THEPOWERGAME
Μετά τη «μεγάλη παραίτηση», που σημειώθηκε με την αποχώρηση εργαζομένων εν μέσω της πανδημίας, ακολούθησε η «σιωπηλή παραίτηση», ένα φαινόμενο που παρατηρείται σήμερα αλλά εμπίπτει σε μια γενικότερη αναθεώρηση των συνθηκών απασχόλησης που συντελείται εδώ και μια τετραετία. Αντανακλά δε την απομυθοποίηση της «καριέρας», δηλαδή της άρνησης των εργαζομένων να θυσιάσουν προσωπική ζωή και οικογένεια για την ικανοποίηση μιας φιλοδοξίας που δεν έχει τελικά αντίκτυπο στην πραγματικότητα.
Τι είναι, όμως, «σιωπηλή παραίτηση»; «Σιωπηλή παραίτηση είναι όταν ο εργαζόμενος αποφασίζει συνειδητά να κινηθεί αυστηρά στα όρια των αρμοδιοτήτων του και να μην συνεισφέρει περισσότερο» σχολιάζει η Ελίζ Φρίντμαν, συνέταιρος στην εταιρεία εύρεσης στελεχών Korn Ferry. Απευθυνόμενη στο αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο CNBC, συμπληρώνει πως «δεν σημαίνει πως δεν ανταπεξέρχονται στις επαγγελματικές υποχρεώσεις τους αλλά δεν καταβάλουν πρόσθετη προσπάθεια».
Αν και το φαινόμενο της «σιωπηλής παραίτησης» συζητείται ανοικτά στους νεότερους εργαζομένους, είναι μια στάση που υιοθετούν επίσης όσοι έχουν υπερβεί την 20ετία στο χώρο εργασίας. Η στάση αυτή απορρέει από τη γενικότερη φθορά του βιοτικού επιπέδου της Δύσης λόγω μιας σειράς παραγόντων όπως η πτώση των πραγματικών μισθών, το υψηλό κόστος της στέγασης και της ιατρικής περίθαλψης. Η χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 και η συνακόλουθη κρίση δημοσίου χρέους στην Ευρωζώνη μαζί με τη διεύρυνση της εισοδηματικής ανισότητας στη Δύση ανατρέπουν θεμελιώδη δεδομένα του δυτικού τρόπου ζωής. Μαζικές διαμαρτυρίες, όπως το «Κίνημα των Κίτρινων Γιλέκων» στη Γαλλία κατά τα τέλη του 2018, έχουν ως κεντρικό θέμα την οικονομική δικαιοσύνη.
Οι μετά GenZ γενιές
Οι νεότερες γενιές, ειδικότερα μετά τους GenZ που έχουν γεννηθεί μετά το 1997, επιδιώκουν μεγαλύτερη ισορροπία ανάμεσα στην επαγγελματική και την προσωπική τους ζωή, έχοντας υπάρξει μάρτυρες των ανατροπών που έζησαν οι πρεσβύτεροι τους από τις προηγούμενες κρίσεις. «Δεν επιθυμούν να υπερβούν το εβδομαδιαίο 40ωρο», υπογραμμίζει ο Τζέισον Γκριρ, διευθύνων σύμβουλος της Greer Consulting, στο CNBC, εννοώντας πως δεν θα κάνουν εθελοντικά υπερωρίες, ούτε θα φθάσουν νωρίτερα στο χώρο εργασίας και δεν θα απαντήσουν σε μηνύματα εκτός επίσημου ωραρίου.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της εταιρείας αναλύσεων Gallup, το 57% πάνω από 60.000 ερωτηθέντων στις ΗΠΑ δήλωσαν πως δεν είναι αφοσιωμένοι στη δουλειά τους. Πρόκειται για μια εκ διαμέτρου διαφορετική εικόνα από αυτήν που ίσχυε την 30ετία προ πανδημίας, όπου οι Αμερικανοί φημίζονταν για τη μεγάλη αφοσίωση που είχαν στην εργασία τους. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι εργαζόμενοι δήλωσαν στην Gallup πως είναι δυσαρεστημένοι από τις χαμηλές αποδοχές, τις υπερωρίες και την έλλειψη εμπιστοσύνης στα αφεντικά τους.
Η Ευρώπη δε, κατατάσσεται από την Gallup στις χαμηλότερες θέσεις σ΄ ότι αφορά τη «δέσμευση των εργαζομένων (employee engagement). Περιορίζεται στο 14% έναντι του 33% στις ΗΠΑ και τον Καναδά. «Η δέσμευση του υπαλλήλου δεν έχει να κάνει με το πάθος για εργασία», αναφέρουν οι Τζον Κλίφτον και Πα Σίνυαν της Gallup. «Αφορά τις προσδοκίες, το κλίμα συνεργασίας και τους στόχους. Είναι οικουμενικές ανθρώπινες ανάγκες. Το γεγονός ότι δεν ικανοποιούνται για εκατομμύρια Ευρωπαίους είναι σημάδι κακής διακυβέρνησης και διαχείρισης ανθρωπίνου δυναμικού», επισημαίνουν στην επίσημη ιστοσελίδα talent.eu.
Ο όρος «σιωπηλή παραίτηση» έγινε ευρύτερα γνωστός μέσα από ένα βίντεο που ανάρτησε πέρσι το καλοκαίρι στο TikTok ο 24χρόνος Ζάιντ Καν, εξερευνώντας τη «μεταρρύθμιση της απασχόλησης» εν μέσω της πανδημίας καθώς η δουλειά τον είχε απορροφήσει πλήρως. Είναι ένα βίντεο διάρκειας 17 δευτερολέπτων που απέκτησε αυτόματα μεγάλη ανταπόκριση. Ο ίδιος τόνισε σε συνέντευξη που έδωσε φέτος στο Business Insider πως η «κακή διοίκηση» ευθύνεται για το φαινόμενο το κύμα της «σιωπηλής παραίτησης».
Η εξ αποστάσεως εργασία συμβαδίζει με τη «σιωπηλή παραίτηση»
Εκτός της «σιωπηλής παραίτησης», μια ακόμη τάση που τείνει να μονιμοποιηθεί στην μετά-Covid εποχή είναι η εξ αποστάσεως εργασία ως μέρος ενός υβριδικού μοντέλου απασχόλησης. Αν και αρκετοί εργοδότες ζήτησαν από τους υπαλλήλους τους τη μόνιμη παρουσία τους στα γραφεία μετά την άρση των περιορισμών στις μετακινήσεις, συμπεριλαμβανομένων κάποιων από τις ισχυρότερους τράπεζες της Wall Street, δεν βρήκαν απαραιτήτως ανταπόκριση.
Αν και η εξ αποστάσεως εργασία σε μόνιμη βάση φθίνει ως πρακτική μετά την πανδημία, το ποσοστό της απασχόλησης από το σπίτι στις ΗΠΑ έχει παγιωθεί στο 30%. Συν τοις άλλοις, περίπου το 15% του εργατικού δυναμικού στις ΗΠΑ εργάζεται αποκλειστικά από το σπίτι, είχε δηλώσει πρόσφατα ο Νικ Μπλουμ, καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ των ΗΠΑ. Σε περσινή έρευνα του Conference Board προέκυψε πως οι πιο ικανοποιημένοι εργαζόμενοι είναι αυτοί που άλλαξαν δουλειά εν μέσω της πανδημίας και όσοι εργάζονται εξ αποστάσεως τουλάχιστον κάποιες ημέρες την εβδομάδα.