναι βέβαιοι εάν η Χαφιζέ Γκαγιέ Ερκάν θα καταφέρει σε αυτήν την πορεία να διατηρήσει το πόστο της. Ο Τούρκος πρόεδρος έχει ήδη διακόψει αιφνίδια τη θητεία τριών προκατόχων της στο τιμόνι της τουρκικής κεντρικής τράπεζας καθώς δεν συνέπλεαν με τις προτεραιότητές του για την οικονομία. Ο Σίμσεκ είχε επίσης παραιτηθεί ως αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών το 2018 αφού ο Ερντογάν είχε διορίσει τον γαμπρό του υπουργό.